Kỳ 21:
LTS. Tiếp theo phần 1 của loạt bài " Vĩ tuyến 17, Hiệp định Genève, 50 năm nhìn lại", đăng vào số báo thứ Bảy hàng tuần, kể từ đầu tháng 9/2004, VB giới thiệu tiếp phần 2 về tình hình tại miền Nam từ sau Hiệp định Genève đến cuối năm1955. Loạt bài này được biên soạn dựa theo các tài liệu sau đây: Quân lực VNCH trong giai đoạn 1946-1955( Khối Quân sử/Phòng 5/Bộ Tổng Tham Mưu QLVNCH); Đông Dương Hấp Hối của cựu Đại tướng Quân đội Pháp Henri Navarre; hồi ký của các cựu Tướng lãnh VNCH: cựu Trung tướng Trần Văn Đôn, cựu Thiếu tướng Đỗ Mậu, cựu Đại tướng Cao Văn Viên; Việc từng ngày 1945-1964 của tác giả Đoàn Thêm; tài liệu riêng của VB.
* Tóm lược diễn tiến cuộc tấn công đầu tiên của Bình Xuyên vào Bộ Tổng Tham mưu Quân đội Quốc gia Việt Nam
Như đã trình bày, vụ khiêu khích đầu tiên của Bình Xuyên tại Sài Gòn là nổ súng vào Bộ Tổng Tham Mưu Quân Đội Quốc gia Việt Nam vào đêm 29 rạng ngày 20/3/1955 tại đường Trần Hưng Đạo để thị uy (lúc bấy giờ Bộ Tổng Tham Mưu đặt trụ sở tại căn nhà lớn số 606 Trần Hưng Đạo, mãi đến năm 1956 mới chuyển về trại Chanson tức là Trại Trần Hưng Đạo gần phi cảng Tân Sơn Nhất). Vào đêm đó, Công an xung phong của Bình Xuyên bố trí ở đường Trần Hưng Đạo, từ ngả tư đường nhà thờ Chợ Quán đến ngả tư đường Kerganradec để chuẩn bị tấn công.Tiếng nổ đầu tiên phát ra vào lúc 12 giờ đêm ở Đại lộ Trần Hưng Đạo. Đó là tiếng nổ của một trái lựu đạn do 1 công an xung phong thuộc 1 đơn vị đóng ở trường huấn luyện Cảnh sát ở sát bên liệng vào sân bót Cảnh sát trung ương do 1 đại đội thuộc Tiểu đoàn 1 Nhảy Dù và 1 chi đội thiết giáp xa đóng giữ.Sau tiếng nổ, công an xung phong bắt đầu tràn vào bót Cảnh sát trung ương và Bộ Tổng Tham mưu dưới sự yểm trợ của 1 phân đội vũ khí nặng gồm 1 đại liên 12.7 ly, bốn trung liên và 1 khẩu đại bác 57 SKZ đặt trên các lầu từ những nhà kế cận. Cuộc tấn công của công an Bình Xuyên đã bị lực lượng trú phòng chận đứng.
Tiếp đó, vào 0 giờ 20 ngày 30-3-1954, lực lượng viện binh tiếp ứng của phân khu Sài Gòn-Chợ Lớn đến. Sau một giờ giao tranh, lực lượng Quân đội Quốc gia không những giải tỏa áp lực của Bình Xuyên mà còn chiếm luôn trung tâm huấn luyện Cảnh sát ( do công an Bình Xuyên chiếm đóng) vào lúc 1 giờ 30 sáng.Đồng thời trong biến cố này, Dinh Độc Lập, căn cứ đóng quân của Tiểu đoàn 5 Nhảy Dù và Nha Quân Y bị pháo kích bằng súng cối 81 ly. Lệnh ngưng bắn được ban hành vào hồi 2 giờ 30. Tuy nhiên, nhiều cuộc chạm súng lẻ tẻ vẫn diễn ra trong đô thành Sài Gòn đến 5 giờ sáng. Kết quả: Quân đội Quốc gia: 5 chết, 31 bị thương; Bình Xuyên: 5 chết, 7 súng trường 1 số đạn và lựu đạn để lại chiến trường.
