Bình luận thời cuộc
Hai bài trước đã viết về sự quan hệ giữa Trung Quốc với Lào và Campuchia, còn quan hệ với ASEAN, vì hai nước này có lập trường thân Trung Quốc, khiến 6 nước trong khối tách ra họp riêng vào tháng Hai này tại Indonesia. Bài này viết về sự quan hệ giữa Trung quốc với Philippne, Việt
✲ Trung quốc -
Viện nghiên cứu CISS thuộc đại học Thanh Hoa, Bắc Kinh, một tổ chức tư vấn của Trung Quốc đã cảnh báo Bắc Kinh về những rủi ro địa chính trị trong năm nay, nhấn mạnh khả năng có thể quay đầu lại chính sách Biển Đông của Manila sau cuộc bầu cử tổng thống Philippines vào tháng Năm. Trong dự báo về các rủi ro an ninh bên ngoài của Trung Quốc vào năm 2022, Trung tâm Chiến lược và An ninh Quốc tế (CISS) tại Đại học Thanh Hoa cho biết các mối đe dọa đối với biên giới của Trung Quốc và các vùng biển xung quanh có tầm quan trọng lớn nhất.(Theo SCMP-HK ngày 17.1.2022)
Philippines là một trong số các quốc gia trong khu vực tranh chấp yêu sách của Trung Quốc đối với hầu hết Biển Đông. Năm 2013, Manila đã nộp đơn lên Tòa án Trọng tài Thường trực ở La Hay để ra phán quyết về tranh chấp, với phán quyết của tòa vào năm 2016 rằng không có cơ sở pháp lý cho yêu sách của Trung Quốc. Duterte đã không thúc đẩy phán quyết, nhưng Ferdinand Marcos Jr, một trong những ứng cử viên chính vào chức tổng thống ủng hộ quan điểm này.
CISS cho biết các khả năng bao gồm “một nhà lãnh đạo mới của Philippines điều chỉnh mạnh mẽ chính sách Biển Đông sau khi nhậm chức, dẫn đến các trường hợp khẩn cấp ở vùng biển tranh chấp giữa hai nước”. Philippines sẽ bỏ phiếu bầu tổng thống mới thay thế ông Rodrigo Duterte, người đã tìm kiếm mối quan hệ thân thiện với Bắc Kinh trong nhiệm kỳ 6 năm của ông ta.
Nhưng Phó Tổng thống Leni Robredo, một ứng cử viên tổng thống khác, đã mô tả sự hiện diện của Trung Quốc ở vùng biển Philippines là "mối đe dọa nghiêm trọng nhất" mà nước này phải đối mặt kể từ Thế chiến thứ hai. Báo cáo của CISS cũng cảnh báo những nguy cơ về biên giới giữa Trung Quốc và Ấn Độ vào năm 2022, mặc dù hai bên đã đồng ý tránh đối đầu, và duy trì sự ổn định ở khu vực phía Tây, nơi xảy ra các cuộc đụng độ đẫm máu vào năm 2020. Họ cũng đã đồng ý tiếp tục nỗ lực để đạt được một giải pháp được cả hai bên chấp nhận, theo các cuộc đàm phán hồi đầu tháng.
CISS cho biết sự chia rẽ ý thức hệ cũng có thể dẫn đến mối quan hệ tồi tệ hơn với các cường quốc lớn, với nhiều chuyên gia lo ngại về cuộc bầu cử ở Pháp vào tháng Tư. Theo CISS: “Nếu ứng cử viên cực hữu Marine Le Pen được bầu, sẽ có thể ảnh hưởng đến sự ổn định chính trị của châu Âu và thay đổi chính sách Trung Quốc của Pháp cũng như quan hệ Trung Quốc-EU”. Le Pen, từ đảng cực hữu National Rally, đã nói rằng Pháp nên đứng lên chống lại sự quyết đoán ngày càng tăng của Trung Quốc ở Ấn Độ - Thái Bình Dương.
Các rủi ro khác được CISS xác định là tai nạn hoặc trường hợp khẩn cấp giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ trong vùng biển và vùng trời xung quanh Trung Quốc, chẳng hạn như vụ va chạm máy bay năm 2001 sẽ lặp lại. CISS cho biết Đài Loan vẫn là một điểm nóng có khả năng gây ra khủng hoảng, với việc Mỹ tiếp tục nâng cấp mối quan hệ với hòn đảo này để giúp mở rộng không gian quốc tế của mình. Một tai nạn quân sự ở eo biển Đài Loan cũng có thể xảy ra.
