Hôm nay,  

Trung Quốc Đổ Dầu Vào Lửa

01/07/200500:00:00(Xem: 10719)
Tuần qua, trong khi Thủ tướng Phan Văn Khải công du Hoa Kỳ, dư luận Mỹ chấn động vì Tổng công ty Quốc gia Dầu khí Ngoài khơi của TQ đề nghị mua lại tập đoàn dầu khí Mỹ Unocal với giá 18 tỷ rưỡi.
Diễn đàn Kinh tế đài RFA sẽ tìm hiểu về hồ sơ ấy qua phần trao đổi cùng kinh tế gia Nguyễn Xuân Nghĩa. Bài do Nguyễn An thực hiện.
Hỏi: Thưa ông Nguyễn Xuân Nghĩa, dư luận Hoa Kỳ đã bị chấn động tuần qua khi có tin là Tổng công ty Quốc gia Dầu khí Ngoài khơi của Trung Quốc hiến giá 18 tỷ 500 triệu Mỹ kim để mua lại tập đoàn dầu khí Unocal tại California của Hoa Kỳ. Xin ông trình bày cho biết tại sao tin này đã gây chấn động trong dư luận Hoa Kỳ"
Đáng lẽ tin này cũng phải gây chấn động trong dư luận Việt Nam vì được loan ra khi Thủ tướng Phan Văn Khải đang thăm Hoa Kỳ. Ngay từ hôm Thứ Ba, trong lúc ông Khải diện kiến Tổng thống Bush thì đã có tin đồn, được xác nhận vào hôm Thứ Năm 23 vừa rồi. Tin này sở dĩ làm dư luận Mỹ quan tâm vì là lần đầu mà một tập đoàn dầu khí Hoa lục muốn đầu tư vào thị trường Mỹ với một ngân khoản lớn như vậy và lại đầu tư vào một lĩnh vực chiến lược là dầu khí, khi giá dầu thô đã lần đầu vượt mức 60 đô la một thùng. Nhìn trên toàn cảnh thì đây quả là một biến cố ly kỳ, và rất đáng cho Việt Nam theo dõi.
Hỏi: Xin ông trình bày tiếp tính chất ông gọi là ly kỳ của hồ sơ này...
Trước hết, hãy nói về tổ hợp Unocal là công ty được đề nghị mua với giá 18 tỷ rưỡi. Đây là một công ty dầu khí đứng hàng thứ tám của Mỹ, có hội sở chính tại California, có 80% trữ lượng về khí đốt và gần phân nửa trữ lượng về dầu thô đang nằm tại châu Á. Unocal cũng là một tổ hợp năng động, dám hợp tác cùng nhiều chính quyền độc tài bị lên án, như Miến Điện hay Indonesia thời Suharto. Công ty này đang hoàn tất việc thương thảo với tổ hợp dầu khí Chevron, đứng thứ nhì tại Mỹ, để được Chevron mua lại với giá là 16 tỷ 400 triệu đô la, 75% thanh tốn bằng cổ phiếu Chevron và 25% bằng tiền mặt.
Hỏi: Và bây giờ một tập đoàn Trung Quốc lại nhảy vào cuộc và trả giá cao hơn"
Và thanh tốn bằng tiền mặt - tức là rất hời cho các chủ đầu tư của Unocal - chỉ vài ngày sau khi Bắc Kinh được Ngân hàng Thế giới viện trợ cho hai dự án nhẹ lãi trị giá 280 triệu Mỹ kim! Thực ra, Trung Quốc xúc tiến việc này từ cuối năm ngối và tin tức đã được tiết lộ trên doanh trường từ hồi tháng Tư. Cho đến tuần qua vụ việc mới ngã ngũ.
Hỏi: Thế tập đoàn đòi mua tổ hợp Unocal này là thế nào, và họ lấy tiền đâu ra để mua"
Câu hỏi này lý thú vì cho thấy lối tính tốn chuyên nghiệp và tinh quái của Bắc Kinh. Đứng tên mua là China National Offshore Oil Corp. Ltd, Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Quốc gia Dầu Khí Ngoài khơi Trung Quốc, là một công ty con của Tổng công ty Dầu khí Ngoài khơi, gọi tắt là CNOOC, vốn là một doanh nghiệp nhà nước. Tức là mũi xung kích chỉ là một công ty trách nhiệm hữu hạn nhưng thế lực đằng sau là một Tổng công ty quốc doanh hoàn toàn do Bắc Kinh điều khiển. Dư luận được họ giải thích rằng đây chỉ là sáng kiến kinh doanh của viên Chủ tịch kiêm Tổng quản trị vốn tốt nghiệp tại Hoa Kỳ và nắm vững kỹ thuật kinh doanh kiểu Mỹ mà thôi. Thực ra, khi chuẩn bị việc mua lại Unocal, họ thuê nhiều công ty tư vấn Mỹ để giải quyết các bài tốn giao tế và tài chính, như Public Strategies về tuyên truyền, hai tổ hợp luật sư thì cố vấn về vận động chính trị và hai tập đoàn tài chính hàng đầu là Goldman Sachs và J.P. Morgan về kỹ thuật tài chính.
