Trang Sử Việt: Lương Đắc Bằng

Ông Lương Đắc Bằng, quê huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa, đỗ Bảng nhãn năm 1499. Ra làm quan chức Tả Thị Lang Bộ lễ, sau được thăng Lại bộ Thượng thư, kiêm Đông các Đại học sĩ, tước Đôn Trung bá. Làm quan từ đời Lê Hiến Tông (1497-1504) đến đời Lê Tương Dực (1510-1516).

Năm 1510, ông thảo hịch kể tội Lê Uy Mục và phế truất, lập Lê Tương Dực làm vua, nhưng vẫn không tiến bộ hơn.

Tháng 10 năm 1510, ông dâng vua “Trị bình thập tứ sách” gồm 14 đề mục chính sự, mong tạo thái bình cho dân:

1-Răn dạy cho đến nơi, để đề phòng các biến dịch.

2-Dốc lòng hiếu để, giữ lòng trung hậu.

3-Xa thanh sắc để làm gương và chỉnh sắc lòng người.

4-Bỏ người tà nịnh, để phong hóa được trong sạch.

5-Dè sẻn việc ban đặt quan chức, cẩn thận việc khuyên răn.

6-Công bằng trong việc bổ dụng, để trong sạch đường làm quan.

7-Tiết kiệm dùng tiền tài, để khuyến khích điều kiệm ước.

8-Khen người tiết nghĩa, để trọng đạo cương thường.

9-Cấm triệt việc hối lộ.

10-Sửa sang võ bị, để nước mạnh thế chống giữ.

11-Chọn chức đài gián (can vua), để cổ vũ nói lời ngay thẳng.

12-Bớt việc sai dân, giảm lực dịch để nuôi dưỡng sức dân.

13-Lệnh phân minh; luật lệ đúng, thống nhất tâm chí bốn phương.

14-Cẩn thận phép tắc, để mở đường lối thái bình.

“Trị bình thập tứ sách” được vua khen mà thực thi.

Ông đi sứ Tàu, luôn giữ uy tín nước nhà và mang về bộ Thái Ất thần kinh.

Nhà Lê đã đến lúc suy vong, khó vãn hồi, ông từ quan về nhà dạy học tại Lạch Triều.

Ông là sư phụ Nguyễn Bỉnh Khiêm.

Cảm phục: Lương Đắc Bằng

Nguyễn Lộc Yên