* Lực lượng giáo phái thành lập "Uỷ ban chỉ đạo cách mạng quốc gia"
Ngày 6-4-1955, từ Sài Gòn, nhiều điện văn từ Sài Gòn gửi sang Pháp cho Quốc trưởng Bảo Đại ở Pháp. Phần lớn các điện văn của Mặt trận thống nhất toàn lực quốc gia ( hình thành vào ngày 4-3-1955 với thành phần chính yếu là các lực lượng giáo phái) và Bình Xuyên yêu cầu Quốc trưởng can thiệp bằng cách bắt buộc Chính phủ của Thủ tướng Ngô Đình Diệm từ bỏ chính sách võ lực nhằm diệt trừ các lực lượng giáo phái và đoàn thể đối lập. Ngược lại, phong trào Cách Mạng Quốc gia, một phong trào mới được hình thành, cũng gửi điện văn sang Pháp yêu cầu Quốc trưởng chấm dứt tình trạng thập nhị sứ quân.
Ngày 12-4-1954, Mặt trận thống nhất toàn lực quốc gia đã cho thành lập "Ủy ban chỉ đạo quốc gia cách mạng" với ba nhân vật chủ chốt là Trịnh Khánh Vàng, Hồ Hữu Tường, và tướng Nguyễn Văn Thành lãnh đạo. Tại Chánh Hưng, Bình Xuyên làm lễ thượng cờ Mặt trận này như một hành động chứng tỏ quyết tâm ly khai và chống lại chính phủ.
*Bình Xuyên tấn công đợt 2 vào Bộ Tổng Tham Mưu
Ngày 19-4-1954, vào hồi 15 giờ 30, Bình Xuyên cho 1 xe Jeep mang số IC của Pháp đến bắn vào Bộ Tổng Tham mưu Quân đội Quốc gia Việt Nam ở Chợ Quán, và ba trái phóng lựu vào Văn phòng Tổng thanh tra Quân lực đặt cạnh Bộ Tổng tham mưu Quân Đội Quốc gia Việt Nam. (Tổng tham mưu trưởng Quân đội Quốc gia Việt Nam lúc bấy giờ là Thiếu tướng Lê Văn Tỵ, thăng Trung tướng vào tháng 10/1955, thăng Đại tướng vào tháng 12/1956. Tổng thanh tra Quân đội Quốc gia Việt Nam vào thời gian này là Thiếu tướng Nguyễn Văn Vỹ)
Ngày 20 tháng 4/1954, Bình Xuyên chạy xe Jeep và bắn vào 1 toán quân của Liên đoàn Nhảy Dù Quân đội Quốc gia VN ở trước trường học Tôn Thọ Tường, trên đường Trần Hưng Đạo. Buổi chiều, Bình Xuyên bắn vào xe chở nhân viên quân đội của Bộ Tổng Tham mưu Quân đội Quốc gia, nhưng không gây thiệt hại gì.
Bình xuyên ngày càng gia tăng các hoạt động khủng bố trong Đô thành, nhất là nhằm vào các quân nhân Quân đội Quốc gia. Số binh sĩ bị mất tích lên đến gần 30 người, trong đó có 5 sĩ quan.
Cùng ngày 20-4-1955, một toán Bình Xuyên tấn công vào tư thất của Đại tá Mai Hữu Xuân tại phố Marcel Richard. (Đại tá Xuân lúc bấy giờ là Giám đốc Nha An ninh Quân đội, thăng Thiếu tướng vào năm 1956. Từ 1958-1963, ông giữ chức Chỉ huy trưởng Trung tâm Huấn luyện Quang Trung. Từ 2/11/1963 đến tháng 1/1964 là Đô trưởng Sài Gòn kiêm Tổng giám đốc Cảnh sát Quốc gia, ông là 1 trong 5 vị tướng của nhóm bị Trung tướng chỉnh lý vào cuối tháng 1/1964).
