Việc phái đoàn quốc hội CSVN tuần này yêu cầu chạy xe tùy tùng có cảnh sát Mỹ hú còi đi trước mở đường, hộ tống đi sau bọc hậu để đi xuyên 2 con đường lớn của Little Saigon đã bị các ty cảnh sát địa phương từ chối vì lý do "không bảo đảm an toàn" dẫn tới một số suy nghĩ. Câu hỏi nơi đây là, bao giờ thì CSVN có thể chơi một màn chọc giận cộng đồng Việt như thế" Một trong các câu trả lời đưa ra có thể là: Nếu mọi chuyển biến chính trị của người Việt theo đúng được tốc độ như tình hình Cộng Sản Trung Quốc phất cờ đỏ ở các Phố Tàu Hoa Kỳ, thì phải chờ thêm 20 năm nữa vậy.
Trong nhiều năm, Lục Bang thực sự điều hành Phố Tàu, một khu vực gồm hơn 50 khu phố, chi tiền cho các dự án cộng đồng và giúp người nghèo, trong khi cũng thực tế là một tòa án giải quyết các tranh chấp nội bộ giữa người Hoa. Về mặt giấy tờ là hội bất vụ lợi, Lục Bang có một khối tài sản khổng lồ về địa ốc và các tích sản khác, lại nắm sở hữu nhiều hội ngoại vi, trong đó có hội điều hành các nghĩa trang của cộng đồng. Cứ mỗi năm, Lục Bang quyên được hàng trăm ngàn đô la cho các dự án từ thiện như việc tân trang các ngôi chùa địa phương.
Tuy nhiên, chỗ này cũng có thể lạc quan hơn, vì khi nhìn theo chiều ngược lại, nếu chiến lược diễn biến hòa bình của người Việt dân chủ êm xuôi mọi chiều, thì chế độ CSVN hẳn nhiên phải sụp đổ trong 2 thập niên nữa, và lúc đó thì không hề có chuyện cán bộ gộc VC lên xe limousine chạy giữa phố Bolsa chọc giận người tị nạn nữa. Vì không chừng vài năm nữa là Hà Nội sụm như Liên Xô rồi... có thể như thế lắm.
Nhưng dù sao đi nữa, chúng ta cũng nên nhìn về cuộc chiến giữa Hoa Lục và Đài Loan ở các Phố Tàu Hoa Kỳ, để có thể tiên đoán được một số độc chiêu sắp tới của Hà Nội, vì con bác Mao, cháu ông Hồ thì cũng từ một sách mà ra. Cuộc tranh chấp thế lực trong Phố Tàu San Francisco được ký giả Pui-Wing Tam viết trên tờ Wall Street Journal số ngày 20-4-2005 như sau. Bài viết nhan đề "Chinatown Elders of San Francisco Are At Odds Over Taiwan" (Các Trưởng Lão Phố Tàu San Francisco Chia Rẽ Về Đài Loan).
Trong nhiều năm, Trung Hoa Lục Bang Hội (The Chinese Six Companies) theo một nghi thức từ lâu cho việc đăng quang vị Lục Bang Chủ. Trong một buổi lễ ở tổng hành dinh, vị chủ tịch tân nhiệm của cộng đồng người Hoa đầy thế lực ở Phố Tàu này sẽ hát bài quốc ca Đài Loan, đứng dưới 1 lá cờ Đài Loan, đưa tay tuyên thệ nhậm chức.
Nhưng tân Bang Chủ Daniel Hom thì không như thế. Khi ông khởi sự nhiệm kỳ 2 tháng trong chức vụ chủ tịch luân chuyển hồi tháng trước, kỹ sư hồi hưu 66 tuổi này từ chối hát quốc ca hay đứng dưới cờ Đài Loan. Thay vào đó, ông tổ chức buổi tiệc cho ông tại 1 tiệm ăn Tàu được trang trí với lá cờ đỏ và vàng của Trung Quốc. Oâng nói, lý do đơn giản là, "Không thực tế tí nào khi trung thành mù quáng với Đài Loan và bỏ lơ Hoa Lục." Thiệt quá xá cỡ: Oâng già này trở cờ một cách trắng trợn, mà lại dám la hét người khác.
Bây giờ thì Phố Tàu xưa cổ nhất nước Hoa Kỳ chia rẽ trầm trọng. Nhiều trưởng lão của Lục Bang tẩy chay lễ đăng quang của ông Hom, để chọn tham dự một nghi lễ đối nghịch tại một bản doanh tổ chức này xây y hệt 1 ngôi chùa, nơi ảnh Tôn Dật Tiên và Tưởng Giới Thạch treo khắp tường. Ba vị giám đốc của Lục Bang còn nộp một đơn kiện (nhưng thất bại) lên Tòa Cao San Francisco để xin ột chức Chủ Tịch của Hom, cho là việc Hom chỉ trích Đài Loan đã "tạo ra hỗn loạn" cộng đồng.