“Ví dụ, quân đội Hoa Kỳ có thể tăng tần suất các chuyến bay trong vùng biển và không phận tại eo biển Đài Loan, dẫn đến một vụ tai nạn giữa Quân Giải phóng Nhân dân và quân đội Hoa Kỳ,” trung tâm cho biết. "Kịch bản này được đánh giá rất cao." CISS cũng cảnh báo rằng những thay đổi chính trị ở các quốc gia dọc theo lộ trình của Sáng kiến Vành đai và Con đường có thể dẫn đến khủng bố, đặc biệt là ở châu Phi, Trung Đông và Nam Á. Trung Quốc nên cảnh giác với sự lan tràn của chủ nghĩa khủng bố, chủ nghĩa ly khai và chủ nghĩa cực đoan từ Afghanistan có thể đe dọa an ninh của Trung Quốc và các nước láng giềng.
Trong số các mối đe dọa khác là sự leo thang về xung đột kinh tế và thương mại quốc tế liên quan đến Trung Quốc; những thay đổi trong quan hệ quốc tế ở Đông Bắc Á đặc biệt là quan hệ Trung Quốc - Nhật Bản; an ninh mạng; phản ứng dây chuyền do đại dịch gây ra; và rủi ro tài chính ở các nền kinh tế lớn trên thế giới.[1]
✲
Tuần trước Philippines thông báo ký kết hợp đồng 375 triệu đô la trang bị tên lửa hành trình siêu thanh BrahMos của Ấn Độ. Do có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc ở Biển Đông, việc Manila tăng cường khả năng phòng thủ được xem là một tín hiệu mạnh gửi đến Bắc Kinh. Còn đối với Ấn Độ, hợp đồng cung cấp tên lửa cho Philippines giúp New Delhi thực hiện một công đôi việc. Theo Radio Pháp RFI ngày 24.1.2022. [2]
✲ VN-TQ: Việt
Theo bản văn Anh ngữ của đài radio VOA ngày 5.12.2021 - Các học giả và cơ quan nghiên cứu ở Trung Quốc cho rằng lực lượng dân quân biển của Việt Nam ở Biển Đông có dấu hiệu gia tăng trong thập kỷ qua, nơi tranh chấp về lãnh hải với Hà Nội. Theo Viện Nghiên cứu Biển Đông Quốc gia (NISCSS), một tổ chức nghiên cứu có trụ sở tại tỉnh Hải Nam, Trung Quốc, cho biết dân quân 12 tuổi có số lượng từ 46.000 đến 70.000 người. NISCSS cho biết 13 trung đội với tổng số 3.000 người hoạt động gần quần đảo Hoàng Sa nơi đang có tranh chấp và 10.000 người khác vận hành các tàu đánh cá có vũ trang ngoài khơi miền nam Việt Nam.
Yun Sun, cộng sự cấp cao của Chương trình Đông Á tại Trung tâm Stimson ở Washington, cho biết 10 năm trước, lực lượng dân quân "chỉ mới bắt đầu". Collin Koh, nhà nghiên cứu an ninh hàng hải tại Đại học Công nghệ Nanyang ở Singapore, cho biết: “Họ đang cố gắng mở rộng lực lượng dân quân hàng hải. "Ý tưởng là lực lượng dân quân hàng hải hiện tại cần phải mở rộng nhân lực của mình."
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền khoảng 90% vùng biển rộng 3,5 triệu km vuông, được đánh giá cao về nguồn dự trữ thủy sản và nhiên liệu hóa thạch. Việt Nam cho rằng phần lớn hai chuỗi đảo lớn nhất trên biển là Hoàng Sa và Trường Sa thuộc quyền tài phán của Việt Nam. Trung Quốc là quốc gia tiến bộ nhất về quân sự trong số sáu chính phủ đang tranh chấp chủ quyền trên biển và họ kiểm soát Hoàng Sa. Trung Quốc và Việt Nam thỉnh thoảng đọ sức trên biển, với những cuộc chạm trán chết người được báo cáo vào năm 1974 và 1988.
