WESTMINSTER (VB) . -Tên tuổi nhà thơ Trần hồng Châu trở nên sáng chói với tập thơ SUỐI TÍM được hoàn tất trong những giây phút cuối cuộc đời ông, khi đông đảo các nhà văn học, nhà giáo,và trí thức khoa bảng kỳ cựu của Miền Nam cũ cùng một số nghệ sĩ ngâm thơ tao đàn đã dành trọn buổi chiều Chủ Nhật 9-1 để tưởng niệm ngày tác giả qua đời, ngâm một số bài, cùng lên tiếng ngợi ca "đó là một tập thơ như những lời độc thoại nội tâm", "giòng thơ trong sáng, vừa bác học vừa bình dân", "tập thơ Suối Tím đã khơi nguồn cho một giòng thơ triết lý siêu hình", .. v..v..và cuối cùng: "tập thơ của một nhà giáo thành khẩn, ân cần hòa nhã, khiêm tốn trong phong thái một sĩ phu thanh cao, cương nghị!"
Những lời tán tụng của bằng hữu, đồng nghiệp và học trò nhà thơ Trần hồng Châu được đưa ra trong Lễ Tưởng Niệm cố giáo sư Nguyễn khắc Hoạch (đỗ tiến sĩ văn chương đại học Sorbonne PARIS năm 1955, khoa trưởng ĐH Văn Khoa Saigon từ một đến 69), một tháng sau ngày giỗ đầu của nhà trí thức từng dạy học khắp các trường đại học Miền Nam VN này. Trần Hồng Châu là bút hiệu của cố giáo sư Hoạch, từng có mặt trong các tậpä san văn học trước 1975 như Văn, Vấn đề, Thế Kỷ 20, và tiếp tục tại hải ngoại: Văn, Văn Học, Thế Kỷ 21, Khởi Hành.
Giáo sư NGUYỄN KHẮC HOẠCH sanh năm 1921 tại Hưng Yên, tốt nghiệp đại học Sorbonne về văn chương và tốt nghiệp Phân Khoa Luật Viện Cao Đẳng Quốc tế, tham gia nhiều Hội Nghiên Cứu văn hóa quốc tế, với nhiều hoạt động văn hóa trong và ngoài nước, nên đã được nói đến trong các sách WHO'S WHO IN THE WORLD, Men of Achievement, International Book of Honor, và Internatuional Who's Who in Asian Studies, được chính phủ VNCH thưởng huy chương Văn Hóa Giáo Dục Bội Tinh năm 1968, và là một trong những người sáng lập VIỆN VIỆT HỌC VN tại Quận Cam, với chức vụ Viện trưởng trong ba năm liền cho tới tháng 3/03, chín tháng trước khi qua đời.
Lễ tưởng niệm Giáo sư đại học NGUYỄN KHẮC HOẠCH cũng là dịp ra mắt hai tác phẩm của ông do Viện Việt Học và nxb Văn Nghệ thực hiện: TUYỂN TẬP TRẦN HỒNG CHÂU, và tập thơ SUỐI TÍM. Hầu hết người đến dự đều cầm trên tay 2 tác phẩàm của ông trong lúc một số lên tiếng bày tỏ sự ngưỡng mộ hết lòng.
Bàn thờ nhà văn hóa quá cố được đặt giữa phòng hội, trước gần một trăm người ái mộ tài năng cùng tác phong của ông, ngồi sát nhau gần chật kín hội trường. Bà quả phụ giáo sư Nguyễn khắc Hoạch sau khi nghe các giáo sư Trần ngọc Ninh (viện trưởng Viện Việt Học), Gs Nguyễn đình Cường, Gs Trần lam Giang nói về tiểu sử, những hoạt động cùng những kỷ niệm với ông, đã ngỏ lời cảm tạ các văn hữu cùng thính giả đến dự lễ. Bà Hoạch kể trong giọng nói xúc động : "Sau hai năm già yếu, tôi cho in tác phẩm của ông. Trên giường bệnh lúc đó có nhà thơ Huyền Không đến thăm, tức là Hòa Thượng Thích Mãn Giác, tôi đưa cho ông. Nhìn tác phẩm của mình, ông hết sức cảm động, ôm cuốn thơ áp vào ngực, rồi ông và Hòa Thượng Mãn Giác nhìn nhau thật cảm động, vui sướng. Hai nhà thơ lúc đó xưng với nhau bằng tên, rồi nhà tôi tay run run viết nguệch ngoạc những lời đề tặng người bạn thơ. Hôm nay, thấy quí vị đến đây đông đũ, tôi chắc là ông hài lòng lắm..."
