Hôm nay,  

Dị Ứng Và Sốc Phản Vệ: Điều Gì Đánh Sập Cơ Thể Chỉ Trong Vài Phút?

20/11/201800:00:00(Xem: 3042)
DI UNG VA SOC
Một ngày nọ khi thức dậy, thời tiết thay đổi khiến cơ thể chúng ta phát ban và nổi mẩn đầy người. Hoặc nghiêm trọng hơn, ta cảm thấy tim đập nhanh, lên cơn hen suyễn và khó thở sau khi tiếp xúc với một tác nhân lạ nào đó trong không khí, chẳng hạn như lông mèo hoặc phấn hoa. Đó là những biểu hiện thường thấy của dị ứng. Thật khó hiểu tại sao thời tiết và một sợi lông mèo có thể khiến cơ thể ngứa ngáy và phồng rộp lên. Trong trường hợp cá biệt, dị ứng còn gây sốc phản vệ và giết người.

Thật là nguy hiểm và không thể coi thường. Nhưng cơ chế nào khiến dị ứng gây ra sốc phản vệ? Đó vẫn còn là một bí ẩn đối với các nhà khoa học. Họ đang tìm hiểu điều này một cách rất nghiêm túc và thận trọng.

Khoảng giữa tháng 11/2018, một nghiên cứu trên chuột đăng trong tạp chí Science đã lần đầu tiên tiết lộ những gì xảy ra bên trong cơ thể, sau khi phơi nhiễm với một lượng dù rất nhỏ tác nhân dị ứng. Tại sao dị ứng có thể đánh sập cả cơ thể chỉ trong vài phút?

Tế bào đuôi gai: Một trung tâm của sốc phản vệ

Như đã biết, dị ứng là hệ quả gây ra bởi sự nhầm lẫn của hệ miễn dịch, khi nó nhận dạng sai một chất vô hại nào đó thành có hại. Sau đó, các phản ứng miễn dịch quá mẫn sẽ xuất hiện. Nếu tác nhân gây dị ứng đến từ không khí, chẳng hạn như phấn hoa, lông động vật, các triệu chứng thường thấy là hắt hơi, sổ mũi, ngứa, đỏ mắt, ho, thở khò khè…Nếu tác nhân gây dị ứng là thức ăn, chẳng hạn như một số người bị dị ứng với lạc, hải sản, và một số loại kháng sinh, phản ứng thường thấy là đau bụng, đầy hơn, nôn, phát ban, ngứa…

Nhưng hậu quả nguy hiểm nhất mà dị ứng có khả năng gây ra là sốc phản vệ. Sốc phản vệ ảnh hưởng đến rất nhiều cơ quan trong cơ thể, từ hệ hô hấp, tiêu hóa cho đến hệ tuần hoàn. Chỉ trong vài phút sau khi tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng, sốc phản vệ có thể gây phù nề, tim đập nhanh, co thắt phế quản, hạ đường huyết cho đến hôn mê và tử vong.

Mỗi năm, ở Mỹ có khoảng hơn 800 trường hợp tử vong do sốc phản vệ với các tác nhân như nọc độc côn trùng, thuốc kháng sinh, nhựa cao su và thực phẩm...

Trước đây, các nhà khoa học đã biết một loại tế bào miễn dịch được gọi là tế bào mast, đóng vai trò trung tâm trong sốc phản vệ. Khi một chất gây dị ứng được phát hiện, các tế bào sẽ giải phóng các phân tử gây viêm như histamin và tạo ra phản ứng viêm như một cơ chế bảo vệ cơ thể. Nhưng họ vẫn chưa biết được tại sao thông tin về sự hiện diện của tác nhân gây dị ứng lại có thể được truyền đi một cách rất nhanh chóng giữa các tế bào mast, để gây ra một phản ứng sốc nhanh đến thế.

