Hôm nay,  

Thế Giới Đa Cực

04/06/200700:00:00(Xem: 4589)

Nếu đã buồn vì cộng động người Việt ở Mỹ không đoàn kết thống nhứt, sẽ hết buồn khi thấy cộng đồng nhân loại có khuynh hướng và đang tiến dần đến một thế giới đa cực. Các cực đi riêng nhưng sẵn sàng làm chung trong những vấn đề lớn của thế giới.

Thế giới thời Chiến tranh Lạnh là thế giới lưỡng cực, thế giới Tự do và thế giới Cộng sản. Thế giới đó biến đi sau khi Liên xô sụp đổ năm 1991, chấm dứt Chiến tranh Lạnh.. Sau đó là thế giới đơn cực thành hình với Mỹ như một đệ nhứt siêu cường vừa xuất hiên trên sân khấu thế giới. Nhưng thế giới đơn cực với Mỹ cũng biến đi khi xảy ra cuộc khủng bố 911. Mỹ bị tấn công một cách xúc phạm và đầy thách thức vào hai thủ đô kinh tế và chánh trị. Thế lực vô địch của Mỹ bị đăt vấn đề.  Pháp mở đầu, biến khuynh hướng đa cực trở thành hiện thực khi muốn biến Au châu thành một đối trọng của Mỹ trong quyết định Chiến tranh Iraq tại Liên hiệp quốc.

Thế giới đơn cực xuất hiện vì trong những năm 1990, Mỹ là nước thống lãnh thế giới. Với một sức bật kinh tế vượt trội, với khoa học kỹ thuật tiền tiến, với sức mạnh quân sự vô địch sau khi Liên xô sụp đổ. Quan trọng nhứt là với một ý thức hệ tự do, dân chủ mà nhân dân các nước mong mỏi thèm khát với hào quang chiến thắng Cộng sản độc tài, chấm dứt Chiến tranh Lạnh. Lúc bấy giờ  các cực khác chưa tượng hình. Ở Á châu, Trung Cộng nước CS còn sót lại, tuy đông dân nhứt Điạ cầu, nhưng chỉ là một nước kinh tế còn chậm tiến, mới bắt đầu theo mô thức kinh tế tự do, và đứng sau Mỹ rất xa. Và Nhựt hãy còn bị tê liệt với cơn khủng hoảng tài chánh của những năm 1980. An độ thì ngưng đọng vì chánh đảng ở Quốc Hội chưa dứt khoát hướng đi sau Chiến tranh Lạnh.  Ở Au châu đang ở thế mất quân bình vì phải dan tay ra nâng các nước Đông Au CS vừa sụp đổ hội nhập vào Au Châu. Mệt và nặng nhứt là Tây Đức gánh Đông Đức dù truyền thống Au Châu coi Đức là con sư tử Au Châu. Còn Nga thì rã rời với việc ly khai của các cộng hòa số viết cũ, ròi rạc đến độ người ta tự hỏi chừng nào Nga sẽ trở thành lãnh địa của các lãnh chúa.

Cuộc khủng bố  vào ngày 11 tháng 9 năm 2001 làm cho cả thế giới nghĩ lại và tình hình thế giới chuyển mình thành thế giới đa cực. Hình thái chiến tranh bất cân xứng bắt đầu. Mỹ không phải là vô địch. Một tổ chức nhỏ có thể dùng khủng bố làm lung lay thế cân bằng, trật tự thế giới, và chiến lược toàn cầu của Mỹ. Tự nhiên Mỹ phải phản ứng. Quyết định tấn công Afghanistan, rồi Iraq. Để có chánh nghĩa Mỹ cần thế lực của  các nước tiếp sức, góp quân, chung tiền chống khủng bố thế giới.  Khi vận dụng thế lực của các nước, Mỹ phải tương nhượng các siêu cường khác. Thế lực đệ nhứt siêu cường của Mỹ bị thu hẹp. Hình ảnh vô địch quân sự của Mỹ giảm thiểu. Ưu thế khoa học kỹ thuật vượt trội của Mỹ cũng bị lung lay.

