Hôm nay,  

Hannah Arendt: Sự Dung Tục Của Cái Ác (3)

04/03/200200:00:00(Xem: 5079)
Tác phẩm "Những nguồn gốc của chủ nghĩa toàn trị" của Arendt là một hiện tượng học về quyền lực toàn trị (totalitarian rule). Ảnh hưởng Heidegger, nhưng Arendt đã chuyển tầm nhìn của ông thầy vào những ứng dụng rất khác biệt. Một trong những điểm then chốt của tư tưởng Arendt về chủ nghĩa toàn trị là, sự thống trị mang tính toàn trị tìm cách tái sản xuất (refabricate) con người, [theo kiểu chủ nghĩa xã hội cần những con người xã hội chủ nghĩa], triệt bỏ, hoặc, thay gân đổi cốt bản chất con người, được giả dụ như là có thể tha hồ uốn nắn, gọt rũa, dàn mỏng ra cho tới vô hạn. Phương án, thiết kế, công trình... mang tính toàn trị, là: nhân loại, nói cho cùng, chỉ được coi như là một nguyên liệu thô, và tha hồ tái tổ chức, sắp xếp nó, nhân danh "cái gọi là" những định luật của thiên nhiên hay của lịch sử.

Sống tại Nữu Ước trong những năm còn lại của Đệ Nhị Chiến, Arendt thai nghén tác phẩm Những nguồn gốc của chủ nghĩa toàn trị. Cuốn sách được xuất bản năm 1951, đúng mười năm sau khi bà tới Mỹ, cũng là năm bà trở thành công dân nước này. Đây là thời kỳ mở đầu cuộc Chiến Tranh Lạnh.

Chưa từng có cuốn nào gây ấn tượng và tạo tiếng vang như "Những nguồn gốc của chủ nghĩa toàn trị." Cuốn sách vẽ lại những bước đường dẫn tới bạo quyền, và những tội ác xẩy ra trong thế kỷ 20, bởi hai bạo chúa là Hitler và Stalin, và chỉ ra, văn hóa Tây Phương, và thế giá của con người (human status) đã bị tổn thương tới mức nào, và đã biến đổi ra sao, một khi Cái Ác vươn tới một đỉnh cao như thế: Chủ nghĩa toàn trị, một khi được đem ra thi hành, lấy nhân loại làm con vật thí nghiệm, qua những chiến dịch của "cái ác cơ bản" (the operations of the "radical evil"), chỉ có thể cảm nhận được bằng những mô tả địa ngục của thời trung cổ. Nói một cách khác, những lò thiêu người, những trại tập trung cải tạo chính là những mô tả địa ngục của thời trung cổ đã biến thành hiện thực.

Như trên đã viết, thập niên 1950 là thời kỳ mở đầu Cuộc Chiến Lạnh. Cuốn sách đã tạo ấn tượng, gây tiếng vang, và còn gây hồ nghi, khi tác giả đã để cho hai cái ác rong ruổi bên nhau: Cái Ác Lò Thiêu, của Đức Quốc Xã, và Cái Ác trại tập trung cải tạo của Nga xô dưới chế độ Stalin (mặc dù những thanh trừng mang tính ý thức hệ, sắc tộc, và những cuộc chiến tranh do Stalin phát động từ năm 1941 tới 1945). Sự so sánh giữa hai chế độ trên còn gây thêm hồ nghi ở một số độc giả, chủ yếu là do người ta không thể nào kiểm chứng được những nguồn tin, từ phía bên kia bức màn sắt. Nhưng Arendt nhấn mạnh tới số phận của những người Do Thái vào thời kỳ thoái trào của những lý tưởng Thời Soi Sáng, và sự kiện, rằng Đệ Tam Reich đã tiến hành hai cuộc chiến tranh cùng một lúc, một chống lại Đồng Minh, và một chống lại dân tộc Do Thái: đây là hai điểm sáng trong nhận định của bà, sau này được chứng thực bởi các nhà sử gia. Trên tất cả, Arendt đã đưa ra luận cứ này: chủ nghĩa toàn trị như là một hình thức mới của "autocracy" (chuyên quyền), như là một nguồn suối ngầm ở bên trong xã hội Tây Phương, và được đẩy tới cực điểm của nó với những tội ác ghê tởm nhất, nhằm thống trị, hoặc để trả thù. Chuyên quyền, hay là cái ác tiềm ẩn nằm bên trong xã hội Tây Phương, là còn do mê tín (the superstitious belief), rằng có những sức mạnh siêu nhiên, vô ngã - và theo Arendt, chính cái niềm tin mê tín này đã biện minh cho những cuộc làm cỏ cả một, hay nhiều dân tộc, nhiều giai cấp con người, ở thế kỷ 20. Bà kết luận, Lò Thiêu chỉ có thể khả hữu, biến thành hiện thực, như là một kết hợp của khủng bố toàn trị (totalitarian terror), sự kiêu căng, xấc xược kỹ thuật (technological hubris) và một ý thức hệ mang tính hư vô (nihilistic ideology), một kết hợp mà chính cái ao ước hủy diệt sau cùng đã trở thành mục tiêu của nó; nghĩa là giết và giết, chỉ có vậy.

