QUAN HỆ SONG PHƯƠNG VIỆT NAM - DO THÁI

TỔNG QUÁT

Theo thống kê của Viện Kinh tế học Quốc phòng Do Thái do Giám đốc S. Heber tiết lộ, thì trong cả năm 2012, các công ty xuất khẩu vũ khí thuộc sở hữu của Nhà nước Do Thái đã bán được lượng sản phẩm trị giá tới 7.4 tỉ USD, khiến Do Thái lần đầu tiên vượt Cộng hòa Pháp, trở thành nước xuất khẩu đứng hàng thứ 6 trên thế giới sau Mỹ, Anh, Liên bang Nga, Trung Quốc và CHLB Đức.

Trước tiên Do Thái là một trong những quốc gia sở hữu nền công nghiệp quốc phòng tiên tiến hàng đầu thế giới. Thứ đến là vũ khí của chúng ta đã trải qua thử nghiệm thực tế trong những cuộc xung đột triền miên ở "lò lửa Trung Đông". Có loại phải thử thách liên tục sau 10-15 năm ròng mới thực sự hoàn thiện, để có thể trở thành mặt hàng xuất khẩu chủ lực. Việc xuất khẩu vũ khí đã đem về cho ngân sách nhà nước số ngoại tệ tương đương 3% tổng thu nhập quốc dân thường niên. Một kỳ tích mà chưa có quốc gia nào trên hành tinh đạt tới. Khi trả lời câu hỏi của đạo diễn Y. Feldman về những mặt hàng xuất khẩu truyền thống của nền công nghiệp quốc phòng Do Thái, Giám đốc S. Heber cho biết là rất đa dạng: từ muôn vàn kiểu vũ khí dành cho bộ binh và hải-không  quân, đến máy quay camera, máy bay không người lái, còng tay đặc biệt ... rồi kỹ thuật giám sát từ xa, xử lý dữ liệu sinh trắc học ..."Đơn cử như phi cơ không người lái hiệu Heron "Machatz-1" trị giá 10 triệu USD của hảng IAI, công ty kỹ nghệ hàng không hàng đầu do đương kim Tổng thống Do Thái Simon Peres sáng lập đúng 6 thập niên trước, có khả năng hạ sát mục tiêu từ khoảng cách cực xa, là một trong những "át chủ bài" của ngành công nghiệp vũ khí Do Thái, luôn được khách hàng đặt mua với số lượng lớn, chủ yếu nhờ giá thành rẻ hơn rất nhiều lần so với sản phẩm cùng loại do Mỹ sản xuất - Giám đốc S. Heber cho biết - Nếu chỉ tính riêng doanh số bán ra của các loại máy bay không người lái dành cho mục đích quân sự, cũng là một trong những mặt hàng "bán chạy nhất" hiện nay, Do Thái chỉ chịu đứng sau Mỹ về mức danh thu hàng năm".

Quan hệ song phương Do Thái - Việt Nam bao trùm mọi lãnh vực và phát triển rất nhanh. Khoảng 5-6 năm trước, thương mại hai chiều chỉ đạt khoảng 200 triệu USD, nhưng giờ đây con số đã lên tới 2.3 tỷ USD. Hiện hai bên đang đàm phán về một thỏa thuận thương mại tự do để đưa hợp tác song phương lên một giai đoạn mới.

Không phải ngẫu nhiên mà tháp tùng Tổng thống Do Thái Reuven Rivlin trong chuyến thăm Việt Nam vào tháng 3/2017 có đoàn doanh nghiệp gồm 35 công ty đại diện các doanh nghiệp hàng đầu của Do Thái trong mọi lĩnh vực: Ngoài các đại công ty trong lãnh vực quốc phòng, có 6 công ty an ninh mạng, 14 công ty thuộc công nghệ thông tin, năng lượng tái tạo, công nghệ nông nghiệp, công nghệ nước, cao su, máy lọc nước, y tế, giáo dục … Các công ty của Do Thái qua Cơ quan Hợp tác và Xuất khẩu quốc phòng Do Thái (SIBAT) đã tham gia Diễn đàn Công nghiệp - Quốc phòng do SIBAT và Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng (GDDI) của Bộ Quốc phòng Việt Nam tổ chức, với sự tham dự của Tổng thống Do Thái và Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam. Cũng trong chuyến viếng thăm Việt Nam của ông Yitzhak Aharonovich, chủ tịch Tập Đoàn Công Nghiệp Quốc Phòng Do Thái, đã gặp Chủ Tịch CSVN Trần Đại Quang. Trong cuộc gặp này, ông Quang đề nghị “để hợp tác đi vào chiều sâu, hai bên cần hợp tác theo hướng chuyển giao công nghệ cao; hợp tác nghiên cứu phát triển; liên doanh, liên kết lập các nhà máy sản xuất tại Việt Nam để phục vụ nhu cầu tại Việt Nam và xuất khẩu; tham gia đào tạo các chuyên gia, kỹ sư cho Việt Nam tại Việt Nam hoặc Israel; hỗ trợ cho các hoạt động hợp tác khác liên quan đến an ninh, quốc phòng giữa hai nước”.