Allen Leung, một ủy viên trong Hội Đồng Quản Trị Lục Bang, nói, "Nếu ổng không làm nghi lễ đó, có nghĩa là Trung Cộng chiếm xong Lục Bang Hội rồi." Nghi lễ mà ông nói chính là lễ chào hát quốc ca và cờ Đài Loan. Nghe câu chuyện cũng hao hao chuyện cộng đồng Việt Nam mình rồi.
Trong nhiều năm, cộng đồng người Hoa ở San Francisco, một trong những thành trì cuối cùng của thế lực Đài Loan hải ngoại, đã liên tục được chính phủ Đài Bắc chu cấp nhiều triệu đô la. Tiền này thiết lập và điều hành một trường trung học và một bệnh viện mà Lục Bang quản trị ở Phố Tàu SF, và làm cho Lục Bang thành một thế lực chính trị.
Nhưng độc chiêu kinh tế Trung Cộng đã làm nhiều người trở cờ. Các lá cờ Đài Loan không còn tràn ngập bầu trời Phố Tàu. Các cơ sở kinh doanh và hiệp hội liên tục đón gió trở cờ, bằng cách tham dự các tổ chức mậu dịch ủng hộ Trung Cộng.
David Lee, chủ tịch hội bất vụ lợi Chinese American Voter Education Committee, nói, "Phố Tàu bây giờ phải chụp lấy hiện thực địa dư chính trị rồi." Nói văn hoa vòng vèo là thế. Chứ còn nói trắng trợn là phải trở cờ mới hốt bạc được.
Nhưng chính cuộc chiến để giành Lục Bang mới là quyết liệt. Trong hàng loạt tuyên cáo đăng quảng cáo kình chống nhau trên báo chí, hơn 60 hội người Hoa địa phương đã ký tên bênh phe này hay bênh phe kia. Oâng Hom nói là ông được 45 hiệp hội ủng hộ, trong khi phe bênh vực Đài Loan có 21 tổ chức. Mấy chuyện này làm nhức đầu các chính khách Mỹ. Thế là Thị Trưởng Gavin Newsom của San Francisco quyết định không tham dự các lễ hội tấn phong chủ tịch của Phố Tàu.
Được thành lập từ thập niên 1860s, Lục Bang hình thành khi các tổ chức đại diện quyền lợi đồng hương của 6 vùng ở phía Nam Trung Hoa hợp nhất để tìm chỗ ở, chổ ăn và chút ít tiền mặt để giúp di dân Trung Hoa đang tới California. Để làm 6 bang hội này hài lòng, chức vụ Lục Bang Hội Chủ được xoay vòng mỗi 2 tháng, và bây giờ vẫn xoay vòng. Một Hội Đồng Trưởng Lão 55 vị cũng được thành lập.
Trong nhiều năm, Lục Bang thực sự điều hành Phố Tàu, một khu vực gồm hơn 50 khu phố, chi tiền cho các dự án cộng đồng và giúp người nghèo, trong khi cũng thực tế là một tòa án giải quyết các tranh chấp nội bộ giữa người Hoa. Về mặt giấy tờ là hội bất vụ lợi, Lục Bang có một khối tài sản khổng lồ về địa ốc và các tích sản khác, lại nắm sở hữu nhiều hội ngoại vi, trong đó có hội điều hành các nghĩa trang của cộng đồng. Cứ mỗi năm, Lục Bang quyên được hàng trăm ngàn đô la cho các dự án từ thiện như việc tân trang các ngôi chùa địa phương.
Đối với chính khách Mỹ, Lục Bang là nơi phải tới thăm đầu tiên ở Phố Tàu. Các chính khách tiểu bang và địa phương thường xuyên tới họp với ủy viên Lục Bang và thường xuyên ăn tiệc ở Phố Tàu. Thí dụ, sau khi Thị Trưởng Newsom thắng cử hồi tháng 12, Lục Bang mở tiệc mừng và Thị Trưởng mời Hội Đồng Uûy Viên của Lục Bang tới Tòa Thị Chính. Leland Yee, một dân biểu tiểu bang California, nói, "Tất cả các chính khách đều muốn Lục Bang ủng hộ. Họ đầy thế lực..."
Lục Bang lại rất thân thiết với Đài Loan. Lục Bang từng quyên tiền cho Tôn Dật tiên, sáng lập viên Trung Hoa Quốc Dân Đảng, từ thời 1920s. Trong Thế Chiến II, Lục Bang bơm tiền cho Quốc Dân Đảng kháng chiến chống Nhật. Năm 1979, khi Mỹ công nhận Trung Cộng và đoạn giao Đài Loan, Lục Bang tổ chức biểu tình khắp nơi. Theo sử gia Him Mark Lai của San Francisco, những người bị dán nhãn hiệu thân Bắc Kinh đều bị các trưởng laõ Lục Bang ngăn cấm giữ chức Lục Bang Chủ.