Brunei, Malaysia, Philippines và Đài Loan cũng đòi hỏi tất cả hoặc một phần Biển Đông là của họ. Các nhà phân tích cho biết Trung Quốc duy trì lực lượng dân quân biển thể hiện rõ ràng nhất trên biển, một thuật ngữ mô tả các tàu đánh cá được trang bị vũ khí và ngư dân được huấn luyện để làm công việc bán quân sự với sự hỗ trợ của lực lượng bảo vệ bờ biển. Lực lượng dân quân hàng hải của Trung Quốc được thành lập vào những năm 1950 và chịu sự chỉ huy trực tiếp từ Quân đội Giải phóng Nhân dân, theo tổ chức nghiên cứu Rand Corp có trụ sở tại Hoa Kỳ công bố.
Sách trắng Quốc phòng năm 2019 của Việt Nam ghi nhận sự hiện diện của “lực lượng dân quân” trong nước và “những thay đổi về tổ chức và trang bị của lực lượng này” nhưng không nêu chi tiết. Koh nói, các ngư dân thành lập một lực lượng dự bị được đào tạo bán thời gian. Họ hoạt động như tàu tuần tra dễ bị bị phát hiện vì họ không trang bị lưới đánh cá, ông nói.
Ông Nguyễn Thành Trung, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế tại Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn nói, chính phủ không muốn chọc giận Trung Quốc hoặc dường như đang "sao chép" nó. “Họ không muốn cho thấy rằng chúng tôi đang sao chép một lá bài từ vở kịch của Trung Quốc - Trung Quốc đang sử dụng lực lượng dân quân đánh cá và chúng tôi cũng sử dụng loại hình tương tự để chống lại Trung Quốc,” Nguyễn nói.
Koh nói, lực lượng dân quân Việt Nam kém “chuyên nghiệp” hơn so với Trung Quốc. Các nhà phân tích tin rằng lực lượng dân quân của Việt Nam có thể làm chao đảo Trung Quốc chứ không phải từ các quốc gia tranh chấp hàng hải khác. Huang Kwei-bo, phó hiệu trưởng trường nghiên cứu quốc tế tại Đại học Quốc gia Chengchi ở Đài Bắc cho biết , Đài Loan lo ngại hơn về các máy bay mới của lực lượng không quân Việt Nam ở gần các đảo lớn của họ.
Jay Batongbacal, giáo sư về hàng hải quốc tế tại Đại học Philippines ở thành phố Quezon, cho biết: Các nhân viên quân sự Philippines và Việt Nam trao đổi các sự kiện thể thao trên các đảo bị chiếm đóng của nhau vào tháng 6 năm 2019. Batongbacal nói: “Mối quan hệ tương tác giữa ngư dân Philippines và Việt Nam cho đến nay rất tốt."
Các quan chức Philippines nói rằng các đội tàu đánh cá của Trung Quốc thỉnh thoảng tập trung hàng loạt gần các đảo nhỏ do Manila kiểm soát ở quần đảo Trường Sa trong 4 năm qua như một lời đe dọa. Ông Huang nói, Việt Nam có thể sẽ điều động lực lượng dân quân một cách thận trọng và cố gắng tránh xung đột. Ông nói: “Điều khó dự đoán hơn là, khi họ ở trên biển và tham gia giao chiến trên biển, liệu có xảy ra tình huống bắn nhầm hay không”.[3]
✲ VN-TQ: “Miệng nam mô, bụng một bồ dao găm”
Theo đài radio RFA ngày 24.1.2022 (ban Việt ngữ) - Mới đây, trong một diễn đàn trực tuyến do Đại sứ quán Trung Quốc tại Philippines và một nhóm vận động địa phương tổ chức ở thủ đô Manila, Philippines ngày 17/01, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị cho biết nước này sẽ không dùng sức mạnh để "bắt nạt" các láng giềng, nhấn mạnh sẽ giải quyết bất đồng ở Biển Đông một cách hòa bình. Ông này nói: "Việc chỉ chú trọng vào tuyên bố chủ quyền của một bên và áp đặt ý chí của mình lên những bên khác không phải cách mà các láng giềng đối xử với nhau. Điều này đi ngược lại triết lý phương Đông về sự hòa hợp giữa con người" (?) Với Philippines, ông mong muốn hai bên có thể "giải quyết hợp lý các vấn đề dựa trên tinh thần thiện chí và thực tế", đồng thời khẳng định Bắc Kinh sẽ "không sử dụng sức mạnh của mình để chèn ép các nước nhỏ hơn”.
