Thề Thốt Với Quý Bà

Làm thế nào để chinh phục trái tim của phụ nữ" Hứa hẹn một mối tình lãng mạn" Hay là thề thốt sẽ tặng nàng một chiếc xe Acura" Hay cam kết sẽ có việc làm ổn định, lương cao" Hay là các giá trị gia đình bền vững" Hay là hứa tặng quý bà dàn phi đạn phòng thủ kín mít, và các bàn tay sắt sẵn sàng tung ra đánh khắp thế giới" Và vân vân... đủ thứ câu hỏi đang được nghiên cứu bởi các chiến lược gia hai đảng Cộng Hòa, Dân Chủ trong cuộc vận động tranh cử đang dần tơi chỗ ngày một gay gắt.

Lá phiếu phụ nữ đang được nhìn xem một chìa khóa quyêt định để chiến thắng trong cuộc đua giữa Bush, Kerry vào tòa nhà Bạch Ốc.
Một cách chính xác, bất kể các bản thăm dò có thực hiện khoa học và nghiêm túc tới đâu, không ai có thể bảo đảm được là đa số quý bà sẽ bầu ra sao vào ngày 2-11 năm nay. Trước tiên là chuyện rât bình thường: lòng của quý bà lúc nào cũng trồi sụt bât thường, cũng rất là dễ dàng cảm động, chỉ cần nói ngon nói ngọt thì gần như là dao động liền. Mà rất là nhà nghề: cả ông Bush và Kerry đều biết cách dỗ ngon hứa ngọt. Nói gì chuyện thời tiết sớm mưa chiều nắng, lòng nàng có thể biến đổi vui giận thương ghét chỉ trong khoảnh khắc hay sao"

Nếu trong khi Thượïng Nghị Sĩ Bob Dole đại diện Cộng Hòa ra tranh cử năm 1996, liền gọi ngay quý bà là soccer moms, nhắm ngay vào khối những bà mẹ chở con đi đá banh cuối tuần, và đề cao giá trị gia đình. Đây là độc chiêu lúc đó, vì Tổng Thống Bill Clinton nổi tiếng rất mực lẳng lơ, và còn dính thêm mấy nữ nạn đầy sóng gió, chưa kể các đơn kiện từ quý bà từng quen biết thời làm Thống Đốc Arkansas. Vậy mà rồi Dole cũng thua. Phước đức của Clinton quả nhiên là lớn.

Lần này phần lớn quý bà, theo các thầy bàn nhận xét, sẽ ưu tiên nhìn vào vấn đề an ninh. Bản tin AP đầu tuần này kể về trường hợp Cynthia Moore - một bà mẹ 34 tuổi, ở Watkins Glen, N.Y., độc thân, tấm lòng phóng khoáng và ghi danh theo đảng Dân Chủ - cho biết rằng bà sẽ bầu cho TT Bush vì "ông ta sẽ làm tốt hơn trong việc bảo vệ" hai đứa con gái của bà.

Chỗ này mà Kerry lý luận thì không nên. Vì phải biết, cứ hỏi quý ông khắp thế giới thì rõ, không ai cãi nổi với quý bà, khi họ đã tin chắc vào điều gì. Thế là phải nghĩ ra vài độc chiêu nào khác, hay là chờ tình hình diễn biến. Bản thăm dò Pew Research Center cho thấy khi thăm dò quý bà các ngày 22-26 tháng 9, thì điểm Bush và Kerry bằng nhau, trong khi hồi tháng 8 thì cũng với phụ nữ, Kerry hơn Bush tới 10 điểm.
Đó là chuyện trước cuộc tranh luận đầu tiên của Bush-Kerry. Vậy thì, sau ngày 30-9 tình hình ra sao" Trong cuối tuần qua, khi cuộc tranh luận còn hình ảnh đầy ắp trong trí nhớ dân Mỹ, thì chủ đề chính vẫn là khủng bố và cuộc chiến ở Iraq. Theo Democracy Corps, 1 tổ chức lãnh đạo bởi các nhà hoạt động Dân Chủ, nhà thăm dò Stan Greenberg và chiến lược gia James Carville, làm bản thăm dò trên 1,318 cử tri nhiều phần sẽ đi bầu và có xem cuộc tranh luận cho thấy điểm Kerry tăng thêm 15 điểm trong số phụ nữ tốt nghiệp đại học và tăng 11 điểm trong quý bà cao niên - tức là 2 nhóm phụ nữ đã từng rời bỏ Kerry để đứng về Bush sau Đại Hội Cộng Hòa. Nghĩa là, lại đổi ý kiến nữa.