Đại diện cao cấp Đài Loan tại San Francisco thường chủ lễ các lễ đăng quang Lục Bang Chủ. Nhưng thế lực này đang biến mất dần. Bước ngoặt là năm 2000, khi Quốc Dân Đảng thua cuộc tuyển cử ở Đài Loan lần đầu tiên từ khi đảo này được giải phóng khỏi tay Nhật năm 1945. Khi nhậm chức, vị Tổng Thống sinh ở bản địa Đài Loan là Trần Thủy Biển chính thức đưa Hoa Kiều thành "công dân hạng ba," làm mất nhiều ủng hộ tại Phố Tàu San Francisco. Trong khi đó, Trung Cộng thò tay quậy, mời đón Hoa Kiều về thăm quê và đẩy mạnh kinh doanh mậu dịch.
Thế là Lục Bang chia rẽ quyết liệt. Gọi là Lục Bang (The Six Companies) vì là tên đăng bộ với tiểu bang, nhưng gần đây thực tế là có tới 7 bang hội lận. Năm ngoái (2003), có 3 trong 7 bang hội này ra tuyên cáo dẹp bỏ lá cờ Đài Loan và chính thức treo cờ Trung Cộng.
Hồi cuối tháng 2, ông Hom -- bấy giờ là Bang Chủ Yeong Wo Association, một bang hội đã tuyên bố ủng hộ Bắc Kinh - quyết định không chào cờ Đài Loan trong lễ đăng quang Lục Bang Chủ của ông nữa. Thay vào đó, ông xin Hội Đồng Trưởng Lão rằng ông sẽ chắp tay lạy 3 lần trước ảnh Tôn Dật Tiên để bày tỏ tôn kính.
Các ủy viên phe Đài Loan mới nổi giận, ký tuyên cáo buộc các vị Lục Bang Chủ khi nhậm chức phải theo nghi lễ cũ. Cãi nhau dữ dội, tới nỗi nhiều vị trong 55 ủy viên bước ra ngoài phòng họp. Cuối cùng, tuyên cáo này thông qua với tỉ phiếu 24 thuận và 3 chống. Thế là có 2 lễ nhậm chức do 2 phe kình chống nhau tổ chức để vị tân Lục Bang Chủ luân phiên tới tuyên thệ đăng quang. Nhiều ủy viên chỉ lẳng lặng đứng ngoài.
Melvin Lee, 65 tuổi, một ủy viên Lục Bang và là người đã cố vấn Thị Trưởng Newsom đừng dự buổi lễ đăng quang Lục Bang Chủ nào, "Tôi cũng không dự lễ nào cả."
Ngày 2-3-2004, ngày ông Hom nhậm chức, phe truyền thống đứng chật bản doanh Lục Bang, chờ ông Hom tới; hy vọng giờ chót ông đổi ý, hy vọng bỗng dưng ông sám hối... Nhưng cách đó vài khu phố, ông Hom mở tiệc riêng ở một tiệm ăn nơi treo và giăng đầy khắp cờ Mỹ và cờ Trung Cộng. Tân Lục Bang Chủ hát quốc ca Mỹ và Trung Cộng, nhưng không hát gì dính với Đài Loan.
Ba ủy viên bèn kiện, đòi lột chức Lục Bang Chủ của Hom. Nhưng tuần trước, Tòa Cao SF nói là Lục Bang phải tự lo liệu nội bộ. Thế là Hội Đồng Lục Bang Trưởng Lão phải gồng mình. Nhiệm kỳ ông Hom sẽ hết vào cuối tháng 4, và theo luật luân phiên thì người kế nhiệm đang thuộc phe Đài Loan và thế nào cũng theo nghi lễ cũ.
Dù vậy, ông cụ 66 tuổi Steven Lee, tộc trưởng Lý Gia thuộc phe Đài Loan, nói là vận hạn tử vi lý số đã ghi sẵn lên tường rồi, "Tôi cho là 2 năm nữa thôi. Lúc đó ai cũng sẽ trở cờ theo Trung Cộng hết..."
Những chuyện này xảy ra hơn nửa thế kỷ sau khi CSTQ chiếm Hoa Lục. Còn CSVN chỉ mới chiếm Miền Nam VN chưa tới 30 năm. Có lẽ, phải 20 năm nữa thì cộng đồng Việt mới rắc rối như thế. Đó là giả thiết, nếu trong thời gian này, Hà Nội vẫn chưa sụp đổ vì làn sóng ý thức dân chủ của đồng bào mình. Nhưng CSVN đâu có thọ dai dẳng như thế. Tử vi cũng nói thế mà.
Gửi ý kiến của bạn