Ngày 26-4-1955, trong lúc cuộc tranh chấp mỗi ngày thêm quyết liệt giưã chính phủ và Mặt trận thống nhất toàn lực quốc gia, Thủ tướng Chính phủ ký sắc lệnh cất chức Tổng giám đốc Cảnh sát và Công an quốc gia của Lai Văn Sang ( một nhân vật trọng yếu của Bình Xuyên), đồng thời bổ nhiệm Đại tá Nguyễn Ngọc Lễ giữ chức vụ quan trọng này (Đại tá Lễ thăng Thiếu tướng vào tháng 10/1955, thăng Trung tướng vào tháng 12/1956, từ 1956 đến 1963 lần lượt giữ các chức vụ: Chỉ huy trưởng Trung tâm Huấn luyện Quang Trung, Tổng thanh tra Bảo An-Dân Vệ, giải ngũ vào cuối năm 1964). Mặt khác, Bộ trưởng Nội vụ ký nghị định bổ nhiệm Trung tá Trần Vĩnh Đắc giữ chức giám đốc Nha Cảnh sát Công an Nam Việt thay Nguyễn Văn Tôn. Cũng trong dịp này, trụ sở Tổng nha Cảnh sát Công an tọa lạc tại đường Catinat di chuyển về trụ sở mới ở đường Trần Hưng Đạo.
Nguyên tổng giám đốc Cảnh sát Công an Lai Văn Sang viện lý do là Quốc trưởng Bảo Đại đã bổ nhiệm ông ta ở chức vụ này, thì chỉ có Quốc trưởng mới đủ quyền thay đổi. Do đó, Lai Văn Sang dùng lực lượng công an xung phong chiếm giữ trụ sở Tổng nha Cảnh sát Công an ở Catinat.
Để sửa soạn chiến đấu cùng gây hoang mang vào tạo sự căng thẳng tại Đô thành, Bình Xuyên ra lệngh cho dân chúng sống xung quanh Bộ Tổng Tham mưu Quân đội Quốc gia, đường Nancy, Cống Quỳnh, Xóm Củi phải tản cư để tránh các cuộc pháo kích của lực lượng này.
Bình Xuyên còn kiểm soát xóm Chợ Là khoảng giưã Đại lộ Trần Hưng Đạo và các đường Lê Quang Liêm, Nguyễn Văn Của.
Để phòng xa, Bảy Viễn cho di chuyển Bộ chỉ huy Bình Xuyên về Bến Đổ, cách cầu chữ Y 3 km. Riêng phòng 2 của Bình Xuyên vẫn đóng cách cầu chữ Y 200 mét. Tại khu Chánh Hưng, Bình Xuyên ra sức đào các công sự chiến đấu, Pháp đưa 1 đại đội nhảy dù tới đóng ở xóm Chùa Phật trong khu vực Bình Xuyên cố ý yểm trợ tinh thần cho phe này.
* Pháp yểm trợ cho Bình Xuyên chống Chính phủ Quốc gia Việt Nam
Tại Sài Gòn, Bộ Tư lệnh Pháp viện lý do bảo vệ các cơ sở và Pháp kiều, đã yêu cầu chính phủ VN cho các đơn vị Pháp trọn quyền giữ trật tự trong một khu vực ô vuông như sau:
-Về phiá Đông tới sông Sài Gòn
-Về phiá Bắc từ con kinh Thị Nghè, những con đường Martin des Palières, Le Grand de la Liraye, Paul Blanchy cho tới đường Mayer.
-Về phiá Tây giới hạn bởi các đường Mayer, de Gaulle, Champagne, Verdun, Blancsubé, Catinat, Lê Lợi.
-Về phía Nam, bởi các đường Pellerin, de la Marne, Guillaume, Charles de Corps và Jean Eudet.
Xung quanh Sài Gòn, lực lượng quân đội Pháp vẫn đóng ở những vị trí trọng yếu.
(Kỳ sau: Ngày 28-4-1955, Quân đội Quốc gia Việt Nam và lực lượng Bình Xuyên kịch chiến tại Đô Thành).
