Hôm nay,  

Ngũ Vị Quân Thần / The Five Ranks

03/02/202508:43:00(Xem: 1133)
blank 

Ngũ Vị Quân Thần

Nguyên Giác


Có một bài thơ khó hiểu trong Thiền Tông. Bài thơ có tên là Ngũ Vị, có khi gọi là Động Sơn Ngũ Vị, và có khi gọi là Ngũ Vị Quân Thần. Bài thơ khó hiểu phần vì dùng nhiều chữ xưa cổ, nhiều hình ảnh thi vị, và vì chỉ cho một số chặng đường tu học trong Thiền Tông. Bài này sẽ tham khảo nhiều giải thích để làm sáng tỏ bài thơ này.

Bài thơ Ngũ Vị soạn bởi Thiền sư Động Sơn (807-869), người khai sáng ra Tông Tào Động. Bài thơ nói về tương tác của hai khái niệm: Chính và Thiên. Các khái niệm này dễ hiểu hơn, nếu chúng ta sử dụng một số chữ khác. Chính tức là Không, và Thiên tức là Sắc. Chính tức là Tánh, và Thiên tức là Tướng. Chính tức là Lý, và Thiên tức là Sự.

Thiền sư Tào Sơn nói, "Chánh vị tức là không giới xưa nay không vật. Thiên vị là sắc giới có muôn hình tượng."

Bài thơ gồm 5 đoạn. Nơi đây sẽ viết lại cho đơn giản, dựa trên bản Việt dịch của Thầy Thích Thanh Từ và các bản Anh dịch khác.

Đoạn 1:
Chánh trung thiên. (Trong Sắc có Không, trong Tướng có Tánh, trong vô lượng cái hiển lộ có một định luật duyên khởi.)
Trong đêm, vào lúc canh ba, người tu thấy được trăng rọi nơi hiên.
Thấy rồi, nhưng chưa rõ tận tường, vẫn còn ẩn kín những phiền não.

Giải thích: Nói theo Tâm Kinh, đó là nhận ra Sắc tức thị Không. Người tu lúc này thấy được Tánh Không trong tất cả những cái được thấy, được nghe, được ngửi, được nếm, được chạm xúc, được tư lường đều là Không. Người tu lúc này thấy được Tánh Không trong tất cả Sắc, Thọ, Tưởng, Hành, và Thức. Lúc đó còn là đêm, chưa tỏ tường, và phiền não vẫn còn.

Đoạn 2:
Thiên trung chánh. (Người tu thấy Không trong  Sắc tỏ tường hơn, nhận ra đây là tấm gương tâm xưa cổ của mình.)
Mắt sáng, lão bà tìm ra cổ kính, thấy trực tiếp, rõ ràng trước mắt, gần gũi và không có gì ngoài cái Không.
Người tu không còn quên đầu của mình để đi tìm bóng phản chiếu nữa.