Bà Nguyễn khắc Hoạch đặc biệt cám ơn Gs Trần ngọc Ninh đã tận tình chăm sóc bản thảo, cám ơn anh Hương Huê chuyên viên điện toán và nhiếp ảnh của Viện, cùng mọi nhân viên của Viện Vtệ Học, rồi loan báo gia đình Bà tặng phần thu của tác phẩm cho hoạt động cũa Viện Việt Học.
Tập thơ SUỐI TÍM gồm những bài thơ tự do thể thơ mới, nhiều bài thất ngôn. Khi bày tỏ nhận xét về tác phẩm của tác giả TRẦN HỒNG CHÂU tức Giáo sư Nguyễn khắc Hoạch, giáo sư Trần Lam Giang không giới hạn nhận xét trong tác phẩm, mà mô tả thêm về phong thái giáo sư Hoạch khi dạy học cũng như trên văn đàn. Tự nhận là học trò, giáo sư Giang cho hay "bởi Giáo sư Hoạch dạy Việt Văn, nên sinh viên văn khoa nào cũng là học trò của Thầy. Giữa lúc nhiều trào lưu văn hóa đi vào văn học MN hồi ấy, Giáo sư đã hướng tâm hồn sinh viên vào những gia ùtrị cao của truyền thống văn hóa VN. Giáo sư đã có sáng tạo tân kỳ về phương diện văn học, một ngòi bút trong sáng, mới lạ, và tôi thấy giáo sư chưa từng dùng ngòi bút để chỉ trích ai trên văn đàn, mà còn hàn gắn, nối kết tình thân "
Tóm gọn, giáo sư Giang ca ngợi : "Giáo sư Hoạch là một người ân cần với sinh viên, hòa nhã khiêm tốn với mọi người, một sĩ phu thanh cao,cương nghị. tất cả tạo thành một nhà giáo nhân cách cao thượng"
Theo sự diễn đạt của Gs Trần ngọc Ninh, SUỐI TÍM có bài nói về kỷ niệm thời sinh viên ở Paris, về chuyến thăm Trường An, về cảm nghĩ trước nền văn minh Hoa kỳ, nhất là trong bài có tựa"LA Times và good morning America với dự phóng về hoàng hôn một nền văn minh greenbacks", là bài thơ có giá trị triết lý. Rồi Gs Ninh đọc một số câu thơ hay trong tổàng số 100 câu thơ tự do của bài thơ trên, bài mà ông nhận ra: "dưới con mắt thi sĩ Trần Hồng Châu, Hoa kỳ đang đi vào chỗ tàn lụi"...
Một học trò Gs Hoạch, anh Hà Phương cùng tay sáo Hải Bộ kế đó đã được cử tọa vỗ tay hoan nghênh khi trình bày hai bài thơ của Thầy học. Giữa tiếng sáo trúc dìu đặt, nghệ sĩ Hà Phương ngâm tao đàn pha điệu chèo bài Thu Vàng và Giang Hồ, là bài thơ theo vận thất ngôn:
Mười phương quán gió đời ly loạn,
Ta vẫn ngồi đây mộng vẫn xây
Nửa đêm trừ tịch cờ dăm ván
Trà thanh vị đắng ngát giang hồ
......
Sau khi thưởng thức giọng ngâm của Hà Phương, mọi người nghe phát biểu của phê bình gia Đặng Tiến, qua lời thuật của GS Nguyễn phúc Bửu Tập. Theo đó, ông Đặng Tiến nói Giáo sư Hoạch là một nhà văn hóa nhân gian và bác học. những bài giảng của Thầy Hoạch trước sinh viên thật bay bướm, ...Thơ Trần Huyền Châu là những lời độc thoại nội tâm,...để rồi kết luận: "gọi ông là Thầy với đầy đủ ý nghĩa chữ Thầy về hai mặt đạo đức và giảng dạy".
