OTTAWA (KL) - Các quốc gia của vùng Đông Nam Á đã đi một nuớc quan trọng nhỏ tới chính sách đối ngoại tập thể. Các bộ trưởng trong tổ chức Hiệp hội ASEAN (Hiệp hội của các quốc gia nằm trong vùng Đông Nam Á) lập ra tam đầu chế ngày 24 tháng bẩy, có ý định nâng cao khả năng lớn hơn để xử trí vấn đề an ninh của vùng. Song những mối đe dọa lớn cho tổ chức của Hiệp hội ASEAN đối với các quốc gia nằm trong hiệp hội này chính là những thành viên khác nằm trong hiệp hội, thực tế là sẽ phá hoại những cố gắng tương lai ngay trong sự phối hợp đường lối hành động của tổ chức này.
Các nhà lập chính sách tại Bắc Kinh, Canberra và Washington luôn luôn ra vẻ phấn khởi bất cứ khi nào tổ chức Hiệp hội ASEAN sắp bước tới vấn đề hội nhập. Các quốc gia của vùng Đông Nam Á hiện nay nhỏ và yếu thế vì thế dễ bị các cường quốc lớn đẩy các quốc gia này vào nghị trình của vùng. Sự phối hợp rộng lớn cho chính sách đối ngoại nội trong tổ chức Hiệp hội ASEAN có thể có tiềm thế đưa 10 quốc gia kết hợp thành một khối, biến tổ chức Hiệp hội ASEAN xưa nay chỉ biết có bàn cãi suông thành một đấu thủ mạnh của vùng.
Tam đầu chế được chọn như có ý đi theo cơ cấu đối ngoại của Liên minh Âu châu có cùng một tên, dẫn tới chuyện Đông Nam Á sẽ theo sự đi trước của Liên Minh Âu châu và hội nhập cùng một mức độ. Nhưng việc hình thành một chính sách đối ngoại có sự phối hợp tổ chức Hiệp hội có nhiều khó khăn hơn là tổ chức Liên Minh Âu châu. Các mối đe dọa về an ninh đối với tổ chức Hiệp hội ASEAN thuộc về nội bộ nhiều hơn, trong khi Liên Minh Âu châu lấy vấn đề bá quyền của Hoa kỳ để phối hợp hành động, một sự phối hợp hành động hình thành do sự thách thức từ bên ngoài.
Tam đầu chế có vẻ là buớc quan trọng đầu tiên đối với tổ chức Hiệp hội ASEAN, một hiệp hội đã bị mắc kẹt về các vấn đề kinh tế và bỏ các vấn đề an ninh trong vùng cho các quốc gia đệ tam giải quyết. Nhưng dáng dấp căng thẳng của tổ chức Hiệp hội ASEAN sẽ phá hoại tổ chức này.
Những mối đe dọa khẩn trương đối với các thành viên của tổ chức Hiệp hội ASEAN không phải là hàng động của những tác nhân tử ngoài vào, chúng chính là những vấn đề trong nội bộ với nhau. Vài thành viên tựa như Nam Dương đã bị phân ly, Singapore có ý trách móc Trung quốc can dự vào nội bộ của tổ chức, vì vậy tổ chức Hiệp hội ASEAN hiện nay hình như có sự liên minh đang dạn nứt trong việc xen can thiệp vào biên giới của các thành viên nằm trong tổ chức.
Các thành viên của tổ chức Hiệp hội ASEAN cũng có sự khác nhau trong vấn đề dựa dẫm vào các cuờng quốc lớn. Việt Nam thì dựa vào Nga, Kampuchia và Singapore tỏ vẻ theo Trung quốc, Thái Lan vẫn đi chung với Hoa kỳ từ xưa tới nay. Các quốc gia nằm trong tổ chức Hiệp hội ASEAN đã đồng ý họ sẽ sắp xếp riêng chuyện của họ để không bị áp lực của các cuờng quốc lớn.
Nhưng không có một đường lối nào được phép như thế, chẳng hạn như tổ chức Hiệp hội ASEAN muốn lập ra Quỹ tiền tệ Đông Nam Á để giúp nhau khi một quốc gia nào đó trong hiệp hội bị khủng hoảng kinh tế, Hoa kỳ cho biết theo điều lệ Qũy tiền tệ Quốc tế chỉ được xử dụng cho một quốc gia đã bị kiệt sức về kinh tế. Câu nói hàm ý đe dọa, nếu các anh lập Qũy riêng, các anh giầu rồi, Qũy quốc tế không còn cần thiết nữa và cho dẹp bỏ, hơn nữa các anh đã có người giúp rồi.
Thiệt ra mà nói khi các quốc gia này đã đi tới tự do mậu dịch với nhau, các quốc gia này đâu còn cần gì cái cũi tiền tệ quốc tế nữa.
Nhưng có một câu hỏi quan trọng là các cường quốc lớn hơn có để yên cho các quốc gia của vùng Đông Nam Á làm ăn chung với nhau như đi tới Tự do Mậu dịch trong khối hay không" Phải chăng Hiệp hội Quốc gia Đông Nam Á đã muốn đứng trên một cẳng của riêng mình và một cẳng đặt trên Qũy tiền tệ quốc tế (IMF)"
Gửi ý kiến của bạn