LTS. Tiếp theo phần 1 của loạt bài " Vĩ tuyến 17, Hiệp định Genève, 50 năm nhìn lại", đăng vào số báo thứ Bảy hàng tuần, kể từ đầu tháng 9/2004, VB giới thiệu tiếp phần 2 về tình hình tại miền Nam từ sau Hiệp định Genève đến cuối năm1955. Loạt bài này được biên soạn dựa theo các tài liệu sau đây: Quân lực VNCH trong giai đoạn 1946-1955( Khối Quân sử/Phòng 5/Bộ Tổng Tham Mưu QLVNCH); Đông Dương Hấp Hối của cựu Đại tướng Quân đội Pháp Henri Navarre; hồi ký của các cựu Tướng lãnh VNCH: cựu Trung tướng Trần Văn Đôn, cựu Thiếu tướng Đỗ Mậu, cựu Đại tướng Cao Văn Viên; Việc từng ngày 1945-1964 của tác giả Đoàn Thêm; tài liệu riêng của VB.
* Tóm lược diễn tiến cuộc tấn công đầu tiên của Bình Xuyên vào Bộ Tổng Tham mưu Quân đội Quốc gia Việt Nam
Như đã trình bày, vụ khiêu khích đầu tiên của Bình Xuyên tại Sài Gòn là nổ súng vào Bộ Tổng Tham Mưu Quân Đội Quốc gia Việt Nam vào đêm 29 rạng ngày 20/3/1955 tại đường Trần Hưng Đạo để thị uy (lúc bấy giờ Bộ Tổng Tham Mưu đặt trụ sở tại căn nhà lớn số 606 Trần Hưng Đạo, mãi đến năm 1956 mới chuyển về trại Chanson tức là Trại Trần Hưng Đạo gần phi cảng Tân Sơn Nhất). Vào đêm đó, Công an xung phong của Bình Xuyên bố trí ở đường Trần Hưng Đạo, từ ngả tư đường nhà thờ Chợ Quán đến ngả tư đường Kerganradec để chuẩn bị tấn công.Tiếng nổ đầu tiên phát ra vào lúc 12 giờ đêm ở Đại lộ Trần Hưng Đạo. Đó là tiếng nổ của một trái lựu đạn do 1 công an xung phong thuộc 1 đơn vị đóng ở trường huấn luyện Cảnh sát ở sát bên liệng vào sân bót Cảnh sát trung ương do 1 đại đội thuộc Tiểu đoàn 1 Nhảy Dù và 1 chi đội thiết giáp xa đóng giữ.Sau tiếng nổ, công an xung phong bắt đầu tràn vào bót Cảnh sát trung ương và Bộ Tổng Tham mưu dưới sự yểm trợ của 1 phân đội vũ khí nặng gồm 1 đại liên 12.7 ly, bốn trung liên và 1 khẩu đại bác 57 SKZ đặt trên các lầu từ những nhà kế cận. Cuộc tấn công của công an Bình Xuyên đã bị lực lượng trú phòng chận đứng.
Tiếp đó, vào 0 giờ 20 ngày 30-3-1954, lực lượng viện binh tiếp ứng của phân khu Sài Gòn-Chợ Lớn đến. Sau một giờ giao tranh, lực lượng Quân đội Quốc gia không những giải tỏa áp lực của Bình Xuyên mà còn chiếm luôn trung tâm huấn luyện Cảnh sát ( do công an Bình Xuyên chiếm đóng) vào lúc 1 giờ 30 sáng.Đồng thời trong biến cố này, Dinh Độc Lập, căn cứ đóng quân của Tiểu đoàn 5 Nhảy Dù và Nha Quân Y bị pháo kích bằng súng cối 81 ly. Lệnh ngưng bắn được ban hành vào hồi 2 giờ 30. Tuy nhiên, nhiều cuộc chạm súng lẻ tẻ vẫn diễn ra trong đô thành Sài Gòn đến 5 giờ sáng. Kết quả: Quân đội Quốc gia: 5 chết, 31 bị thương; Bình Xuyên: 5 chết, 7 súng trường 1 số đạn và lựu đạn để lại chiến trường.
