Cơ Hội Đánh Mất
TÂM AN
(LTS: Bài phân tích sau đây từ một nhà phân tích độc lập, không nhất thiết mang quan điểm của VB, sẽ đưa thêm một số ý kiến có thể giúp kinh nghiệm cho các cuộc tranh cử tương lai của các ứng cử viên gốc Việt.)
Mùa bầu cử giữa kỳ 2010 tốn kém (hơn 4 tỷ đô la) đã chấm dứt. Dư âm tranh cử bắt đầu lắng đọng. Cử tri Hoa Kỳ tìm lại những giây phút yên tĩnh của gia đình- Không bị nghe, thấy và đối diện với những truyền đơn tranh cử, điện thoại hay những hình ảnh và ngôn ngữ tiêu cực trên báo chí, truyền thanh, truyền hình và các mạng xã hội. Tất cả sẽ trở thành quá khứ. Thay vào đó là không khí của gia đình, Thanksgiving và Christmas. Nhưng đối với cử tri gốc Việt, ủng hộ viên, giới theo dõi chính trị của CĐ Việt vẫn chưa vượt qua được cảm giác "chấp nhận" bởi vì cả đời vui chỉ có ta buồn. Trong khi hầu hết các ứng viên Cộng Hoà đều đắc cử trong mùa bầu cử giữa kỳ, chỉ một số ứng viên CH đếm trên đầu ngón tay bị thất cử, thì 2 ứng viên DB Liên Bang: Joseph Anh Cao và Văn Trần nằm trong số ít ỏi này. Nhiều thắc mắc liên quan đến kết quả tranh cử của 2 ƯCV gốc Việt, đặc biệt ƯCV Văn Trần bởi vì ƯCV Văn Trần là một trong ứng viên có khả năng đắc cử cao. Thất cử của 2 ƯCV Joseph Anh Cao và Văn Trần đã đánh mất cơ hội của CĐ Việt có tiếng nói dân cử trực tiếp trong quốc hội Hoa Kỳ.
Chúng ta thử tìm hiểu và phân tích 2 trường hợp Joseph Cao và Văn Trần, hy vọng rút kinh nghiệm cho những lần tranh cử trong tương lai.
Dân biểu sắp mãn nhiệm Joseph Cao
Với những ai thường theo dõi và am hiểu hệ thống tranh cử và cử tri Hoa Kỳ, chúng ta thừa biết DB Cao là vị DB 1 kỳ ( one term) bởi vì quận quốc hội DB Cao đại diện có tỷ lệ cử tri Dân Chủ (DC) cao: cứ 5 phiếu DC mới có 1 phiếu Cộng Hoà(CH). Do đó, kỳ vọng vào DB Cao tái đắc cử nằm ngoài tầm tay (unrealistic expectation); ngoại trừ DB Cao có được sự may mắn quá lớn như DB đã từng có vào năm 2008. DB Cao đắc cử ở nhiệm kỳ trước là do yếu tố hoàn toàn may mắn (fluke). Đảng CH và DB Cao đã ở đúng thời gian và địa điểm (right time and right place). Như chúng ta biết, sau Katrina, dân chúng New Orleans tản mác, chưa ổn định lại đời sống sau sự tàn phá khốc liệt của Katrina. Bên cạnh đó, cựu DB Jefferson đang ngồi chờ hầu toàn vì tội tham nhũng. Tai tiếng của cựu DB Jefferson cùng với tỷ lệ đi đầu phiếu thấp của cử tri DC ở New Orleans đã giúp DB Cao thắng cử với số phiếu 33,132 hay 49.5% so với Ông Jefferson (31,318 hay 46.8%). Vào năm 2004, Cựu DB Jefferson tái đắc cử với hơn 173 ngàn phiếu hay 79%. DB Cao bị thất cử năm nay, đã nằm trong sự tiên liệu và dễ hiểu. Tuy nhiên, DB Cao đã bỏ lỡ cơ hội để lôi kéo cử tri DC và độc lập dành phiếu cho Ông, khi DB Cao bỏ phiếu chống đạo luật phục hồi kinh tế của TT Obama để cứu nguy kinh tế Hoa Kỳ khỏi bị đổ nát. Cư dân quận của Ông cần những đồng tiền liên bang để phục hồi và tái xây dựng thành phố New Orleans sau cơn tàn phá của Katrina. Tóm lại, chuyện thất cử của DB Cao là điều không thể tránh. Điểm nổi bật của mùa tranh cử năm nay, cử tri CH của quận DB Cao đại diện, tinh thần đi đầu phiếu rất cao và ủy ban tranh cử của DB Cao làm việc rất hiệu năng; hơn 43 ngàn phiếu cho DB Cao, gần bằng với số phiếu của cựu ứng viên Art Schwertz (46 ngàn) vào năm 2004 - điểm khác biệt rõ nét là bầu cử trái mùa (off year election), cử tri đi bỏ rất thấp mà DB Cao vẫn có được 43 ngàn phiếu. Tỷ dụ, nếu DB Cao tranh cử ở đơn vị 47 (California), chắc có lẽ, CĐ Việt có được một ghế DB ở quốc hội Hoa Kỳ.
