(Vietnam Review)
Vào chiều ngày 29/5 vừa qua, Tòa Bạch Cung tại Thủ Đô Hoa Thịnh Đốn đã chứng kiến một buổi họp đặc biệt giữa bẩy nhân vật cao cấp của Hành Pháp Hoa-Kỳ kể cả Tổng Thống George W. Bush và Phó Tổng Thống Dick Cheney. Mục đích của buổi họp này là tạo cơ hội cho Tổng Thống biết thêm về phong trào dân chủ tại Việt-Nam và làm thế nào để hỗ trợ phong trào này phát triển. Trước khi thảo luận về nội dung của buổi họp tại Tòa Nhà Trắng, chúng ta nói qua về hình thức của buổi họp này.
Hình thức của buổi họp lịch sử
Điểm thứ nhất đáng chú ý là buổi họp không biết đã được Hội Đồng An Ninh Quốc Gia (ANQG) quyết định trước bao lâu, nhưng bốn người được mời tham dự chỉ được thông báo trước khoảng10 ngày và nhận được thư xác nhận vào chiều thứ Sáu, 25/5. Lá thư mời KS Đỗ Nam Hải cũng ghi cùng ngày.
Điểm thứ hai là buổi họp xem ra là một sáng kiến của Hội Đồng ANQG. Theo chỗ chúng tôi được biết, các hội đoàn có đại diện tham dự không ai nhận là đã vận động để được gặp Tổng Thống Bush cả.
Điểm thứ ba là bốn người được mời do Hội Đồng ANQG chọn lựa đích danh, không qua đoàn thể. Điều này cho thấy rằng chính phủ Hoa Kỳ theo dõi hoạt động của các hội đoàn gốc Việt tại Mỹ. Người ta không thấy sự hiện diện của các tổ chức lưu vong, giới học giả, các đảng phái "chuyên nghiệp", và giới cựu quân nhân trong buổi họp này.
Điều thứ Tư là lúc đầu chúng tôi được biết rằng buổi họp sẽ được tổ chức tại văn phòng của Hội Đồng ANQG và Tổng Thống Bush sẽ đi ngang qua và tạt vào trò truyện. Nhưng một điểm gây ngạc nhiên và thích thú là buổi họp đã được tổ chức ngay tại Phòng Bầu Dục, nơi làm việc của Tổng Thống và có thêm sáu nhân vật chóp bu của Hành Pháp Hoa-Kỳ tham dự. Điểm này cho thấy là TT Bush đã bầy tỏ lòng ưu ái cộng đồng hải ngoại và những nhà dân chủ ở trong nước, đặc biệt là ông đã mời cả KS Đỗ Nam Hải và GS Nguyễn Chính Kết.
Ông Nguyễn Chính Kết không tham dự được vì đang nằm tại một bệnh viện ở Canada. KS Đỗ Nam Hải kẹt ở Việt-Nam. Ông cho biết ông sẵn sàng tham gia qua điện thoại. Tuy nhiên, vào giờ hẹn, các đường giây và làn sóng điện thoại của ông và hàng xóm đếu bị cắt đứt hay bị phá hết.
Trước đây Tổng Thống Hoa-Kỳ (GHW Bush, Bill Clinton, GW Bush) có dịp gặp một vài người Mỹ gốc Việt trong một bối cảnh vui vẻ và xuề xòa, chứ không long trọng như lần này.
Điểm thứ năm, buổi họp đã được sắp xếp sau khi Chủ Tịch Nhà Nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt-Nam Nguyễn Minh Triết đi thăm Bắc Kinh trước đó khoảng 10 ngày và có thể viếng thăm Hoa-Kỳ vào vài tuần hoặc vài tháng sắp tới. Chiến thuật ngoại giao đều giống nhau cả.
Điểm thứ sáu, thời gian 45 phút mà Tổng Thống George W. Bush dành cho phái đoàn bốn người quả thật là một sự kiện đặc biệt. Trong thời gian đó, chúng tôi được biết là bốn người này đã trao đổi ý kiến với Tổng Thống Bush và ông Stephen Hadley, Cố Vấn An Ninh Quốc Gia một cách trật tự, thay phiên trình bầy ý kiến, bổ khuyết cho nhau, và không ai lấn lướt ai.
