“Người tình” là tựa đề cuốn phim LAmant (The Lover) do đạo diễn Pháp Jean-Jacques Annaud thực hiện cách đây hơn 20 năm. Kịch bản dựa theo cuốn tiểu thuyết cùng tên của Marguerite Duras xuất bản và đoạt giải thưởng văn chương Prix Goncourt năm 1984. Marguerite (1914-1996) sinh ra ở Gia Định, ngoại ô Saigon vào thời thuộc địa Pháp. Truyện phim chính là cuộc đời của tác giả, bà có tên thật là Marguerite Donnadieu. Để thực hiện cuốn phim, Annaud đã phải tung quảng cáo khắp nước Anh và Mỹ để tìm diễn viên thích hợp với Marguerite ngoài đời nhưng cuối cùng Laurence vợ của đạo diễn tình cờ khám phá ra Jane March top model xuất hiện trên bìa Just Seventeen Magazine ở London.
Cô bé Jane March xinh xắn 52” (1.57m) vừa 16 thì được chọn đóng cùng với tài tử Hong Kong Tony Lueng Ka Fai 33 tuổi. Thân phụ Jane là người Anh gốc Tây Ban Nha và mẹ là người Việt gốc Tầu. Tuy thế, nhìn cô tôi không thấy nét Á châu ngoại trừ dáng dấp thon nhỏ. Cô được mời đến Paris để diễn thử vào dịp sinh nhật 17 tuổi nhưng phải chờ 2 tháng trước năm cô 18 mới bắt đầu quay phim bởi vì nội dung có nhiều pha ân ái nóng bỏng không hợp với tuổi vị thành niên. Dẫu vậy, ban điều hành vẫn phải dùng đến 5 nữ diễn viên giả (body doubles) để thay cô đóng những cảnh làm tình mùi mẫn và 2 người nam thay Tony Lueng. Cử chỉ ngây thơ của cô bé Jane March vào lứa tuổi mới lớn đóng phim tình nóng bỏng đã làm thế giới yêu chuộng nghệ thuật thứ 7 tò mò và phỏng đoán cô đã thật sự diễn những pha ái ân trên giường với Tony Lueng. Được hỏi qua các cuộc phỏng vấn, đạo diễn Annaud làm thinh để cố tình quảng cáo cho cuốn phim của mình thêm phần sôi nổi. Sự việc đã làm Jane tủi hổ và cả hai không nhìn mặt nhau trong suốt 10 năm! Khi cuốn phim hết ăn khách, đạo diễn mới chính thức lên tiếng phủ nhận sự việc và xin lỗi cô nhưng đã có biết bao hiểu lầm...
Cốt chuyện giản dị! Hai nhân vật chính, một ngây thơ như chim ra ràng, một từng trải trong giới thượng lưu... Tình cờ gặp rồi yêu nhau và đắm chìm trong xác thịt như những gì Marguerite Duras đã nếm mùi khi bà là cô bé 15 tuổi, cha mất sớm, ở với mẹ buôn bán thất cơ lỡ vận và người anh rượu chè hung dữ đánh đập cô. Tuy lạc lõng giữa chợ đời ở một đất nước xa lạ miền Viễn Đông vào tuổi dậy thì nhưng cô học giỏi và mang giấc mộng lớn một mai trở thành văn sĩ. Trên chuyến phà qua sông trở về trường học sau những tháng hè ở miền quê, cô gặp một công tử người Tầu bề ngoài lịch lãm điển trai... Thế là câu chuyện tình khởi sắc từ những cử chỉ lãng mạn ban đầu tay nắm tay rụt rè đến những buổi hẹn hò vội vã ở căn nhà nhỏ khu phố Chợ Lớn để hai người đam mê yêu nhau hàng giờ.