(còn tiếp)

Jennifer Tran

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Sky River Casino vô cùng vui mừng hào hứng tổ chức chương trình Ăn Tết Nguyên Đán với những giải thưởng thật lớn cho các hội viên Sky River Rewards. Chúng tôi cũng xin kính chúc tất cả Quý Vị được nhiều may mắn và một Năm Giáp Thìn thịnh vượng! Trong dịp đón mừng Năm Mới Âm Lịch năm nay, 'Đội Múa Rồng và Lân Bạch Hạc Leung's White Crane Dragon and Lion Dance Association' đã thực hiện một buổi biểu diễn Múa Lân hào hứng tuyệt vời ở Sky River Casino vào lúc 11:00 AM ngày 11 Tháng Hai. Mọi người tin tưởng rằng những ai tới xem múa lân sẽ được hưởng hạnh vận.
Theo một nghiên cứu mới, có hơn một nửa số hồ lớn trên thế giới đã bị thu hẹp kể từ đầu những năm 1990, chủ yếu là do biến đổi khí hậu, làm gia tăng mối lo ngại về nước cho nông nghiệp, thủy điện và nhu cầu của con người, theo trang Reuters đưa tin vào 8 tháng 5 năm 2023.
(Tin VOA) - Tổ chức Phóng viên Không Biên giới (RSF) vào ngày 13/9 ra thông cáo lên án Việt Nam tiếp tục lạm dụng hệ thống tư pháp để áp đặt những án tù nặng nề với mục tiêu loại trừ mọi tiếng nói chỉ trích của giới ký giả. Trường hợp nhà báo tự do mới nhất bị kết án là ông Lê Anh Hùng với bản án năm năm tù. RSF bày tỏ nỗi kinh sợ về bản án đưa ra trong một phiên tòa thầm lặng xét xử ông Lê Anh Hùng hồi ngày 30 tháng 8 vừa qua. Ông này bị kết án với cáo buộc ‘lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước’ theo Điều 331 Bộ Luật Hình sự Việt Nam
Từ đầu tuần đến nay, cuộc tấn công thần tốc của Ukraine ở phía đông bắc đã khiến quân Nga phải rút lui trong hỗn loạn và mở rộng chiến trường thêm hàng trăm dặm, lấy lại một phần lãnh thổ khu vực đông bắc Kharkiv, quân đội Ukraine giờ đây đã có được vị thế để thực hiện tấn công vào Donbas, lãnh phổ phía đông gồm các vùng công nghiệp mà tổng thống Nga Putin coi là trọng tâm trong cuộc chiến của mình.
Tuần qua, Nước Mỹ chính thức đưa giới tính thứ ba vào thẻ thông hành. Công dân Hoa Kỳ giờ đây có thể chọn đánh dấu giới tính trên sổ thông hành là M (nam), F (nữ) hay X (giới tính khác).
Sau hành động phản đối quả cảm của cô trên truyền hình Nga, nữ phóng viên (nhà báo) Marina Ovsyannikova đã kêu gọi đồng hương của cô hãy đứng lên chống lại cuộc xâm lược Ukraine. Ovsyannikova cho biết trong một cuộc phỏng vấn với "kênh truyền hình Mỹ ABC" hôm Chủ nhật: “Đây là những thời điểm rất đen tối và rất khó khăn và bất kỳ ai có lập trường công dân và muốn lập trường đó được lắng nghe cần phải nói lên tiếng nói của họ”.
Mạng Lưới Nhân Quyền Việt Nam cử hành Ngày Quốc tế Nhân Quyền Lần Thứ 73 và Lễ Trao Giải Nhân Quyền Việt Nam lần thứ 20.
Sau hơn 30 năm Liên bang Xô Viết sụp đổ, nhân dân Nga và khối các nước Đông Âu đã được hưởng những chế độ dân chủ, tự do. Ngược lại, bằng chính sách cai trị độc tài và độc đảng, Đảng CSVN đã dùng bạo lực và súng đạn của Quân đội và Công an để bao vây dân chủ và đàn áp tự do ở Việt Nam. Trích dẫn chính những phát biểu của giới lãnh đạo Việt Nam, tác giả Phạm Trần đưa ra những nhận định rất bi quan về tương lai đất nước, mà hiểm họa lớn nhất có lẽ là càng ngày càng nằm gọn trong tay Trung quốc. Việt Báo trân trọng giới thiệu.
Tác giả Bảo Giang ghi nhận: “Giai đoạn trước di cư. Nơi nào có dăm ba cái Cờ Đỏ phất phơ là y như có sự chết rình rập." Tại sao vậy? Để có câu trả lời, mời bạn đọc vào đọc bài viết dưới đây của nhà văn Tưởng Năng Tiến.
Người cộng sản là những “kịch sĩ” rất “tài”, nhưng những “tài năng kịch nghệ” đó lại vô phúc nhận những “vai kịch” vụng về từ những “đạo diễn chính trị” yếu kém. – Nguyễn Ngọc Già (RFA).. Mời bạn đọc vào đọc bài viết dưới đây của phó thường dân/ nhà văn Tưởng Năng Tiến để nhìn thấy thêm chân diện của người cộng sản.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.