BANGKOK (Kyodo) - Hoa Kỳ hôm thứ sáu 24-3 cảnh cáo sẽ không cấp tối huệ quốc cho Lào nếu không chịu hoàn toàn hợp tác để giải quyết vụ hai công dân Mỹ gốc Meo mất tích hồi năm ngoái.
Ông Stanley Roth, phụ tá Ngoại trưởng Mỹ sau khi viếng thăm Trung Quốc, Nhật Bản và Phi Luật Tân đã nói với các phóng viên ở Bangkok như sau:
“Thật là điều bất hạnh cho đến khi chúng tôi có thể giải quyết vụ hai người mất tích, tôi nghĩ hầu như không có cách nào nhìn thấy việc Quốc hội Mỹ chấp nhân tối huệ quốc cho Lào.
“Hơn nữa nếu thấy rõ nhà cầm quyền Lào hoặc không chịu hợp tác với cuộc điều tra hoặc tìm cách cản trở, tôi nghĩ điều đó sẽ có ảnh hưởng lan rộng đến những khía cạnh khác của mối quan hệ giữa hai nước”.
“Gánh nặng hiện ở trên vai nước Lào”.
Lào là nước cộng sản nghèo khổ nhất Đông Nam Á.
Hai người đã gia nhập quốc tịch Mỹ, ông Houa Ly, 56 tuổi ở Wisconsin và Michael Vang, 36 tuổi ở California, đều thuộc gốc người Mèo ở Lào đã từng đứng trong hàng ngũ những lực lượng được CIA yểm trợ trong cuộc chiến tranh Việt Nam, đã mất tích hồi tháng 4 năm ngoái trong khi đi nghỉ mát ở biên giới Thái Lan dọc theo nước Lào.
Lần chót người ta thấy hai ông này lên một chiếc tầu trên sông Mekong.
Vụ này đã khiến Quốc hội Mỹ đưa ngay ra một nghị quyết cảnh cáo Lào “sẽ chịu những hậu quả nghiêm trọng, kể cả trừng phạt” về bất cứ hành động gây hấn nào đối với công dân Mỹ.
Bộ Ngoại giao Mỹ đã hai lần gửi các đoàn điều tra đến Lào để tìm hiểu về vụ mất tích này và đã bầy tỏ bất mãn về sự hợp tác của chính quyền Lào, nói rằng Lào đã chậm trễ trong việc phúc đáp những yêu cầu của nhân viên Mỹ muốn đến tận địa điểm mất tích, ngoài ra Lào còn tìm cách cản trở và giới hạn công tác điều tra.
Tháng trước bà Ngoại trưởng Madeleine Albright đã bác bỏ những lời tố cáo của Quốc hội Mỹ nói bộ Ngoại giao đã sai trái khi giữ kín những thông tin về vụ 2 người mất tích và không chịu làm áp lực với Lào vị sợ gây thương tổn đến mối quan hệ buôn bán với nước này.
Cộng đồng người Mỹ gốc Mèo ở Hoa Kỳ tin rằng chính quyền cộng sản Lào đã bắt cóc, giam giữ và có thể đã thủ tiêu hai người. Họ đã biểu tình phản đối trước Sứ quán Lào ở Washington, tố cáo chính quyền Lào đàn áp sắc tộc Mèo trong nước.
Chính quyền Lào ở Vientiane nói không biết hai người ở đâu và đổ lỗi cho cộng đồng Mèo làm to chuyện để phá hoại một quan hệ thương mại đã có cải tiến giữa Mỹ và Lào.
Hiện nay có khoảng 250,000 người gốc Mèo sinh sống ở Mỹ, phần lớn đã di tản từ năm 1975 khi Lào rơi vào tay Cộng sản.
Hiện vẫn còn một thiểu số người Mèo chống chính quyền cộng sản ở Lào, một vài bản tin cho rằng hai ông Ly và Vang đã xâm nhập lãnh thổ Lào, nhưng Cộng đồng người Mèo nói đó chỉ là tin thất thiệt.