Trong nghiên cứu mới trên chuột, cuối cùng các nhà khoa học cũng nắm được manh mối từ một loại tế bào gọi là tế bào đuôi gai. Soman N. Abraham, nhà miễn dịch học và là tác giả chính của nghiên cứu đến từ Đại học Duke cho biết: “Phát hiện chính là các tế bào đuôi gai, những nhân tố chính trong sự phát triển dị ứng, cũng đóng một vai trò trực tiếp trong việc kích hoạt sốc phản vệ”. Để tìm ra điều này, Abraham và nhóm nghiên cứu đã làm giảm số lượng từng loại tế bào miễn dịch trong những con chuột thí nghiệm. Sau đó, họ tiêm vào cơ thể chúng các độc tố gây sốc phản vệ.


Kết quả chỉ ra, những con chuột không thể chỉ sử dụng tế bào mast để tạo ra phản ứng dị ứng. Vì khi họ giảm tế bào đuôi gai, những con chuột cũng không hề bị sốc phản vệ.

Đánh sập cơ thể chỉ trong vài phút

Để tìm hiểu kỹ hơn, các nhà khoa học đã sử dụng kính hiển vi photon kép để quan sát hoạt động của các tế bào đuôi gai. Sở dĩ, chúng được gọi là tế bào đuôi gai vì một nhánh của chúng có những tua dài mọc ra để thăm dò vào các tế bào khác. Khi tế bào đuôi gai bám trên bề mặt bên ngoài của mạch máu, chúng sử dụng những nhánh tua để thâm nhập vào thành tế bào, tìm kiếm các chất xâm nhập. Nếu phát hiện một chất gây dị ứng, tế bào đuôi gai sẽ truyền thông tin này đến mọi tế bào mast xung quanh - và cách thực hiện điều rất kì lạ.

Thông thường, khi các tế bào đuôi gai phát hiện kháng nguyên – các phân tử kích thích đáp ứng miễn dịch của cơ thể - chúng sẽ tiếp nhận chúng, xử lý và đưa thông tin về kháng nguyên ra bề mặt tế bào và truyền nó tới các tế bào T của hệ miễn dịch, kích hoạt phản ứng phòng vệ. Nhưng với các chất gây dị ứng, tế bào đuôi gai lại kéo nó ra khỏi mạch máu, sau đó bọc nó vào một bong bóng nhỏ gọi là microvesicles sinh ra từ bề mặt chính mình.

Nhà miễn dịch học Hae Woong Choi đến từ Đại học Duke giải thích: “Ngoài năng lực đã được biết đến trước đó là tiếp nhận, xử lý và trình bày kháng nguyên cho các tế bào miễn dịch, các tế bào đuôi gai hiện còn tích cực phân phối các kháng nguyên mà chúng đã thu được tới các tế bào miễn dịch xung quanh”. Phương pháp phân phối đã giúp tế bào đuôi gai lan truyền thông tin nhanh hơn nhiều và đến được một số lượng lớn các tế bào miễn dịch. Khi các tế bào miễn dịch nhận được microvesicles, các tế bào mast được kích hoạt mạnh, tiết đầy histamines và các chất trung gian gây viêm khác vào máu, khởi phát quá trình sốc phản vệ.

Abraham chia sẻ: “Dù nó có hại khi nhận diện các chất gây dị ứng, nhưng chức năng có thể cần thiết khi chống lại bệnh tật. Có thể những tế bào đuôi gai được thiết kế để phát hiện ký sinh trùng, virus hoặc vi khuẩn trôi nổi trong máu”

Hiện chưa thể biết cơ chế gây sốc phản vệ mà tế bào đuôi gai sử dụng trên chuột có giống với trên người hay không. Nhưng nếu nó giống, các nhà khoa học sẽ có hướng đi để tạo ra một phương pháp ngăn ngừa tình trạng nguy hiểm. Họ sẽ phải tính toán để bảo toàn hiệu lực có ích của các tế bào đuôi gai, trong khi, hạn chế những nhầm lẫn của chúng. Họ sẽ cần phải tìm hiểu tất cả các khả năng có thể kích hoạt tế bào đuôi gai trước khi dự tính tắt chúng hoặc cản trở hoạt động của chúng.