Nội dung của buổi họp
Dù bốn nhân vật được Hội Đồng ANQG mời đích danh, nhưng họ thuộc các đoàn thể khác nhau. Do đó Ô. Đỗ Thành Công, Phát Ngôn Viên của Đảng Dân Chủ Nhân Dân; Ông Đỗ Hoàng Điềm, Chủ Tịch Việt-Nam Canh Tân Cách Mạng Đảng (Việt Tân); Ông Lê Minh Nguyên là Trưởng Ban Phối Hợp Mạng Lưới Nhân Quyền; và Ông Nguyễn Quốc Quân, Chủ Tịch Ủy Ban Quốc Tế Yểm Trợ Cao Trào Nhân Bản, đều phải phát biểu theo lập trường của nhóm mình.
Ba chủ điểm cả bốn nhóm đồng ý vận động với Hành Pháp Hoa-Kỳ là:
1. Cho Việt-Nam vào lại danh sách CPC (country of particular concern);
2. Đòi hỏi Hà Nội trả tự do cho các tù nhân chính trị và tôn giáo, đặc biệt là năm người sau đây: Nhà Báo Nguyễn Vũ Bình, LS Lê Quốc Quân, LM Nguyễn Văn Lý, LS Lê Thị Công Nhân, và LS Nguyễn Văn Đài;
3. Đòi quyền tự do báo chí và lập hội. Về điểm này, phái đoàn bốn người có một vài đề nghị cụ thể là (a) Hỗ trợ các tổ chức dân chủ xuất bản báo tư nhân; (b) Đòi hỏi Hà Nội tôn trọng nguyên tắc thông tin hai chiều; (c) Chấm dứt việc phá sóng của đài Á Châu Tự Do và các đài phát thanh hải ngoại. Ngoài ra, mỗi đoàn thể có thể tự do đưa ra những yêu sách khác và đề nghị biện pháp để thực hiện những yêu sách này.
Ông Đỗ Hoàng Điềm cho biết là ông Bush chăm chú lắng nghe về hai lãnh vực chủ chốt là (a) Phong trào dân chủ ở trong nước, đăc biệt là Khối 8406 và Liên Minh Đoàn Kết Công Nông Việt-Nam, và người Việt-Nam nghĩ gì về phong trào này ở trong nước; (b) Hoa-Kỳ giúp được cái gì cụ thể. Ông Bush tuyên bố ủng hộ phong trào dân chủ ở Việt-Nam, nhưng không hứa hẹn làm như thế nào.
Ông Điềm cũng đề cập đến những áp lực xã hội và những bất mãn của công nhân vì bị bóc lột và nông dân bị mất nhà mất đất ở trong nước và kêu gọi Hoa-Kỳ ủng hộ các tổ chức dân sự và công đoàn độc lập. Ông Điềm hài lòng là đã trình bầy được 80% những gì ông muốn nói với Tổng Thống Bush.
Ông Đỗ Thành Công có nhắc tới lời hứa hẹn trước đây của ông Bush là không quay mặt đi đối với ai đứng lên đấu tranh cho tự do dân chủ và mong ông giữ lời hứa đó. Tổng Thống Bush đã tuyên bố rằng buổi họp này sẽ được phổ biến đi khắp thế giới là một bằng chứng rằng ông không quên lời hứa.
Để trả lời một câu hỏi của Tổng Thống Bush về chuyến đi Việt-Nam của ông vào tháng 11 năm 2006, BS Nguyễn Quốc Quân nói thẳng với Tổng Thống Bush rằng ông kỳ vọng rất nhiều vào chuyến đi Việt-Nam nhưng đã thất vọng vì ông Bush không đề cập gì đến vấn đề vi phạm nhân quyền, tự do tôn giáo và phong trào dân chủ ở trong nước. Tổng Thống Bush khẳng định rằng ông rất lưu tâm đến những vấn đề này và đã vận động bên trong rất nhiều và ông đã đi lễ nhà thờ ở Hà Nội để khuyến khích tự do tôn giáo. Ông rất tiếc là có sự hiểu lầm.
Để đáp lại, BS Quân đề nghị Tổng Thống Bush ra một tuyên bố ủng hộ phong trào dân chủ ở Việt-Nam bây giờ cũng không muộn. Ông Bush trả lời rằng buổi họp hôm thứ Ba, 29/5 đã nói lên sự ủng hộ của ông. Nhưng ông sẽ suy xét về đề nghị của BS Quân.