Ngoài ra cũng cần để ý đến mối liên hệ tay ba Việt Nam - Hoa Kỳ - Do Thái. Ngày 7/3/2017, Đại sứ quán Việt Nam tại Hoa Kỳ phối hợp cùng Viện Châu Á – Thái Bình Dương thuộc Uỷ ban Do Thái-Hoa Kỳ (AJC) tổ chức cuộc tiếp tân đối ngoại về quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ - Do Thái. Tham dự buổi lễ có Giám đốc Cao cấp Hội đồng An ninh Quốc gia Hoa Kỳ Adam Lovinger, Tham tán Chính trị Đại sứ quán Israel tại Hoa Kỳ Einat Weiss, Phó Giám đốc Điều hành AJC Jason Isaacson, Giám đốc Viện Châu Á – Thái Bình Dương Shiva Loewenberg cùng nhiều quan chức Chính quyền, đại diện 40 văn phòng nghị sỹ và thành viên AJC.
 

CÁC LÃNH VỰC GIAO THƯƠNG CỦA DO THÁI VỚI VIỆT NAM

Trong những năm gần đây, Do Thái đang lộ diện nổi lên là quốc gia có các hoạt động hợp tác quân sự - kỹ thuật rất “sôi nổi” với Việt Nam. Các tổ hợp Quốc phòng hàng đầu của Do Thái như IAI, IWI Ltd., IMI Systems, Elta Systems, Aeronautic … đã hiện diện tại Việt Nam.

QUỐC PHÒNG

Trong thập niên 90, Do Thái đã giúp Hà Nội nâng cấp xe tăng T-54 và T-55 cũng như Mig-21 của Không quân.

Với tư cách một dự án thí điểm hợp tác Do Thái-Việt Nam trong lĩnh vực sản xuất và hiện đại hóa vũ khí trang bị, nhà máy Z-111 đã được xây dựng ở Thanh Hóa để sản xuất theo giấy phép súng trường tiến công Galil ACE 32 và carbine Galil ACE 31 của công ty vũ khí IWI Ltd. của Do Thái. Trị giá hợp đồng là 100 triệu USD.

Cũng thu hút sự quan tâm của giới quân sự Việt Nam là tên lửa chống tăng có điều khiển Spike NLOS, cho phép tiêu diệt xe tăng-thiết giáp địch ở cự ly 25 km, tức là gấp 5 lần so với các mẫu tên lửa chống tăng có điều khiển do Mỹ, châu Âu, Nga và Trung Quốc sản xuất. Spike NLOS chỉ có một “nhược điểm” - đó là nó có trọng lượng 70 kg nên phải lắp trên phương tiện mang cơ động (ô tô, trực thăng).

HẢI QUÂN

• Hệ thống phòng thủ bờ biển: Cuối tháng Hai, 2016, theo bản tường trình của SIPRI (Viện Nghiên Cứu Hòa Bình Quốc Tế) Việt Nam đã mua của Do Thái 3 giàn hỏa tiễn phòng không tầm gần và tầm trung Spyder-SR, và 20 giàn hỏa tiễn Extra phòng thủ biển do công ty Elta Systems của IAI cung cấp, hệ thống UAV trinh sát/giám sát mini Orbiter 2 của Aeronautic và các rocket Extra của IMI. Sau đó, có tin Việt Nam đã mang những hỏa tiễn này ra trấn giữ một số đảo ở Trường Sa nhưng Hà Nội phủ nhận khi thấy Bắc Kinh phản ứng.

