Hoà Bình Cho Nhân Loại
Hiện nay, thế giới chúng ta đang sống phải chịu nhiều mất mát đau buồn do thiên tai mang lại. Song mối nguy hiểm lớn nhất có thể tiêu diệt tất cả sự sống của nhân loại trên quả địa cầu này chính là vũ khí hạt nhân nguyên tử. Nếu một ngày nào đó chiến tranh nguyên tử xảy ra thì tất cả mọi người đều chết và không có một người nào được mệnh danh là kẻ chiến thắng. Thật là một sự khủng khiếp và tan thương vô cùng. Vì vậy, tôi thật tâm mong mỏi những nhà chức trách, có quyền lực nắm vận mệnh của thế giới trong tay cùng các nhà khoa học và kỹ thuật hiện đang chế tạo những loại vũ khí có khả năng tiêu diệt con người và giới chính khách hãy sử dụng lý trí, lương tâm và trách nhiệm của một con người để bắt đầu vào việc tiêu huỷ các loại vũ khí hạt nhân trước khi nó có thể tàn hại nhân loại.
Chúng ta đừng quên rằng lý tưởng, tôn giáo hay chính trị chỉ có một nhiệm vụ cao quý là mang lại hạnh phúc cho nhân loại. Do đó, chúng ta phải đặt tình đồng loại lên hàng đầu chứ không phải là những lợi nhuận về vật chất. Ngoài những khổ đau do thiên tai gây ra, tất cả những khó khăn, tai họa khác đều do chính bản thân con người tạo ra. Chúng bắt nguồn từ những quan niệm sai lầm và ích kỷ, song chúng ta có thể cải thiện chúng được nếu chúng ta thực lòng mong muốn. Tất cả mọi loài sinh vật từ con người đến các loài thú vật nhỏ kém thấp hèn cũng đều mong mỏi có được sự sống bình an. Ngay cả những loại côn trùng thấp kém nhất cũng tìm cách tự bảo vệ khi có nguy cơ hiểm nguy đe doạ mạng sống. Như vậy, trong mỗi con người chúng ta đều mong muốn được sống và sợ hãi cái chết, thì tất cả sinh vật trong vũ trụ này cũng mong được sinh tồn như chúng ta vậy.
Rất là đơn giản, chúng ta thấy rõ là mọi loài đều đi tìm hạnh phúc và không muốn khổ đau, giống như chính bản thân mình vậy. Nếu chúng ta sống ích kỷ và lợi dụng người khác để thỏa mãn nhu cầu cá nhân thì lâu dài về sau chúng ta cũng sẽ không tìm được hạnh phúc cho chính mình chứ đừng nói gì đến hòa bình cho thế giới. Để đạt được mục tiêu hòa bình cho từng cá nhân và cho đoàn thể, chúng ta cần phát triển lòng nhân ái và quan tâm đến người khác mà không phân biệt màu da, chủng tộc hay tôn giáo. Nếu chúng ta không làm được việc này thì khổ đau vẫn không bao giờ chấm dứt. Vì vậy, chúng ta cần nhận thức về trách nhiệm của chính mình đối với xã hội và thế giới quanh ta.
Trên con đường đi tìm hạnh phúc, con người đã sử dụng nhiều phương tiện khác nhau, đôi khi vô cùng tàn nhẫn và ghê tởm. Để đạt được những tham vọng ích kỷ, con người nhiều lúc đã hành động thiếu nhân cách và còn gây biết bao nhiêu khổ đau cho đồng loại. Ơ đó đây chúng ta vẫn thấy đôi khi hạnh phúc và danh tiếng của một cá nhân lại được tạo ra bằng những sự hy sinh của nhiều người khác một cách thật là vô lý. Được sinh ra làm người là một ân phước vô cùng quý báu, vì vậy chúng ta hãy sử dụng trí tuệ của một con người mà ta may mắn có được để phụng sự và tạo an lành, hạnh phúc cho kẻ khác.