Ông Bush cũng cho rằng đầu tư và phát triển kinh tế sẽ giúp phát triển dân chủ. Tuy nhiên ông Đỗ Hoàng Điềm đã nhận xét thêm rằng đây là một dao hai lưỡi. Chúng tôi hiểu ông Điềm ám chỉ rằng kinh tế phát triển cũng sẽ giúp củng cố chế độ độc tài. Việt-Nam Canh Tân Cách Mạng Đảng là tổ chức duy nhất không đệ trình bản tuyên bố lên Tổng Thống Bush. Lý do là ông Nguyễn Hoàng Điềm có thể trình bầy đầy đủ và trực tiếp trong buổi họp với Tổng Thống Bush.
BS Quân cũng đề cập đến vấn đề buôn bán một chiều sách báo với Việt-nam. Tổng Thống Bush hầu như chưa nghe nói đến vấn đề này bao giờ nên đã chỉ thị một vị cố vấn tìm hiểu thêm về sự kiện trên. Chúng ta được biết rằng trong tiến trình xin gia nhập Tổ Chức Thương Mại Thế Giới, Hà Nội đã nhượng bộ một phần yêu sách của hải ngoại đưa ra từ năm 2004 về lãnh vực sách báo do chúng tôi khởi xướng, với sự tiếp tay của nhiều đoàn thể và DB Trần Thái Văn. Theo sự cam kết bắt đầu có hiệu lực từ đầu năm 2007, Hà Nội cho phép nhập cảng sách về các ngành giáo dục, kỹ thuật, khoa học, lịch sử, văn hóa, pháp lý, và kinh tế nhưng chỉ bằng tiếng Việt mà thôi. Báo hàng ngày, hàng tuần, hay bán nguyệt san chỉ được viết về ba lãnh vực khoa học, kỹ thuật và kinh tế. Những đĩa và băng thu nhạc và thu hình vẫn bị cấm hoàn toàn. Do đó, hải ngoại phải tranh đấu tiếp.
Mạng Lưới Nhân Quyền Việt-Nam (MLNQVN) cũng đề cập rất rõ về vấn đề sách báo trong bản tuyên bố gửi Tổng Thống Bush. MLNQVN cũng trình bầy chi tiết về Hệ Thống Ưu Đãi Tổng Quát của Hoa-Kỳ (Generalized System of Preferences - GSP) mà Hà Nội muốn thụ hưởng. Nếu xin được quy chế này Việt-Nam có thể xuất cảng sang Hoa-Kỳ gần 3,000 món hàng hoàn toàn miễn thuế nhập cảng. Do đó đây sẽ là cơ hội để Hoa-Kỳ thương lượng với Hà-Nội. Quy chế GSP đòi hỏi quốc gia thụ hưởng phải tôn trọng quyền lao động và sở hữu trí tuệ. Ngoài ra MLNQVN cũng đã đề nghị Hoa-Kỳ trợ giúp thành lập một tổ chức nghiên cứu về Việt-Nam do người Mỹ gốc Việt điều hành.
MLNQVN và Đảng Dân Chủ Nhân Dân xác nhận với Tổng Thống Bush rằng thành viên của Khối 8406, Liên Minh Đoàn Kết Công Nông Việt-Nam, Đảng Dân Chủ Nhân Dân, Đảng Thăng Tiến, Đảng Vì Dân, và nhiều nhà hoạt động dân chủ khác là những người yêu nước thật sự. Nhưng họ đã bị CSVN đàn áp thẳng tay.
BS Quân nói thêm rằng CSVN thường nói chỉ có hải ngoại đòi nhân quyền và dân chủ chứ trong nước dân không đòi hỏi gì cả. Điều này hoàn toàn sai sự thật. Phong trào dân chủ ở trong nước hiện nay có nhiều người trẻ, sinh ra và lớn lên hoàn toàn dưới chế độ cộng sản, nhưng họ đã nhìn thấy những sai lầm của chế độ này. Một số người từng là đảng viên cộng sản, nay cũng đã đứng vào hàng ngũ dân chủ. Những người này đã, đang và sẽ tiếp tục đóng góp vào sự thay đổi của Việt-Nam. Họ đã tranh đấu vô cùng cam khổ. Mặc dù bị đàn áp dã man, từ cá nhân lẻ tẻ, phong trào dân chủ ở Việt-Nam đã tập hợp được nhiều người tham gia hơn, biến thành những tổ chức và đang trên đà phát triển. Hoa-Kỳ cần yểm trợ họ.