Nguồn tin này cho biết, một phiên bản của hệ thống như vậy đã hoạt động ở Việt Nam – nơi CIDS đã được triển khai như một phần của hệ thống “Sát thủ” mặt đất của đất nước hình chữ S. EXTRA, gồm 4 quả trong mổi Container, có tầm xa 150 km và độ chính xác 10 m, được gắn trên các ống phóng từ 2 đến 16 ống hay gắn trên các xe lưu động. Loại EXTRA rất thuận tiện để trang bị trên các đảo nhỏ tại Trường Sa. Như vậy, hệ thống EXTRA của Do Thái có thể phối hợp với các hệ thống 4K51 Rubezh, Bal-E, Bastion-P và REDUT của Nga, tạo thành một mạng lưới phòng thủ bờ biển ở các cấp độ khác nhau. Việt Nam là nước thứ hai sau Nga Sô được trang bị hệ thống tối tân BAL-E. Hệ thống này có thể kiểm soát các hải lộ, bảo vệ các căn cứ bờ cũng như tấn công các chiến hạm đổ bộ của địch.

Hệ thống phòng thủ biển đảo mới của Việt Nam – IMI EXTRA system của Do Thái

• Theo Defense-Upadate, hiện nay nhà sản xuất IMI Systems đang giới thiệu một giải pháp phòng thủ biển đảo mới, được thiết kế để bảo vệ các khu vực hàng hải và bờ biển chiến lược trên đất liền và ngoài biển khơi tương tự như hệ thống DF-21D của Trung Quốc và Khalij Fars (Fateh 110) của Iran. Được gọi với cái tên Hệ thống phòng thủ Biển đảo (CIDS), hệ thống vũ khí mới này tạo ra uy lực với các công cụ thực thi chủ quyền quốc gia trên các khu vực bờ biển, các đảo và quần đảo, bảo vệ quyền lợi trong khu vực đặc quyền kinh tế (EEZ) quốc gia với khoảng cách 200 hải lý từ bờ biển. Về độ chính xác, CIDS có thể tấn công các mục tiêu trên biển từ khoảng cách xa, trong khi chúng vẫn còn cách những con tàu ngoài biển hàng giờ di chuyển tính từ bờ biển. Các Radar và UAV trinh sát của hệ thống cung cấp khả năng cảnh báo sớm, định vị trí, tốc độ và các dữ liệu cần thiết để nhận dạng và khóa mục tiêu trước khi tung ra đòn tấn công chính xác từ cự ly xa. Hệ thống dẫn đường GPS của CIDS giúp rocket có thể tấn công với độ chính xác rất cao, sai số trong bán kính dưới 10 m. Hơn nữa, đặc điểm quĩ đạo bay của các tên lửa đạn đạo mới sẽ gây ra rất nhiều khó khăn trong việc đánh chặn đối với các hệ thống phòng thủ hải quân thông thường.

• Việt Nam theo dõi sát sao kinh nghiệm sử dụng các máy bay không người lái Heron và Searche Mk.2 của Do Thái trong biên chế một phi đội của Hải quân Ấn Độ (triển khai tại căn cứ hải quân Tamil Nadu).

• Công ty IMI của Do Thái cũng đã cung cấp cho quân đội Việt Nam lô đầu tiên các rocket chính xác cao EXTRA và ACCULAR dùng cho các bệ phóng rocket phóng loạt cơ động LAR-160 trang bị cho Lữ đoàn pháo-tên lửa bờ biển 685 thuộc Vùng 4 Hải quân. Hai lữ  đoàn đầu tiên 681, 682 trang bị các hõa tiển của Nga. Quần đảo Trường Sa nằm trong phạm vi trách nhiệm của đơn vị này.

KHÔNG QUÂN & PHÒNG KHÔNG

• Việt Nam đã nhận được các tổ hợp tên lửa phòng không SPYDER lần thứ hai từ phía đối tác Do Thái. Các tổ hợp tên lửa đất-đối-không SPYDER đầu tiên đã được phía Do Thái chuyển giao vào cuối tháng 7 năm 2016, nhưng đó không phải là lần nhận hàng đầu tiên các trang bị vũ khí từ Do Thái giao cho Việt Nam. 

• Máy bay trinh sát không người lái: Do Thái và Hoa Kỳ là 2 ứng viên tiềm năng nhờ đầy đủ các chủng loại tầm ngắn, tầm trung và tầm xa. Máy bay trinh sát không người lái là một phần trong hệ thống phòng thủ bờ biển Việt Nam.

