CAO THẮNG
(1865 - 1893)
.
Cao Thắng quê Hà Tĩnh, ông thông thạo văn võ, ông cùng em là Cao Nữu(a) và bạn là Cao Đạt(b), tham gia cuộc khởi nghĩa chống Pháp của Phan Đình Phùng. Ông giữ chức Quản cơ.
.
Năm 1887, Phan Đình Phùng ra Bắc Hà liên lạc với các chí sĩ yêu nước; giao ông chỉ huy nghĩa quân, ông kéo quân về vùng núi Lê Động (Hương Sơn, Hà Tĩnh) mở xưởng đúc súng, đúc được 350 khẩu súng; súng đúc ở đây giống y như súng của Tây vào năm 1874, nhưng bắn không được xa vì không có xẻ rãnh nòng súng. Năm 1890, ông đã dùng mưu bắt được Tuần phủ gian ác Đinh Văn Nho và đánh Pháp nhiều nơi.
.
Từ đấy, Nghĩa quân phát triển mạnh, Phan Đình Phùng cho Nghĩa quân hoạt động khắp 4 tỉnh: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh và Quảng Bình.
Năm 1893, ông cùng một số Nghĩa quân, tấn công các đồn bót của giặc. Tại Nghệ An, đội quân cảm tử của ông đã phá nhiều tiền đồn, đạn dược và lương thực của Pháp. Nhưng tiếc thay, khi tấn công vào Đồn Nỏ, ông bị thương rồi chết! Lúc đó ông 28 tuổi, nghĩa quân đem thi hài của ông về chôn tại núi Vụ Quang, làng Khê Thượng, huyện Hương Khê và lập đền thờ ông ở đấy.
.
Cảm niệm: Cao Thắng
.
Cao Thắng, tận tâm với quốc gia!
Miệt mài đánh Pháp khắp gần xa!
Lo lường đúc súng, gìn cương thổ
Củng cố luyện binh, giữ nước nhà
Tới tấp công đồn, Tây hoảng hốt
Sắt son giúp nước, chí xông pha
Quân thù hung hãn, thua tan tác
Lẫm liệt hy sinh, luống thiết tha!.
_____________
(a) - Cao Nữu: Sau khi Cao Thắng mất, ông vẫn chiến đấu dũng cảm, khi cuộc chiến kết thúc, ông vào thâm sơn ở ẩn cho đến khi chết.
(b) - Cao Đạt: Lúc mới tham gia kháng chiến, ông chiến đấu rất anh dũng, nhưng sau này đầu hàng và làm tay sai cho giặc Pháp, nên bị các chiến hữu lúc trước khinh khi và đồng bào nguyền rủa rất xấu hổ.
.
Nguyễn Lộc Yên
.
.
Gửi ý kiến của bạn