Theo Chính Trị Gia Hoa-Kỳ, Samuel Huntington, lịch sử dân chủ hoá của nhân loại trong thời kỳ cận đại chia ra như sau. Đợt sóng dân chủ hóa đầu tiên trong giai đoạn 1820-1926 được thể hiện bằng sự phát triển quyền bỏ phiếu. Đợt sóng dân chủ hóa thứ hai xuất hiện trong khoảng thời gian 1945-1962 tiếp theo sự chiến thắng Đệ Nhị Thế Chiến của Đồng Minh và sự xụp đổ của các chế độ thực dân. Đợt sóng thứ ba tiếp diễn trong những năm 1975-1996 với sự dân chủ hóa trong Giáo Hội Công Giáo và của một số nước sau khi Đế Quốc Nga Xô tan vỡ.
MLNQVN tin tưởng rằng đợt sóng dân chủ hóa thứ tư sẽ xẩy ra tại Việt-Nam và sẽ ảnh hưởng tới Trung Quốc như tạp chí The Economist ngày 19/5/2007 đã phân tách. Theo MLNQVN, Hoa-Kỳ có thể thăng tiến quyền lợi quốc gia nếu nuôi dưỡng tiến trình dân chủ hóa này.
Trong buổi họp Tổng Thống Bush hỏi ở Việt-Nam có được phép lập đảng hay không. Tất cả đều trả lời rằng theo Điều (4) của Hiến Pháp, chỉ có Đảng Cộng Sản được phép hoạt động mà thôi. Quyền lập hội hoàn toàn không có ở Việt-Nam cho nên nghiệp đoàn độc lập cũng không được phép thành lập. Tổng Thống Bush có ghi nhận những điểm này và ông nhận xét rằng CSVN đàn áp mọi tổ chức.
Qua các ông Lê Minh Nguyên và Nguyễn Quốc Quân, chúng tôi ghi nhận rằng Tổng Thống Bush có tuyên bố trong buổi họp một câu mà chúng tôi thấy quan trọng nhất và rất hợp lý là muốn Việt-Nam có nhân quyền, tự do, và dân chủ "chính người trong nước cần phải đi tiên phong. Mong những tổ chức đoàn kết lại để có sức mạnh. Vị thế của Hoa-Kỳ là yểm trợ."
Kết luận
Qua bốn ông Công, Điềm, Nguyên và Quân, cộng đồng Việt-Nam ở hải ngoại, thuộc khối thiểu số, chỉ mới thành hình vọn vẹn 30 năm, đã có cơ hội đạo đạt ý kiến lên vị nguyên thủ của một quốc gia hùng mạnh nhất thế giới về kinh tế và quân sự. Điều này cho thấy ưu điểm của một thể chế tự do và dân chủ. Trong đó ý kiến của người dân được coi trọng.
Những nguyện vọng của hải ngoại phản ảnh nhu cầu khẩn thiết của quốc nội đã được chuyển trực tiếp tới Tổng Thống Hoa-Kỳ. Đồng bào ở trong và ngoài nước ắt hẳn trông đợi Hoa-Kỳ đáp ứng một cách cụ thể trong chuyến viếng thăm Mỹ sắp tới của Chủ Tịch Nguyễn Minh Triết và trong thời gian sắp đến. Nút chai đã mở, ông thần Genie (Djinni - theo thần thoại Á Rập) đã ra khỏi chai. Phong trào dân chủ đã ra đời. Không thể để phong trào rầm rộ vùng lên rồi lại tắt ngấm như vụ Thiên An Môn 1989. Với sự hỗ trợ của Tây Phương, đặc biệt là Hoa-Kỳ và Liên Hiệp Âu châu, người ta hi vọng thế cờ sẽ thay đổi tại Việt-Nam, với vai trò chủ động người Việt ở trong nước và yểm trợ của hải ngoại.
Chúng tôi đề nghị rằng trong ba hoặc sáu tháng tới, một phái đoàn lớn hơn của cộng đồng người Việt ở Hoa-Kỳ, không cần đợi được mời họp, nhưng sẽ chủ động xin gặp lại những nhân vật của Hành Pháp Hoa-Kỳ để kiểm điểm công việc đã liệt kê trong ngày 29/5/2007 vừa qua.
Ngay trong buổi họp này và qua những kinh nghiệm tiếp xúc với chánh giới Hoa-Kỳ, chúng ta đã thấy một cách rõ ràng rằng Hoa-Kỳ liên hệ với hơn 200 quốc gia. Họ không thể biết hết về Việt-Nam. Những đoàn thể hải ngoại cần thông tin cho
họ những tin tức chính xác. Do đó việc thành lập một "think tank" chuyên về Việt-Nam nếu được hành pháp chấp thuận là một điều lợi ích lâu dài.
Gửi ý kiến của bạn