Mặc dù nội dung có những pha nín thở, kéo khán giả ngồi bất động vì căng thẳng bởi sóng tình nổi dậy trong chính lòng họ tuy nhiên ở lãnh vực nghệ thuật đạo diễn đã thành công... Hình ảnh có sống sượng nhưng hai thân thể đẹp tuyệt trần của tạo hóa quyện vào nhau như lực nam châm đã để lại khung cảnh lãng mạn cho người xem pha lẫn ít nhiều tư tưởng gợi dục mà sẽ có kẻ đánh giá là tục tĩu! Phim có tính chất lãng mạn vì đã diễn tả trung thực mối tình mang nhiều nghịch cảnh: cô gái 15 nhỏ bé yêu người tình 27 cao lớn, tính ngây thơ bên cạnh nét từng trải, cảnh nghèo nàn đi đôi với giầu sang phú quý, văn minh Âu Tây chung đụng văn hóa Á Châu và cuối cùng trên tất cả là sắc mầu trong tình yêu của một cô gái mẫu quốc da trắng nằm trong tay người đàn ông thuộc địa da vàng.
Giới thiệu cuốn phim đến đây có lẽ đã đầy đủ, tôi xin tiếp tục với phần tản mạn. Bắt đầu là hai chữ ngạc nhiên... Ngạc nhiên với chính mình vì đáng lẽ xem xong “Người Tình”, tôi phải nhớ đến một thời vang bóng, thời gian đi học và đi làm bên trời Âu. Vài cuộc tình đến rồi đi lạnh lùng như năm dài tháng tận! Những chiều cuối tuần xa nhà, cô đơn trong căn phòng nhỏ ở một tỉnh lẻ, may mà có em, em đến thăm rồi ở lại... như một món quà nồng nàn sắc hương. Em đến thăm, áo em mang theo hình ảnh của bốn mùa, mỗi mùa một mầu áo và khi mùa đông về lạnh buốt, phải cởi bỏ nhiều lớp áo ngoài mới nhìn thấy làn da trắng. Kỷ niệm ấy với truyện tình trong phim có sự tương đồng giữa người con gái mắt nâu, tóc vàng sợi nhỏ và người thanh niên Việt nhưng dĩ vãng ấy lại không trở lại tức thì trong lòng tôi khi xem phim “Người Tình”.
Đầu tiên, tôi nhìn thấy trước mắt những cảnh tượng trong tranh vẽ của Trémois, “LArt dAimer” (nghệ thuật yêu) với những đề tài như “Metamorphoses” (sự biến thái), “Mythologies” (huyền thoại), “Etreintes” (sự ghì chặt)... Tất cả những sáng tác ấy mang hình ảnh “ Les Empreintes de lAmour” (dấu ấn của tình yêu). Họa sĩ Pháp Pierre-Yves Trémois được đề cử vào Lacadémie des Beaux Arts (Viện Hàn Lâm Pháp) năm 1978 đã vẽ những tác phẩm đi từ thổn thức của tâm hồn ông trước tình yêu và hoang mang với những câu hỏi kỳ bí đối với cuộc đời. Cuốn phim quay cảnh làm tình bộc lộ sự khắc khoải đè nén như một lạc thú đau thương mà con người không dễ dàng chế ngự trong lúc Trémois diễn tả toàn cảnh đứng ngồi của hai kẻ đang ân ái, siết chặt thân thể vào nhau như một sự cất cánh phơi phới (Envol) kèm theo đó hình ảnh y khoa học mà con người biết tìm nhưng chưa hiểu, vô số tinh trùng từng đàn bay lượn chung quanh noãn bào được vẽ bên cạnh bức tranh. Phải chăng nghệ sĩ đa cảm nên đa tình vì thế sáng tạo được những tác phẩm để đời? Họ bầy tỏ sự thật nguyên thủy rất đơn sơ nhưng cao quý, không dối lòng lừa phỉnh. Sự thật chính là linh hồn của sáng tạo!
Sự kiện tiếp theo trở lại ký ức của tôi là căn nhà nhỏ quay trong phim với lối kiến trúc thuộc địa ở Chợ Lớn mà hai người đã hẹn hò yêu đương. Nó giống căn nhà sát nách xưởng vẽ của thầy tôi, họa sĩ Tú Duyên 161 Nguyễn Công Trứ... Khu phố xưa có những hàng me lá nhỏ, lề đường chật hẹp nhưng buôn bán sầm uất, con đường không xa bùng binh chợ Bến Thành từ lâu đã là tâm điểm của Sài thành.