Hỏi: Và Bắc Kinh huy động vốn ở đâu để tiến hành việc thụ đắc này"
Họ huy động được 19 tỷ để trả 500 triệu Mỹ kim lệ phí bãi nại cho tổ hợp Chevron và 18 tỷ rưỡi cho các cổ đông của Unocal. Công ty Trách nhiệm Hữu hạn bỏ ra ba tỷ, Tổng công ty CNOOC cho vay bảy tỷ, ngân hàng quốc doanh Công thương Nghiệp cho vay sáu tỷ và ba tỷ còn lại do hai tổ hợp Hoa Kỳ là Goldman Sachs và J.P. Morgan cho vay. Khi tin được loan ra, hai công ty lượng giá tài sản tài chính là Moody’s và Standard & Poor’s đã lập tức đánh sụt trị giá của trái phiếu của Tổng công ty CNOOC vì ngân khoản vay mượn này, là điều dư luận lại ít chú ý.
Hỏi: Bây giờ, ta nói đến mục tiêu của Trung Quốc khi đầu tư vào thị trường Mỹ. Và vì sao lại đầu tư vào lĩnh vực dầu khí, thưa ông"
Từ nhiều năm nay, Trung Quốc đã tung tiền đầu tư ra nước ngoài, và khởi sự đầu tư vào Mỹ từ năm nay. Gần đây nhất là việc đề nghị mua lại phần vụ chế tạo máy vi tính cá nhân của tổ hợp IBM và mua hãng chế tạo đồ gia dụng, như máy giặt, máy xấy, máy hút bụi, là Maytag. Nhưng đây là lần đầu Trung Quốc tiến vào lĩnh vực dầu khí và với ngân khoản lớn như vậy. Thực ra, nhìn trên bình diện kinh tế thì họ đã từng đầu tư vào thị trường Mỹ khi mua Công khố phiếu Hoa Kỳ, nhưng các trường hợp ở trên đây là đầu tư trực tiếp để làm chủ các doanh nghiệp Mỹ.
Hỏi: Và mục tiêu của họ là để làm chủ một nguồn năng lượng lớn phải không"
Thưa vâng, mà đa số lại nằm tại Á châu. Nhưng đấy chỉ là một trong nhiều mục tiêu. Thứ nhất, Trung Quốc có yêu cầu cực lớn về dầu thô - từ bảy triệu sẽ lên tới 10 triệu thùng một ngày, và từ mươi năm nay bắt đầu phải nhập dầu thô và khí đốt. Với phân nửa nhu cầu phải mua ở ngoài, Trung Quốc vượt Nhật Bản trở thành nước nhập khẩu thứ nhì sau Mỹ và họ cần kiểm sốt được nguồn cung cấp ấy nên từ ba năm nay lùng xục khắp thế giới để ký kết các hợp đồng về dầu khí. Đây là một yêu cầu sinh tử của họ, nhất là trong giả thuyết đòi thôn tính Đài Loan và bị phong tỏa về dầu khí. Đấy là mục tiêu thứ nhất.
Hỏi: Nghĩa là họ còn nhiều mục tiêu khác nữa"

Mục tiêu thứ nhì là lấy một thương hiệu có giá trị và học kỹ thuật tiếp thị để chinh phục các thị trường khác. Bán dầu hay bất cứ sản phẩm gì dưới nhãn hiệu Mỹ theo kiểu Mỹ thì có ưu thế hơn. Mục tiêu thứ ba mới quan trọng, đó là thụ đắc kỹ thuật mới, ở nhà gọi là công nghệ. Thí dụ như họ đã mua một công ty xe hơi MG Rover của Anh không để bơm tiền vào kinh doanh về sản xuất xe hơi mà để thụ đắc các bằng sáng chế của Rover. Chính là yếu tố này mới đáng kể vì dù Unocal không thuộc loại đứng đầu thì cũng có kỹ thuật cao về khai thác dầu khí ngoài khơi mà Bắc Kinh muốn lấy để có bước nhảy vọt về công nghệ. Sau cùng, phải nói thêm là trong công nghệ dầu khí, họ còn có thể học được nhiều điều liên hệ đến an ninh và quốc phòng, là chuyện làm Hoa Kỳ quan tâm.