* Lực lượng giáo phái thành lập "Uỷ ban chỉ đạo cách mạng quốc gia"
Ngày 6-4-1955, từ Sài Gòn, nhiều điện văn từ Sài Gòn gửi sang Pháp cho Quốc trưởng Bảo Đại ở Pháp. Phần lớn các điện văn của Mặt trận thống nhất toàn lực quốc gia ( hình thành vào ngày 4-3-1955 với thành phần chính yếu là các lực lượng giáo phái) và Bình Xuyên yêu cầu Quốc trưởng can thiệp bằng cách bắt buộc Chính phủ của Thủ tướng Ngô Đình Diệm từ bỏ chính sách võ lực nhằm diệt trừ các lực lượng giáo phái và đoàn thể đối lập. Ngược lại, phong trào Cách Mạng Quốc gia, một phong trào mới được hình thành, cũng gửi điện văn sang Pháp yêu cầu Quốc trưởng chấm dứt tình trạng thập nhị sứ quân.
Ngày 12-4-1954, Mặt trận thống nhất toàn lực quốc gia đã cho thành lập "Ủy ban chỉ đạo quốc gia cách mạng" với ba nhân vật chủ chốt là Trịnh Khánh Vàng, Hồ Hữu Tường, và tướng Nguyễn Văn Thành lãnh đạo. Tại Chánh Hưng, Bình Xuyên làm lễ thượng cờ Mặt trận này như một hành động chứng tỏ quyết tâm ly khai và chống lại chính phủ.
*Bình Xuyên tấn công đợt 2 vào Bộ Tổng Tham Mưu
Ngày 19-4-1954, vào hồi 15 giờ 30, Bình Xuyên cho 1 xe Jeep mang số IC của Pháp đến bắn vào Bộ Tổng Tham mưu Quân đội Quốc gia Việt Nam ở Chợ Quán, và ba trái phóng lựu vào Văn phòng Tổng thanh tra Quân lực đặt cạnh Bộ Tổng tham mưu Quân Đội Quốc gia Việt Nam. (Tổng tham mưu trưởng Quân đội Quốc gia Việt Nam lúc bấy giờ là Thiếu tướng Lê Văn Tỵ, thăng Trung tướng vào tháng 10/1955, thăng Đại tướng vào tháng 12/1956. Tổng thanh tra Quân đội Quốc gia Việt Nam vào thời gian này là Thiếu tướng Nguyễn Văn Vỹ)
Ngày 20 tháng 4/1954, Bình Xuyên chạy xe Jeep và bắn vào 1 toán quân của Liên đoàn Nhảy Dù Quân đội Quốc gia VN ở trước trường học Tôn Thọ Tường, trên đường Trần Hưng Đạo. Buổi chiều, Bình Xuyên bắn vào xe chở nhân viên quân đội của Bộ Tổng Tham mưu Quân đội Quốc gia, nhưng không gây thiệt hại gì.
Bình xuyên ngày càng gia tăng các hoạt động khủng bố trong Đô thành, nhất là nhằm vào các quân nhân Quân đội Quốc gia. Số binh sĩ bị mất tích lên đến gần 30 người, trong đó có 5 sĩ quan.
Cùng ngày 20-4-1955, một toán Bình Xuyên tấn công vào tư thất của Đại tá Mai Hữu Xuân tại phố Marcel Richard. (Đại tá Xuân lúc bấy giờ là Giám đốc Nha An ninh Quân đội, thăng Thiếu tướng vào năm 1956. Từ 1958-1963, ông giữ chức Chỉ huy trưởng Trung tâm Huấn luyện Quang Trung. Từ 2/11/1963 đến tháng 1/1964 là Đô trưởng Sài Gòn kiêm Tổng giám đốc Cảnh sát Quốc gia, ông là 1 trong 5 vị tướng của nhóm bị Trung tướng chỉnh lý vào cuối tháng 1/1964).
