Đáp : Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền gồm có hai phần chính yếu.
Trước hết là phần “Lời Mở Đầu” và sau đó là 30 điều khoản đề cao tất cả những Nhân Quyền căn bản và phổ quát cho toàn thể nhân loại.
Trong phần “Lời Mở Đầu”, Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền đưa ra bảy nhận định căn bản và quan trọng sau đây:
1. Sự tôn trọng nhân phẩm và quyền bình đẵng của mọi người trong đại gia đình nhân loại là nền tảng của Tự Do, Công Lý và Hòa Bình thế giới.
2. Sự khinh miệt và chà đạp Nhân Quyền đã đưa đến chiến tranh khốc liệt, dã man. Ước vọng cao cả nhất của mọi người là được sống trong An Lạc và Tự Do.
3. Mọi quốc gia phải thiết lập các chế độ pháp trị để bảo vệ Nhân Quyền, giúp dân chúng không bao giờ bị dồn vào thế cùng để đến nỗi phải đứng lên chống lại bạo quyền, áp bức.
4. Mọi quốc gia cần duy trì và phát triển những liên hệ hợp tác thân tình.
5. Mọi quốc gia hội viên của LHQ tái xác nhận niềm tin vào những nhân quyền căn bản, vào nhân phẩm và giá trị của con người, vào quyền bình đẵng và cùng nhau quyết tâm xây dựng xã hội tiến bộ, nâng cao mức sống mọi người trong một môi trường Tự Do.
6. Mọi quốc gia hội viên long trọng cam kết hợp tác với LHQ trong sứ mệnh đề cao và thực thi nhân quyền và những quyền tự do căn bản.
7. Mọi quốc gia hội viên đều có chung một quan niệm về Tự Do và Nhân Quyền là điều tối quan trọng để thực hiện trọn vẹn những cam kết nầy.
Hỏi: Những nhân quyền căn bản và phổ quát đã được ghi trong Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền gồm những điều khoản gì"
Đáp : Để giản lược vấn đề, Luật Sư Nguyễn Hữu Thống, trong cuốn Cẩm Nang Nhân Quyền xuất bản năm 1998 đã cho rằng một cách khái quát, có ba loại nhân quyền:
- Nhân Quyền bậc 1, từ điều 1 đến điều 12, liên quan đến quyền tự do thân thể như quyền sống, quyền không bị tra tấn, hành hạ hay làm nô lệ; quyền sống an lạc, không bị bắt bớ, giam cầm trái phép; khi bị truy tố được xét xử công bằng bởi một tòa án độc lập và vô tư, có luật sư biện hộ và được hưởng quyền bình đẵng trước pháp luật.
- Nhân quyền bậc 2, từ điều 13 đến điều 17, liên quan đến quyền an cư lạc nghiệp. Đó là những quyền dân sự, kinh tế, xã hội và văn hóa, giáo dục.
Quyền an cư gốm các quyền tự do cư trú, đi lại; tự do xuất ngoại và hồi hương; quyền riêng tư cho cá nhân, gia đình, chỗ ở, thư tín; quyền sở hữu, v.v.
Quyền lạc nghiệp (quyền kinh tế, xã hội, văn hóa, giáo dục) gồm quyền làm việc, được đối xử công bằng; quyền tham gia nghiệp đoàn, quyền đình công;
quyền được bảo hiểm, được giáo dục, v.v.
- Nhân quyền bậc 3, từ điều 18 đến điều 29, liên quan đến những quyền tự do tinh thần và tự do chính trị, như tự do tín ngưỡng, tự do tư tưởng, tự do ngôn luận, tự do lập hội và quyền tham gia chính quyền.
Riêng điều 30 đặc biệt nói rõ không một cá nhân, tổ chức hay quốc gia nào được quyền hoạt động hay có những hành vi nhằm tiêu hủy những quyền tự do liệt kê trong Tuyên
Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền.
Hỏi : Năm 1998, nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày công bố Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân
Quyền, Liên Hiệp Quốc đã thông qua Phụ Đính Tuyên Ngôn Quốc Tế Quyền. Lý do tại
sao lại phải có thêm phần Phụ Đính"
Đáp : Nhân dịp kỷ niệm 50 năm bản Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền, sau khi duyệt lại tình hình nhân quyền trên thế giới trong 50 năm qua, LHQ thấy rằng tại nhiều quốc gia, nhân quyền vẫn còn bị vi phạm một cách nặng nề, vì nhiều cá nhân, tổ chức và nhất là nhiều quốc gia vẫn chưa thi hành đứng đắn nghĩa vụ và trách nhiệm của mình. Vì vậy, vào ngày 9-12-1998, Đại Hội Đồng LHQ đã thông qua Phụ Đính Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền với 20 điều khoản, nhằm các mục đích chính yếu sau đây:
- Xác định quyền và trách nhiệm của cá nhân, hội đoàn và chính phủ trong nỗ lực đề cao và bảo vệ nhân quyền và những quyền tự do căn bản phổ quát;
- Yêu cầu các chính phủ, các cơ quan thuộc LHQ và các tổ chức liên chính phủ và ngoài chính phủ tăng cường nỗ lực quảng bá và giảng giải bản Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền và bản Tuyên Ngôn Phụ Đính nầy để cổ võ lý tưởng tôn trọng Nhân Quyền và giúp mọi người khắp nơi trên thế giới am hiểu tường tận nội dung các văn kiện quan trọng nầy.Hỏi: Trong bản Phụ Đính Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền, những điều khoảng nào minh định trách nhiệm và nghĩa vụ của nhà nước trong việc quảng bá, bảo vệ và thực thi Nhân Quyền và những quyền Tự Do căn bản của người dân"
Đáp: Trong bản Phụ Đính Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền có 4 điều khoảng ghi rõ trách nhiệm và nghĩa vụ của nhà nước.
Điều 15 nói rằng, nhà nước có trách nhiệm đề xướng và yểm trợ việc giảng dạy Nhân Quyền và những quyền Tự Do căn bản tại học đường. Trong các chương trình huấn luyện luật sư, biện lý, cảnh sát, quân nhân và công chức, cũng phải có những khóa học về Nhân Quyền, đặc biệt chú trọng đến những khía cạnh liên quan đến nghề nghiệp chuyên môn của họ.
Điều 2 nói rằng, nhà nước có trách nhiệm và nghĩa vụ bảo vệ, đề cao và thực thi Nhân Quyền và những quyền Tự Do căn bản, bằng cách ban hành luật lệ và tạo các điều kiện cần thiết về kinh tế, xã hội, và chính trị để mọi người dân được hưởng dụng đồng đều.
Điều 3 nói rằng, nhà nước có trách nhiệm phải san định luật pháp cho phù hợp với Hiến Chương của Liên Hiệp Quốc.
Điều 14 còn nói thêm, nhà nước có trách nhiệm áp dụng mọi biện pháp thích nghi trong cả ba lãnh vực lập pháp, tư pháp và hành pháp, nhằm cổ võ và phổ biến cho dân chúng am hiểu tất cả những Nhân Quyền căn bản và phổ quát của họ.