Hỏi: Trước khi hỏi về cách ứng xử của doanh giới và chính giới Mỹ, xin hỏi ông ngay ở đây là vì sao Việt Nam nên quan tâm đến hồ sơ này"
Vì Trung Quốc đang tiến xuống biển Đông để vừa tìm dầu vừa kiểm sốt luồng chuyển vận hàng hố chung quanh Việt Nam. Năm ngối, Tổng công ty CNOOC này đã kéo một dàn khoan từ Thượng Hải xuống tìm dầu trên vùng quần đảo Hoàng Sa mà họ đã cưỡng chiếm của Việt Nam Cộng Hoà năm 1974; dàn khoan này cách bờ biển Việt Nam có 117 cây số và cách đảo Hải Nam 123 cây số. Tháng 11 năm ngối, Tổng công ty này cũng đã hợp đồng với Quốc doanh Dầu khí Philippines để tìm dầu trên vùng quần đảo Trường Sa. Hà Nội phản đối những chuyện ấy mà sau cùng cũng đành chịu và rốt cuộc, ngày 13 tháng Ba vừa qua đã tham gia việc tìm dầu ấy với Trung Quốc và Philippines, là điều ta có đề cập tới trong chương trình hôm 15 tháng Ba. Nếu Trung Quốc có kỹ thuật cao hơn, và hải đội mạnh hơn, họ sẽ có thế lực khác trong việc chia chác quyền lợi trên các vùng đang tranh chấp và đã từng có xung đột với Việt Nam vào năm 1974, 1988, 1992 và lần nào Việt Nam cũng thua, chưa nói đến việc ngư phủ ta bị sát hại và bị cầm tù đến nay họ chưa thả. Dư luận Việt Nam cứ hồ hởi và nhà nước cứ khoe khoang thành tích của ông Khải trong chuyến đi vừa qua mà tôi ít thấy ai đề cập đến một chuyện sinh tử như thế này.
Hỏi: Trên diễn đàn này, ông đã nhiều lần nói đến nguy cơ khủng hoảng tại Trung Quốc, vì sao bây giờ ông lại nói đến mối nguy cho Việt Nam xuất phát từ thế lực của họ"
Thực ra, hai vấn đề ấy cũng là một mà thôi. Họ thành công thì Việt Nam khó thở mà họ thất bại và bị khủng hoảng thì Việt Nam cũng chẳng yên. Riêng trong vụ Unocal, tôi nghĩ rằng họ sẽ không thành công. Thứ nhất, như ta vừa nói, trị giá trái phiếu của Tổng công ty vừa ra chiêu đầu tư đã bị đánh sụt. Thứ hai, hệ thống ngân hàng quốc doanh của họ, kể cả của Trung Quốc Công Thương Nghiệp Ngân Hàng, bị đè dưới núi nợ xấu và thực tế được nhà nước bơm tiền vào cấp cứu. Vẫn biết là vài chục tỷ đầu tư trong vụ này chả thấm vào đâu so với dự trữ ngoại tệ của Trung Quốc hiện đã lên tới hơn 650 tỷ Mỹ kim, nhưng nền tảng kinh tế tài chính của xứ này vẫn quá bấp bênh nên biến động tài chính vẫn có thể bất ngờ xảy ra và dự trữ ấy chỉ đủ bù nợ cho hệ thống ngân hàng bị sụp đổ. Thứ ba, nói đến chuyện bơm tiền, ta không quên là họ đang muốn lập ra một quỹ đầu tư 15 tỷ để thổi giá thị trường chứng khốn từ năm năm nay không ngóc lên được: nếu kinh tế sung mãn và có triển vọng thì vì sao họ không đầu tư vào đó mà đem tiền ra ngoài" Thứ tư, và ta trở về Mỹ, chắc gì tổ hợp Chevron đã để vuột mất Unocal khi gần xong việc"
Hỏi: Và phản ứng của dư luận hay chính giới Mỹ ra sao trong vụ này"
Sự bồng bột của dư luận là nét cố hữu. Hai mươi năm trước, dư luận Mỹ cũng e sợ Nhật bỏ tiền mua rất nhiều tài sản trên nước Mỹ đến nỗi đã có phong trào bài bác Nhật Bản. Sau đó trái bóng đầu cơ bị bể tại Nhật và kinh tế lụn bại đến nay chưa hết, tài sản Nhật tại Mỹ được bán tháo lại cho Mỹ. Lần này, Trung Quốc không nhắm vào địa ốc hay các dự án huê dạng có tính biểu kiến như Nhật Bản đã làm, nhưng nền móng kinh tế Hoa lục lại còn bấp bênh hơn Nhật. Có chăng, vụ Unocal này cho thấy tầm nhìn và cách bành trướng đáng ngại của Bắc Kinh, là điều chính giới Mỹ đã thấy và đã báo động.