Thập niên 60, cơ thể tôi trên đà bộc phát, mụn trứng cá bắt đầu xuất hiện trên gò má và một tâm hồn ủy mị đầy cảm xúc bên trong. Lòng tôi sôn sao mỗi khi gặp người con gái mỉm cười quay lại nhìn... Tôi yêu rất vội, thoáng nhanh chỉ vì bốn mắt nhìn nhau! Thuở ấy, mỗi sáng chủ nhật, tôi đạp xe từ trường đua Phú Thọ đến nhà thầy trọ học, có khi ở lại xưởng để vẽ chân dung, có lúc về miền nông thôn mùi hương lúa bạt ngàn phác họa cảnh đồng quê. Căn nhà bên cạnh xưởng vẽ của thầy, tôi để ý lúc nào cũng cửa đóng then cài, trống vắng vì ít người lui tới giống như ngôi nhà của chàng công tử người Tầu trong phim chỉ dùng đến mỗi khi hẹn hò yêu đương với người tình.
Một ngày chủ nhật đẹp trời, đang đứng bên cạnh cửa sổ xưởng vẽ, tôi thấy chiếc taxi hai mầu ngừng trước căn nhà ấy. Chỉ vài phút sau, người đàn ông lịch sự trong bộ âu phục, mở cửa xe mời người tình từ trong nhà bước ra. Không nhìn được dung nhan nàng nhưng từ phía sau, tôi cũng thấy dáng quý phái của mỹ nhân sang trọng trong chiếc áo dài trắng tân thời. Chiếc taxi thấp và nhỏ, nên nàng phải cúi gập người, kéo vạt áo qua một bên trước khi bước vào ngồi... Cả một hình ảnh tuyệt vời đến từ cõi thiên thai ở trước mắt tôi: quần trắng bó sát đôi mông tròn nở nang và không ai ngờ bên trong... hiện lên chiếc quần lót mầu hồng bằng lớp vải mỏng được cắt đúng với kích thước da thịt như một bức tranh khỏa thân chưa bao giờ được thầy tôi cho vẽ. Hình ảnh ấy, kín mà hở, mảnh vải nhỏ mầu hồng đã tô đậm toàn thể những đường cong của đôi mông đầy kịch tính. Dù chỉ chiêm ngưỡng trong mấy giây, nó đã ăn sâu vào tâm trí tôi biết bao ý nghĩ sâu xa về dục tình. Tuần lễ sau đó, tôi thấy mụn trứng cá trên da mặt mọc lên nhiều hơn trước!
Yêu đến sớm hay muộn không mấy quan trọng nhưng thường là theo quy tắc yêu từ trên xuống dưới! Đầu tiên, yêu em vì mái tóc tìm cho thấy liễu xanh xanh lả lơi, hay đi tìm dòng suối tóc trên vai rồi đến đôi mắt như bóng dừa hoang dại, âu yếm nhìn anh không nói năng. Tiếp theo là đôi môi hồng, hôn nhau phút này, chia tay tức thì... Hò hẹn lâu rồi em nói đi! Nhưng chưa nói thì vẫn cứ yêu và mỗi lần như thế thì lại tiến sâu về phía dưới. Đó là cuộc chinh phục “nam tiến” của nam nhi mỗi khi đến tuổi khôn lớn. Con đường tình yêu lúc này vẫn chưa phải là ngõ cụt, không hẹn mà họ sẽ cùng vòng ra phía sau để yêu đôi mông người phụ nữ. Đến đây là điểm hẹn cuối cùng, con người đã biết yêu với tất cả dục tính.
Qua câu chuyện này, tình cờ vào tuổi dậy thì tôi đã đốt giai đoạn để đến trực tiếp điểm hẹn! Tâm hồn một đứa trẻ quả tình là một trang giấy trắng, rất nhậy để in đậm những hình ảnh cuộc đời một cách trung thực. Khi trưởng thành, những dữ kiện ấy sẽ ảnh hưởng sâu rộng vào tâm trí và hành vi của nó. Thời gian dù có dài vô tận cũng sẽ không bao giờ làm tôi quên ngày chủ nhật hôm ấy... chiếc quần lót mầu hồng nhìn qua khung cửa sổ xưởng vẽ của thầy tôi. Căn phố nhỏ trong phim “Người Tình” cũng làm tôi nhớ lại chút kỷ niệm ngày xưa đã qua hơn nửa thế kỷ, lứa tuổi vừa lớn lên bị quyến rũ mãnh liệt vào thế giới đàn bà. Ở người nghệ sĩ, tình yêu là vô tận...
