Hôm thứ Ba, Chủ tịch Hạ Viện Kevin McCarthy tuyên bố mở một cuộc điều tra luận tội Tổng thống Joe Biden; động thái này được cho là để xoa dịu các nhà lập pháp cực hữu đang đe dọa sẽ lật đổ McCarthy nếu ông không chấp thuận các yêu cầu về việc cắt giảm chi tiêu nhằm buộc chính phủ phải đóng cửa vào cuối tháng này, theo New York Times.
Quyết định của McCarthy đơn phương công bố một cuộc điều tra luận tội mà không qua một cuộc biểu quyết chính thức nào từ Hạ Viện, gắn kết các cuộc điều tra của Đảng Cộng Hòa đối với Biden với cuộc chiến ngân sách đang ầm ĩ trong Capitol Hill. Có vẻ như quyết định này là một nỗ lực nhằm dập tắt cuộc nổi loạn bùng phát từ những nhà phê bình cực đoan, họ cáo buộc Chủ tịch Hạ Viện không đủ cứng rắn trong quan điểm về ngân sách khi không thuận theo các yêu cầu của họ: điều tra Tổng thống quyết liệt hơn.
McCarthy cho biết ông sẽ giao nhiệm vụ cho ba ủy ban – Giám Sát, Tư Pháp, và Chuẩn Chi – thực hiện cuộc điều tra nhắm vào tổng thống Biden và gia đình ông, khi Đảng Cộng Hòa nỗ lực săn lùng bằng chứng về hành vi sai trái tài chánh hoặc tham nhũng. Sau nhiều tháng soi mói, Đảng Cộng Hòa không tìm thấy bằng chứng nào, dù vẫn tuyên bố rằng họ có đủ thông tin để tiến hành điều tra thêm.
Thông báo của McCarthy dọn đường cho các nhà điều tra Hạ Viện gởi trát đòi hồ sơ ngân hàng của Biden và các thành viên gia đình ông.
Phát biểu ngắn gọn tại Capitol Hill, McCarthy cáo buộc Tổng Thống Biden đã nói dối về việc biết hay không biết các giao dịch kinh doanh của con trai ông là Hunter Biden. Đồng thời, McCarthy cũng đặt ra câu hỏi về hàng triệu MK mà Hunter và các thành viên khác trong gia đình Biden kiếm được từ các công ty nước ngoài. McCarthy còn cáo buộc chính quyền Biden “ưu ái” cho con trai Tổng Thống trong cuộc điều tra hình sự về vấn đề thuế.
Trong nhiều tuần, McCarthy đã ra hiệu sẽ ủng hộ một cuộc điều tra luận tội Tổng Thống nhằm trao thêm quyền lực cho các nhà điều tra Quốc Hội để đào sâu vào vấn đề tài chánh của gia đình Biden. Phát động một cuộc điều tra như vậy có nghĩa là Đảng Cộng Hòa không còn phải chứng minh cuộc điều tra của họ nằm trong phạm vi lập pháp và sẽ có quyền hạn rộng hơn để yêu cầu các tài liệu và lời khai, với mục tiêu cuối cùng là đưa ra một hoặc nhiều điều khoản luận tội Tổng Thống.
Nhưng động thái hôm thứ Ba là một sự thay đổi lớn trong chiến lược của McCarthy. Trước đó, Chủ tịch Hạ Viện đã cho rằng ông tin toàn bộ Hạ Viện nên bỏ phiếu xem có nên điều tra luận tội hay không. Hai cuộc điều tra luận tội Tổng Thống trong lịch sử hiện đại, Bill Clinton năm 1998 và Donald J. Trump năm 2019, đã được toàn thể Hạ Viện tán thành. Hạ viện đã luận tội Trump lần thứ hai vào năm 2021 mà không cần điều tra, chỉ vài ngày sau vụ bạo loạn Capitol Hill ngày 6 tháng 1.
Quyết định là một sự ngầm thừa nhận rằng McCarthy thiếu phiếu trong bối cảnh GOP đang ‘lục đục nội bộ.’ Nhóm dân cử cực hữu trong Đảng Cộng Hòa vẫn trung thành với Trump và muốn trả thù lại vụ luận tội cũng như hàng loạt vụ truy tố hình sự mà cựu Tổng thống đang phải đối mặt, và đang thúc đẩy mạnh mẽ cho cuộc luận tội Biden.
Nhưng một số dân cử Đảng Cộng Hòa, bao gồm cả những người từ các quận mà Biden từng giành chiến thắng, cho biết họ không ủng hộ cuộc điều tra luận tội trừ khi các nhà điều tra có thể liên kết các giao dịch kinh doanh của Hunter Biden với cha, hoặc phát hiện ra bằng chứng phạm tội nặng hay nhẹ.