Giải thích: Người tu thấy tất cả những cái được thấy, nghe, hay, biết đều là không. Thấy tất cả những hình ảnh mình thấy và những âm thanh đều là từ tâm hiện lên, và chỉ có một vị duy nhất là hiển lộ theo luật duyên khởi, và cốt tủy là không. Và không hề có gì gọi là tự ngã.
.
Đoạn 3:
Chánh trung lai. (Thấy toàn thân và tâm mình biến mất, thường trực là không, tất cả đều không tự ngã, và Không chính là con đường giải thoát.)
Trong Tánh Không là con đường để giải thoát.
Cái Không chính là tên gọi cấm kỵ của nhà vua, mà không có ngôn ngữ nào nói ra cho trọn nghĩa được.
.
Giải thích: Khi thấy thân và tâm đã biến mất, thường trực nhận ra Tánh Không nơi đi, đứng, nằm, ngồi, thì không lời nào kể lại được kinh nghiệm này. Mở miệng như dường là cấm kỵ vì lời nào cũng bất toàn.
.
Đoạn 4:
Thiên trung chí. (Người tu thấy mình như dường đi giữa những trận mưa hoa của Sắc và Không, của Tướng và Tánh, của Lý và Sự. Nơi đây không còn phân biệt nữa, khi hai lưỡi kiếm của Có và Không múa bay khắp trời.)
Thấy hai lười kiếm đua tranh, người tu đi không ngăn ngại, tự thấy mình như kiếm sĩ bậc thầy đang đi như hoa sen nở trong lò lửa.
Người tu giữ nguyên vẹn nơi tâm ý nguyện cao ngất trời.
.
Giải thích: Người tu không còn bận tâm, hay ngăn ngại nào. Lúc này là thõng tay vào chợ, mang tâm Bồ tát tùy duyên mà giúp đời.
.
Đoạn 5:
Kiêm trung đáo. (Người tu tới ngay trung tâm, không còn thấy có gì để bước tới hay bước lui, thân tâm không cách biệt với tro tàn trong cõi nhà lửa này.)
Người tu không lạc vào Không, không lạc vào Có nữa.
Có ai muốn cùng đi với người tu này không?
Trong khi mọi người khác tìm cách vượt qua bờ kia, người tu này tự thấy mình không cách biệt gì với vạn pháp, chỉ lặng lẽ ngồi giữa tro tàn.
 
Giải thích: Người tu này không thấy có bờ này để phải lìa, không thấy có bờ kia để phải tới. Người này lặng lẽ thấy mình trong tro tàn của cõi nhà lửa này. Nói theo Kinh Lăng Già, người tu này đã giết cha, giết mẹ, giết vợ, giết con, giết cháu; nghĩa là giết sạch trong tâm cả ba thời quá khứ, hiện tại và vị lai.
 
.... o ....
 
The Five Ranks

Written and translated by Nguyên Giác


There is a difficult poem in Zen Buddhism. We call the poem The Five Ranks. People sometimes refer to it as Dongshan's Five Ranks. Some people call it The Five Ranks of the King and the Officials. The poem is challenging to comprehend, partly due to its use of archaic language and numerous poetic images, as well as its focus on only certain stages of the Zen practice journey. This article will provide various explanations in an effort to clarify the poem's meaning.
 
Zen Master Dongshan (807-869), the founder of the Soto Zen sect, composed the poem Five Ranks. This poem explores the interaction between two concepts: Chính and Thiên. Alternative terms can clarify these concepts. Chính refers to Emptiness, while Thiên signifies Form. Additionally, Chính can be understood as Essence, and Thiên as Appearance. Furthermore, Chính represents Principle, whereas Thiên denotes Phenomenon.

 
Zen Master Cao Shan said, "Chính is the realm of emptiness, which has always existed without things. Thiên is the realm of form, which encompasses a myriad of forms."