Cao Đắc Vinh
Cali 07/2012
Cô bé Jane March xinh xắn 52” (1.57m) vừa 16 thì được chọn đóng cùng với tài tử Hong Kong Tony Lueng Ka Fai 33 tuổi. Thân phụ Jane là người Anh gốc Tây Ban Nha và mẹ là người Việt gốc Tầu. Tuy thế, nhìn cô tôi không thấy nét Á châu ngoại trừ dáng dấp thon nhỏ. Cô được mời đến Paris để diễn thử vào dịp sinh nhật 17 tuổi nhưng phải chờ 2 tháng trước năm cô 18 mới bắt đầu quay phim bởi vì nội dung có nhiều pha ân ái nóng bỏng không hợp với tuổi vị thành niên. Dẫu vậy, ban điều hành vẫn phải dùng đến 5 nữ diễn viên giả (body doubles) để thay cô đóng những cảnh làm tình mùi mẫn và 2 người nam thay Tony Lueng. Cử chỉ ngây thơ của cô bé Jane March vào lứa tuổi mới lớn đóng phim tình nóng bỏng đã làm thế giới yêu chuộng nghệ thuật thứ 7 tò mò và phỏng đoán cô đã thật sự diễn những pha ái ân trên giường với Tony Lueng. Được hỏi qua các cuộc phỏng vấn, đạo diễn Annaud làm thinh để cố tình quảng cáo cho cuốn phim của mình thêm phần sôi nổi. Sự việc đã làm Jane tủi hổ và cả hai không nhìn mặt nhau trong suốt 10 năm! Khi cuốn phim hết ăn khách, đạo diễn mới chính thức lên tiếng phủ nhận sự việc và xin lỗi cô nhưng đã có biết bao hiểu lầm...
Cốt chuyện giản dị! Hai nhân vật chính, một ngây thơ như chim ra ràng, một từng trải trong giới thượng lưu... Tình cờ gặp rồi yêu nhau và đắm chìm trong xác thịt như những gì Marguerite Duras đã nếm mùi khi bà là cô bé 15 tuổi, cha mất sớm, ở với mẹ buôn bán thất cơ lỡ vận và người anh rượu chè hung dữ đánh đập cô. Tuy lạc lõng giữa chợ đời ở một đất nước xa lạ miền Viễn Đông vào tuổi dậy thì nhưng cô học giỏi và mang giấc mộng lớn một mai trở thành văn sĩ. Trên chuyến phà qua sông trở về trường học sau những tháng hè ở miền quê, cô gặp một công tử người Tầu bề ngoài lịch lãm điển trai... Thế là câu chuyện tình khởi sắc từ những cử chỉ lãng mạn ban đầu tay nắm tay rụt rè đến những buổi hẹn hò vội vã ở căn nhà nhỏ khu phố Chợ Lớn để hai người đam mê yêu nhau hàng giờ.
Mặc dù nội dung có những pha nín thở, kéo khán giả ngồi bất động vì căng thẳng bởi sóng tình nổi dậy trong chính lòng họ tuy nhiên ở lãnh vực nghệ thuật đạo diễn đã thành công... Hình ảnh có sống sượng nhưng hai thân thể đẹp tuyệt trần của tạo hóa quyện vào nhau như lực nam châm đã để lại khung cảnh lãng mạn cho người xem pha lẫn ít nhiều tư tưởng gợi dục mà sẽ có kẻ đánh giá là tục tĩu! Phim có tính chất lãng mạn vì đã diễn tả trung thực mối tình mang nhiều nghịch cảnh: cô gái 15 nhỏ bé yêu người tình 27 cao lớn, tính ngây thơ bên cạnh nét từng trải, cảnh nghèo nàn đi đôi với giầu sang phú quý, văn minh Âu Tây chung đụng văn hóa Á Châu và cuối cùng trên tất cả là sắc mầu trong tình yêu của một cô gái mẫu quốc da trắng nằm trong tay người đàn ông thuộc địa da vàng.