Trong một tuyên bố được đăng trên X (trước đây là Twitter), Ian Sams, phát ngôn viên của Tòa Bạch Ốc, đã chỉ trích McCarthy vì đã dính líu tới cái được gọi là “chính trị cực đoan tệ hại nhất”. Sams đăng rằng: “Các dân cử Đảng Cộng Hòa tại Hạ Viện đã đào bới Tổng Thống trong 9 tháng và chẳng đưa ra được bằng chứng nào về hành vi sai trái. Các thành viên GOP của chính ông ta đã nói như vậy. Ông ta đã thề sẽ tổ chức bỏ phiếu rồi mới mở luận tội, giờ thì tráo trở vì chẳng ai ủng hộ.”
McCarthy đã lên lịch thông báo một cách vội vàng, sau khi DB Matt Gaetz đưa ra thông báo vào tối thứ Hai rằng sẽ có bài phát biểu trên sàn Hạ viện để chỉ trích McCarthy và đưa ra lý do cho việc truất phế ông. DB Matt Gaetz là dân cử Đảng Cộng Hòa ở Florida và thường xuyên chỉ trích Chủ tịch Hạ Viện. Vỏn vẹn vài phút sau phát biểu của McCarthy vào tối thứ Ba, Gaetz đã đưa ra bài phát biểu, chỉ trích Chủ tịch Hạ Viện đã nuốt lời để đổi lấy phiếu bầu nhằm giữ vững cái ghế Chủ tịch Hạ Viện của mình.
Gaetz nói: “Hôm nay tôi vùng dậy để thông báo rằng, thưa ngài Chủ tịch, rằng ông không tuân theo thỏa thuận cho phép ông đảm nhận vai trò này,” trách cứ McCarthy vì đã nhân nhượng trong thỏa thuận về ngân sách với Biden trong năm nay, đình chỉ hạn mức nợ và không biểu quyết về mức trần nợ công cũng như điều chỉnh cân đối ngân sách. “Việc trước mắt của Hạ Viện là buộc ông phải ngay lập tức tuân thủ hoàn toàn, hoặc truất phế ông.”
Gaetz bác bỏ tuyên bố về cuộc luận tội của McCarthy là “những bước nhỏ” thiếu chiến lược nghiêm túc, và kêu gọi Đảng Cộng Hòa phản đối dự luật chi tiêu tạm thời, cần thiết để giữ cho chính phủ hoạt động đến hết ngày 30 tháng 9.
McCarthy đang trong tình trạng ‘trên đe dưới búa,’ vừa phải tìm cách xoa dịu phe cực hữu trong Đảng, vừa phải tìm kiếm một số thỏa thuận về ngân sách với Thượng Viện và Tòa Bạch Ốc để tránh việc đóng cửa chính phủ, vốn rất nguy hiểm về mặt chính trị.
Đảng Dân Chủ đang chuẩn bị ứng phó với cuộc luận tội Tổng Thống. DB Jamie Raskin của Maryland, dân cử Đảng Dân Chủ hàng đầu trong Ủy Ban Giám Sát, đã hội ý với các thành viên trong ủy ban để lên kế hoạch ứng phó với Đảng Cộng hòa.
Hôm thứ Hai, Đảng Dân Chủ cũng đã công bố một tài liệu dài 14 trang, nêu chi tiết những “thất bại nặng nề” của Đảng Cộng Hòa trong cuộc điều tra nhắm vào Biden.
Theo như trong tài liệu, Ủy ban Giám sát, dẫn đầu bởi DB James R. Comer, Đảng Cộng Hòa Kentucky, đã nhận được hơn 12,000 trang hồ sơ ngân hàng theo yêu cầu, xem xét hơn 2,000 trang báo cáo hoạt động đáng ngờ và dành hàng tiếng đồng hồ để phỏng vấn các nhân chứng, trong đó có hai cựu cộng sự của Hunter Biden. Tuy nhiên, cho đến nay, không có hồ sơ ngân hàng nào bị phát hiện là có bất kỳ khoản thanh toán nào cho Tổng Thống Biden.
Raskin mỉa mai: “Thay vì nghiên cứu luật để thúc đẩy lợi ích chung hay thậm chí chỉ để duy trì hoạt động của chính phủ thôi cũng được, các dân cử Đảng Cộng Hòa tại Hạ Viện lại đang vũ khí hóa các văn phòng của mình và khai thác quyền lực cũng như nguồn lực của Quốc Hội để tung ra các thuyết âm mưu dị hợm và trắng trợn về Tổng thống Biden.”