The poem consists of five stanzas. It will be rewritten for clarity, drawing on the Vietnamese translation by Zen Master Thich Thanh Từ as well as other English translations.
 .
Stanza 1:
The Relative within the Absolute. (In form, there is emptiness; in appearance, there is essence. In the infinite manifestations, there exists a law of dependent origination.)
During the night, at the third watch, the practitioner observed the moon shining on the veranda.
Although the practitioner could see the moon, its clarity was obscured, and hidden afflictions remained.
 .
Explanation: According to the Heart Sutra, this is when the practitioner realizes that form is emptiness. At this moment, the practitioner recognizes emptiness in everything they see, hear, smell, taste, touch, and think. The practitioner recognizes emptiness in all aspects of form, feeling, perception, volition, and consciousness. At this time, it is still night, not yet clear, and afflictions still persist.
 .
Stanza 2:
The Absolute within the Relative. (The practitioner perceives Emptiness in Form with greater clarity, recognizing it as the ancient mirror of his mind.)
The old lady, with bright eyes, perceives the ancient mirror clearly and intimately before her. Yet, all she sees is emptiness.
The practitioner had seen his head, so he did not look for the reflection anymore.
.
Explanation: The practitioner recognizes that everything perceived—whether seen, heard, or known—is ultimately empty. He understands that all images and sounds are mere manifestations of the mind, existing within a singular realm that arises according to the law of dependent origination, whose essence is also empty. Furthermore, he realizes that the concept of a self is an illusion.
.
Stanza 3:
Coming from within the Absolute. (The practitioner observes his entire body and mind dissolve, realizing that everything is empty and devoid of self. Emptiness serves as the path to liberation.)
Recognizing emptiness is the pathway to liberation.
Emptiness is the unutterable name of the king, a concept that no language can fully articulate.
.
Explanation: When one perceives that both the body and mind have vanished and continuously realizes emptiness while walking, standing, lying down, and sitting, no words can adequately convey this experience. Speaking feels inappropriate, as any attempt at expression falls short of capturing the essence of this state.
.
Stanza 4:
Arrival at Mutual Integration. (The practitioner finds himself walking among the showers of flowers representing Form and Emptiness, Form and Essence, and Principle and Phenomenon. Here, there is no longer any distinction, as the two swords of Being and Non-Being dance across the sky.)
Seeing the two swords clash, the practitioner moves effortlessly, envisioning himself as a master swordsman, gracefully walking like a lotus blooming in a fiery furnace. He maintains his mind's lofty aspirations intact.
.
Explanation: The practitioner is free from worries and hindrances. In this moment, he lowers his hands and enters the market, embodying the Bodhisattva mindset to assist others as circumstances permit.
.
Stanza 5:
Unity Attained. (The practitioner reaches the center, perceiving no distinction between moving forward or backward; body and mind are inseparable from the ashes in this burning house.)
The practitioner does not deviate into being or non-being.
Is there anyone who would like to accompany this practitioner?
While everyone else is striving to reach the other shore, this practitioner perceives himself as no different from all things, simply sitting quietly among the ashes.
.
Explanation: This practitioner does not perceive a shore to depart from, nor does he see a shore to arrive at. Instead, he quietly observes himself amidst the ashes of this burning house. According to the Lankavatara Sutra, this practitioner has metaphorically killed his father, mother, wife, children, and grandchildren; in other words, he has entirely extinguished in his mind all three temporal dimensions: past, present, and future.
.
THAM KHẢO / REFERENCE:
(1) HT Thích Thanh Từ, Thiền sư Trung Hoa Tập Hai:
https://thuvienhoasen.org/a9830/doi-thu-nam-sau-luc-to
(2) Five Ranks: https://en.wikipedia.org/wiki/Five_Ranks
(3) Dale Verkuilen, Dogen and the Five Ranks:
https://terebess.hu/zen/dogen/dogenandthefiveranks.pdf
(4) White Lotus Judith Ragir, Dongshan’s Five Ranks:
https://www.judithragir.org/2012/06/dongshans-five-ranks/
.... o ....