Trong phần văn nghệ, cô Đặng xuân Mai khoác áo tứ thân ngâm ca trù bài "Em là con gái ca dao", ông Vĩnh Phúc hát một bài ca phổ từ thơ của Huy Trâm, cô bảo Châu hát bài Về mái nhà Xưa của Phạm Duy, và đôi nghệ sĩ lão thành Thái Lâm, Trúc Minh ngâm điệu sa mạc một số câu thơ trong tập Suối Tím.
Lễ tưởng niệm Giáo sư Nguyễn khắc Hoạch và giới thiệu hai tác phẩm của ông khởi sự lúc 2 giờ chiều và kết thúc lúc 5 giờ.
(Tin: Nguyên Hiền)
Những lời tán tụng của bằng hữu, đồng nghiệp và học trò nhà thơ Trần hồng Châu được đưa ra trong Lễ Tưởng Niệm cố giáo sư Nguyễn khắc Hoạch (đỗ tiến sĩ văn chương đại học Sorbonne PARIS năm 1955, khoa trưởng ĐH Văn Khoa Saigon từ một đến 69), một tháng sau ngày giỗ đầu của nhà trí thức từng dạy học khắp các trường đại học Miền Nam VN này. Trần Hồng Châu là bút hiệu của cố giáo sư Hoạch, từng có mặt trong các tậpä san văn học trước 1975 như Văn, Vấn đề, Thế Kỷ 20, và tiếp tục tại hải ngoại: Văn, Văn Học, Thế Kỷ 21, Khởi Hành.
Giáo sư NGUYỄN KHẮC HOẠCH sanh năm 1921 tại Hưng Yên, tốt nghiệp đại học Sorbonne về văn chương và tốt nghiệp Phân Khoa Luật Viện Cao Đẳng Quốc tế, tham gia nhiều Hội Nghiên Cứu văn hóa quốc tế, với nhiều hoạt động văn hóa trong và ngoài nước, nên đã được nói đến trong các sách WHO'S WHO IN THE WORLD, Men of Achievement, International Book of Honor, và Internatuional Who's Who in Asian Studies, được chính phủ VNCH thưởng huy chương Văn Hóa Giáo Dục Bội Tinh năm 1968, và là một trong những người sáng lập VIỆN VIỆT HỌC VN tại Quận Cam, với chức vụ Viện trưởng trong ba năm liền cho tới tháng 3/03, chín tháng trước khi qua đời.
Lễ tưởng niệm Giáo sư đại học NGUYỄN KHẮC HOẠCH cũng là dịp ra mắt hai tác phẩm của ông do Viện Việt Học và nxb Văn Nghệ thực hiện: TUYỂN TẬP TRẦN HỒNG CHÂU, và tập thơ SUỐI TÍM. Hầu hết người đến dự đều cầm trên tay 2 tác phẩàm của ông trong lúc một số lên tiếng bày tỏ sự ngưỡng mộ hết lòng.
Bàn thờ nhà văn hóa quá cố được đặt giữa phòng hội, trước gần một trăm người ái mộ tài năng cùng tác phong của ông, ngồi sát nhau gần chật kín hội trường. Bà quả phụ giáo sư Nguyễn khắc Hoạch sau khi nghe các giáo sư Trần ngọc Ninh (viện trưởng Viện Việt Học), Gs Nguyễn đình Cường, Gs Trần lam Giang nói về tiểu sử, những hoạt động cùng những kỷ niệm với ông, đã ngỏ lời cảm tạ các văn hữu cùng thính giả đến dự lễ. Bà Hoạch kể trong giọng nói xúc động : "Sau hai năm già yếu, tôi cho in tác phẩm của ông. Trên giường bệnh lúc đó có nhà thơ Huyền Không đến thăm, tức là Hòa Thượng Thích Mãn Giác, tôi đưa cho ông. Nhìn tác phẩm của mình, ông hết sức cảm động, ôm cuốn thơ áp vào ngực, rồi ông và Hòa Thượng Mãn Giác nhìn nhau thật cảm động, vui sướng. Hai nhà thơ lúc đó xưng với nhau bằng tên, rồi nhà tôi tay run run viết nguệch ngoạc những lời đề tặng người bạn thơ. Hôm nay, thấy quí vị đến đây đông đũ, tôi chắc là ông hài lòng lắm..."
Bà Nguyễn khắc Hoạch đặc biệt cám ơn Gs Trần ngọc Ninh đã tận tình chăm sóc bản thảo, cám ơn anh Hương Huê chuyên viên điện toán và nhiếp ảnh của Viện, cùng mọi nhân viên của Viện Vtệ Học, rồi loan báo gia đình Bà tặng phần thu của tác phẩm cho hoạt động cũa Viện Việt Học.