ƯCV Văn Trần
Trường hợp ƯCV Văn Trần cần được phân tích và rút kinh nghiệm bởi các ƯCV gốc Việt cho những đợt tranh cử trong tương lai. Cuộc chạy đua vào chức vụ DB liên bang ở đơn vị 47 California giữa DB tiểu bang Văn Trần và DB liên bang Sanchez, được đánh giá cân chạng (neck to neck), sôi nổi và gây được nhiều sự chú ý từ giới truyền thông và lãnh đạo của hai đảng DC và CH ở cấp quốc gia. Cả 2 ƯCV nhận được sự hậu thuẩn và ủng hộ mạnh mẽ từ hai đảng. Thêm vào đó, ƯCV Văn Trần được đánh giá như là một serious challenger đối với DB Sanchez bởi cơ hội đắc cử (electability) của DB Văn Trần rất cao do tỷ lệ cử tri đăng ký bầu cử của DC và CH ở đơn vị 47 không cách biệt nhau quá lớn; điều này có nghĩa ghế DB đơn vị 47 không thuộc về Ư CV của đảng nào (up for grab). Thuận lợi khác là khối cử tri gốc Việt khá lớn ở đơn vị tranh cử này và tinh thần đi đầu phiếu của cử tri CH và gốc Việt rất cao so với cử tri DC và độc lập. Vậy mà DB Sanchez đã thắng áp đảo ƯCV Văn Trần bằng tỷ lệ 51.8% - 41.7% (cách biệt hơn 11% -double digit).
Tại sao thua"
Giai đoạn đầu của mùa tranh cử, ƯCV Văn Trần đã tạo cho mình một momentum mạnh mẽ, hết thăm dò này đến thăm dò khác đều cho thấy khả năng đắc cử của ƯCV Văn Trần có thể xảy ra cao. Thế nhưng, vào giai đoạn cuối và nước rút, chiến thuật tranh cử của ƯCV Văn Trần đã bỏ lỡ vài ba cơ hội hiếm qúy để giúp ƯCV Văn Trần thắng cử:
(1) thất bại trong nổ lực biến trào lưu thân CH của cử tri để có được số phiếu cần thiết để thắng cử- chỉ có hơn 35 ngàn phiếu cho ƯCV Văn Trần trong khi đó hơn 70 ngàn cử tri CH và 30 ngàn cử tri độc lập;
(2) thiếu cân bằng giữa chiến thuật tranh cử : kích thích cử tri nồng cốt CH đi bầu và khối cử tri nữ ở đơn vị 47. Ủy ban vận động tranh cử Văn Trần đánh mất sự hậu thuẩn của khối cử tri nữ khi ƯCV Văn Trần gởi ra 20 ngàn "stinky mail" truyền đơn tranh cử đến cử tri CH và nói rằng " cạo nắp lọ nước hoa thì sẽ ngửi được mùi Loretta, mùi vị của Washington"... " rất thối". Nhiều cử tri nữ thậm chí cả cử tri nữ CH cảm thấy bị tổn thương khi chiến thuật vận động tranh cử trở nên "nasty" và đi quá xa ngoài mục đích nhấn mạnh điểm khác biệt giữa ƯCV Văn Trần và DB Sanchez và các vấn đề tranh cử, cũng như chất vấn khả năng đại diện của đương kim DB Sanchez. Stinky mail đã đánh mất sự cảm tình và hậu thuẩn của khối cử tri nữ hùng hậu cho ƯCV Văn Trần vào hôm 2 tháng 11. Ở đơn vị 47 cũng như toàn quốc Hoa Kỳ, tỷ lệ cử tri nữ chiếm gần 50 phần trăm vào các đợt bầu cử;