Mỹ lãnh đạo liên quân lật đổ Hussein như chẻ tre, nhưng bình định phát triển không được. Mấy năm không kết quả. Chánh trị nội bộ Mỹ mất kiên nhẫn, bắt đầu có khuynh hướng và đòi hỏi rút quân Mỹ, làm cho Mỹ yếu đi dưới cái nhìn của thế giới. Chánh trị nội bộ của Mỹ đã cho thấy vấn đề rút quân không còn là vấn đề nên rút hay không, mà trở thành vấn đề chừng nào sẽ rút. Niềm cảm hứng, giấc mộng dân chủ hóa Trung Đông của Mỹ mịt mù trong khói lửa, tại lò lửa Trung Đông. Hệ lụy, Con Ó vươn cánh khoa học kỹ thuật trùm Địa Cầu đã mỏi. Sức mạnh quân sự khoa học kỹ thuật vô địch của Mỹ không hiệu lực.

Trong khi Mỹ bị chiến tranh chống khủng, chiến trường Afghanistan, và Iraq, làm quá bận bịu và yếu đi thì các nước khác tiến lên, phong cảnh thế giới đổi thay, đia lý chánh trị toàn cầu biến chuyển.  Các cực hình thành và phát triển. TC một cách rõ rệt tự khẳng định mình như một đệ tam siêu cường thế giới trong mọi lãnh vực, kinh tế, chánh trị, quân sự, không gian, ngoại giao, giao thương. Bước chân khổng lồ của TC đặt đến Châu Phi và Châu Mỹ La tinh sân sau nhà của Mỹ. Lợi dụng thế Mỹ tranh chấp với TC ở Bắc Thái bình Dương, thế  Mỹ cần Nhựt góp quân và đóng tiền cho cuộc chiến chống khủng bố, Nhựt thoát khỏi gọng kềm của Mỹ đối với một nước chiến bại từ Thế Chiến 2. Nhựt tái lập quân đội sau hàng mấy chục năm chỉ được có lực lượng phòng vệ dân sự.  An độ khai thác  thế chiến lược mà Mỹ cần ở Á châu để đề phòng TC, trở thành cường quốc nguyên tử, nơi làm dịch vụ tầm xa cho Mỹ, xuất hiện như một nước đứng hạng nhì ở Á châu về mọi măt. Liên Au dù bị nhiều vướn mắc về truyền thống và định chế, vẫn trở thành một khối mà Mỹ rất cần trong bàn cờ chánh trị và ngoại giao quốc tế, nhưng với tư cách là đối trọng bàn bạc bình đẳng, chớ không phải như Au châu tùy thuộc Mỹ thời hậu đệ nhị Thế Chiến, thời Chiến tranh Lạnh  với Liên Phòng Bắc Đại Tây Dương do Mỹ lãnh đạo. Còn Nga, tuy dân chủ thoái trào, nhưng TT Vladimir Poutine từ khi nắm quyền vào tháng ba năm 2000, đã vận dụng được tự hào dân tộc đại Nga cố hữu của dân chúng, sử dụng tài nguyên dầu khí như vũ khí, kho tàng nguyên tử của Liên xô để lại như tiềm lực, phục hồi lại được vị thế của Nga như đối trọng của Liên Au và Mỹ. Việc chống Mỹ đặt lá chắn tên lửa ở Balan, những lời tuyên bố mạnh dạn của TT Poutine trong hội nghị Munich đã chứng tỏ thời gian Mỹ và Liên Au xem Nga là nhược tiểu đã qua rồi.

Ngần ấy những sự kiện và diễn biến nêu trên đã đủ để chứng tỏ một thế giới đa cực đang tiến hành. Vai trò thống lãnh của Mỹ đã chấm dứt. Nhưng tình hình không ngừng tại đây lâu, mà đang tiến triển vì chưa có ổn định; thế ổn định  của thế giới đa cực này rất mong manh. Vai trò các cực chưa rõ rệt. Cực Mỹ, nói gì thì nói chớ sức khỏe kinh tế của Mỹ còn mạnh. Sức sống của dân chúng Mỹ còn hùng. Cơ hội vươn lên của Mỹ còn mở rộng qua các cuộc bầu cử chánh quyền. Chánh trị Mỹ rất linh động, linh hoạt và thực tiễn, sai sửa, sửa sai để tiến bộ -- không ngần ngại, không tự ái dỏm. 

