Cuốn sách “Đêm Dày Lấp Lánh” đã hấp dẫn tôi một cách kỳ lạ. Tôi đã khó có thể dừng lại khi cầm trên tay quyển sách viết về sáu mươi chân dung của các nhà Dân chủ Việt Nam của tiến sĩ khoa học Nguyễn Thanh Giang. Gần sáu trăm trang chữ in trên giấy khổ A4 với một lượng thông tin ngồn ngộn về nhân thân và công tích của sáu mươi gương sáng dấn thân cho tiến trình dân chủ hóa Việt Nam.Tôi thực sự không hình dung nổi ông đã dành biết bao nhiêu thời gian và công sức cho một công trình đồ sộ đến thế.
Sáu mươi nhân vật trong sách ĐÊM DÀY LẤP LÁNH đề cập đến là: Nguyễn Trãi, Nguyễn Du, Nguyễn Trường Tộ, Phan Chu Trinh, Trần Xuân Bách, Nguyễn Vũ Bình, Văn Cao, Ngô Bảo Châu, Hoàng Minh Chính, Tiêu Dao Bảo Cự, Trần Dần, Phan Đinh Diệu, Nguyễn Xuân Diện, Phạm Chi Dũng, Phạm Quế Dương, Nguyễn Văn Đài, Lê Hiếu Đằng, Thích Quảng Độ, Trần Độ, Nguyễn Kiến Giang, Lê Hồng Hà, Tô Hải, Nguyễn Văn Hải ( điếu cày ) Đỗ thị Minh Hạnh, Trần Mạnh Hảo, Vũ Thư Hiên, Vũ Hùng, Dương Thu Hương, Vi Đức Hồi, Nguyễn Hộ, Thôi Hữu, Trần Khuê, Nguyễn Gia Kiểng, Trần Lâm, Mai Thái Lĩnh, Lê Thăng Long, Lê Công Định, Trần Huỳnh Duy Thức, Nguyễn Văn Lý, Đỗ Nam Hải, Phan Văn Lợi. Nguyễn Xuân Nghĩa, Phạm Thanh Nghiên, Lê Thị Công Nhân, Trần Nhơn, Hà Sĩ Phu. Lữ Phương, Lê Chí Quang, Lê Quốc Quân, Vũ Cao Quận, Nguyễn Đan Quế, Bùi Minh Quốc, Trần Đại Sơn, Phạm Hồng Sơn, Trần Đức Thảo,Trần Huỳnh Duy Thức, Trần Khải Thanh Thủy, Bùi Tín, Nguyễn Mạnh Tường, Phạm Đình Trọng, Nguyễn Tiến Trung, Nguyễn Khắc Viện, Nguyễn Hữu Vinh, Cù Huy Hà Vũ, Huỳnh Thục Vy.
Năm mươi chín nhân vật sau Nguyễn Trãi trong “Đêm dày lấp lánh” không bị tru di tam tộc nhưng cuộc đời họ cũng bị không biết bao nhiêu hệ lụy vì dám bày tỏ chính kiến của mình. Tôi nghẹn ngào xúc động trước những gian truân mà họ từng trải và vô cùng ngưỡng mộ trí lự và chí khí của họ.Tôi nhận biết rõ là tác giả đã dành cả tình yêu, lòng quí trọng của ông cho các nhân vật của mình. Rồi tôi lại nghĩ, chính ông cũng là một nhà Dân chủ tài hoa tâm huyết rất đáng kính, nhưng không biết rồi ai sẽ viết về ông?
Cuốn Đêm Dày Lấp Lánh hiện đã có trong Tú sách của Quốc hội Hoa Kỳ, trong Tủ sách của Viện Hàn lâm Khoa học Nữu Ước, trong Thư viện của trường Đại học Sorbonne, Thư viện của trường Đại học Paris 7 (là những nơi đã đào tạo nên triết gia Trần Đức Thảo, tiến sỹ Nguyễn Mạnh Tường, giáo sự Ngô Bảo Châu, tiến sỹ Cù Huy Hà Vũ) …
Ở Việt Nam có một số ít người được tặng nhưng là bản photocopy. Nơi ấn hành từ Hoa Kỳ có gửi về cho tác giả hai thùng sách nhưng đều đã bị lẳng lặng tịch thu. Tuy là bản photocopy nhưng tác phẩm rất đẹp. Bìa sách do cháu ngoại Tiến sỹ tên là Vũ Nguyễn Thủy Tiên trình bày.