Tuyên bố này của Ngoại trưởng Trung Quốc đưa ra sau chỉ vài ngày khi Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 12/1 đã công bố một báo cáo trong đó đưa ra những lập luận pháp lý bác bỏ các yêu sách phi pháp của Trung Quốc ở Biển Đông, đồng thời kêu gọi nước này ngừng các hoạt động cưỡng ép và bất hợp pháp ở khu vực, nhưng Bắc Kinh đã phản ứng gay gắt với báo cáo này.
Với tuyên bố của ông Vương Nghị, liệu Trung Quốc thay đổi quan điểm? hay đơn thuần đây chỉ là động thái “lừa phỉnh” để “trấn an” các nước ở Biển Đông? Có rất nhiều hành động của Trung Quốc gần đây đã cho thấy những lời nói trên của ông Vương Nghị không thể tin được.
• Từ “đường chín đoạn” cho đến “Tứ Sa”
Báo chí mới đây dẫn lời Ngoại trưởng Malaysia Saifuddin Abdullah phát biểu hồi tuần trước lưu ý rằng Bắc Kinh hiện “không nhắc đến 'đường 9 đoạn”, mà tập trung nhiều hơn để biện minh về cái mà họ gọi là “Tứ Sa”. Ông Saifuddin Abdullah nói rằng các nước ASEAN cũng đã nhận ra sự thay đổi này trong cách lập luận của Bắc Kinh và yêu sách này "thậm chí nguy hiểm hơn" yêu sách cũ .
Khu vực mà Trung Quốc gọi là “Tứ Sa” là bốn nhóm đảo ở Biển Đông mà Bắc Kinh nói rằng họ có “quyền lịch sử” đối với nhóm đảo này, gồm Đông Sa (Dongsha Qundao), quần đảo Hoàng Sa (Xisha Qundao), khu vực bãi ngầm Macclesfield (Zhongsha Qundao) và quần đảo Trường Sa (Nansha Qundao). Còn yêu sách mà Bắc Kinh có thể đang muốn làm lu mờ - yêu sách “đường 9 đoạn” - là một đường hình chữ U bao quanh hầu hết Biển Đông mà Trung Quốc lâu nay đã và đang sử dụng đòi hỏi và tuyên bố yêu sách chủ quyền của họ trên vùng biển tranh chấp này. Như vậy, chúng ta có thể thấy, sự “lươn lẹo” của Trung Quốc đối với các vấn đề chủ quyền ở Biển Đông ra sao.
• Các hành động đe doạ vẫn tiếp diễn
Ông Vương Nghị nói rất hay, nhưng mà người ta vẫn chưa dễ quên được khi mà chỉ chưa đầy hai tháng trước, Trung Quốc còn phái ba tàu hải cảnh phun vòi rồng, buộc hai tàu tiếp tế dân sự của Philippines phải quay đầu tại bãi Cỏ Mây thuộc quần đảo Trường Sa.
Thời báo Hoàn Cầu (Trung Quốc) ngày 19/1 lại đưa tin các lực lượng thuộc Chiến khu miền Nam của Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) vừa tiến hành tập trận huấn luyện bắn đạn thật ở Biển Đông. Các hành động hung hăng, đe doạ các quốc gia nhỏ yếu khác ở Biển Đông luôn xảy ra như vậy mà ông Vương Nghị nói chuyện đạo lý, liệu nghe có lọt tai chăng?
• Vu vạ dân quân biển Việt Nam
Cũng cách đây không lâu, tờ Nhân Dân Nhật Báo của Trung Quốc ngày 7/1 đăng bài bài của Ding Duo, Phó giám đốc Viện nghiên cứu Quốc gia Trung Quốc về Biển Hoa Nam (Biển Đông), phân tích về lực lượng “tàu đánh cá vũ trang” của Việt Nam với chiến thuật du kích nhằm chống lại lực lượng Trung Quốc trên biển .
Tác giả bài báo viết rằng: “Các ngư dân từ Trung Quốc, Malaysia và Indonesia cho biết họ đã bị các tàu đánh cá nước ngoài cướp và đe dọa ở Biển Đông trong những năm gần đây. Hơn chục thuyền viên trẻ trên những tàu đánh cá dị thường này có thể nói thông thạo tiếng Việt và họ cũng được trang bị vũ khí hạng nhẹ như súng lục và súng tiểu liên. Theo mô tả của ngư dân các nước, những tàu đánh cá vũ trang này rất có thể là của lực lượng dân quân biển Việt Nam.
