WASHINGTON (AP) — Cái danh sách dài về tổ tiên của con người nay vừa có thêm một thành viên mới. Đây là thành viên cổ xưa nhất biết dùng dụng cụ bằng đá để cắt thịt cách đây 2.5 triệu năm ở Phi châu.
Khám phá bất ngờ này đã khiến các nhà nghiên cứu phải đặt cho thành viên này tên “garhi”, theo ngôn ngữ của vùng sa mạc Afar ở Ethiopia có nghĩa là điều ngạc nhiên.
Thành viên này là hậu duệ của một giống loài đã sản sinh ra bộ xương Lucy nổi tiến trước đây ở miền Đông Phi châu. Loài vượn có dạng người mới khám phá ra là một ứng viên của tổ tiên loài người, các nhà nghiên cứu đã cho biết như thế trong số báo vừa mới phát hành của tờ Science.
Nhà nhân chủng học Tim White của Đại Học Berkeley nói loài mới khám phá này có thể trở thành mắt xích nối kết giữa con người homo sapiens và giống có mặt trước nó là Autralopithecus (người vượn phương Nam).
Nhưng theo nhà nhân chủng Bernard Wood của Đại Học George Washington thì chuyện chưa hẳn là như thế. “Tôi nghĩ luôn luôn là nguồn tin tốt khi có người khám phá ra thêm bằng chứng xương hóa thạch, nhưng tôi không nghĩ rằng chúng ta có thể chắc chắn đây là tổ tiên của con người.”
“Những gì mà họ tìm thấy chỉ là những thứ mà chúng ta đều biết trước, đó là có thật nhiều loài vượn có dạng người khác nhau... trong thời kỳ riêng biệt này,” Wood nói. “Tôi nghĩ chuyện khá trớ trêu trong một cách nào đó khi giống này được đặt tên là ngạc nhiên.”
Giống mới khám phá được đặt tên là Australopithecus garhi. Giống vượn người này có đặc điểm là răng lớn, mặt chìa ra phía trước, giống với bộ xương Lucy, sinh sống cách đây 3.2 triệu năm và thuộc giống có tên Australopithecus afarensis, có hai cánh tay dài hơn so với hai chân.
Cho đến khi giống Homo erectus (người đứng thẳng) xuất hiện cách nay 1.7 triệu năm, chân trở nên dài ra và có dạng người hơn, trong khi cánh tay ngắn lại.
Căn cứ vào hình dạng của tay và chân, giống garhi đứng vào chặng phá triển ở giữa hai giống trên với chân dài hơn, giống người hơn nhưng tay chưa ngắn lại.
Cái xương sọ tìm thấy thuộc nam giới với thể khối sọ nhỏ và xương hàm nhô ra phía trước. Xương tay và chân của cá nhân được tìm thấy có thể cao 4.7 feet theo như White cho biết.
Xương của loài sơn dương và của các thú vật khác tìm thấy gần xương garhi cho thấy nhiều vết cắt, có lẽ đây là bằng chứng xa xưa nhất của dụng cụ con người dùng để cắt thịt thú vật.
White nói “Bỗng nhiên ở đây xuất hiện một giống vật đi hai chân hoàn toàn khác biệt.”
Ông này nói thêm: “Chúng ta nay biết được qua bằng chứng hiển nhiên là con người sơ khai đã biết xả thịt và có hiểu biết rằng tủy xương là một nguồn thực phẩm có giá trị.”
Sự hiện diện của dụng cụ và xương cùng một chỗ “không chứng minh được cá nhân này là sở hữu chủ của dụng cụ đá, nhưng đây là bằng chứng khá mạnh mẽ.”
Các dấu cắt cho thấy thịt được lóc ra khỏi xương và xương bị đập bể ra ở cả hai đầu chứng tỏ rằng đã có nỗ lực khai thác tủy trong xương, một thực phẩm mới của loài người sơ khai, theo như một bài viết của Jean de Heinzelin thuộc viện Royal Belgian Institute of Science và của J. Desmond Clark thuộc Đại Học Berkeley, cả hai đều trong nhóm do White dẫn đầu.
Các nhà khoa học tường trình là trong vùng ngày nay là sa mạc, cách đây 2.5 triệu năm là vùng có hồ nước cạn, vây quanh là những cánh đồng cỏ. Tuy nhiên điều không được rõ là giống người garhi có thật sự đi săn thú hay chỉ khai thác các thú vật đã chết sẵn quanh hồ.
