Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Trần Trọng Kim

04/07/201700:01:00(Xem: 4896)
TRAÀN TROÏNG KIM
(1883 - 1953)

 .
Trần Trọng Kim hiệu Lệ Thần, quê huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh, ông là nhà chính trị, nhà giáo dục, nhà biên khảo và sử gia.
Ông xuất thân trong một gia đình Nho giáo, học chữ Nho từ nhỏ. Năm 1903, ông tốt nghiệp trường Thông ngôn. Năm 1904, ông làm Thông sự ở Ninh Bình. Năm 1905, ông qua Pháp học trường Thương mại ở Lyon. Năm 1909, học trường Sư phạm Melun, tốt nghiệp ngày 31-7-1911, về nước dạy ở các trường: Trường Bưởi, trường Hậu Bổ và trường Nam Sư phạm và giữ các chức vụ: Trưởng ban soạn sách giáo khoa Tiểu học (1924), Giám đốc trường Nam tiểu học Hà Nội (1939). Trong thời gian này, ông còn tham gia các hoạt động xã hội và làm Phó trưởng ban Ban Văn học Hội Khai trí Tiến Đức, Nghị viên Hội đồng dân biểu Bắc Kỳ...
 

Ngày 9-3-1945, Nhật đảo chánh Pháp, triều đình Huế hủy bỏ hòa ước Patenôtre đã ký với Pháp năm 1884. Nước Việt Nam tuyên bố độc lập, vua Bảo Đại giải tán Hội đồng cơ mật gồm Thượng thư sáu bộ và trực tiếp cầm quyền, có viên Đại sứ Nhật ở Đông Dương Yokoyama làm cố vấn. Trần Trọng Kim đã 62 tuổi (sắp nghỉ hưu), ngày 17-4-1945, được cử thành lập nội các, theo thể chế "Quân chủ lập hiến", ông giữ chức Thủ tướng.
.
Nội các Trần Trọng Kim gồm có:
1- Trần Trọng Kim, Giáo sư, Học giả, nhà Sử học: Thủ tướng.
2- Trần Văn Chương, Luật sư: Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao (sau này là Đại sứ VNCH tại Hoa Kỳ).
3- Trần Đình Nam, Bác sĩ: Bộ trưởng Nội vụ.
4- Trịnh Đình Thảo, Luật sư: Bộ trưởng Tư pháp.
5- Hồ Tá Khanh, Bác sĩ: Bộ trưởng Kinh tế.
6- Vũ Ngọc Anh, Bác sĩ: Bộ trưởng Y tế.
7- Vũ Văn Hiền, Luật sư: Bộ trưởng Tài chính.
8- Phan Anh, Luật sư: Bộ trưởng Thanh niên.
9- Lưu Văn Lang, Kỹ sư: Bộ trưởng Công chính.
10- Nguyễn Hữu Thi, cựu Y sĩ: Bộ trưởng Tiếp tế.


11- Hoàng Xuân Hãn, Thạc sĩ Toán: Bộ trưởng Giáo dục và Mỹ thuật.
.
Ngoài 11 thành viên Nội các, Chính phủ còn bổ nhiệm các nhân vật nhận trọng trách ở các nơi trọng yếu:
Phan Kế Toại làm Khâm sai Bắc bộ. Trần Văn Lai làm Đốc lý Hà Nội. Nguyễn Văn Sâm làm Khâm sai Nam bộ. Kha Vạn Cân làm Đô trưởng Sài Gòn. Nguyễn Lân làm Thị trưởng Huế.
 
