Vịnh Hạ Long, thuộc tỉnh Quảng Ninh, ở trong vùng vịnh Bắc Việt, diện tích 1553 km vuông. Gồm có 1969 đảo lớn nhỏ, 989 đảo đã được đặt tên, 980 đảo chưa có tên. Đảo vịnh Hạ Long có hai dạng là đảo đá vôi và đảo phiến thạch.
Tên gọi vịnh Hạ Long: Vịnh Hạ Long từ thời xa xưa đã có nhiều tên gọi: Thời Bắc thuộc gọi là Lục Châu, Lục Hải. Thời Lý, Trần gọi là: Hoa Phong, Hải Đông, Lục Thủy... Tên gọi vịnh Hạ Long có từ thế kỷ 19, vào thời Pháp thuộc, cho đến ngày nay.
Toàn bộ vịnh Hạ Long, như bức tranh khổng lồ, trời đất khéo léo nắn nót ban cho, với vẻ đẹp kỳ bí lồ lộ giữa trần gian. Với nhiều đảo thiên hình vạn trạng, tùy theo tưởng tượng mà người xưa đã đặt tên, như: Núi Quả Chuông, núi Nhạn, núi Ông, núi Yên Ngựa, núi Cầu Vòng, Hòn Rồng... Hòn Trống Mái như hai con gà trống và gà mái đứng nhìn nhau.
Núi Nhạn như con chim nhạn đang vươn cánh, là đà bay trên sóng nước. Hòn Đũa, nhìn từ xa như chiếc đũa thần cắm xuống giữa biển khơi, khi đến gần, nhìn dáng dấp như một vị quan lại, đội mũ cánh chuồn, mặc áo quan trong lúc đại triều, tay chắp trước ngực, chân như bước nhẹ nhàng trên mặt nước, nên còn gọi là Hòn Ông.
Hang Đầu Gỗ, hang được mang tên này, là vì nơi đây còn rơi rớt một vài thanh gỗ lim đầu nhọn, đã cũ kỹ của nhà Trần, khi xưa dùng để chống quân Nguyên ở Bạch Đằng giang. Hang Đầu Gỗ có 3 ngăn, hang ngoài cùng có hình vòm, trần hang giống những bức tranh, trông sinh động, giữa hang có một trụ nhũ đá óng ánh, trên đầu trụ là hình một vị thần tăng hiền hoà tay cầm gậy trúc. Bên trong hang có một giếng Tiên và hình một bầy thú bằng đá, như đang chen chúc chờ uống nước.
Động Thiên Cung mới tìm ra gần đây, trong động ánh sáng chập chờn, lung linh, nhũ đá ở trần động lấp lánh như đèn treo ngày hội, ở giữa động có 4 cột trụ óng ánh to lớn chắc chắn đỡ trần, vào bên trong có một khe nước chảy vào 3 cái ao, nước trong trẻo không bao giờ cạn, cỏ mọc tốt tươi mềm mại. Bên ao nước có bầy thú hình hài bằng đá, do thiên nhiên nắn nót tạo thành, đang chen chúc đứng chờ lần lượt đến uống nước.
Hang Sững Sốt, ở ngay trung tâm di sản thế giới của vịnh Hạ Long. Khi xưa người Pháp đặt tên là Grotto les suprises (Hang Sững Sốt), nơi trần hang nhũ đá lung linh, trong hang những tượng đá như: Hình hải cẩu, voi, ngựa, trông thật ly kỳ. Vào bên trong ánh sáng chập chờn huyền ảo, với khoảng rộng có thể chứa cả ngàn người. Nhìn quanh quẩn thấy những cái ao nhỏ xinh xắn, nước trong trẻo, theo truyền thuyết, thì những ao đó là dấu chân ngựa của Thánh Gióng sau khi phá xong giặc Ân, về để ngựa và gươm nơi đây, trước khi Ngài về trời.
Quần đảo Vân Đồn có hơn 600 đảo lớn nhỏ, lô nhô trên mặt nước, trông như những chiến sĩ nhà Trần, đang tấn công đoàn quân lương giặc Nguyên thuở xưa. Vân Đồn chẳng những có di tích hào hùng, mà còn đẹp và trù phú. Núi Bài Thơ, ngày xưa tên núi Truyền Đăng, năm 1468 vua Lê Thánh Tông khi thăm viếng thấy núi non hùng vĩ, nên đã cảm tác một bài thơ, rồi cho khắc vào đá khung vuông mỗi chiều 1,5m, từ đó gọi là núi Bài Thơ.