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Musk: Sa thải công chức hàng loạt, cả chục ngàn công chức. Thông báo sa thải qua email, qua video, qua họp Zoom. Lực lượng thử việc ra đi, bảo đứng dậy về nhà ngay. Tai hại: thế hệ trẻ, kỹ năng mới lại bị Trump đuổi trước. Người do Biden tuyển dụng ra đi trước.
Theo khoa học về thần kinh, tình yêu được tạo ra bởi một số hóa chất trong não bộ. Thí dụ, khi chúng ta gặp ai đó đặc biệt với mình, các hormone như dopamine và norepinephrine sẽ kích thích phản ứng dẫn đến sự khen thưởng trong não bộ, khiến chúng ta muốn gặp người đó nhiều lần nữa, cũng giống như khi nếm thử món gì đó thấy ngon miệng, chúng ta thường sẽ thèm được ăn thêm.
Vào ngày 20-1-2025, trong bài phát biểu nhậm chức của mình, tổng thống Donald Trump tuyên bố: “Kể từ ngày hôm nay, chính sách của Hoa Kỳ sẽ là chỉ có hai giới tính - nam và nữ.” Sau đó trong ngày, ông đã ký một sắc lệnh hành pháp chỉ công nhận hai giới tính sinh học nam-nữ, và tuyên bố làm như vậy để bảo vệ phụ nữ Hoa Kỳ! Sắc lệnh hành pháp của tổng thống Trump làm hài lòng một số người có niềm tin Ki Tô Giáo bảo thủ, nhưng có ảnh hưởng tiêu cực mạnh mẽ đến 1.6 triệu người chuyển giới của Hoa Kỳ. Về cơ bản, nó đi ngược lại với quyền tự do căn bản của con người. Nó xóa bỏ sự tồn tại của những người chuyển giới trong các vấn đề pháp lý, chăm sóc sức khỏe và giáo dục. Hành động này diễn ra trong bối cảnh tội ác thù hận đối với người chuyển giới đang gia tăng khắp nơi trên đất nước.
Vào ngày 10 và 11 tháng 2, Pháp sẽ tổ chức hội nghị thượng đỉnh về hành động về thông minh nhân tạo và khoảng trên 80 quốc gia sẽ tham gia. Mục tiêu của hội nghị nhằm nêu lên việc thay đổi về vai trò của thông minh nhân tạo bằng cách trình bày những khía cạnh tích cực và khả năng cải biến nó thành một công cụ trong tầm tay của mọi người. Giới chuyên gia về hông minh nhân tạo sẽ gặp nhau tại Paris trong một tuần từ thứ ba ngày 4 tháng 2 nhân dịp tham dự Hội nghị thượng đỉnh về hành động thông minh nhân tạo. Hội nghị thượng đỉnh sẽ được tổ chức vào ngày 10 và 11, nhưng song song với diễn biến này sẽ có vô số sự kiện bên lề, mà để mở đầu là bao gồm cả chuyến thăm của Emmanuel Macron tại bệnh viện Gustave Roussy de Villejuif, để thảo luận về ứng dụng của thông minh nhân tạo trong lĩnh vực y tế.
Trong bài phát biểu nhậm chức vào ngày 20 tháng 1 năm 2025, tổng thống Donald Trump sử dụng cụm từ "vận mệnh hiển nhiên" (manifest destiny) để kêu gọi nước Mỹ cắm cờ trên sao Hỏa. Đây là một thuật ngữ có từ thế kỷ 19, mô tả niềm tin vào “chủ nghĩa đặc biệt” (exceptionalism) của người Mỹ; và quyền thiêng liêng được mở rộng bờ cõi sang các vùng đất ở Bắc Mỹ, nơi người da đỏ bản địa và người Mexico sinh sống. Trong vòng chưa đầy một tháng sau khi trở lại Tòa Bạch Ốc, ông Trump làm khơi dậy hình ảnh một “đế quốc Mỹ” ở thế kỷ 21, khi lập lại ý định Hoa Kỳ mua lại Greenland của Đan Mạch; biến Canada thành "tiểu bang thứ 51"; đe dọa sẽ "lấy lại" kênh đào Panama; và gần đây nhất là gợi ý rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp quản Gaza. Chủ nghĩa đế quốc không còn là một phần công khai trong sách lược quốc gia của Hoa Kỳ kể từ thời Teddy Roosevelt.