Chính phủ Trần Trọng Kim đặt quốc hiệu: Đế quốc Việt Nam. Quốc thiều là bài "Đăng đàn cung". Quốc kỳ: Nền vàng hình chữ nhật, giữa có hình quẻ Ly màu đỏ thẫm.

blank

 
Khi Nhật đầu hàng Đồng minh, thì ngày 19-8-1945 Việt Minh cướp chính quyền, ngày 23-8-1945 chính phủ Trần Trọng Kim bị sụp đổ. Tuy thời gian chấp chính ngắn ngủi nhưng chính phủ của ông đã cải cách nhiều việc đáng kể, như: Bỏ chữ Pháp, chữ Nho dạy Quốc ngữ do học giả Hoàng Xuân Hãn biên soạn sách để giảng dạy. Mặc dù, vận chuyển gạo từ Nam ra Bắc giao thông còn khó khăn, nhưng đã cứu đói được một số dân Bắc Kỳ vào năm 1945 (Ất Dậu)...
 

Sau khi Việt Minh cướp chính quyền, ông sống lưu vong tại: Quảng Châu, Hồng Kông. Ngày 6-2-1947, ông về nước sống ở Sài Gòn. Năm 1948, ông qua Phnom Penh ở với người con gái. Sau đó, ông trở về Việt Nam sống ở Đà Lạt và mất ngày 2-12-1953, hưởng thọ 71 tuổi.
 
Ông để lại nhiều sách giá trị: Việt Nam sử lược (gọn nhưng đầy đủ, súc tích, dễ hiểu, đã tái bản nhiều lần), Nho giáo, Phật lục, Truyện Kiều chú giải, Luân lý giáo khoa thư, Sơ học luân lý...
 

Cảm mộ: Ông Trần Trọng Kim
  
Trần Trọng Kim, nhân sĩ, sử gia
Tận tâm non nước, phải bôn ba!
Miệt mài viết sách, luôn hàm súc
Ngẫm nghĩ yêu dân, mãi thiết tha
Lo lắng quân vương, lo sốt sắng
Giữ gìn chính nghĩa, giữ hài hòa!
Đang khi sang sửa, ai đành đoạn?!
Đi "cướp chính quyền" gẫm xót xa?!