Giới thiệu cuốn phim đến đây có lẽ đã đầy đủ, tôi xin tiếp tục với phần tản mạn. Bắt đầu là hai chữ ngạc nhiên... Ngạc nhiên với chính mình vì đáng lẽ xem xong “Người Tình”, tôi phải nhớ đến một thời vang bóng, thời gian đi học và đi làm bên trời Âu. Vài cuộc tình đến rồi đi lạnh lùng như năm dài tháng tận! Những chiều cuối tuần xa nhà, cô đơn trong căn phòng nhỏ ở một tỉnh lẻ, may mà có em, em đến thăm rồi ở lại... như một món quà nồng nàn sắc hương. Em đến thăm, áo em mang theo hình ảnh của bốn mùa, mỗi mùa một mầu áo và khi mùa đông về lạnh buốt, phải cởi bỏ nhiều lớp áo ngoài mới nhìn thấy làn da trắng. Kỷ niệm ấy với truyện tình trong phim có sự tương đồng giữa người con gái mắt nâu, tóc vàng sợi nhỏ và người thanh niên Việt nhưng dĩ vãng ấy lại không trở lại tức thì trong lòng tôi khi xem phim “Người Tình”.
Đầu tiên, tôi nhìn thấy trước mắt những cảnh tượng trong tranh vẽ của Trémois, “LArt dAimer” (nghệ thuật yêu) với những đề tài như “Metamorphoses” (sự biến thái), “Mythologies” (huyền thoại), “Etreintes” (sự ghì chặt)... Tất cả những sáng tác ấy mang hình ảnh “ Les Empreintes de lAmour” (dấu ấn của tình yêu). Họa sĩ Pháp Pierre-Yves Trémois được đề cử vào Lacadémie des Beaux Arts (Viện Hàn Lâm Pháp) năm 1978 đã vẽ những tác phẩm đi từ thổn thức của tâm hồn ông trước tình yêu và hoang mang với những câu hỏi kỳ bí đối với cuộc đời. Cuốn phim quay cảnh làm tình bộc lộ sự khắc khoải đè nén như một lạc thú đau thương mà con người không dễ dàng chế ngự trong lúc Trémois diễn tả toàn cảnh đứng ngồi của hai kẻ đang ân ái, siết chặt thân thể vào nhau như một sự cất cánh phơi phới (Envol) kèm theo đó hình ảnh y khoa học mà con người biết tìm nhưng chưa hiểu, vô số tinh trùng từng đàn bay lượn chung quanh noãn bào được vẽ bên cạnh bức tranh. Phải chăng nghệ sĩ đa cảm nên đa tình vì thế sáng tạo được những tác phẩm để đời? Họ bầy tỏ sự thật nguyên thủy rất đơn sơ nhưng cao quý, không dối lòng lừa phỉnh. Sự thật chính là linh hồn của sáng tạo!
Sự kiện tiếp theo trở lại ký ức của tôi là căn nhà nhỏ quay trong phim với lối kiến trúc thuộc địa ở Chợ Lớn mà hai người đã hẹn hò yêu đương. Nó giống căn nhà sát nách xưởng vẽ của thầy tôi, họa sĩ Tú Duyên 161 Nguyễn Công Trứ... Khu phố xưa có những hàng me lá nhỏ, lề đường chật hẹp nhưng buôn bán sầm uất, con đường không xa bùng binh chợ Bến Thành từ lâu đã là tâm điểm của Sài thành.