Thế giới càng ngày càng gặp nhiều khó khăn. Các quốc gia ngày càng lệ thuộc lẫn nhau bởi những tiến bộ của kỹ thuật, những quan hệ thương mãi quốc tế và những quyền lợi của các siêu cường quốc trên thế giới. Theo tình thế hiện nay, những khó khăn của một quốc gia không thể chỉ được giải quyết trong phạm vi nội bộ của một quốc gia đó mà ở nhiều phương diện nó còn tuỳ thuộc vào lợi ích, vào sự hợp tác của những quốc gia khác. Vì lẽ đó mà lòng nhân đạo và trí tuệ sáng suốt sẽ là nền tảng duy nhất để giúp thế giới vượt ra khỏi khó khăn và mang lại hòa bình cho nhân loại. Từ căn bản tất cả muôn loài đều mong muốn hạnh phúc và không muốn khổ đau cho nên thật là ích kỷ nếu chúng ta chỉ biết đến hạnh phúc của cá nhân mà quên đi sự mong muốn an lành hạnh phúc của những người quanh ta. Chúng ta phải luôn luôn nhớ rằng họ và chúng ta đều thuộc về gia đình nhân chủng và là anh chị em của nhau.
Trên thực tế quả thật là vô cùng khó khăn để phát triển một tinh thần hợp tác chân thật khi con người vẫn vô tình làm ngơ đi trước sự an nguy và hạnh phúc của đồng loại. Vì con người chất chứa quá nhiều lòng tham và đố kỵ nên một sự hiểu biết, cảm thông để có thể cùng nhau sống trong hòa bình là điều rất khó xảy ra.
Nếu thế hệ của chúng ta không tỉnh thức và thay đổi thì những thế hệ sắp tới sẽ gặp phải những khó khăn không thể giải quyết được. Thế giới đang bị các thảm nạn bủa vây bởi vì con người bị sai xử bởi những tham vọng cá nhân và bỏ quên trách nhiệm của mình đối với đại gia đình nhân chủng.
Nếu chúng ta là Phật tử và đã được may mắn học hỏi truyền thống Đại thừa, tôi tin rằng sự hướng tâm về tất cả chúng sanh với lòng từ bi sẽ có thể tạo nên hòa bình cho thế giới. Khi một người phát tâm nhân từ hướng về một người nghèo khó để giúp đỡ thì trong tâm của người đó đã khởi lên lòng thương xót chân thật đối với người kém may mắn hơn mình; lòng nhân từ của người đó phát sinh từ tâm không vị kỷ. Riêng tình thương vợ chồng con cái hay một người bạn thân được phát sinh từ sự luyến ái và một khi tình cảm luyến ai này thay đổi thì tình thương đó cũng bị biến đổi theo hoặc chấm dứt hoàn toàn. Đó không phải là tình thương chân thật. Tình thương chân thật không dựa trên sự liên hệ tình cảm, mà dựa trên một quan điểm không hoàn toàn vụ lợi.
Chúng ta phải cố gắng nuôi dưỡng và phát triển lòng nhân từ một cách vô điều kiện, không biên giới đối với tất cả muôn loài chúng sanh, hoàn toàn không giống tình thương phát sinh từ tâm luyến ái mà chúng ta dành cho người thân trong gia đình hay bạn bè. Đó là loại tình cảm tham ái gắn liền với vô minh và chấp chặt.
Khi chúng ta thực tập được tình thương bao la và vô điều kiện dành cho kẻ khác, lúc đó chúng ta cũng sẽ có được tình thương dành cho người đã làm hại và gây nhiều đau khổ cho ta. Truyền thống Phật giáo Tây Tạng dạy chúng ta phải xem xét tất cả mọi loài đều là người mẹ thân yêu của mình. Vì theo giáo lý của đạo Phật thì chúng ta đã trải qua vô lượng kiếp luân hồi và trong vòng quay luân hồi tất cả chúng sanh đã từng làm cha mẹ của chúng ta ở một kiếp sống nào đó. Khi hiểu được điều này, chúng ta sẽ hiểu được ý nghĩa vì sao chúng ta nên quan tâm và quý trọng kẻ khác, bởi vì tất cả chúng sanh trên quả địa cầu này đều có mối quan hệ gia đình với nhau.