Các nhà thiên văn học vừa quan sát được một hiện tượng đặc biệt: một ngôi sao khổng lồ biến mất khỏi bầu trời đêm và chỉ để lại một hố đen thế chỗ. Ngôi sao này có tên là M31-2014-DS1, thuộc loại sao siêu khổng lồ (supergiant star) với khối lượng gấp 20 lần Mặt trời và cách Địa cầu khoảng 2.5 triệu năm ánh sáng. M31-2014-DS1 nằm trong thiên hà Andromeda, cũng khá gần chúng ta. Năm 2014, M31-2014-DS1 trở nên rực sáng, nhưng từ năm 2016, ánh sáng của ngôi sao này bắt đầu mờ dần. Đến năm 2023, ngôi sao này hoàn toàn biến mất, không còn quan sát được qua thiên văn kính.
Việc giảm cân luôn đòi hỏi nhiều công sức và sự kiên nhẫn. Tuy nhiên, không ít người cảm thấy nản lòng khi cân nặng dần quay trở lại, dù đã nỗ lực rất nhiều. Một nghiên cứu mới phát hiện ra rằng các tế bào mỡ có thể lưu giữ “trí nhớ” về tình trạng mập phì trước đây, khiến chúng dễ phát triển trở lại khi tiếp xúc với các loại thực phẩm giàu chất béo.
Những gì Đức Phật khuyên dạy chúng ta, hãy lắng nghe, suy ngẫm kỹ, để tâm mà hành trì thì đời này tốt đẹp, đời sau tốt đẹp, người trí khen ngợi và được quả báo bậc nhất cả hai đời và sau khi chết sinh thiên.
(WASHINGTON, ngày 12 tháng 2, Reuters) – Quyền Giám đốc NASA Janet Petro cho biết Bộ Cải Tổ Chính Phủ (Department of Government Efficiency, DOGE), do tỷ phú Elon Musk lãnh đạo, sẽ kiểm tra chi tiêu của NASA. Bà cũng xác nhận hàng trăm nhân viên của cơ quan đã chấp nhận đề nghị nghỉ việc từ chính phủ.
(WASHINGTON/MOSCOW/KYIV, ngày 12 tháng 2, Reuters) – Trump tuyên bố cả Putin và Zelenskiy đều bày tỏ nguyện vọng hòa bình trong các cuộc điện đàm riêng với ông. Trump liền chỉ đạo các viên chức cấp cao của Hoa Kỳ khởi động các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt cuộc chiến Ukraine.
Wikipedia ghi lời nhà văn Nguyễn Quang Lập: ... có trí lực để viết những bài báo như Huy Đức cũng không ít người, cũng không ít người có thể viết hay hơn, nhưng có cái tâm sáng trưng như thằng Huy Đức để nói thẳng, nói to những điều tâm huyết như nó thì quả là hiếm..."
DALLAS – Hôm thứ Ba (11/2), Cơ quan Điều tra Liên bang (FBI) loan báo vừa phát hiện thêm 2,400 hồ sơ mới liên quan đến vụ ám sát cố Tổng thống John F. Kennedy trong lúc đang ráo riết đẩy nhanh mức độ giải mật hàng ngàn tài liệu theo sắc lệnh hành pháp Trump ban hành hồi tháng trước, theo APNews.
WASHINGTON – Hôm thứ Ba (11/2), Bộ Nội An (DHS) ra thông cáo cho biết Cơ quan Khẩn cấp Liên bang (FEMA) vừa sa thải Giám đốc Tài chánh Mary Comans cùng ba nhân viên khác. Lý do được đưa ra là họ đã thực hiện các khoản thanh toán “bất hợp lý” và “bất thường” cho các khách sạn ở thành phố New York, nơi được sử dụng làm nơi ở cho di dân, theo Reuters
Y tế báo động: Một công nhân làm nghề sữa ở Nevada đã bị nhiễm một loại cúm gia cầm mới khác với loại đã lây lan trong các đàn gia súc ở Hoa Kỳ kể từ năm ngoái, các viên chức y tế liên bang cho biết hôm thứ Hai. AP đưa tin rằng căn bệnh này được coi là nhẹ. Triệu chứng chính của người này là mắt đỏ và kích ứng
Viet Bao Podcasts
Tạp Chí Truyền Thanh
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.