  
Nguyễn Lộc Yên

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Cộng sản Việt Nam khoe có tự do tôn giáo ở Việt Nam, nhưng Hoa Kỳ và Thế giới nói “rất hạn chế”, tùy nơi và từng trường hợp. Tình trạng này đã giữ nguyên như thế trong những báo cáo trước đây của cả đôi bên. Nhưng tại sao Hoa Kỳ vẫn liệt Việt Nam vào danh sách phải “theo dõi đặc biệt”...
Đến giữa tháng 3 năm nay, hầu hết chúng ta đều thấy rõ, Donald Trump sẽ là ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng Hòa và Joe Biden là ứng cử viên tổng thống của Democrat. Ngoại trừ vấn đề đột ngột về sức khỏe hoặc tử vong, có lẽ sẽ không có thay đổi ngôi vị của hai ứng cử viên này. Hai lão ông suýt soát tuổi đời, cả hai bộ não đang đà thối hóa, cả hai khả năng quyết định đều đáng nghi ngờ. Hoa Kỳ nổi tiếng là đất nước của những người trẻ, đang phải chọn lựa một trong hai lão ông làm người lãnh đạo, chẳng phải là điều thiếu phù hợp hay sao? Trong lẽ bình thường để bù đắp sức nặng của tuổi tác, con đường đua tranh vào Tòa Bạch Ốc, cần phải có hai vị ứng cử viên phó tổng thống trẻ tuổi, được đa số ủng hộ, vì cơ hội khá lớn phải thay thế tổng thống trong nhiệm kỳ có thể xảy ra. Hơn nữa, sẽ là ứng cử viên tổng thống sau khi lão ông hết thời hạn bốn năm. Vị trí và vai trò của nhân vật phó này sẽ vô cùng quan trọng trong lần tranh cử 2024.
Không phải “học” mà là bắt, là tóm đầu, là tống cổ vào nhà giam: khi cân bằng quyền lực ở Hà Nội xáo trộn với tiền chấn rung chuyển tận Amsterdam thì cái khẩu hiệu quen thuộc của Vladimir Lenin ngày nào cũng phải được cập nhật. Không còn “Học, học nữa, học mãi” mà, táo tợn hơn, hệ thống quyền lực đang giỡn mặt Lenin: “Bắt, bắt nữa, bắt mãi”.
Câu chuyện kể từ xa xưa, rất xa xưa, là từ thời đức Phật còn tại thế: Có một người Bà La Môn rất giầu có và rất quyền thế, ông thích đi săn bắn thú vật trong rừng hay chim muông trên trời. Một hôm đó, ông bắn được một con thiên nga to đẹp đang bay vi vút trong bầu trời cao xanh bát ngát thăm thẳm trên kia. Con thiên nga vô cùng đẹp bị trúng đạn, rơi xuống đất, đau đớn giẫy và chết. Ông liền chạy tới lượm thành quả của ông và xách xác con thiên nga lộng lẫy về cho gia nhân làm thịt, làm một bữa nhậu, có lẽ.
Dù đã từ trần từ lâu, Võ Văn Kiệt vẫn được người đời nhắc đến do một câu nói khá cận nhân tình: “Nhiều sự kiện khi nhắc lại, có hàng triệu người vui mà cũng có hàng triệu người buồn”. Tôi vốn tính hiếu chiến (và hiếu thắng) nên lại tâm đắc với ông T.T này bởi một câu nói khác: “Chúng tôi tự hào đã đánh thắng ba đế quốc to”. Dù chỉ ngắn gọn thế thôi nhưng cũng đủ cho người nghe hiểu rằng Việt Nam là một cường quốc, chứ “không phải dạng vừa” đâu đấy!
Lý do ông Thưởng, ngôi sao sáng mới 54 tuổi bị thanh trừng không được công khai. Tuy nhiên, theo báo cáo của Uỷ ban Kiểm tra Trung ương và các cơ quan chức năng, thì ông Võ Văn Thưởng “đã vi phạm Quy định về những điều đảng viên không được làm...
Cứ theo như lời của giáo sư Nguyễn Văn Lục thì T.T. Thích Trí Quang là tác giả của câu nói (“Cộng Sản nó giết mình hôm nay, mai nó mang vòng hoa đến phúng điếu!”) thượng dẫn. Tôi nghe mà bán tin bán nghi vì nếu sự thực đúng y như vậy thì hoa hòe ở Việt Nam phải trồng bao nhiêu mới đủ, hả Trời?
Đảng CSVN tự khoe là “ niềm tin hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc“của nhân dân, nhưng sau 94 năm có mặt trên đất nước, thực tế đã chứng minh đảng đã cướp mất tự do của dân tộc, và là lực cản của tiến bộ...
Khi Kim Dung gặp Ian Fleming cả hai đều hớn hở, tay bắt mặt mừng và hể hả mà rằng: “Chúng ta đã chia nhau độc giả của toàn thể thế giới”. Câu nói nghe tuy có hơi cường điệu (và hợm hĩnh) nhưng sự hỉ hả của họ không phải là không có lý do. Số lượng sách in và số tiền tác quyền hậu hĩ của hai ông, chắc chắn, vượt rất xa rất nhiều những cây viết lừng lẫy cùng thời. Ian Fleming đã qua đời vào năm 1964 nhưng James Bond vẫn sống mãi trong… sự nghiệp của giới làm phim và trong… lòng quần chúng. Tương tự, nhân vật trong chuyện kiếm hiệp của Kim Dung sẽ tiếp tục là những “chiếc bóng đậm màu” trong tâm tư của vô số con người, nhất là người Việt.
Trong tháng Hai vừa qua, cái chết đau thương, lẫm liệt của nhà đối kháng người Nga Alexei Navalny trong tù đã gây sầu thảm, phẫn nộ cho toàn cộng đồng tiến bộ nhân loại. Đối với người Việt Nam tiến bộ, nỗi đau lại càng sâu thêm khi trong ngày cuối cùng của tháng Hai, ngày 29, nhà cầm quyền độc tài Hà Nội bắt đi cùng lúc hai nhà đấu tranh kiên cường...
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.