Tuần qua, Louisana là tiểu bang Hoa Kỳ đầu tiên phân loại lại thuốc phá thai vào danh sách dược phẩm nguy hại cần phải có toa bác sĩvà sẽ bị tù hình nặng nếu sử dụng không có toa.
Cuối tuần trước, thống đốc bang Louisiana đã ký thành luật một dự luật đánh dấu lần đầu tiên trong cuộc chiến về quyền sinh sản ở Mỹ, một tiểu bang Hoa Kỳ đã phân loại thuốc mifepristone và misoprostol, những loại thuốc thường được sử dụng phá thai vào danh mục Tố chất schedule 4” (Schedule IV) – danh mục các chất có thể bị lạm dụng và gây nghiện, cùng nhóm này có các loại thuốc như Ambien, Valium và Xanax, các Chất Phải Kiểm Soát Đặc Biệt (Controlled Substances). Sở hữu ma túy mà không có đơn thuốc hợp lệ sẽ là tội hình sự có thể phải ngồi tù tới 10 năm. Các thuốc này ở Louisiana hiện được xếp cùng loại với các loại thuốc phiện, như opioid và Xanax—các loại thuốc được cho là có nguy cơ bị lạm dụng—mặc dù cộng đồng y tế và FDA coi mifepristone và misoprostol là an toàn. Theo luật này, việc sở hữu thuốc phá thai mà không có toa thuốc ở Louisiana sẽ là hành vi phạm pháp, có thể bị phạt tù hình sự và phạt tiền lên đến hàng ngàn Mỹ Kim.
Phiên bản ban đầu của dự luật, được Thượng dân biểu Cộng hòa Thomas Pressly giới thiệu vào tháng 3, tập trung vào việc hình sự hóa việc cưỡng bức phá thai. Pressly nói rằng Ông đã rất xúc động khi em gái của Ông phát hiện ra vào năm 2022 rằng người chồng khi đó của cô ấy đã trộn thuốc misoprostol vào thức uống của cô ấy mà cô ấy không hề hay biết. Sau khi phiên bản dự luật đó được Thượng viện tiểu bang biểu quyết thông qua, Pressly đã đề nghị một sửa đổi gây tranh cãi nhằm phân loại lại thuốc phá thai vào danh sách các chất được kiểm soát chặt chẽ, trả lời trong một cuộc phỏng vấn với KSLA News rằng ông muốn “đảm bảo rằng chúng không được đưa vào tay” của những kẻ xấu và tội phạm.” Phiên bản sửa đổi của dự luật đã nhận được nhiều phản đối nhưng cuối cùng đã được thông qua.
Ở Louisiana, nơi phá thai đã bị cấm trong hầu hết các trường hợp kể từ năm 2022, việc sử dụng mifepristone và misoprostol để phá thai vốn đã bị hạn chế rất nhiều — vì vậy luật mới sẽ dẹp bỏ phần lớn các phương pháp điều trị y tế khác. Ngoài việc sử dụng để phá thai, Mifepristone và misoprostol được sử dụng trong y tế thông thường, chẳng hạn như gây chuyển dạ, ngăn chặn xuất huyết sau sinh và điều trị sẩy thai. Theo luật mới, các bác sĩ phải có giấy phép cụ thể để kê đơn thuốc và thuốc sẽ cần được bảo quản ở những cơ sở đặc biệt mà các phòng khám ở các vùng nông thôn khó tiếp cận được. Các chuyên gia dự đoán rằng sự nhầm lẫn về luật pháp và nỗi sợ bị truy tố sẽ có tác động nguy hiểm đáng sợ đối với bệnh nhân và nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
Các chuyên gia y tế đã gióng lên hồi chuông cảnh báo, với hơn 200 bác sĩ trong bang được cho là đã ký một lá thư cảnh báo rằng luật pháp của Louisiana sẽ gây nhầm lẫn và tạo ra nhiều rào cản đối với việc chăm sóc sức khỏe thai phụ hiệu quả. Bởi vì các bác sĩ chưa kê toa thuốc phá thai ở Louisiana nên luật này “có thể sẽ có tác động rất nhỏ đến việc phá thai và có tác động đáng kể hơn đến sẩy thai và chăm sóc sản khoa,” Greer Donley, giáo sư luật tại Đại học Pittsburgh, người đã viết cho tờ New York Times.
Melissa Goodman, giám đốc điều hành của Trung tâm Sức khỏe Sinh Sản Khoa Luật UCLA nói rằng: “Các chuyên gia y tế lâu nay cần kê đơn thuốc vì bất kỳ lý do gì - thậm chí họ đã nhiều lần sử dụng thuốc này không nhằm mục đích gây sảy thai - giờ đây sẽ phải vượt qua nhiều rào cản”. Bà lưu ý rằng những hạn chế mới có thể khiến các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe rời khỏi Louisiana—một tiểu bang vốn đã có dịch vụ chăm sóc sức khỏe thai phụ yếu kém —và luật này có thể tạo tiền lệ cho các nhóm hoạt động đang cố gắng vận động cho các loại thuốc như thuốc ngừa thai và thuốc tâm thần nhằm điều trị sức khỏe trở nên bất hợp pháp vì lý do ý thức hệ.
Theo Viện Guttmacher, năm ngoái đã có hơn 640,000 ca phá thai bằng thuốc ở Hoa Kỳ - hơn 60% số ca phá thai trong hệ thống chăm sóc sức khỏe chính thức. Con số này tăng từ 53% vào năm 2020, trước khi Roe kiện Wade bị lật ngược. Nhưng những loại thuốc này đã phải đối mặt với những thách thức pháp lý trên khắp Hoa Kỳ. Texas đã cấm mifepristone một cách hiệu quả vào năm 2023 khi một thẩm phán đình chỉ việc phê duyệt loại thuốc này của FDA (mặc dù tòa phúc thẩm đã ra phán quyết duy trì quyền tiếp cận lại loại thuốc này ngay sau đó).
Theo Viện Guttmacher, 29 bang đã cấm phá thai hoặc hạn chế sử dụng thuốc phá thai, và Arizona cấm gửi thuốc phá thai qua đường bưu điện. Hiện tại, Tòa án Tối cao đang xem xét một vụ kiện khiến mifepristone càng trở nên khó tiếp cận hơn nhiều, mặc dù các thẩm phán đã ra tín hiệu vào tháng 3 rằng họ sẽ không hạn chế khả năng tiếp cận loại thuốc này. (Một số người trong số họ bày tỏ lo ngại về tác động của việc ban hành các hạn chế trên toàn quốc hoặc đảo ngược các phán quyết của FDA.)
Louisiana có thể là tiểu bang dẫn đầu, tạo tiền lệ cho các bang khác trong việc hạn chế phụ nữ tiếp cận với mifepristone và misoprostol. Luật này là một ví dụ nổi bật cho thấy những gì các nhà lập pháp có thể thực hiện trong nỗ lực ngày càng tiến xa của đảng cộng hòa nhằm hạn chế việc sử dụng thuốc hầu tước bỏ quyền phá thai trên toàn quốc.
Nguyên Hòa tổng hợp
Gửi ý kiến của bạn