(3) thiếu chu đáo khi nghiên cứu hành vi và thái độ chính trị của cử tri trong đơn vị 47- cử tri Cali nói chung và quận cam nói riêng, thường có khuynh hướng tiến bộ và ôn hoà. Mặc dù, họ được biết như cử tri đảng CH nhưng thuộc về hệ phái ôn hòa (moderate Republican). Mặt khác, Orange County không còn là quận hạt của Nixon nữa (Nixon County), thay vào đó là tính đa dạng của thành phần cử tri. Bất kỳ ứng viên nào dùng extreme approach khó mà chiếm được đại đa số cử tri. ƯCV Văn Trần đã mất đi một số lượng phiếu cần thiết để thắng từ khối cử tri CH ôn hoà này khi ƯCV Văn Trần mời cựu ƯCV phó TT Sarah Palin cùng xuất hiện trên sân khấu chính trị với chủ tịch đảng CH Michael Steele để vận động cho ƯCV Văn Trần. Trong khi đó giới lãnh đạo đảng CH không hài lòng với Tea Party của Sarah Palin và lãnh đạo đảng CH ở quốc gia đang tìm cách để take over đảng Tea Party sau khi lãnh đạo đảng Tea Party và thành viên của nó đã hoàn thành sứ mệnh tạo làn sóng chống đối đảng đương quyền và các ứng viên đương mhiệm (imcumbent);
(4) không tận dụng hết cơ hội của chiến dịch get out to vote (GOTV) và bỏ phiếu bằng thư. Hai loại chiến tluật vận động tranh cử này thưòng mang lại kết quả khá cao. Bằng chứng là DB Sanchez đã thành công và giúp cho DB Sanchez tái đắc cử và giữ được ghế DB liên bang của bà.
Thất cử của 2 ƯCV gốc Việt vào chức vụ DB liên bang trong mùa bầu cử 2010 là sự thụt lùi (setback) của sức mạnh và tiếng nói chính trị của CĐ Việt trong hệ thống dân cử lập pháp ở tiểu bang và liên bang. CĐ Việt phải mất nhiều năm mới tạo được chân đứng trong hệ thống dân cử mà CĐ may mắn có được trong những năm vừa qua. Riêng đối CĐ Việt, cử tri gốc Việt được xếp vào loại hiểu biết và có thái độ quan tâm đến đời sống chính trị cao; mỗi cử tri Việt là một nhà bình luận chính trị; tiếc thay rất nhiều cư dân gốc Việt có quốc tịch nhưng tỷ lệ đăng ký bầu cử rất thấp. Vì vậy khi ứng viên gốc Việt cần một số lượng phiếu để thắng trong những đợt tranh cử khít khao, CĐ chúng ta không thể đáp ứng được. Hy vọng các ứng viên gốc Việt nên dành thời gian để nghiên cứu chiến thuật, chiến lược tranh cử của hai ƯCV Joseph Cao và Văn Trần để giúp họ có được kết quả tranh cử mỹ mãn trong tương lai.
TÂM AN
TAMAN2003@GMAIL.COM
Gửi ý kiến của bạn