Từ lúc sinh ra chúng ta đã được bảo bọc bởi tình thương và sự chăm sóc của cha mẹ. Đến lúc tuổi già phải đương đầu với bệnh tật thì chúng ta phải nương tựa vào lòng nhân đạo của người khác. Như vậy, phần đầu đời và phần cuối đời chúng ta đều phải cần đến kẻ khác. Vậy thì tại sao phần giữa của cuộc đời chúng ta lại không thể bày tỏ lòng tử tế và nhân ái của mình đối với những người chung quanh" Mỗi sinh vật từ lúc sinh ra đều ước mong được sống hạnh phúc và thoát khỏi khổ đau. Cho nên khi tôi so sánh tôi với số đông loài người thì tôi nhận ra rằng họ quan trọng hơn tôi bởi vì tôi chỉ là một cá nhân nhỏ bé của thiểu số. Vì vậy, mỗi người chúng ta dù có tín ngưỡng hay không tín ngưỡng chúng ta nên hướng về người khác với lòng quý trọng và nhân ái, dù có sự khác biệt về sắc tộc, tôn giáo hay chính trị.
Nếu là người tu tập tâm linh, chúng ta sẽ nhận thức được rằng sống với thiện tâm và phục vụ đồng loại sẽ mang đến cho chúng ta niềm hạnh phúc trong cuộc sống hiện tại. Ngoài ra nhờ tu tập và đạt được sự yên tĩnh của nội tâm, chúng ta cũng sẽ nhận được nhiều lợi ích trong cuộc sống. Vì cuộc đời luôn có những bất trắc mà chúng ta không thể ngờ trước được, lúc bấy giờ với tinh thần tĩnh lặng và trong sáng, chúng ta sẽ có đủ khả năng để vượt qua những nghịch cảnh một cách hữu hiệu. Còn nếu chúng ta chỉ sống với tâm ích kỷ, tham lam, ganh tị và thù hận thì chúng ta cũng sẽ đánh mất khả năng nhận thức chín chắn khi phải đối diện với những tình cảnh khó khăn. Vì vậy, sự tu tập rất quan trọng đối với mọi người, vì nó có thể giúp chúng ta có khả năng để tự kiểm soát mình và hướng lòng nhân ái đến muôn loài chúng sanh, nhất là đối với các nhà lãnh đạo và chính trị gia là những người có khả năng và quyền lực để tạo ra nền hoà bình cho thế giới.
Tất cả mọi tôn giáo đều dạy con người sống đạo đức và làm điều thiện. Tôn giáo dạy chúng ta không nên nói dối, giết hại và trộm cướp. Với một mục đích giúp con người ra khỏi bóng tối của vô minh và những điều bất thiện, trong ý nghĩa cao cả này tôi nghĩ rằng tất cả tôn giáo dù cho có khác biệt về phương pháp tu tập để ràn luyện con người có được kỷ luật, đạo đức và trí tuệ, nhưng mục đích chung vẫn là dẫn dắt con người hướng đến cuộc sống an vui và hạnh phúc. Vì vậy, chúng ta không nên tranh cãi nhau về những sự khác biệt của các tôn giáo.
Đối với tôi, tất cả tôn giáo đều quan trọng vì nhân loại cần các tôn giáo khác nhau để có thể cung ứng cho nhu cầu tâm linh của tất cả con người trên hành tinh này. Cho nên lúc nào tôi cũng hoan nghênh và cố gắng đóng góp khả năng của mình trong vấn đề tìm hiểu và đàm thoại với các tôn giáo bạn. Nếu các tôn giáo đều có sự cảm thông và ngồi lại làm việc với nhau để cùng nhau thực hiện hòa bình cho nhân loại thì thật là tuyệt diệu. Chúng ta đừng bao giờ quên mục tiêu của tất cả tôn giáo là phát triển lòng nhân ái, tình thương và lòng tôn trọng người khác cũng như luôn luôn đối xử với đồng loại bằng trái tim tràn đầy ấm áp của tình người.
Một điều quan trọng khác là chúng ta cần phải dấn thân và tham gia nhằm tạo sự hiểu biết tốt đẹp hơn giữa các tôn giáo để cùng nhau góp sức phục vụ và phát triển hạnh phúc cho lý tưởng nhân đạo. Điều này rất cần thiết và quan trọng vì đó chính là sức mạnh tinh thần mà chúng ta có thể kiến tạo nền hòa bình cho thế giới. Và đây cũng là bổn phận cao quý mà tôn giáo có thể đóng góp cho nhân loại.