• Hỏa tiễn tấn công không đối đất tầm xa với phi cơ F-16: Theo tổ chức thông tin Flight Global cho hay hôm Thứ Năm, Việt Nam đang cân nhắc việc mua một số hệ thống hỏa tiễn tấn công không đối đất tầm xa của Do Thái cho lực lượng không quân. Đây là loại hỏa tiễn tấn công có tên là Delilah, tầm xa 250 km, có thể gắn trên trực thăng hoặc phi cơ chiến đấu, rất tối tân do công ty kỹ nghệ quốc phòng quốc doanh của Do Thái (IMI) phát triển. Khác hẵn với hõa tiển hành trình, chỉ khóa được mục tiêu trước khi bắn, loại Delilah có thể đến gần rồi mới ấn định và khóa mục tiêu. Theo tạp chí Aviation Intel, cũng trong buổi gặp Chủ Tịch Nước VN Trần Đại Quang của Chủ tịch IMI là ông Yitzhak Aharonovitch, Việt Nam có thể mua loại F-16 tân trang của Hoa Kỳ có trang bị hỏa tiễn tấn công loại này.

•  

AN NINH MẠNG

5 doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực an ninh mạng của Do Thái gồm Công ty truyền thông Septier, BISEC, MER Group, CommuniTake Technologies và UPC Group vừa giao lưu, trao đổi với các doanh nghiệp an toàn thông tin Việt Nam nhằm tìm kiếm cơ hội hợp tác đầu tư. Các doanh nghiệp lớn của Do Thái hoạt động trong lĩnh vực an ninh mạng vừa tham gia giao lưu, trao đổi với các doanh nghiệp an toàn thông tin Việt Nam tại hội thảo “Các giải pháp của Do Thái về bảo vệ an ninh mạng” diễn ra ngày 21/3/2017 tại Hà Nội là các thành viên trong đoàn doanh nghiệp Do Thái tháp tùng Tổng thống Reuven R.Rivlin sang thăm Việt Nam từ ngày 20 - 24/3/2017.

CANH NÔNG

Do Thái là một quốc gia có diện tích rất nhỏ, trên 20,000 km2, chỉ bằng 1/16 diện tích của Việt Nam. Tuy nhiên Do Thái lại được mệnh danh là “thung lũng Silicon” của thế giới trong lĩnh vực nông nghiệp và công nghệ nước. Chỉ có 1.7% dân số làm nông nghiệp nhưng mỗi năm Do Thái xuất khẩu trên dưới 3.5 tỷ USD nông sản, là một trong những nước xuất khẩu nông sản hàng đầu Thế giới. Ngoài trồng trọt, nền nông nghiệp Do Thái nổi tiếng với chăn nuôi bò sữa cho năng suất cao nhất thế giới, đạt 12,000 lít/con/năm, trong khi đó ở Mỹ là 9,000 lít. Tuy có khí hậu và địa lý vô cùng khắc nghiệt, nhưng Do Thái có nền nông nghiệp tiên tiến nhất thế giới. Điều gì đã giúp cho đất nước này tạo nên được một kỳ tích như vậy? Trong một lần phỏng vấn và được đặt câu hỏi như vậy, ông Ali Yhia - một quan chức của Bộ Ngoại giao Israel cho biết: “Bí quyết để Israel phát triển là trí tuệ cộng với sự đoàn kết. Israel thật sự coi trọng đầu tư phát triển giáo dục đào tạo và phát triển nghiên cứu khoa học công nghệ”.

Nước ngọt ở Do Thái được coi như "vàng trắng" và được quản lý một cách chặt chẽ hơn bất kỳ nơi nào trên thế giới. Không có sự phân biệt, dù ở những thành phố lớn hay những vùng nông thôn, hoang mạc, hệ thống tưới nước hoàn hảo đến mức gần như không để bỏ phí một giọt nước nào. Tất cả cây trồng ở đây đều được ứng dụng công nghệ tưới nhỏ giọt. Chất dinh dưỡng theo các ống dẫn nước tới từng gốc cây, gốc rau và được tưới bón nhỏ giọt tùy theo từng loại cây củ quả bởi một phần mềm điều khiển tự động sau khi đã nạp đủ thông tin về độ ẩm không khí, đất đai, tuổi và nhu cầu tăng trưởng của từng loại cây. Không chỉ cây trồng, toàn bộ cây cối, thảm cỏ, vười hoa tại Israel cũng đều được tưới theo công nghệ nhỏ giọt. Trẻ em Do Thái được dạy tiết kiệm nước từ bé, 75% nước thải sinh hoạt được tái tạo sử dụng lại, nước qua hệ thống lọc trở thành nước tinh khiết có thể uống được ngay. 