Thập niên 60, cơ thể tôi trên đà bộc phát, mụn trứng cá bắt đầu xuất hiện trên gò má và một tâm hồn ủy mị đầy cảm xúc bên trong. Lòng tôi sôn sao mỗi khi gặp người con gái mỉm cười quay lại nhìn... Tôi yêu rất vội, thoáng nhanh chỉ vì bốn mắt nhìn nhau! Thuở ấy, mỗi sáng chủ nhật, tôi đạp xe từ trường đua Phú Thọ đến nhà thầy trọ học, có khi ở lại xưởng để vẽ chân dung, có lúc về miền nông thôn mùi hương lúa bạt ngàn phác họa cảnh đồng quê. Căn nhà bên cạnh xưởng vẽ của thầy, tôi để ý lúc nào cũng cửa đóng then cài, trống vắng vì ít người lui tới giống như ngôi nhà của chàng công tử người Tầu trong phim chỉ dùng đến mỗi khi hẹn hò yêu đương với người tình.
Một ngày chủ nhật đẹp trời, đang đứng bên cạnh cửa sổ xưởng vẽ, tôi thấy chiếc taxi hai mầu ngừng trước căn nhà ấy. Chỉ vài phút sau, người đàn ông lịch sự trong bộ âu phục, mở cửa xe mời người tình từ trong nhà bước ra. Không nhìn được dung nhan nàng nhưng từ phía sau, tôi cũng thấy dáng quý phái của mỹ nhân sang trọng trong chiếc áo dài trắng tân thời. Chiếc taxi thấp và nhỏ, nên nàng phải cúi gập người, kéo vạt áo qua một bên trước khi bước vào ngồi... Cả một hình ảnh tuyệt vời đến từ cõi thiên thai ở trước mắt tôi: quần trắng bó sát đôi mông tròn nở nang và không ai ngờ bên trong... hiện lên chiếc quần lót mầu hồng bằng lớp vải mỏng được cắt đúng với kích thước da thịt như một bức tranh khỏa thân chưa bao giờ được thầy tôi cho vẽ. Hình ảnh ấy, kín mà hở, mảnh vải nhỏ mầu hồng đã tô đậm toàn thể những đường cong của đôi mông đầy kịch tính. Dù chỉ chiêm ngưỡng trong mấy giây, nó đã ăn sâu vào tâm trí tôi biết bao ý nghĩ sâu xa về dục tình. Tuần lễ sau đó, tôi thấy mụn trứng cá trên da mặt mọc lên nhiều hơn trước!
Yêu đến sớm hay muộn không mấy quan trọng nhưng thường là theo quy tắc yêu từ trên xuống dưới! Đầu tiên, yêu em vì mái tóc tìm cho thấy liễu xanh xanh lả lơi, hay đi tìm dòng suối tóc trên vai rồi đến đôi mắt như bóng dừa hoang dại, âu yếm nhìn anh không nói năng. Tiếp theo là đôi môi hồng, hôn nhau phút này, chia tay tức thì... Hò hẹn lâu rồi em nói đi! Nhưng chưa nói thì vẫn cứ yêu và mỗi lần như thế thì lại tiến sâu về phía dưới. Đó là cuộc chinh phục “nam tiến” của nam nhi mỗi khi đến tuổi khôn lớn. Con đường tình yêu lúc này vẫn chưa phải là ngõ cụt, không hẹn mà họ sẽ cùng vòng ra phía sau để yêu đôi mông người phụ nữ. Đến đây là điểm hẹn cuối cùng, con người đã biết yêu với tất cả dục tính.
Qua câu chuyện này, tình cờ vào tuổi dậy thì tôi đã đốt giai đoạn để đến trực tiếp điểm hẹn! Tâm hồn một đứa trẻ quả tình là một trang giấy trắng, rất nhậy để in đậm những hình ảnh cuộc đời một cách trung thực. Khi trưởng thành, những dữ kiện ấy sẽ ảnh hưởng sâu rộng vào tâm trí và hành vi của nó. Thời gian dù có dài vô tận cũng sẽ không bao giờ làm tôi quên ngày chủ nhật hôm ấy... chiếc quần lót mầu hồng nhìn qua khung cửa sổ xưởng vẽ của thầy tôi. Căn phố nhỏ trong phim “Người Tình” cũng làm tôi nhớ lại chút kỷ niệm ngày xưa đã qua hơn nửa thế kỷ, lứa tuổi vừa lớn lên bị quyến rũ mãnh liệt vào thế giới đàn bà. Ở người nghệ sĩ, tình yêu là vô tận...
Cao Đắc Vinh
Cali 07/2012
Send comment