Hỏi: Còn về chính quyền, thưa ông, đến nay giới lãnh đạo Mỹ đã có phản ứng thế nào"
Chính thức thì chưa vì Trung Quốc chưa đệ nạp một hồ sơ hoàn tất để Ủy ban Liên tịch về Đầu tư phải cứu xét. Tuy nhiên, hai Dân biểu Cộng hoà tại California là Chủ tịch của Ủy ban Tài nguyên và Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Hạ viện Mỹ đã lập tức gửi văn thư lên Tổng thống Bush để nêu vấn đề. Tại Thượng viện, ta không quên phản ứng gay gắt về mậu dịch đối với Trung Quốc, như đề nghị tăng thuế biểu 27,5% trên hàng nhập khẩu từ Trung Quốc do một Nghị sĩ Dân chủ tại New York đệ nạp. Nói chung, quan hệ Mỹ-Hoa hiện ở vào lúc căng thẳng, việc Bắc Kinh muốn mua hãng dầu Unocal mới được báo chí Mỹ gọi là đổ dầu vào lửa, và Quốc hội Mỹ sẽ cứu xét vụ việc rất kỹ lưỡng vì ngoài khiá cạnh kinh doanh và luật lệ còn có yếu tố an ninh và chính trị nữa.
Hỏi: Câu hỏi cuối, thưa ông thế tại sao hai ngân hàng Mỹ lại góp vốn vào vụ này"
Họ được trả tiền cố vấn và nếu giúp Trung Quốc hoàn thành hồ sơ thì sẽ được ưu đãi khi đầu tư vào Hoa lục sau thời hạn cuối năm 2006. Trước mắt thì gặp rủi ro là mất ba tỷ đô la cho vay, nhưng chẳng là rủi ro lớn vì vẫn còn tài sản của Unocal ngay tại Mỹ để cầm thế. Nếu bi quan một chút, ta nhớ tới Lenin, với câu nói là “tư bản sẽ cho ta sợi giây để treo cổ chúng”. Thực ra, sợi giây ấy khó treo cổ nổi Hoa Kỳ nhưng có khi lại thắt họng Việt Nam, là điều đáng nhẽ ông Khải nên đề cập với Tổng thống Bush, nếu như ông ta có đởm lược đối bên trong đảng, và viễn kiến khi nhìn ra ngoài.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Đất Thanh Hóa gần quê tôi, từ nhỏ tôi đã nghe và biết về vùng đất này. Bố tôi và các anh lớn con ông Bác đã đi “bè” chở nứa từ Thanh hóa về cho mẹ tôi
Đầu năm Mậu Tý, năm con chuột cháy các ông Chuột lớn Trung Ương họp bàn với nhau trong nội bộ... Ta nên theo ai" Theo Mỹ mất Đảng
Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Hải Ngoại Tại Canada vừa hoàn mãn Đại Hội Khoáng Đại Kỳ IV vào ngày 11-2-2008
Theo dõi những biến động chính trị liên quan đến Việt Nam chúng ta ghi nhận một điều là cho dầu sống tha phương
Vào trung tuần tháng 1/2008, dư luận còn nghiêng về phía Thượng Nghị Sĩ Hillary Clinton với những chiến thắng sơ bộ tại vài tiểu bang
Đây là Chợ Tết thứ hai mươi sáu do Tổng Hội Sinh Viên Nam Cali cùng với sự hợp tác của nhiều hội đoàn
Hội Chợ tết 2008 năm nay vô cùng đặc biệt, vô cùng tấp nập. Theo Ban Tổ Chức thì có đến hơn 100,000 lượt khách
Nói chuyện với nhiều người được biết họ đến từ các vùng như Washington, Virginia,  Texas, và cả Connecticut nữa.
Tương tự như người Việt tị nạn cộng sản lấy ngày 30.4.75 làm ngày quốc hận để nhắc nhở nhau đừng quên ngày Việt Nam Cộng Hoà 
Nhân quyền là những quyền làm người căn bản và phổ quát đã được tất cả các quốc gia hội viên của Liên Hiệp Quốc công nhận và đề cao
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.