Nguoivietphone.com.

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chiều mồng Bốn tháng Bảy, công viên gần nhà tôi vắng hoe như sân ga bỏ hoang. Dăm ba tiếng pháo tay đì đùng lác đác từ dãy nhà xa vọng lại, vài đứa trẻ lân lê đá bóng cạnh bãi đậu xe. Dãy bàn gỗ khu lò nướng chỉ vài ba gia đình ngồi rải rác. Lần đầu tiên, Lễ Độc Lập không nghe tiếng bia leng keng ngoài ‘park’, không có nhạc xập xình, chẳng thơm phức mùi khói thịt nướng. Lá cờ Mỹ phất phơ trên chòi canh trông trơ trọi.
Luật ngân sách BBB sẽ còn làm chênh lệch giầu nghèo nghiêm trọng hơn. Từ trước đến nay chưa bao giờ có một đạo luật nào cắt giảm bảo hiểm y tế và các chương trình an sinh xã hội ở một mức quy mô và rộng lớn như vậy. Thực tế, BBB không phải là luật to lớn và đẹp vì chỉ thắng xít xao tại cả hai viện của Quốc Hội. BBB là một lỗi lầm nghiêm trọng và đáng xấu hổ. Đảng Cộng Hòa sẽ phải đối mặt với trách nhiệm của mình trong hai cuộc bầu cử sắp tới vào 2026 và 2028.
Tôi không ăn mừng Lễ Độc Lập hôm nay, vì pháo hoa không soi thấu những trại giam di dân mọc lên khắp nước Mỹ, pháo hoa không xua được ICE đập cửa dí súng còng tay bứt người mẹ ra khỏi đàn con; pháo hoa không giữ ấm được cả gia đình người đồng minh Afgan vừa mất quy chế bảo vệ. Tôi không ăn mừng vì độc lập tự do hôm nay ngụy trang dưới những khẩu hiệu vay mượn và bóp méo - vì cách đất nước chúng ta đối xử với người yếu thế dưới danh nghĩa lá cờ. Ngày vào tị nạn nước Mỹ, tôi tin đất nước này không gạt ai ra ngoài chỉ vì nơi sinh, màu da, hay tờ giấy trú thân bị bão tố cuốn trôi. Niềm tin đó chưa chết — nhưng nó không sống nhờ những tiếng nổ của pháo hoa hay sự im lặng làm ngơ. Nó chỉ còn sống khi ta đủ can đảm kể lại câu chuyện thật: di dân không xâm lăng ai cả — di dân chính là nước Mỹ, đã như thế và sẽ mãi như thế.
Dự luật One Big Beautiful Bill Act – hiện đang được phe Cộng Hòa xắn tay soạn thảo và cổ động – nếu được thông qua tuần này, sẽ bơm tiền khổng lồ cho các cơ quan công lực liên bang và hệ thống nhà tù, mở đường cho chiến dịch trục xuất chưa từng có và tham vọng quân sự hoá xã hội Mỹ dưới thời Tổng Thống Donald Trump
Ngày 26 tháng 3 năm 2025, Kristi Noem – Bộ trưởng An ninh Nội địa trong chính quyền Trump – đến thăm Trung tâm Giam giữ Khủng bố CECOT tại El Salvador, đi cùng với Bộ trưởng Tư pháp và An ninh Công cộng Gustavo Villatoro. Chuyến thăm này tái khẳng định thỏa thuận hợp tác giữa hai chính phủ: El Salvador sẽ nhận giam giữ di dân bị trục xuất khỏi Hoa Kỳ. CECOT, nhà tù nằm dưới chân núi lửa, vốn đã khét tiếng vì điều kiện giam giữ tàn bạo. Nhưng năm nay, nó tiếp nhận một loại tù nhân mới: di dân bị trục xuất từ Hoa Kỳ – không vì tội hình sự, mà vì chính sách mới của Tổng thống Donald Trump.
