SAIGON -- Có phải nhà nước CSVN chỉ muốn trù dập người Công Giáo? Nhiều người suy nghĩ như thế.
Bản tin RFI nha65nd 95inh: Việt Nam cưỡng chế Vườn rau Lộc Hưng, gây bất mãn cho Công Giáo.
Reuters hôm 17/01/2019 nhận định, việc chính quyền phá hủy trên 100 căn nhà ở khu Vườn rau Lộc Hưng, Tân Bình trong đó có một cơ sở của Công Giáo, đã đẩy Giáo Hội vào thế phải phản đối, trong bối cảnh đã có nhiều vụ chính quyền trưng thu đất đai.
Hãng tin Anh cho biết cư dân khu vực này thuộc phường 6 quận Tân Bình, đã không được chính quyền cảnh báo trước khi nhà cửa bị đập phá, và sau đó được đề nghị nhận một món tiền bồi thường nhỏ. Theo báo chí Nhà nước, những căn nhà này được xây dựng bất hợp pháp.
Hơn 100 hộ dân trong đó có nhiều người sinh sống trên khu đất bị cưỡng chế từ năm 1954, đã gởi đơn kêu cứu lên chính quyền trung ương, và hiện nay đã có 17 văn phòng luật sư nhận trợ giúp pháp lý. Được biết trong số những căn nhà bị phá hủy có một cơ sở của Dòng Chúa Cứu Thế dành làm chỗ trú ngụ cho khoảng 20 thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa không nơi nương tựa.
Tuy Giáo Hội chưa chính thức lên tiếng, nhưng gần đây xuất hiện lá thư của Tòa Tổng giám mục Sài Gòn gởi chính quyền địa phương năm 2007, khẳng định khoảng 3 hecta tại Vườn rau Lộc Hưng là sở hữu của Giáo Hội Công Giáo chứ không phải của chính quyền Sài Gòn cũ. Văn bản lưu ý là bà con canh tác ở đây đã vượt quá xa tiêu chuẩn để được đền bù về đất, vì họ đã sử dụng liên tục và ổn định suốt hơn nửa thế kỷ qua, trong khi đó theo quy định thì chỉ cần được sử dụng trước ngày 15/10/1993.
Chính quyền quận Tân Bình không trả lời hãng tin Anh.
Reuters dẫn lời giám mục gốc Việt Vincent Nguyễn Văn Long ở Úc tố cáo chính quyền thường sử dụng vũ lực cưỡng chế đối với đất đai có giá trị thương mại, và trong vụ Vườn rau Lộc Hưng, cả trăm gia đình đã bị mất nơi cư ngụ, tài sản bị hư hại.
Theo Reuters, đây là xung đột mới nhất trong số các vụ tranh chấp đất đai kể từ khi đảng Cộng Sản Việt Nam tiến hành công cuộc đổi mới kinh tế vào cuối thập niên 1980. Nhiều khu đất nông nghiệp đã bị trưng dụng để xây xa lộ hoặc các khu công nghiệp lớn.
Đặc biệt có không ít cơ sở của Công Giáo bị trưng thu gây tranh chấp với chính quyền, và đây là một trong những trở ngại chính trong việc bình thường hóa quan hệ với Vatican.
Ông John Gillespie, thuộc trường đại học Monash ở Melbourne, nói : «Nhà nước Việt Nam vẫn nghi kỵ Công Giáo vì lịch sử gắn với thời kỳ Pháp đô hộ. Xung đột thường xảy ra khi đất đai của Giáo Hội bị rơi vào tầm ngắm của tư nhân ngành địa ốc».
Tại miền Bắc, nhiều đất đai của Công Giáo bị nhà nước quản lý sau năm 1954, tuy có trả lại một số trong thập niên 1980 và 90. Theo báo cáo của Open Doors công bố hôm thứ Tư 16/1, nhiều nhà thờ, tu viện ở Hà Nội, Huế, Sài Gòn bị áp lực phải giải tỏa ; chẳng hạn vụ Đan Viện Thiên An ở Huế.