Tập thơ SUỐI TÍM gồm những bài thơ tự do thể thơ mới, nhiều bài thất ngôn. Khi bày tỏ nhận xét về tác phẩm của tác giả TRẦN HỒNG CHÂU tức Giáo sư Nguyễn khắc Hoạch, giáo sư Trần Lam Giang không giới hạn nhận xét trong tác phẩm, mà mô tả thêm về phong thái giáo sư Hoạch khi dạy học cũng như trên văn đàn. Tự nhận là học trò, giáo sư Giang cho hay "bởi Giáo sư Hoạch dạy Việt Văn, nên sinh viên văn khoa nào cũng là học trò của Thầy. Giữa lúc nhiều trào lưu văn hóa đi vào văn học MN hồi ấy, Giáo sư đã hướng tâm hồn sinh viên vào những gia ùtrị cao của truyền thống văn hóa VN. Giáo sư đã có sáng tạo tân kỳ về phương diện văn học, một ngòi bút trong sáng, mới lạ, và tôi thấy giáo sư chưa từng dùng ngòi bút để chỉ trích ai trên văn đàn, mà còn hàn gắn, nối kết tình thân "
Tóm gọn, giáo sư Giang ca ngợi : "Giáo sư Hoạch là một người ân cần với sinh viên, hòa nhã khiêm tốn với mọi người, một sĩ phu thanh cao,cương nghị. tất cả tạo thành một nhà giáo nhân cách cao thượng"
Theo sự diễn đạt của Gs Trần ngọc Ninh, SUỐI TÍM có bài nói về kỷ niệm thời sinh viên ở Paris, về chuyến thăm Trường An, về cảm nghĩ trước nền văn minh Hoa kỳ, nhất là trong bài có tựa"LA Times và good morning America với dự phóng về hoàng hôn một nền văn minh greenbacks", là bài thơ có giá trị triết lý. Rồi Gs Ninh đọc một số câu thơ hay trong tổàng số 100 câu thơ tự do của bài thơ trên, bài mà ông nhận ra: "dưới con mắt thi sĩ Trần Hồng Châu, Hoa kỳ đang đi vào chỗ tàn lụi"...
Một học trò Gs Hoạch, anh Hà Phương cùng tay sáo Hải Bộ kế đó đã được cử tọa vỗ tay hoan nghênh khi trình bày hai bài thơ của Thầy học. Giữa tiếng sáo trúc dìu đặt, nghệ sĩ Hà Phương ngâm tao đàn pha điệu chèo bài Thu Vàng và Giang Hồ, là bài thơ theo vận thất ngôn:
Mười phương quán gió đời ly loạn,
Ta vẫn ngồi đây mộng vẫn xây
Nửa đêm trừ tịch cờ dăm ván
Trà thanh vị đắng ngát giang hồ
......
Sau khi thưởng thức giọng ngâm của Hà Phương, mọi người nghe phát biểu của phê bình gia Đặng Tiến, qua lời thuật của GS Nguyễn phúc Bửu Tập. Theo đó, ông Đặng Tiến nói Giáo sư Hoạch là một nhà văn hóa nhân gian và bác học. những bài giảng của Thầy Hoạch trước sinh viên thật bay bướm, ...Thơ Trần Huyền Châu là những lời độc thoại nội tâm,...để rồi kết luận: "gọi ông là Thầy với đầy đủ ý nghĩa chữ Thầy về hai mặt đạo đức và giảng dạy".
Trong phần văn nghệ, cô Đặng xuân Mai khoác áo tứ thân ngâm ca trù bài "Em là con gái ca dao", ông Vĩnh Phúc hát một bài ca phổ từ thơ của Huy Trâm, cô bảo Châu hát bài Về mái nhà Xưa của Phạm Duy, và đôi nghệ sĩ lão thành Thái Lâm, Trúc Minh ngâm điệu sa mạc một số câu thơ trong tập Suối Tím.
Lễ tưởng niệm Giáo sư Nguyễn khắc Hoạch và giới thiệu hai tác phẩm của ông khởi sự lúc 2 giờ chiều và kết thúc lúc 5 giờ.
(Tin: Nguyên Hiền)
Gửi ý kiến của bạn