Trong hơn một thập kỷ, Việt Nam đã sử dụng nguồn nhân lực và vật lực rất lớn để phát triển lực lượng dân quân biển. Lực lượng dân quân biển đóng vai trò là “con mắt” của Hải quân và Cảnh sát biển Việt Nam, thậm chí còn tham gia các cuộc đối đầu trên biển, không chỉ chèn ép mà còn đe dọa trực tiếp đến hoạt động và an toàn của tàu cá và tàu chấp pháp Trung Quốc.”
Trong một lần trả lời báo chí, Nhà nghiên cứu Nguyễn Thế Phương từ Việt Nam cho biết: Dân quân biển của Việt Nam phần lớn là ngư dân bản địa, hàng ngày vẫn đi đánh cá, ít được huấn luyện, chỉ được hưởng phụ cấp, không có lương.. hầu hết tàu cá của Việt Nam chỉ là tàu vỏ gỗ, chủ yếu đánh bắt gần bờ trong khi tàu dân quân biển Trung Quốc đều là tàu vỏ thép, được trang bị thiết bị vệ tinh, có thể đi xa bờ dài ngày và có khả năng chịu va chạm tốt.”
Như vậy là chúng ta đã thấy sự khác nhau rõ rệt giữa dân quân biển Việt Nam và dân quân biển Trung Quốc. Dân quân biển Trung Quốc là công cụ của nhà nước, sử dụng chiến thuật “vùng xám” để đi gây hấn, xâm chiếm, cưỡng bức, đe doạ tại vùng biển của các quốc gia khác. Còn dân quân biển Việt Nam chỉ hoạt động tại vùng biển Việt Nam, chủ yếu là hoạt động đánh bắt trên biển và hỗ trợ ngư dân.[4]
✲ TQ - Indonesia: Trung Quốc phản đối Indonesia khoan dầu, tập trận quân sự
Theo hãng tin Anh Reuters ngày 1 tháng 12 , 2021 - Trung Quốc yêu cầu Indonesia ngừng khoan dầu và khí đốt tự nhiên trong lãnh hải mà cả hai nước đều coi là của riêng họ trong thời gian bế tắc kéo dài nhiều tháng ở Biển Đông vào đầu năm nay, bốn người quen thuộc cho biết vấn đề đã nói với Reuters. Nhu cầu về tài nguyên thiên nhiên đã làm gia tăng căng thẳng giữa hai nước trong một khu vực đầy biến động, có tầm quan trọng chiến lược và kinh tế toàn cầu.
Theo Muhammad Farhan, một nhà lập pháp Indonesia trong ủy ban an ninh quốc gia của quốc hội, đã nói ngắn gọn về việc Indonesia tạm thời ngừng khoan tại một giàn khoan ngoài khơi vì sự tranh chấp của Trung Quốc. Farhan nói với Reuters: “Câu trả lời của chúng tôi rất chắc chắn, rằng chúng tôi sẽ không dừng hoạt động khoan vì đó là quyền chủ quyền của chúng tôi.
Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Indonesia cho biết: "Mọi thông tin liên lạc ngoại giao giữa các quốc gia về bản chất là riêng tư và nội dung của nó không thể được chia sẻ." Ông ta từ chối bình luận thêm. Đại sứ quán của Trung Quốc tại thủ đô Jakarta của Indonesia đã không trả lời yêu cầu bình luận.
Ba người khác, những người cho biết họ đã được thông báo tóm tắt về vấn đề này, đã xác nhận sự tồn tại của bức thư. Hai trong số những người này cho biết Trung Quốc đã lặp đi lặp lại yêu cầu Indonesia ngừng khoan. Quốc gia lớn nhất Đông Nam Á cho biết cực Nam của Biển Đông là vùng đặc quyền kinh tế của họ theo Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển và đặt tên khu vực này là Biển Bắc Natuna vào năm 2017.