Những dao động nắng sớm chiều mưa này cực kỳ quan trọng, vì tất cả các phe đồng ý rằng Kerry sẽ thua nếu không kiếm lại điểm từ quý bà, "những ngườøi có khuynh hướng quyết định trễ hơn quý ông."
Andrew Kohut, giám đốc PEW, nói, "Chuyện đơn giản thế này: Để thắng cử, thì Kerry phải kiếm đa số phiếu bên phụ nữ."

Khó khăn cho Kerry lúc này là, "Nếu Kerry không thắng phiếu nữ cử tri tới 10 điểm, thì thất cử liền." Đó lại là nhận xét khác từ nhà thăm dò Dân Chủ Doug Schoen, người trên nguyên tắc không liên hệ tới ban vận động nào. Mà để kiếm phiếu quý bà thực sự cũng không dễ, bởi vì đâu phaiûi chuyện đẹp trai hay hứa biển thề non là được đâu. Cứ xem Al Gore đẹp trai như Phan An, Tống Ngọc vẫn còn thua mà.

Theo tuần báo Time tuần này phân tích, thì các cuộc bầu cử tổng thống mới đây cho thấy một "khoảng cách tính phái" trong đó phụ nữ, những ngườøi chiếm tới 52% số cử tri, nghiêng về Dân Chủ hơn là đàn ông. Bản phân tích này cho thấy khuynh hướng này sẽ dẫn tùới các chiến lược đối phó mới: Năm 1996, TT Clinton thắng Bob Dole với 16 điểm trong số nữ cử tri, và bằng điểm trong số nam cử tri, thế nên Clinton đăc cử dễ dàng. Trong kỳ tuyển cử sát nút năm 2000, Al Gore hơn Bush 11 điểm trong số nữ cử tri, trong khi nam cử tri ủng hộ Bush nhiều hơn cùng tỉ lệ đó.

Trong kỳ bầu cử năm 2004, vấn đề là hướng đi của phụ nữ trông có vẻ bât lợi cho Kerry. Bản thăm dò AP-Ipsos lấy các ngày 20-22 tháng 9 cho thấy đàn ông ủng hộ Bush ở tỉ lệ 57-40 trong khi đàn bà thì chia đều điểm cho Bush-Kerry.

Vấn đề quan tâm tập trung cho năm nay chính là an ninh, thế nên tương tự như kiểu noiùi "soccer moms" của năm 1996, năm nay các nhà phân tích đã tung ra nhóm chữ "security moms," những bà mẹ quan tâm bầu theo ưu tiên về an ninh. Nhưng phân tích như thế có thật đúng hay không"
Nhà chiến lược Cộng Hòa Ed Goeas nói rằng đúng là đang có đông đảo quý bà như thế, "họ quan tâm về cuộc chiến khủng bố, về cuộc chiến Iraq và họ thấy Bush là câu trả lời."