Hang Trinh Nữ khi xưa người Pháp gọi hang này là La virgin (Động Người Con Gái), nơi đây có tượng đá hình nàng con gái tóc xõa. Theo truyền thuyết có nàng con gái xinh đẹp, nhà nghèo, gia đình cô phải làm thuê cho nhà chủ có thế lực cai quản vùng đánh cá. Người tình đang ra khơi đánh cá, chủ cai bắt ép nàng làm vợ bé, nàng không chịu, hắn đày nàng ra một hang đảo hoang vắng vẻ, nàng bị đói kiệt sức, rồi chết hóa đá ở đấy, nên hang này gọi là hang Trinh Nữ. Khi chàng về không thấy nàng, nên đi tìm, bơi thuyền đến một hang động, kêu gào nàng hiện giờ ở đâu! kêu thảm thiết mãi, rồi chết hóa đá trong hang ở đấy, nên hang này gọi là Hang Trống!
Vịnh Hạ Long còn nhiều cảnh đẹp khác: Bãi Cháy là một dải đồi thấp chạy thoai thoải ra biển có thông xanh réo rắt. Hang Hanh chạy xuyên qua dãy núi đá Quang Hanh dài tới 1.300m, là hang động dài nhất, nên người Pháp gọi là Le tunel (đường hầm), vào bên trong những chùm hoa đá trông rực rỡ, những trụ thạch nhũ óng ánh như kim cương tỏa muôn màu nghìn sắc. Cảnh đẹp Vịnh Hạ Long không sao kể xiết!
Hạ Long, vịnh đẹp trời ban
Ly kỳ hải đảo, động hang mỹ miều
Cảm tác: Vịnh Hạ Long
Hạ Long xinh xắn, vịnh trời ban
Nhiều đảo nên thơ, lắm động hang
Thế giới bình bầu, nơi tuyệt mỹ
Đất trời nắn nót, cảnh trần gian!
Đảo khơi dáng dấp, quá ly kỳ!
Tưởng tượng hình hài, tên tuổi ghi
Núi Nhạn, là đà vương cánh lướt
Hòn Ông, lặng lẽ bước chân đi
Hang Đầu Gỗ, rõ rệt ba ngăn
Rơi rớt cọc lim, bến Bạch Đằng
Rực rỡ, giếng tiên cùng thú lạ
Hiền hoà, gậy trúc, với thần tăng
Vào hang Sững Sốt, mải mê nhìn
Nhũ đá tạo hình, giống tợ in
Ngựa đá im lìm, bền bỉ đứng
Gươm thiêng lấp loáng, vững vàng tin
Động Thiên Cung, gặp gỡ cơ duyên
Thích thú làm sao, quá diệu huyền!
Trụ nọ thẳng băng, hình óng ánh
Ao kia mềm mại, nước liên miên
Truyền Đăng còn gọi núi Bài Thơ
Thi tứ quân vương, loang lổ mờ
Hang động thênh thang, hình lạ lẫm
Hạ Long đẹp đẻ, cảnh nên thơ.
Nguyễn Lộc Yên
Tên gọi vịnh Hạ Long: Vịnh Hạ Long từ thời xa xưa đã có nhiều tên gọi: Thời Bắc thuộc gọi là Lục Châu, Lục Hải. Thời Lý, Trần gọi là: Hoa Phong, Hải Đông, Lục Thủy... Tên gọi vịnh Hạ Long có từ thế kỷ 19, vào thời Pháp thuộc, cho đến ngày nay.
Toàn bộ vịnh Hạ Long, như bức tranh khổng lồ, trời đất khéo léo nắn nót ban cho, với vẻ đẹp kỳ bí lồ lộ giữa trần gian. Với nhiều đảo thiên hình vạn trạng, tùy theo tưởng tượng mà người xưa đã đặt tên, như: Núi Quả Chuông, núi Nhạn, núi Ông, núi Yên Ngựa, núi Cầu Vòng, Hòn Rồng... Hòn Trống Mái như hai con gà trống và gà mái đứng nhìn nhau.
Núi Nhạn như con chim nhạn đang vươn cánh, là đà bay trên sóng nước. Hòn Đũa, nhìn từ xa như chiếc đũa thần cắm xuống giữa biển khơi, khi đến gần, nhìn dáng dấp như một vị quan lại, đội mũ cánh chuồn, mặc áo quan trong lúc đại triều, tay chắp trước ngực, chân như bước nhẹ nhàng trên mặt nước, nên còn gọi là Hòn Ông.
Hang Đầu Gỗ, hang được mang tên này, là vì nơi đây còn rơi rớt một vài thanh gỗ lim đầu nhọn, đã cũ kỹ của nhà Trần, khi xưa dùng để chống quân Nguyên ở Bạch Đằng giang. Hang Đầu Gỗ có 3 ngăn, hang ngoài cùng có hình vòm, trần hang giống những bức tranh, trông sinh động, giữa hang có một trụ nhũ đá óng ánh, trên đầu trụ là hình một vị thần tăng hiền hoà tay cầm gậy trúc. Bên trong hang có một giếng Tiên và hình một bầy thú bằng đá, như đang chen chúc chờ uống nước.