Còn các cực khác lại có nhiều điểm yếu nội bộ. TC có những vấn đề chánh trị, xã hội, môi sinh nghiêm trọng có thể làm xã hội nổ chụp. TC biết cố sửa sai nhưng biện pháp tình thế không thể giải quyết được khuyết tật bản chất. Không thể mở rộng kinh tế và khóa chặt chánh trị vì hai thứ đó là môi và răng. Nên TC đúng là một cường quốc nhưng chỉ là một cường quốc mong manh, chớ không phải như Mỹ là một cường quốc thâm hậu. Nhựt có vẻ chưa sẵn sàng thoát khỏi sự bảo trợ của Mỹ. Ấn độ chừng như chỉ là một cường quốc Á châu hơn là thế giới. Liên Au chưa trở thành một khối, chưa trở thành một diễn viên suốt tuồng, trong nhiều vấn đề quốc tế. 

Trên phương diện tư tưởng, tính đa cực của thế giới đa cực này rất đặc biệt. Hướng đi của thế giới đa cực này không trở lại lưỡng cực hay đơn cực. Trái lại nhiều dấu chỉ  cho thấy khuynh hướng đi riêng mà làm chung. Đi riêng mà làm chung nhiều việc lớn. Mỹ đang tấn công các cực khác như TC và VN, Nga về tự do, dân chủ, nhân quyền. TC và Nga  cũng không bao giờ phủ nhận những giá trị đó. Những cực này chỉ vì quyền lợi riêng hay tư của nhà cầm quyền diễn dịch và biện những giá trị ấy theo nghĩa chủ quan thôi. Và hầu như tất cả các cực đều đồng ý với nhau việc chống khủng bố là cần thiết cho an ninh và hòa bình Nhân Loại, việc chạy đua võ trang, phổ biến nguyên tử là nguy hại. TC và Nga đều hợp tác với Mỹ giải quyết vấn đề nguyên tử của Bắc Hàn CS. Các siêu cường trong Hội đồng Bảo An đều lo giải quyết vấn đề nguyên tử của Iran.  Tất cả đều đồng ý kinh tế cần tự do, cần toàn cầu.