Trong thời gian bế tắc kéo dài nhiều tháng, Trung Quốc yêu cầu Indonesia ngừng khoan dầu và khí đốt tại Lô cá ngừ ở Biển Đông, khu vực mà cả hai nước đều nói là một phần lãnh thổ thuộc chủ quyền của họ. Trung Quốc phản đối việc đổi tên và khẳng định tuyến đường thủy này nằm trong yêu sách lãnh thổ rộng lớn của họ ở Biển Đông mà họ đánh dấu bằng "đường chín đoạn" hình chữ U, một ranh giới không có cơ sở pháp lý bởi Tòa án Trọng tài Thường trực ở La Hay phán quyết vào năm 2016.
Farhan nói với Reuters: “Bức thư có tính cách đe dọa vì đây là nỗ lực đầu tiên của các nhà ngoại giao Trung Quốc nhằm thúc đẩy chương trình nghị sự về đường chín đoạn chống lại các quyền của chúng tôi theo Luật Biển. Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất và là nguồn đầu tư lớn thứ hai của Indonesia, trở thành một phần quan trọng về tham vọng trở thành nền kinh tế hàng đầu của Indonesia. Các nhà lãnh đạo Indonesia giữ im lặng về vấn đề này để tránh xung đột hoặc một cuộc đấu khẩu ngoại giao với Trung Quốc, Farhan và hai trong số những người khác nói chuyện với Reuters cho biết.
Farhan nói rằng Trung Quốc, trong một bức thư riêng, cũng phản đối các cuộc tập trận quân sự Lá chắn Garuda chủ yếu trên đất liền vào tháng 8, diễn ra trong thời gian bế tắc. Theo Farhan, các cuộc tập trận, với sự tham gia của 4.500 quân từ Hoa Kỳ và Indonesia, là một sự kiện thường xuyên kể từ năm 2009. Đây là sự phản đối đầu tiên của Trung Quốc chống lại họ. Ông nói: “Trong bức thư chính thức của họ, chính phủ Trung Quốc bày tỏ quan ngại của họ về sự ổn định an ninh trong khu vực".
• CĂNG THẲNG TRÊN BIỂN
Trong vòng vài ngày sau khi giàn khoan một nửa chìm dưới nước Noble Clyde Boudreaux thuộc Lô cá ngừ ở Biển Natuna chuẩn bị khoan hai giếng vào ngày 30/6, một tàu Cảnh sát biển Trung Quốc đã có mặt tại hiện trường, và sớm được giám sát bởi một tàu Cảnh sát biển Indonesia. Trả lời câu hỏi của Reuters, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết tàu Cảnh sát biển Trung Quốc đang "thực hiện các hoạt động tuần tra bình thường trong vùng biển thuộc quyền tài phán của Trung Quốc." Nhưng họ không trả lời các câu hỏi về thông tin liên lạc với Indonesia về việc khoan dầu khí. Phía Bộ Quốc phòng Trung Quốc cũng không trả lời yêu cầu bình luận.
Trong 4 tháng tiếp theo, các tàu của Trung Quốc và Indonesia bám sát xung quanh mỏ dầu khí, có khi chỉ cách nhau trong vòng 1 hải lý, theo phân tích dữ liệu nhận dạng tàu và hình ảnh vệ tinh của Tổ chức Sáng kiến Minh bạch Hàng hải Châu Á (AMTI), do Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) có trụ sở tại Hoa Kỳ điều hành.
Dữ liệu và hình ảnh được AMTI và Tổ chức Sáng kiến Công lý Đại dương Indonesia (IOJI), một tổ chức tư vấn độc lập có trụ sở tại Jakarta, xem xét cho thấy một tàu nghiên cứu của Trung Quốc, Haiyang Dizhi 10, đã đến khu vực này vào cuối tháng 8, dành phần lớn thời gian bảy tuần hoạt động gần Lô D-Alpha, một khu dự trữ dầu và khí đốt cũng nằm trong vùng biển tranh chấp, trị giá 500 tỷ USD theo các nghiên cứu của chính phủ Indonesia.
Jeremia Humolong, một nhà nghiên cứu tại IOJI, cho biết: “Dựa trên mô hình chuyển động, tính chất và quyền sở hữu của con tàu, nó giống như đang tiến hành một cuộc khảo sát khoa học về khu bảo tồn D-Alpha”. Vào ngày 25 tháng 9, hàng không mẫu hạm Mỹ USS Ronald Reagan đã đến cách giàn khoan Tuna Block trong vòng 7 hải lý. AMTI cho biết trong một báo cáo được công bố vào tháng 11 rằng: “Đây là trường hợp đầu tiên được quan sát thấy một hàng không mẫu hạm của Hoa Kỳ hoạt động ở vị trí gần với một điểm dừng đang diễn ra” ở Biển Đông.