Sự hiểm nguy lớn nhất của thế giới ngày nay là sự tranh chấp và lòng hận thù phát sinh do vô minh không nhận thức được rằng tất cả chúng ta đều là con người như nhau. Từ xưa tới nay hận thù và chiến tranh chỉ mang lại đau thương và tàn phá. Do vậy, muốn xoá bỏ hận thù, những nhà chính trị hoặc nhà lãnh đạo cần phải nhìn đối thủ mình cũng là con người như chính mình thì lúc đó hận thù mới có thể chấm dứt, bằng không thì chiến tranh và thù hận cứ thế mà tiếp diễn triền miên.
Một sự thật rất đau lòng là các siêu cường quốc trên thế giới vì quyền lợi riêng đã làm giảm đi vai trò nhân đạo quan trọng của các tổ chức quốc tế. Tôi hy vọng rằng tất cả các tổ chức quốc tế, nhất là tổ chức Liên Hiệp Quốc phải là một cơ quan đứng đắn trong công cuộc chiến đấu cũng như bảo vệ cho nền hòa bình thế giới bởi vì trên thực tế đối với các quốc gia nhỏ bé thì tổ chức Liên Hiệp Quốc trở thành niềm hy vọng cuối cùng của họ. Vì thế tổ chức này cần phải có trách nhiệm và sự công bằng để được tất cả các quốc gia trên thế giới tôn trọng như nhau.
Bao giờ cũng vậy, một khi những nước nghèo khổ bị khước từ những quyền lợi mà đáng lý ra họ cũng có quyền được hưởng thì họ sẽ phản ứng ngược lại bằng cách nổi loạn chống lại những người giàu, và nếu con người luôn luôn bị áp đặt bằng sự độc tài, bất công thì viễn tượng hòa bình sẽ là điều không bao giờ có thể xảy ra. Nhưng nếu chúng ta chịu thay đổi và đối xử với nhau bằng tình thương và lòng tử tế thì hòa bình chắc chắn sẽ không nằm xa tầm tay của chúng ta. Cũng như sự tranh chấp giữa Đông và Tây từ sau thế chiến thứ hai bắt nguồn từ sự thiếu niềm tin và tôn trọng lẫn nhau: Nếu Đông và Tây nhận thức được rằng chiến tranh và hận thù chỉ mang lại khổ đau cho con người và tất cả con người gồm đàn ông, đàn bà, phụ nữ, trẻ con đều cùng là thành viên của đại gia đình nhân loại thì sự tranh chấp vô lý này đáng lẽ nên kết thúc từ lâu.
Mặt khác, tâm nhân ái, luân lý và đạo đức luôn luôn là nền tảng căn bản cho con người. Để thực hiện được điều này, một nền giáo dục tốt đẹp phải được bắt đầu từ lứa tuổi thơ ấu vì chúng ta không thể chờ đợi một sự thay đổi từ nơi thế hệ sau, ngay từ bây giờ chúng ta phải nỗ lực xây dựng và làm sống lại giá trị của lòng nhân đạo và tâm linh bên cạnh giá trị của văn hóa và xã hội.
Là những con người may mắn được sống chung trên địa cầu này, chúng ta nên hướng tâm về việc cùng nhau chia sẻ những khổ đau của đồng loại và bao dung đối với kẻ thù làm hại ta. Chúng ta phải làm người có phẩm cách và đạo đức trong sáng để làm gương cho kẻ khác. Chúng ta cũng nên nhớ tôn giáo có nhiệm vụ cao cả là giúp đỡ và mang lại hạnh phúc yên vui cho tất cả mọi người chứ không phải chỉ dùng để thu nhập tín đồ của người.
Tôi tin rằng khi con người có thể kết hợp được sự phát triển kinh tế với sự phát triển tâm linh, chừng ấy con người có thể giải quyết được những vấn đề khó khăn mà chúng ta phải đối đầu từ bấy lâu nay.
His Holiness Dalai Lama, Thích Quảng Bảo Dịch
Gửi ý kiến của bạn
