ĐINH ĐIỀN
(924-979)
Đinh Điền còn có tên là Đinh Trào, quê ở xã Gia Phương, thuộc tỉnh Ninh Bình, lúc nhỏ ông và Nguyễn Bặc là bạn chí thân của Đinh Bộ Lĩnh, 3 người sinh cùng năm (sau này 3 người chết cũng cùng năm). Đinh Điền là một trong số những công thần khai quốc Đại Cồ Việt. Đinh Điền và Nguyễn Bặc là tướng võ, còn Trịnh Tú và Lưu Cơ là tướng văn; theo Đinh Bộ Lĩnh trấn giữ động Hoa Lư, chống lại nhà Ngô. Sau khi Ngô Xương Văn mất, nhà Ngô suy yếu, Đinh Bộ Lĩnh đánh dẹp 11 sứ quân còn lại trong 3 năm, thống nhất được giang sơn. Năm 968, vua Đinh phong Đinh Điền giữ chức Ngoại giáp. Còn theo thần phả ở Ninh Bình, thì ông giữ chức Nhập nội kiểm giáo Đại Tư đồ, Bình chương trọng sự.
Năm 979, Đinh Tiên Hoàng và Đinh Liễn bị giết hại, triều đình tôn Đinh Toàn mới 6 tuổi lên ngôi; Lê Hoàn làm Nhiếp chính đại thần. Đinh Điền cho rằng Lê Hoàn tư thông với Dương hậu và có ý soán ngôi. Ông bàn với Nguyễn Bặc, Phạm Hạp và một số quan lại khác, cùng đem quân chống lại Lê Hoàn. Đem 2 đạo quân thuỷ bộ từ Ái Châu (Thanh Hoá) tiến về kinh thành Hoa Lư, để thu phục lại giang sơn cho nhà Đinh. Lê Hoàn đã dùng hoả công đốt sạch thuyền bè của Đinh Điền, Đinh Điền bị tử trận vào cuối năm 979. Sau đó không lâu, Nguyễn Bặc và Phạm Hạp đều bị Lê Hoàn bắt được, đem xử tử. Tiêu diệt hết lực lượng chống đối, Lê Hoàn được sự hỗ trợ của Dương hậu và tướng quân Phạm Cự Lượng, phế Đinh Toàn làm Vệ vương, lên ngôi, lập ra nhà tiền Lê. Ngày nay ở Ninh Bình còn rất nhiều đền thờ Đinh Điền và Nguyễn Bặc; số đền thờ các trung thần nhà Đinh nhiều hơn số đền thờ Lê Dại Hành và Dương hậu.
.
Cảm phục: Đinh Điền
Đánh nam, dẹp bắc, dạ trung trinh
Tận tuỵ một lòng, giúp họ Đinh
Mong mỏi triều đình tôn thất vững
Can trường trọn nghĩa, dẫu hy sinh!
Nguyễn Lộc Yên
(924-979)
Đinh Điền còn có tên là Đinh Trào, quê ở xã Gia Phương, thuộc tỉnh Ninh Bình, lúc nhỏ ông và Nguyễn Bặc là bạn chí thân của Đinh Bộ Lĩnh, 3 người sinh cùng năm (sau này 3 người chết cũng cùng năm). Đinh Điền là một trong số những công thần khai quốc Đại Cồ Việt. Đinh Điền và Nguyễn Bặc là tướng võ, còn Trịnh Tú và Lưu Cơ là tướng văn; theo Đinh Bộ Lĩnh trấn giữ động Hoa Lư, chống lại nhà Ngô. Sau khi Ngô Xương Văn mất, nhà Ngô suy yếu, Đinh Bộ Lĩnh đánh dẹp 11 sứ quân còn lại trong 3 năm, thống nhất được giang sơn. Năm 968, vua Đinh phong Đinh Điền giữ chức Ngoại giáp. Còn theo thần phả ở Ninh Bình, thì ông giữ chức Nhập nội kiểm giáo Đại Tư đồ, Bình chương trọng sự.
Năm 979, Đinh Tiên Hoàng và Đinh Liễn bị giết hại, triều đình tôn Đinh Toàn mới 6 tuổi lên ngôi; Lê Hoàn làm Nhiếp chính đại thần. Đinh Điền cho rằng Lê Hoàn tư thông với Dương hậu và có ý soán ngôi. Ông bàn với Nguyễn Bặc, Phạm Hạp và một số quan lại khác, cùng đem quân chống lại Lê Hoàn. Đem 2 đạo quân thuỷ bộ từ Ái Châu (Thanh Hoá) tiến về kinh thành Hoa Lư, để thu phục lại giang sơn cho nhà Đinh. Lê Hoàn đã dùng hoả công đốt sạch thuyền bè của Đinh Điền, Đinh Điền bị tử trận vào cuối năm 979. Sau đó không lâu, Nguyễn Bặc và Phạm Hạp đều bị Lê Hoàn bắt được, đem xử tử. Tiêu diệt hết lực lượng chống đối, Lê Hoàn được sự hỗ trợ của Dương hậu và tướng quân Phạm Cự Lượng, phế Đinh Toàn làm Vệ vương, lên ngôi, lập ra nhà tiền Lê. Ngày nay ở Ninh Bình còn rất nhiều đền thờ Đinh Điền và Nguyễn Bặc; số đền thờ các trung thần nhà Đinh nhiều hơn số đền thờ Lê Dại Hành và Dương hậu.
.
Cảm phục: Đinh Điền
Đánh nam, dẹp bắc, dạ trung trinh
Tận tuỵ một lòng, giúp họ Đinh
Mong mỏi triều đình tôn thất vững
Can trường trọn nghĩa, dẫu hy sinh!
Nguyễn Lộc Yên
Gửi ý kiến của bạn