Hệ thống tưới nước nhỏ giọt

Nếu có dịp đến Do Thái, hãy tới thăm thung lũng Arava - niềm tự hào của mọi người dân, nơi mà cựu Tổng thống của Do Thái, Shimon Peres đã phải thốt lên khi đến thăm nơi này vào năm 2009: “Hãy đến để thấy rằng, chính con người cũng có thể tạo nên vườn địa đàng". Arava là một trong những vùng đất khô cằn nhất Thế giới, nằm ở khu vực khô hạn nhất của hoang mạc Negev. Nhiệt độ mùa hè bình quân lên tới 40°C và ban đêm là 25°C. Còn mùa đông lại có nhiệt độ ban ngày là 21° và ban đêm chỉ trên dưới 3°C. Thiên nhiên khắc nghiệt, nhưng có đến 90% dân số tại Arava là những người làm nông nghiệp. Trải dài khắp thung lũng là những cánh đồng ô liu, cam, lựu, vải thiều, nho, chuối… xanh tươi mơn mởn, những khu nhà kính ngập tràn hoa, rau sạch, cà chua bi, cà chua nhót, dưa chuột, cà tím… Tất cả đều được áp dụng công nghệ hiện đại nhất để đảm bảo chất lượng tốt nhất cho sản phẩm.
 

Trang trại tại sa mạc Arava
.

Và Do Thái đang dùng kiến thức của mình để phối hợp với Việt Nam. Tháp tùng Tổng thống Reuven R.Rivlin sang thăm Việt Nam tháng 3/2017 là 14 công ty hoạt động trong lĩnh vực Nông nghiệp: Arad, Agrotop, Aquaculture, Argos, Bickel, Dagan, Green 2000, NaaDanJain, Neta seeds, Netafim, Magna, SCR, Teshuva, Watergen.

Về công nghệ, có thể kể đến những dự án rất thành công trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao nhằm hỗ trợ nâng cao chất lượng nông sản cho thị trường Việt Nam. Ví dụ tiêu biểu là sự hợp tác tốt đẹp giữa VinEco và hai công ty Do Thái là Netafim và TAP trong lĩnh vực sản xuất nông sản sạch.

• Ngày 21/7/2015, Công ty VinEco - Tập đoàn Vingroup tiến hành ký kết hợp tác với 3 đối tác hàng đầu thế giới về cung ứng công nghệ cao cho sản xuất nông nghiệp với tổng trị giá lên tới trên 1,000 tỷ đồng (45 triệu USD). Sự kiện đánh dấu bước khởi động của VinEco, nhằm mục tiêu ra mắt thị trường mẻ nông sản sạch, an toàn đầu tiên vào quý 4/2015. Ba đối tác của VinEco đều đến từ những nền nông nghiệp nổi tiếng, gồm NETAFIM (Do Thái), KUBOTA (Nhật Bản) và Teshuva Agricultural Projects -TAP (Do Thái). Đây là hai quốc gia có nền nông nghiệp tiên tiến nhất thế giới với thế mạnh vượt trội về nghiên cứu, phát triển và tối ưu hiệu quả áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật trong sản xuất.