Nhóm chữ đó thật ra còn xuất sinh từ các bản thăm dò năm nay. Thí dụ, bản thăm dò PEW khám phá thấy 79% phụ nữ đặt quan tâm về khủng bố làm ưu tiên cao nhất, trong khi 72% nam giới nghĩ như thế.
Chính yếu tố lập trường quý bà dễ dao động, tâm hồn của quý bà dễ sớm nắng chiều mưa mới giaỉ thích được vì sao điểm của Kerry cứ hết lên rồi xuống, rôi qua xuống lại lên" Có phải cứ hễ thấy Bush-Cheney hù dọa chút gì, là nhiều bà nghiêng điểm rời Kerry ngay"

Nhưng cũng có nhà phân tích ngờø vực về lý giải có vẻ phóng đại với nhóm chữ đó. Nhà thăm dò của Đảng Dân Chủ Anna Greenberg nói rằng các phụ nữ da trắng có chồng thường có khuynh hướng thiên Cộng Hòa, hơn là đứng vào nhóm "cử tri nghiêng ngả" (swing voters). Bà chiến lược gia này giaỉ thích, vấn đề thật của Kerry chính là chưa làm tốt trong việc tiếp cận quý bà thiên Dân Chủ để giải thích về "các vấn đề họ quan tâm nhất, thí dụ như y tế và kinh tế."

Tạp chí Time dẫn lời các chiến lược gia Dân Chủ, rằng lúc nào mà quý bà không quan tâm về an ninh, "Đó, gần như tât cả đàn ông và tất cả đàn bà [đều quan tâm về an ninh]." Có nghĩa rằng nhóm chữ "security moms" chỉ là do Cộng Hòa tung ra cho không khí trầm trọng thêm mà thôi, trong lúc không khí đã là trầm trọng rồi.

Ken Mehlman, trưởng ban vận động của Bush, thì hài lòng về điểm phụ nữ năm nay đang có vẻ hướng về Bush nhiều hơn, "Cả 2 đảng đều có những khoanûng cách tính phái - Dân Chủ thì [ít] nam giới, Cộng Hòa thì [ít] nữ giới... Nhưng giây phút này khoảng cách tính phái của chúng tôi [Cộng Hòa] đã được sửa chữa xong, còn họ [Dân Chủ] thì chưa xong."

Đó cũng là lý do mà Kerry lúc nào cũng muốn nhấn mạnh về gánh nặng chi phí trong gia đình, "Hai đồng lương khó chi nổi căn bản chi phí. Tiền chăm sóc y tế, xăng, chăm sóc trẻ và học phí tăng vọt quá mái nhà. Phá sản cá nhân cao kỷ lục mọi thời. Và gia đình trung bình cứ đang thấy lương giảm 1,500$ mỗi năm..."

Ngôn ngữ đó dễ thuyết phục các bà mẹ năm nay không" Vấn đề là, phụ nữ chiếm nhiều hơn phân nửa dân số và nhiều phần ưa đi bầu hơn đàn ông. Trong năm 2000, số lượng đàn bà đi bầu đông hơn quý ông tới gần 8 triệu cử tri.

Không chỉ là chuyện siêng đi bầu hơn, vấn đề còn là: quý bà có khuynh hướng quyết định trễ về việc chọn ứng viên. Có thể hiểu là quý bà suy nghĩ chậm hơn cũng được, hay nói quý bà suy nghĩ chín chắn hơn quý ông cũng được. Theo bản thăm dò Time mới đây: tới 61% số cử tri chưa quyết định, còn nghiêng ngửa, chính là quý bà vậy. Thế mới biết, quý ông lúc nào cũng nhanh nhẩu, muốn làm ào ào thiệt mau. Còn quý bà thì đắn đo lắm, cầm lá phiếu lên và suy nghĩ rất chậm chạp, rất cẩn trọng... còn hơn là ra chợ Tân Định mua hàng với kiểu dùng dằng mặc cả kề cà, hay là kỹ hơn, hệt như là khi nàng cân nhắc, lắc đầu tới, lắc đầu lui trước khi nhắm mắt trao thân gửi phận cho chàng vậy. Nhưng coi bộ, cả 2 chàng Bush-Kerry đều không hiền chút nào.

• SINH HOẠT CỘNG ĐỒNG
• Tâm Tình Thầy Trò: Cô Bé Đơn Côi Trong Mùa Lễ
• Các Gia Đình Chuyến Bay 93 Xin Lập Đài Tưởng Niệm Ở Pa
• Chuyện Trong Nhà Ngoài Ngõ: Ngày Mùng Một Tết Của Ta...