Trở lại cộng đồng Việt tại Mỹ. Nhiều tổ chức, nhiều cơ chế, nhiều cách làm việc lắm - không có thống nhứt. Nhưng chung qui đều tôn vinh cờ VN, nỗ lực đấu tranh cho tự do tôn giáo, dân chủ, nhân quyền VN -  tức là có  đoàn kết xung quanh một chánh nghĩa. Đó là khuynh hướng đa cực của thế giới tiến bộ hiện thời.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Sky River Casino vô cùng vui mừng hào hứng tổ chức chương trình Ăn Tết Nguyên Đán với những giải thưởng thật lớn cho các hội viên Sky River Rewards. Chúng tôi cũng xin kính chúc tất cả Quý Vị được nhiều may mắn và một Năm Giáp Thìn thịnh vượng! Trong dịp đón mừng Năm Mới Âm Lịch năm nay, 'Đội Múa Rồng và Lân Bạch Hạc Leung's White Crane Dragon and Lion Dance Association' đã thực hiện một buổi biểu diễn Múa Lân hào hứng tuyệt vời ở Sky River Casino vào lúc 11:00 AM ngày 11 Tháng Hai. Mọi người tin tưởng rằng những ai tới xem múa lân sẽ được hưởng hạnh vận.
Theo một nghiên cứu mới, có hơn một nửa số hồ lớn trên thế giới đã bị thu hẹp kể từ đầu những năm 1990, chủ yếu là do biến đổi khí hậu, làm gia tăng mối lo ngại về nước cho nông nghiệp, thủy điện và nhu cầu của con người, theo trang Reuters đưa tin vào 8 tháng 5 năm 2023.
(Tin VOA) - Tổ chức Phóng viên Không Biên giới (RSF) vào ngày 13/9 ra thông cáo lên án Việt Nam tiếp tục lạm dụng hệ thống tư pháp để áp đặt những án tù nặng nề với mục tiêu loại trừ mọi tiếng nói chỉ trích của giới ký giả. Trường hợp nhà báo tự do mới nhất bị kết án là ông Lê Anh Hùng với bản án năm năm tù. RSF bày tỏ nỗi kinh sợ về bản án đưa ra trong một phiên tòa thầm lặng xét xử ông Lê Anh Hùng hồi ngày 30 tháng 8 vừa qua. Ông này bị kết án với cáo buộc ‘lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước’ theo Điều 331 Bộ Luật Hình sự Việt Nam
Từ đầu tuần đến nay, cuộc tấn công thần tốc của Ukraine ở phía đông bắc đã khiến quân Nga phải rút lui trong hỗn loạn và mở rộng chiến trường thêm hàng trăm dặm, lấy lại một phần lãnh thổ khu vực đông bắc Kharkiv, quân đội Ukraine giờ đây đã có được vị thế để thực hiện tấn công vào Donbas, lãnh phổ phía đông gồm các vùng công nghiệp mà tổng thống Nga Putin coi là trọng tâm trong cuộc chiến của mình.
Tuần qua, Nước Mỹ chính thức đưa giới tính thứ ba vào thẻ thông hành. Công dân Hoa Kỳ giờ đây có thể chọn đánh dấu giới tính trên sổ thông hành là M (nam), F (nữ) hay X (giới tính khác).
Sau hành động phản đối quả cảm của cô trên truyền hình Nga, nữ phóng viên (nhà báo) Marina Ovsyannikova đã kêu gọi đồng hương của cô hãy đứng lên chống lại cuộc xâm lược Ukraine. Ovsyannikova cho biết trong một cuộc phỏng vấn với "kênh truyền hình Mỹ ABC" hôm Chủ nhật: “Đây là những thời điểm rất đen tối và rất khó khăn và bất kỳ ai có lập trường công dân và muốn lập trường đó được lắng nghe cần phải nói lên tiếng nói của họ”.
Mạng Lưới Nhân Quyền Việt Nam cử hành Ngày Quốc tế Nhân Quyền Lần Thứ 73 và Lễ Trao Giải Nhân Quyền Việt Nam lần thứ 20.
Sau hơn 30 năm Liên bang Xô Viết sụp đổ, nhân dân Nga và khối các nước Đông Âu đã được hưởng những chế độ dân chủ, tự do. Ngược lại, bằng chính sách cai trị độc tài và độc đảng, Đảng CSVN đã dùng bạo lực và súng đạn của Quân đội và Công an để bao vây dân chủ và đàn áp tự do ở Việt Nam. Trích dẫn chính những phát biểu của giới lãnh đạo Việt Nam, tác giả Phạm Trần đưa ra những nhận định rất bi quan về tương lai đất nước, mà hiểm họa lớn nhất có lẽ là càng ngày càng nằm gọn trong tay Trung quốc. Việt Báo trân trọng giới thiệu.
Tác giả Bảo Giang ghi nhận: “Giai đoạn trước di cư. Nơi nào có dăm ba cái Cờ Đỏ phất phơ là y như có sự chết rình rập." Tại sao vậy? Để có câu trả lời, mời bạn đọc vào đọc bài viết dưới đây của nhà văn Tưởng Năng Tiến.
Người cộng sản là những “kịch sĩ” rất “tài”, nhưng những “tài năng kịch nghệ” đó lại vô phúc nhận những “vai kịch” vụng về từ những “đạo diễn chính trị” yếu kém. – Nguyễn Ngọc Già (RFA).. Mời bạn đọc vào đọc bài viết dưới đây của phó thường dân/ nhà văn Tưởng Năng Tiến để nhìn thấy thêm chân diện của người cộng sản.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.