Tustin, Santa Ana, California – (The Independent): Trưa thứ Bảy, ngày 21 tháng 6, 2025, một người cha của ba quân nhân Hoa Kỳ đã bị đánh đập và bị bắt giữ giữa ban ngày bởi một nhóm người bịt mặt mặc đồng phục có dấu hiệu thuộc Tuần Tra Biên Giới (U.S. Border Patrol), theo đoạn phim lan truyền mạnh trên mạng xã hội. Nạn nhân là ông Narciso Barranco, 48 tuổi, làm nghề làm vườn tại Tustin, Quận Cam. Khoảng bảy người ập đến khi ông đang làm việc trước một tiệm ăn IHOP ở Santa Ana. Video cho thấy ông bị đè xuống đất, đập đầu ít nhất sáu lần, kẹp cổ, bị đánh, rồi bị kéo lê lên một chiếc xe SUV không biển số, trong khi vẫn rên rỉ và kêu cứu. “Cha tôi bỏ chạy vì hoảng sợ – ông không biết ai đang đuổi theo mình. Họ không hỏi gì, chỉ xông đến đánh và bắt,” Alejandro Barranco, 25 tuổi, cựu Thủy quân lục chiến từng đóng quân ở Afghanistan nói với tờ Los Angeles Times.
Jena, Louisiana – một thị trấn 4.000 dân lọt thỏm giữa rừng thông – nơi bảng hiệu đầu làng ca ngợi đội bóng nữ vô địch của bang, nhưng cách đó chỉ ba dặm, sau hàng rào kẽm gai và lời Kinh Thánh treo lủng lẳng, là Trại Giam ICE đồ sộ - do GEO Group điều hành. Nơi đây hiện giam giữ hơn 1000 người – phần lớn chưa từng bị kết tội hình sự, nhiều người chỉ là dân đang xin tị nạn hợp pháp, số còn lại chưa kịp hiểu vì sao mình bị bắt...
Chiến dịch chống di dân của chính phủ Trump vẫn đang diễn ra toàn diện, với các hình thức ồn ào như đưa ICE vào trường học, cho đến những dự luật ít người chú ý. Nằm trong hơn một nghìn trang của dự luật mang tên “Big & Beautiful Bill” đã được Hạ Viện thông qua vào tháng trước là đề nghị áp dụng mức thuế 3.5% đối với tiền kiều hối, chuyển từ Mỹ sang các nước khác. Những người Việt ở Mỹ đã từng đi làm gởi tiền về giúp đỡ gia đình ở Việt Nam không xa lạ gì với dịch vụ chuyển tiền này.
Donald Trump không đội vương miện, nhưng ông đã luyện được cách bắt cả một đảng chính trị quỳ gối. Và cũng như các ông vua cổ đại, ông không cần luật – ông chính là luật. Nếu Toà Tối cao chống đối, ông sẽ gọi đó là “phản quốc.” Nếu truyền thông phản biện, ông gọi đó là “tin giả.” Nếu có cuộc bầu cử mà ông thua, ông sẽ bảo đó là “gian lận.” Và nếu có ai dám nói điều gì khác, ông sẽ gửi quân đội tới – như ông đã làm ở Los Angeles, để dạy cho đám biểu tình “hỗn xược” ấy một bài học về dân chủ... bằng đạn cao su và lựu đạn cay.
Phần trình diễn chính, ước mơ của Trump bắt đầu. Dưới cái nóng oi bức hơn 80oF, vài trăm người thưa thớt trên hàng ghế khán đài dõi theo cuộc diễn hành nhàm chán, yên tĩnh. Những đoàn lính thuộc các quân chủng khác nhau tuần tự đi qua, chậm rãi, yếu ớt. Bước chân không đồng nhịp. Đôi tay của họ thừa thãi, có cảm giác như họ không biết cất nó vào đâu. Gương mặt của họ không khác với hai vị quân nhân trên chuyến tàu điện ngầm vài giờ trước đó, gương mặt bất chí khí.
DB Derek Trần: Tôi làm tất cả để bảo vệ cộng đồng mình trong vấn đề di trú

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.