Năm 1997 Mỹ và Lào đã kết thúc cuộc thương thuyết về bản Hiệp ước Mậu dịch song phương để cấp tối huệ quốc cho Lào, nhưng Quốc hội Mỹ vẫn chưa phê chuẩn nên không thi hành được.
Ông Stanley Roth, phụ tá Ngoại trưởng Mỹ sau khi viếng thăm Trung Quốc, Nhật Bản và Phi Luật Tân đã nói với các phóng viên ở Bangkok như sau:
“Thật là điều bất hạnh cho đến khi chúng tôi có thể giải quyết vụ hai người mất tích, tôi nghĩ hầu như không có cách nào nhìn thấy việc Quốc hội Mỹ chấp nhân tối huệ quốc cho Lào.
“Hơn nữa nếu thấy rõ nhà cầm quyền Lào hoặc không chịu hợp tác với cuộc điều tra hoặc tìm cách cản trở, tôi nghĩ điều đó sẽ có ảnh hưởng lan rộng đến những khía cạnh khác của mối quan hệ giữa hai nước”.
“Gánh nặng hiện ở trên vai nước Lào”.
Lào là nước cộng sản nghèo khổ nhất Đông Nam Á.
Hai người đã gia nhập quốc tịch Mỹ, ông Houa Ly, 56 tuổi ở Wisconsin và Michael Vang, 36 tuổi ở California, đều thuộc gốc người Mèo ở Lào đã từng đứng trong hàng ngũ những lực lượng được CIA yểm trợ trong cuộc chiến tranh Việt Nam, đã mất tích hồi tháng 4 năm ngoái trong khi đi nghỉ mát ở biên giới Thái Lan dọc theo nước Lào.
Lần chót người ta thấy hai ông này lên một chiếc tầu trên sông Mekong.
Vụ này đã khiến Quốc hội Mỹ đưa ngay ra một nghị quyết cảnh cáo Lào “sẽ chịu những hậu quả nghiêm trọng, kể cả trừng phạt” về bất cứ hành động gây hấn nào đối với công dân Mỹ.
Bộ Ngoại giao Mỹ đã hai lần gửi các đoàn điều tra đến Lào để tìm hiểu về vụ mất tích này và đã bầy tỏ bất mãn về sự hợp tác của chính quyền Lào, nói rằng Lào đã chậm trễ trong việc phúc đáp những yêu cầu của nhân viên Mỹ muốn đến tận địa điểm mất tích, ngoài ra Lào còn tìm cách cản trở và giới hạn công tác điều tra.
Tháng trước bà Ngoại trưởng Madeleine Albright đã bác bỏ những lời tố cáo của Quốc hội Mỹ nói bộ Ngoại giao đã sai trái khi giữ kín những thông tin về vụ 2 người mất tích và không chịu làm áp lực với Lào vị sợ gây thương tổn đến mối quan hệ buôn bán với nước này.
Cộng đồng người Mỹ gốc Mèo ở Hoa Kỳ tin rằng chính quyền cộng sản Lào đã bắt cóc, giam giữ và có thể đã thủ tiêu hai người. Họ đã biểu tình phản đối trước Sứ quán Lào ở Washington, tố cáo chính quyền Lào đàn áp sắc tộc Mèo trong nước.
Chính quyền Lào ở Vientiane nói không biết hai người ở đâu và đổ lỗi cho cộng đồng Mèo làm to chuyện để phá hoại một quan hệ thương mại đã có cải tiến giữa Mỹ và Lào.
Hiện nay có khoảng 250,000 người gốc Mèo sinh sống ở Mỹ, phần lớn đã di tản từ năm 1975 khi Lào rơi vào tay Cộng sản.
Hiện vẫn còn một thiểu số người Mèo chống chính quyền cộng sản ở Lào, một vài bản tin cho rằng hai ông Ly và Vang đã xâm nhập lãnh thổ Lào, nhưng Cộng đồng người Mèo nói đó chỉ là tin thất thiệt.
Năm 1997 Mỹ và Lào đã kết thúc cuộc thương thuyết về bản Hiệp ước Mậu dịch song phương để cấp tối huệ quốc cho Lào, nhưng Quốc hội Mỹ vẫn chưa phê chuẩn nên không thi hành được.
Gửi ý kiến của bạn