Khám phá bất ngờ này đã khiến các nhà nghiên cứu phải đặt cho thành viên này tên “garhi”, theo ngôn ngữ của vùng sa mạc Afar ở Ethiopia có nghĩa là điều ngạc nhiên.
Thành viên này là hậu duệ của một giống loài đã sản sinh ra bộ xương Lucy nổi tiến trước đây ở miền Đông Phi châu. Loài vượn có dạng người mới khám phá ra là một ứng viên của tổ tiên loài người, các nhà nghiên cứu đã cho biết như thế trong số báo vừa mới phát hành của tờ Science.
Nhà nhân chủng học Tim White của Đại Học Berkeley nói loài mới khám phá này có thể trở thành mắt xích nối kết giữa con người homo sapiens và giống có mặt trước nó là Autralopithecus (người vượn phương Nam).
Nhưng theo nhà nhân chủng Bernard Wood của Đại Học George Washington thì chuyện chưa hẳn là như thế. “Tôi nghĩ luôn luôn là nguồn tin tốt khi có người khám phá ra thêm bằng chứng xương hóa thạch, nhưng tôi không nghĩ rằng chúng ta có thể chắc chắn đây là tổ tiên của con người.”
“Những gì mà họ tìm thấy chỉ là những thứ mà chúng ta đều biết trước, đó là có thật nhiều loài vượn có dạng người khác nhau... trong thời kỳ riêng biệt này,” Wood nói. “Tôi nghĩ chuyện khá trớ trêu trong một cách nào đó khi giống này được đặt tên là ngạc nhiên.”
Giống mới khám phá được đặt tên là Australopithecus garhi. Giống vượn người này có đặc điểm là răng lớn, mặt chìa ra phía trước, giống với bộ xương Lucy, sinh sống cách đây 3.2 triệu năm và thuộc giống có tên Australopithecus afarensis, có hai cánh tay dài hơn so với hai chân.
Cho đến khi giống Homo erectus (người đứng thẳng) xuất hiện cách nay 1.7 triệu năm, chân trở nên dài ra và có dạng người hơn, trong khi cánh tay ngắn lại.
Căn cứ vào hình dạng của tay và chân, giống garhi đứng vào chặng phá triển ở giữa hai giống trên với chân dài hơn, giống người hơn nhưng tay chưa ngắn lại.
Cái xương sọ tìm thấy thuộc nam giới với thể khối sọ nhỏ và xương hàm nhô ra phía trước. Xương tay và chân của cá nhân được tìm thấy có thể cao 4.7 feet theo như White cho biết.
Xương của loài sơn dương và của các thú vật khác tìm thấy gần xương garhi cho thấy nhiều vết cắt, có lẽ đây là bằng chứng xa xưa nhất của dụng cụ con người dùng để cắt thịt thú vật.
White nói “Bỗng nhiên ở đây xuất hiện một giống vật đi hai chân hoàn toàn khác biệt.”
Ông này nói thêm: “Chúng ta nay biết được qua bằng chứng hiển nhiên là con người sơ khai đã biết xả thịt và có hiểu biết rằng tủy xương là một nguồn thực phẩm có giá trị.”
Sự hiện diện của dụng cụ và xương cùng một chỗ “không chứng minh được cá nhân này là sở hữu chủ của dụng cụ đá, nhưng đây là bằng chứng khá mạnh mẽ.”
Các dấu cắt cho thấy thịt được lóc ra khỏi xương và xương bị đập bể ra ở cả hai đầu chứng tỏ rằng đã có nỗ lực khai thác tủy trong xương, một thực phẩm mới của loài người sơ khai, theo như một bài viết của Jean de Heinzelin thuộc viện Royal Belgian Institute of Science và của J. Desmond Clark thuộc Đại Học Berkeley, cả hai đều trong nhóm do White dẫn đầu.
Các nhà khoa học tường trình là trong vùng ngày nay là sa mạc, cách đây 2.5 triệu năm là vùng có hồ nước cạn, vây quanh là những cánh đồng cỏ. Tuy nhiên điều không được rõ là giống người garhi có thật sự đi săn thú hay chỉ khai thác các thú vật đã chết sẵn quanh hồ.
Gửi ý kiến của bạn