Đêm Dày Lấp Lánh không phải là cuốn sách đầu tiên của ông Tiến sỹ Khoa học này. Ngoài một số sách khoa học kỹ thuật được xuất bản công khai ở trong nước từ ba bốn chục năm trước, các sách chính luận của ông như “Nhân quyền -Khát vọng ngàn đời”, “Suy tư và Ước vọng”, “Giữa Đông và Tây”, “Nhân quyền và Dân chủ ở Việt Nam”, “Sứ mệnh Công dân” … chỉ được xuất bản ở nước ngoài: Hoa Kỳ, Canada, Nhật bản, Pháp … Nguyên bản các các cuốn sách này chỉ tác giả có nhưng cũng phải dấu ở nơi khác (Nhà ông đã bị khám trên chục lần).
Những cuốn kể trên trước đây đã được tác giả photocopy thành nhiều trăm bản để biếu tặng. Riêng cuốn Đêm Dày Lấp Lánh vì tiền photocopy quá “nặng” nên số sách biếu rất hạn chế. Ai muốn có sách nên đóng góp tối thiểu 90 000 đồng một cuốn (là giá tiền photocopy rẻ nhất)
Nghĩ cũng thuơng cho tác giả. Nếu ròng rã đêm ngày năm tháng ấy, công sức lao động vô giá ấy ông đem sử dụng để “tuyên dương công trạng” các vị lãnh đạo, các đại gia thì mỗi “nhân vật” có thể tặng ông khoản tiền hàng chục đến hàng trăm triệu và nhuận bút cuốn sách phải đến nhiều trăm triệu đồng. Đằng này nhuận bút của ông chỉ là mấy thùng sách mà người ta đã dã tâm cướp mất của ông! Cũng may mà con cái dâu rể của ông đều khá giả.
Ông tâm sự với chúng tôi, chỉ mong rồi đây bà con nào có uy thế và giỏi tạo thời cơ thì giúp con cháu ông xuất bản công khai để cuốn sách được phục vụ đông đảo độc giả. Như vậy vong linh ông sẽ được an ủi.
Chúng tôi tin rằng đây là một trong những cuốn sách rất quý trong kho tàng sách Việt Nam có thể giúp cho thế hệ đương thời và mai sau hiểu biết và chiêm ngưỡng về những ngôi sao Dân chủ Nhân quyền đã từng lóe sáng trong đêm dày Việt Nam.
Tôi rất tán thành nhận xét của đại tá Phạm Quế Dương, nhiều bài viết ở đây có giá trị như bản tóm tắt luận văn tiến sỹ. Các bài viết về Nguyễn Trường Tộ, Trần Độ, Văn Cao, Trần Dần, Nguyễn Khắc Viện, Trần Đức Thảo … theo chúng tôi (với khối lượng đọc chỉ ở mức vừa phải) đều là những bài viết đầy đủ nhất và hay nhất về các vị này, tính cho đến nay. Các bài viết về Trần Mạnh Hảo, Phan Đình Diệu, Trần Huỳnh Duy Thức, Đỗ thị Minh Hạnh, Lê thi Công Nhân, Phạm Thanh Nghiên … thì như những bản tráng ca, đầy chất thơ, thấm đẫm tình người.
Địa chỉ liên hệ với tác giả:
Nguyễn Thanh Giang – Số nhà 6 ngõ 235 đường Trung Văn – Quận Nam Từ Liêm – Hanoi. Mobi: 0984 724 165 – Email: giangnguyen1936@gmail.com.
Bài viết này xin được trả lời chung cho những comment mà tôi đã nhận được trên facebook của mình.
Hà Nội 17 tháng 9 năm 2014
Nguyễn thị Kim Chi
Số nhà 4, ngách 43, ngõ 31, đường Xuân Diệu
Phường Quảng An, Quận Tây Hồ, Hà Nội
Mobi: 0983 541327
Emạil: nguoichanthanh1943.rg@gmail.com
Gửi ý kiến của bạn