Động Thiên Cung mới tìm ra gần đây, trong động ánh sáng chập chờn, lung linh, nhũ đá ở trần động lấp lánh như đèn treo ngày hội, ở giữa động có 4 cột trụ óng ánh to lớn chắc chắn đỡ trần, vào bên trong có một khe nước chảy vào 3 cái ao, nước trong trẻo không bao giờ cạn, cỏ mọc tốt tươi mềm mại. Bên ao nước có bầy thú hình hài bằng đá, do thiên nhiên nắn nót tạo thành, đang chen chúc đứng chờ lần lượt đến uống nước.
Hang Sững Sốt, ở ngay trung tâm di sản thế giới của vịnh Hạ Long. Khi xưa người Pháp đặt tên là Grotto les suprises (Hang Sững Sốt), nơi trần hang nhũ đá lung linh, trong hang những tượng đá như: Hình hải cẩu, voi, ngựa, trông thật ly kỳ. Vào bên trong ánh sáng chập chờn huyền ảo, với khoảng rộng có thể chứa cả ngàn người. Nhìn quanh quẩn thấy những cái ao nhỏ xinh xắn, nước trong trẻo, theo truyền thuyết, thì những ao đó là dấu chân ngựa của Thánh Gióng sau khi phá xong giặc Ân, về để ngựa và gươm nơi đây, trước khi Ngài về trời.
Quần đảo Vân Đồn có hơn 600 đảo lớn nhỏ, lô nhô trên mặt nước, trông như những chiến sĩ nhà Trần, đang tấn công đoàn quân lương giặc Nguyên thuở xưa. Vân Đồn chẳng những có di tích hào hùng, mà còn đẹp và trù phú. Núi Bài Thơ, ngày xưa tên núi Truyền Đăng, năm 1468 vua Lê Thánh Tông khi thăm viếng thấy núi non hùng vĩ, nên đã cảm tác một bài thơ, rồi cho khắc vào đá khung vuông mỗi chiều 1,5m, từ đó gọi là núi Bài Thơ.
Hang Trinh Nữ khi xưa người Pháp gọi hang này là La virgin (Động Người Con Gái), nơi đây có tượng đá hình nàng con gái tóc xõa. Theo truyền thuyết có nàng con gái xinh đẹp, nhà nghèo, gia đình cô phải làm thuê cho nhà chủ có thế lực cai quản vùng đánh cá. Người tình đang ra khơi đánh cá, chủ cai bắt ép nàng làm vợ bé, nàng không chịu, hắn đày nàng ra một hang đảo hoang vắng vẻ, nàng bị đói kiệt sức, rồi chết hóa đá ở đấy, nên hang này gọi là hang Trinh Nữ. Khi chàng về không thấy nàng, nên đi tìm, bơi thuyền đến một hang động, kêu gào nàng hiện giờ ở đâu! kêu thảm thiết mãi, rồi chết hóa đá trong hang ở đấy, nên hang này gọi là Hang Trống!
Vịnh Hạ Long còn nhiều cảnh đẹp khác: Bãi Cháy là một dải đồi thấp chạy thoai thoải ra biển có thông xanh réo rắt. Hang Hanh chạy xuyên qua dãy núi đá Quang Hanh dài tới 1.300m, là hang động dài nhất, nên người Pháp gọi là Le tunel (đường hầm), vào bên trong những chùm hoa đá trông rực rỡ, những trụ thạch nhũ óng ánh như kim cương tỏa muôn màu nghìn sắc. Cảnh đẹp Vịnh Hạ Long không sao kể xiết!
Hạ Long, vịnh đẹp trời ban
Ly kỳ hải đảo, động hang mỹ miều
Cảm tác: Vịnh Hạ Long
Hạ Long xinh xắn, vịnh trời ban
Nhiều đảo nên thơ, lắm động hang
Thế giới bình bầu, nơi tuyệt mỹ
Đất trời nắn nót, cảnh trần gian!
Đảo khơi dáng dấp, quá ly kỳ!
Tưởng tượng hình hài, tên tuổi ghi
Núi Nhạn, là đà vương cánh lướt
Hòn Ông, lặng lẽ bước chân đi
Hang Đầu Gỗ, rõ rệt ba ngăn
Rơi rớt cọc lim, bến Bạch Đằng
Rực rỡ, giếng tiên cùng thú lạ
Hiền hoà, gậy trúc, với thần tăng
Vào hang Sững Sốt, mải mê nhìn
Nhũ đá tạo hình, giống tợ in
Ngựa đá im lìm, bền bỉ đứng
Gươm thiêng lấp loáng, vững vàng tin
Động Thiên Cung, gặp gỡ cơ duyên
Thích thú làm sao, quá diệu huyền!
Trụ nọ thẳng băng, hình óng ánh
Ao kia mềm mại, nước liên miên
Truyền Đăng còn gọi núi Bài Thơ
Thi tứ quân vương, loang lổ mờ
Hang động thênh thang, hình lạ lẫm
Hạ Long đẹp đẻ, cảnh nên thơ.
Nguyễn Lộc Yên
Gửi ý kiến của bạn