Trong khi đó, thông tấn Viet Catholic đăng lại một bản tin VOA: “Hậu cưỡng chế vườn rau Lộc Hưng: Cuộc đấu không cân sức giữa chính quyền và dân.”
Những diễn tiến “hậu cưỡng chế” ở khu vực vườn rau Lộc Hưng tiếp tục căng thẳng sau khi hàng trăm ngôi nhà ở ở nơi đây đã bị san thành bình địa vào tuần qua.
Sự thật đang bị bóp méo?
VOA ghi rằng hôm 16/1/2019, Công an quận Tân Bình thông tin trên báo chí rằng cơ quan này đang “củng cố hồ sơ” để xử lý gần 20 người có hành vi gây rối trật tự công cộng, chống đối lực lượng và chống người thi hành công vụ ở khu đất vườn rau Lộc Hưng.
“Khu vực vườn rau Lộc Hưng thuộc phường 6 là nơi có tình hình an ninh trật tự phức tạp, có nhiều thành phần bất hảo, nghiện ma túy, tổ chức đá gà… Qua nhiều lần theo dõi, công an đã phát hiện xử lý rất nhiều trường hợp phạm pháp”, báo Dân Việt trích thông tin từ Công an quận Tân Bình để mở đầu cho bản tin về việc xử lý “nhóm chống đối” ở khu vườn rau Lộc Hưng.
Vẫn theo công an Tân Bình, trong khi tiến hành cưỡng chế, họ đã phát hiện “có phòng cách âm và thiết bị ghi âm, ghi hình phục vụ cho các hoạt động truyền thông, tài liệu có nội dung tuyên truyền xấu”, đồng thời cho biết “đã xác định các đối tượng cầm đầu và đang củng cố hồ sơ xử lý nghiêm trước pháp luật”, trích Dân Việt.
Trước đó, chính quyền phường 6, quận Tận Bình, đã tiến hành hai đợt cưỡng chế vào ngày 4/1 và 8/1, phá bỏ hàng trăm ngôi nhà của người dân khu vực vườn rau Lộc Hưng với lý do là những ngôi nhà này đã được xây dựng trái phép trên “đất công”.
Mặc dù báo chí nhà nước hoàn toàn im tiếng vào thời điểm diễn ra cưỡng chế, nhưng qua những thông tin được cập nhật trên mạng xã hội, nhiều tầng lớp dân chúng đã lên án vụ cưỡng chế là “phi pháp” và “phi nhân” khi chính quyền thực hiện việc cưỡng chế một cách bất ngờ và gấp rút ngay vào những ngày sát Tết Nguyên Đán, là dịp mà mọi gia đình lẽ ra phải được sum họp, quây quần, chứ không phải rơi vào cảnh “màn trời chiếu đất”.
Lên tiếng “lý giải” trên báo chí hôm 15/1, sau khi đã “làm việc” với Ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM, lãnh đạo quận Tân Bình nói rằng “Hiện nay không quy định cấm cưỡng chế ở một khoảng thời gian nhất định nào, nhưng lưu ý là phải trước Tết 15 ngày”, báo Vietnamnet dẫn lời của một lãnh đạo giấu tên của UBND quận Tân Bình.
Vẫn thông qua báo chí nhà nước, chính quyền quận Tân Bình thông tin cho công chúng rằng có đến 134 hộ dân trong khu vực vườn rau Lộc Hưng là có nhà ở bên ngoài. Nhưng theo lời ông Cao Hà Trực, một đại diện của người dân vườn rau Lộc Hưng, nói với VOA thì thông tin này “không đúng sự thật” vì không thể xem nhà của con cái đã trưởng thành và ra riêng là của các hộ gia đình ở đây được.
Ngoài việc bị truyền thông nhà nước nhắm vào theo hướng “nhóm người chống đối”, những người từng sống ở vườn rau Lộc Hưng thông tin cho VOA rằng họ hiện đang “gặp nguy hiểm”, “bị theo dõi” vì đã lên tiếng và cố gắng đưa những thông tin về vụ cưỡng chế ra cho công chúng.