Ngày 26-4-1955, trong lúc cuộc tranh chấp mỗi ngày thêm quyết liệt giưã chính phủ và Mặt trận thống nhất toàn lực quốc gia, Thủ tướng Chính phủ ký sắc lệnh cất chức Tổng giám đốc Cảnh sát và Công an quốc gia của Lai Văn Sang ( một nhân vật trọng yếu của Bình Xuyên), đồng thời bổ nhiệm Đại tá Nguyễn Ngọc Lễ giữ chức vụ quan trọng này (Đại tá Lễ thăng Thiếu tướng vào tháng 10/1955, thăng Trung tướng vào tháng 12/1956, từ 1956 đến 1963 lần lượt giữ các chức vụ: Chỉ huy trưởng Trung tâm Huấn luyện Quang Trung, Tổng thanh tra Bảo An-Dân Vệ, giải ngũ vào cuối năm 1964). Mặt khác, Bộ trưởng Nội vụ ký nghị định bổ nhiệm Trung tá Trần Vĩnh Đắc giữ chức giám đốc Nha Cảnh sát Công an Nam Việt thay Nguyễn Văn Tôn. Cũng trong dịp này, trụ sở Tổng nha Cảnh sát Công an tọa lạc tại đường Catinat di chuyển về trụ sở mới ở đường Trần Hưng Đạo.
Nguyên tổng giám đốc Cảnh sát Công an Lai Văn Sang viện lý do là Quốc trưởng Bảo Đại đã bổ nhiệm ông ta ở chức vụ này, thì chỉ có Quốc trưởng mới đủ quyền thay đổi. Do đó, Lai Văn Sang dùng lực lượng công an xung phong chiếm giữ trụ sở Tổng nha Cảnh sát Công an ở Catinat.
Để sửa soạn chiến đấu cùng gây hoang mang vào tạo sự căng thẳng tại Đô thành, Bình Xuyên ra lệngh cho dân chúng sống xung quanh Bộ Tổng Tham mưu Quân đội Quốc gia, đường Nancy, Cống Quỳnh, Xóm Củi phải tản cư để tránh các cuộc pháo kích của lực lượng này.
Bình Xuyên còn kiểm soát xóm Chợ Là khoảng giưã Đại lộ Trần Hưng Đạo và các đường Lê Quang Liêm, Nguyễn Văn Của.
Để phòng xa, Bảy Viễn cho di chuyển Bộ chỉ huy Bình Xuyên về Bến Đổ, cách cầu chữ Y 3 km. Riêng phòng 2 của Bình Xuyên vẫn đóng cách cầu chữ Y 200 mét. Tại khu Chánh Hưng, Bình Xuyên ra sức đào các công sự chiến đấu, Pháp đưa 1 đại đội nhảy dù tới đóng ở xóm Chùa Phật trong khu vực Bình Xuyên cố ý yểm trợ tinh thần cho phe này.
* Pháp yểm trợ cho Bình Xuyên chống Chính phủ Quốc gia Việt Nam
Tại Sài Gòn, Bộ Tư lệnh Pháp viện lý do bảo vệ các cơ sở và Pháp kiều, đã yêu cầu chính phủ VN cho các đơn vị Pháp trọn quyền giữ trật tự trong một khu vực ô vuông như sau:
-Về phiá Đông tới sông Sài Gòn
-Về phiá Bắc từ con kinh Thị Nghè, những con đường Martin des Palières, Le Grand de la Liraye, Paul Blanchy cho tới đường Mayer.
-Về phiá Tây giới hạn bởi các đường Mayer, de Gaulle, Champagne, Verdun, Blancsubé, Catinat, Lê Lợi.
-Về phía Nam, bởi các đường Pellerin, de la Marne, Guillaume, Charles de Corps và Jean Eudet.
Xung quanh Sài Gòn, lực lượng quân đội Pháp vẫn đóng ở những vị trí trọng yếu.
(Kỳ sau: Ngày 28-4-1955, Quân đội Quốc gia Việt Nam và lực lượng Bình Xuyên kịch chiến tại Đô Thành).
Gửi ý kiến của bạn