GIÁO DỤC

Đại diện Đại sứ quán Do Thái cho biết nông nghiệp là một trong những lĩnh vực đáng tự hào của Do Thái khi có đến 95% là công nghệ và chỉ 5% lao động. Năm 2015, Chính phủ Do Thái đã hỗ trợ hơn 700 suất học bổng cho các trường ĐH ở Việt Nam nhằm đào tạo đội ngũ kỹ sư nông nghiệp có chuyên môn cao. Tuy nhiên, đối tượng được lựa chọn đi theo hình thức tu nghiệp sinh phải là sinh viên đã tốt nghiệp chương trình CĐ, hoặc sinh viên đang học năm 3, năm 4 tại các trường ĐH có sức khỏe tốt để đủ chống chọi với thời tiết khắc nghiệt ở nước này (nhiệt độ ban ngày 40-45°C) và nữ không quá 20%. Theo đó, tu nghiệp sinh sẽ được đào tạo và thực hành trong thời gian từ 10-12 tháng tại các cánh đồng, nông trại, mô hình nông nghiệp tiên tiến của Do Thái. Trong thời gian này, tu nghiệp sinh sẽ được tiếp cận các kỹ năng sản xuất nông nghiệp công nghệ cao trên một số cây trồng và vật nuôi, kỹ thuật trồng trọt trên đất sa mạc và nền đất mặn nhẹ, kỹ thuật đóng gói hoa quả theo tiêu chuẩn để xuất khẩu sang các quốc gia châu Âu… Trong thời gian học, tu nghiệp sinh sẽ được trả lương theo công việc và số giờ làm thêm với thu nhập khoảng 800-1,000 USD/tháng. Trong 9 năm hợp tác, đã có hơn 2,000 học viên Việt Nam được đưa sang Do Thái và đào tạo trong lĩnh vực nông nghiệp.

Trồng hoa màu ở Do Thái (ảnh do Đại sứ quán Israel cung cấp)

KỀT LUẬN

Hiện nay, Việt Nam đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược với các quốc gia như Singapore, Thái Lan, Indonesia, Pháp, Ý , Đức, Vương quốc Anh, Tây Ban Nha, Hàn Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Trung Quốc và Nga. Tuy nhiên hai quốc gia Hoa Kỳ và Do Thái sẽ là những quốc gia nòng cốt liên hệ rất nhiều đến tương lai Việt Nam. Hai quốc gia Do Thái và Việt Nam có những nét tương đồng về bối cảnh lịch sử và văn hóa. Cả hai đều phải liên tục chiến đấu cho sự sống còn của quốc gia. Di sản văn hóa của 2 dân tộc cũng tương tự như nhau: đó là tinh thần hướng về gia đình và coi trọng giáo dục. Liên quan chặc chẻ với Do Thái sẽ có ảnh hưởng tốt với giới tài chánh đầy quyền lực tại Hoa Kỳ.

THAM KHẢO

1. Bài viết “Hệ thống phòng thủ Việt Nam 2017-2030” của tác giả trên mạng Vietbao Online ngày 1/4/2017.

2. Bài viết “Tại sao vũ khí của Do Thái được ưa chuộng khắp thế giới?” trên mạng An ninh Thế Giới Online ngày 31/12/2013.

3. Bài viết “Vũ khí Israel nâng cao sức mạnh quốc phòng Việt Nam” trên mạng Vietnam Defence ngày 26/06/2016

4. Bài viết “Mang ít dòng máu chung không cản trở kinh doanh và quan hệ hữu nghị” trên mạng --- ngày 21/3/2017.

5. Bài viết “Đoàn DN Nông nghiệp tháp tùng Tổng thống Do Thái thăm Việt Nam” đăng trên mạng Đại sứ quán Do Thái tại Việt Nam.

6. “Nông nghiệp Israel” trên Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

7. Bài viết “Chúng ta học được gì từ những người nông dân Do Thái?” đăng trên mạng Khoahoc.TV ngày 24/7/2014.

8. Bài viết “6 công ty Do Thái chiếm 96% giới truyền thông Mỹ” trên mạng An ninh Thế Giới Online ngày 31/12/2013.

9. Bài viết “6 doanh nghiệp an ninh mạng Do Thái tìm cơ hội hợp hợp tác đầu tư tại Việt Nam” trên mạng ICTNews ngày 21/3/2017.

10. Bài viết “Đại sứ Israel: Có nhiều nét tương đồng giữa người Việt và người Do Thái” trên mạng BizLIVE ngày 21/3/2017.

11. Bài viết “Tưới nhỏ giọt - giải pháp công nghệ cao trong nông nghiệp Israel” trên mạng Doanh Nhân Sài Gòn ngày 27/3/2017.

File: ITN-051517-VN-QT-Quan hệ song phương Việt Nam – Do Thái.doc

• Mỹ Dự Tính Lập Sở Đặc Trách Về Dân Chủ Hóa Tòan Cầu
• Lương Giới Trung Lưu Mỹ Giảm 7% Trong 10 Năm Qua
• Nam Cali Báo Nguy Bắn Tỉa Chết Người
• Tang Gia Ông Lê Công Hân Cảm Tạ