Vượt Hy Mã Lạp Sơn đồng nghĩa với vượt ranh giới sống và chết vì muôn trùng hiểm nguy của chênh vênh đèo núi, của tuyết phủ rêu phong, của những họng súng biên phòng gườm sẵn, của đói, lạnh, thương tích ..... Vậy mà, những người mẹ vẫn đưa con ra đi, gửi được con rồi, lại đơn độc vượt núi trèo non trở về trong tâm trạng kiếp này đành vĩnh biệt!
Bi thương đến thế, nhưng, theo bài báo thì hàng năm vẫn có từ 2500 đến 3000 người Tây Tạng vượt Hy Mã Lạp Sơn với tấm lòng băng thạch là tìm môi trường bảo vệ văn hóa của dân tộc mình cho lớp măng non. Niềm hy vọng đó của họ, trên thực tế, đang mòn dần theo năm tháng với những biến chuyển lạnh lùng của thế đứng toàn cầu.
Nhưng thực tế đó không hề lay chuyển Trái-Tim-Tây-Tạng.
Đây có phải là tâm bất thối chuyển của người Phật tử hướng về phương Tây bằng Tin, Nguyện, Phụng, Hành thì Tịnh Độ ngay nơi bước chân qua" Những người mẹ Tây Tạng vô danh đó tin gì, nguyện gì, mà có thể phụng hành như thế" Làm sao những người mẹ đó có đủ can đảm dắt các con nhỏ xông pha sương tuyết, thập phần hiểm nguy với dấu mốc mơ hồ, xa thẳm là con mình sẽ không bị đồng hóa với ngoại bang, sẽ được nuôi dạy trong nền giao dục đặc thù dân tộc tính và nhất là được tự do phụng thờ Giáo Pháp mà họ hãnh diện gọi riêng là Phật Giáo Tây Tạng.
Động lực giúp họ can đảm ra đi, chắc không phải chỉ là sức chảy của triền suối, giòng sông mà phải là sức mạnh bạt ngàn sóng cả của đại dương trùng trùng bất tận. Những bà mẹ Tây Tạng đó phải là những chiến sỹ vô danh quả cảm, phi thường, không chỉ âm thầm mang thân mình chiến đấu, bảo vệ nền văn hóa của dân tộc mà còn đặt cả hậu thân vào lý tưởng.
Mới đây, trong lễ Quán Đảnh Mật Pháp Kalachakra 2006 là lễ lần thứ 30 của thế giới, Đức Đạt Lai Lạt Ma, vị lãnh đạo tinh thần của dân tộc Tây Tạng đã ngậm ngùi bày tỏ rằng, người Tây Tạng, rồi không còn thắc mắc về chuyện thống nhất vào Trung Quốc nữa!
Đó là trạng huống thực tế mà những ai quan tâm đều có thể nhìn thấy. Đường xe lửa nối liền Hoa Lục và Tây Tạng, dự trù sẽ hoàn tất giữa năm 2007 sẽ ồ ạt đưa người Hán vượt biên hợp pháp, đem theo cồng kềnh hành trang ngũ trược vào một xứ sở bốn mùa trầm lắng tiếng chuông ngân!
Rồi sẽ còn không, hương thiền trang nghiêm nơi bao tu viện ẩn mình sau những rừng cây, đồi núi trong xanh"
Rồi sẽ còn không, tiếng kinh chiều nhắc nhở tâm người quy thiện"
Rồi sẽ còn không, những cậu bé được dọn thân tâm từ thuở ấu thơ, hoan hỷ lấy mái tu viện làm nhà, lấy sư trưởng, bạn đồng môn làm thân thuộc"
Rồi sẽ còn không, nền văn hóa tắm đẫm Giáo pháp Từ Bi, thể hiện trong từng cá nhân, từng gia đình"
Rồi sẽ còn không, bóng ca-sa thấp thoáng trên đường phố, hòa vào giòng chảy của dân tộc, chung một đạo vị từ bi, nhân ái"
Rồi sẽ còn không, ngôn ngữ, phong tục, tập quán của một xứ sở nhỏ bé với hơn sáu triệu dân mà đại đa số thuần nhất hướng về Chư Phật"
Hy vọng mong manh quá! Vậy mà những người mẹ can trường kia vẫn tiếp tục mang thân tâm mình và con mình để vun đắp, tài bồi niềm hy vọng ấy trong trạng huống cực kỳ hiểm nguy, cực kỳ cùng khốn!
Nhìn lại quê hương Việt Nam, người Cộng Sản sau khi thống nhất ba miền, tất quê hương phải được thanh bình, thịnh trị vì không còn chiến tranh khốc liệt, không ngoại bang lai căng dân tính, không hận thù rình rập bủa vây; Vậy mà, hơn ba mươi năm qua, chúng ta thấy gì"
Chưa từng, trong lịch sử Việt Nam kẻ cầm quyền bán đất buôn dân cho đầy túi riêng.
Chưa từng, trong lịch sử Việt Nam những bé trai thơ dại đã nhuần nhuyễn xử dụng, buôn bán ma túy.
Chưa từng, trong lịch sử Việt Nam, những bé gái măng non thản nhiên chào khách trong bóng đêm chập choạng bên đường.
Chưa từng, trong lịch sử Việt Nam, những bà mẹ xanh xao đứng xếp hàng bán máu để chỉ mong đổi được bữa cơm chiều cho gia đình.
Chưa từng, trong lịch sử Việt Nam, những thiếu nữ thơ ngây thoát y cho bọn ngoại nhân sờ nắn, định lượng đẹp xấu theo quan niệm của chúng để được mua về làm nô tỳ.
Chưa từng, trong lịch sử Việt Nam, kẻ cầm quyền ngang nhiên đàn áp mọi thành phần Tôn Giáo ngay dưới ánh sáng mặt trời, ngay trước những đôi mắt thất thần, kinh ngạc của người dân bị tước đoạt mọi quyền làm người.
Chưa từng, trong lịch sử Việt Nam, người dân bị chính đồng bào mình dồn tới đường cùng, đang phải liều thân đứng dậy, dù bằng tay không!
Chập chùng những “chưa từng, chưa từng” đang quằn quại hiển hiện trên quê hương Việt Nam mà với kỹ thuật thông tin của thế kỷ 21 đã không thể che giấu nổi. Chúng ta có thể thấy hàng ngày, trên mạng lưới toàn cầu, không chỉ đọc, nghe, mà thấy cả những nhân chứng!
Sự hủy diệt tàn độc này không chỉ một thế hệ. Tất nhiên như thế!
Có ai quặn đau, tủi hổ khi nhìn về bên kia dãy Hy Mã Lạp Sơn, để thấy mờ ảo trong sương tuyết, những bà mẹ lầm lũi, run rẩy, ôm con vượt chết, đi tìm sự sống cho thế hệ sau một đời đáng sống. Đó là, được sống với trọn vẹn TINH THẦN DÂN TỘC"
Diệu Trân (Tháng Tư 2006)