Theo IOJI và các ngư dân địa phương, 4 tàu chiến Trung Quốc cũng đã được triển khai tới khu vực này. Một phát ngôn viên của Nhóm tấn công tàu sân bay số 5 , thuộc Lực lượng đặc nhiệm 70 của Hải quân Mỹ đã từ chối tiết lộ khoảng cách của tàu sân bay với giàn khoan.
• 'KHÔNG BAO GIỜ ĐẦU HÀNG'
Trung Quốc đang đàm phán với 10 quốc gia Đông Nam Á, trong đó có Indonesia, để xây dựng bộ quy tắc ứng xử đối với Biển Đông, một khu vực giàu tài nguyên thiên nhiên mang lại ít nhất 3,4 nghìn tỷ USD thương mại hàng năm. Các cuộc đàm phán, dưới sự bảo trợ của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), đã khởi động lại trong năm nay sau khi bị dừng lại do đại dịch. Lập trường ngày càng gây hấn của Bắc Kinh ở Biển Đông đã làm dấy lên lo ngại ở Jakarta, bốn nguồn tin nói với Reuters.
Indonesia chưa đưa ra tuyên bố chính thức nào đối với các khu vực Biển Đông theo quy tắc của Liên hợp quốc, tin rằng phạm vi vùng biển của họ đã được luật pháp quốc tế quy định rõ ràng. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã cố gắng giảm bớt căng thẳng giữa nước này và các quốc gia Đông Nam Á, nói với hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo Trung Quốc-ASEAN vào tháng trước rằng Trung Quốc "tuyệt đối sẽ không tìm kiếm bá quyền hoặc thậm chí là bắt nạt các nước nhỏ" trong khu vực.
Farhan nói với Reuters rằng Chính phủ Indonesia muốn "càng im lặng càng tốt vì nếu nó bị rò rỉ cho bất kỳ phương tiện truyền thông nào, nó sẽ tạo ra một vấn nạn ngoại giao", ông nói. Giàn khoan tạm thời hoạt động cho đến ngày 19 tháng 11, sau đó nó đi đến vùng biển của Malaysia. Bộ trưởng An ninh Indonesia Mahfud M.D. đã đến Biển Natuna vào tuần trước. Ông nói rằng chuyến thăm của ông không liên quan gì đến Trung Quốc, nhưng nói trong một tuyên bố công khai rằng Indonesia sẽ "không bao giờ đầu hàng Trung quốc một tấc nào".
Theo phát ngôn viên của Harbour Energy, nhà điều hành Lô cá ngừ, việc khoan đã hoàn thành đúng thời hạn. Trong một cuộc đối đầu tương tự với Trung Quốc vào năm 2017, Việt Nam đã từ bỏ các hoạt động thăm dò. Harbour Energy dự kiến sẽ đưa ra bản cập nhật về kết quả việc khoan vào ngày 9 tháng 12.[5]
Ngoài ra, trước thềm hội nghị các ngoại trưởng thuộc Bộ Tứ QUAD (Nhật, Ấn, Mỹ và Úc) chuẩn bị họp tại Úc vào ngày 9.2.2022 tới đây, Bộ trưởng Ngoại giao Úc Dutton lên tiếng cảnh báo rằng Australia sẽ 'thua trong thập kỷ tới' trừ khi nước này đứng lên chống lại Trung Quốc".
(Còn tiếp)
Kỳ tới: Sáu nước ASEAN họp tìm biện pháp đối phó với TQ, phần 2.
-- Đào Văn
Nguồn:
[1]- Báo SCMP- HK:Chinese think tank weighs in on China’s geopolitical risks in 2022
[2]- Radio Pháp RFI:Thông điệp gởi Trung Quốc của Philippines và Ấn Độ
[3]- Radio Mỹ VOA: Vietnam Expanding Fishing Militia In South China Sea
[4]-Radio RFA: Trung Quốc “vu vạ” ngư dân Việt Nam cướp tàu cá nước khác ở Biển Đôngl
[5]- Hãng tin Anh Reuters: EXCLUSIVE China protested Indonesian drilling, military exercises
Gửi ý kiến của bạn
