Hoa Kỳ chuyển trục rồi long đinh với Châu Á...
Dù thiếu thời đã từng sống tại Châu Á và Hawaii, Tổng thống Barack Obama không có duyên với Á Châu. Việc ông muốn "chuyển trục" về khu vực Đông Á có thể là chuyện hão.
Hoa Kỳ đang bị thêm một vụ khủng hoảng chính trị nữa, khi một phần của bộ máy công quyền liên bang bị tạm đóng cửa vì những mâu thuẫn không hàn gắn nổi giữa Hạ viện Cộng Hoà với Thượng viện và Hành pháp Dân Chủ. Chuyện chính quyền đóng cửa có thể kéo dài thêm vài tuần cho tới khi mâu thuẫn về ngân sách và chế độ bảo dưỡng y tế (ObamaCare) sẽ lồng vào một trận đấu nữa về "định mức công trái", mức vay mượn tối đa được Quốc hội cho phép.
Hậu quả bất ngờ của trò đùa nhức tim này là Hoa Kỳ tính chuyển trục về Châu Á mà cái trục bị long!
Về bối cảnh, Hiến pháp Hoa Kỳ trao cho Hạ viện quyền chuẩn chi mọi khoản chi của ngân sách liên bang, sau đó chính quyền liên bang mới được quyền thanh toán. Cũng về bối cảnh, trong mấy ngày sôi nổi, Hạ viện do đảng Cộng Hoà đã liên tiếp bỏ phiếu để chuẩn chi mọi khoản công chi của ngân sách, trừ những hoạt động liên hệ đến ObamaCare. Những ai muốn biết sự thật thay vì mắc lừa thủ thuật chính trị hoặc nghe lời vu cáo, có khi xuất phát từ báo chí mắc chứng Obamê, thì có thể tìm đọc trong Congressional Record (www.gpo.gov).
Thượng viện và Hành pháp trong tay đảng Dân Chủ thì coi rằng việc cải tạo y tế đã thành luật từ ba năm nay và một phần quan trọng bắt đầu đi vào áp dụng, khá lụp chụp, từ hôm mùng một nên đã phản bác mọi kết quả biểu quyết tại Hạ viện. Họ nhất quyết không nhượng bộ, mà đảng Cộng Hoà theo truyền thống ngây ngô cố chấp lại không giải thích được cho rõ. Rồi đôi bên đổ lỗi cho nhau là đã đóng cửa bộ máy công quyền liên bang. Thật ra, chỉ một số hoạt động không được coi là quan yếu mới bị tạm ngưng mà thôi.
Đây là một chương nối dài của trận đánh về ngân sách đã khởi sự từ năm 2011 với vụ trái phiếu Mỹ bị hạ điểm tín nhiệm vào Tháng Tám, kéo qua hai đòn giảm chi gọi là "vực thẳm ngân sách" fiscal cliff vào năm 2012 và "cầm cố công chi" sequestration vào đầu năm nay.
Trở lại nguồn gốc của trận đánh thì từ quá lâu rồi, chính quyền liên bang Hoa Kỳ bị bội chi ngân sách liên tục nên cứ đi vay, nhưng chỉ có thể vay trong giới hạn của Quốc hội. Vì khoảng hai tuần nữa (ngày 17 này, theo một cách tính của Bộ Ngân khố) thì Mỹ sẽ đụng vào giới hạn đó nên phải được lưỡng viện Quốc hội cho nâng thêm trần nợ. Nếu không, chính quyền chẳng thể tôn trọng những cam kết với các chủ nợ là giới đầu tư trái phiếu trên toàn cầu.
Trường hợp đó được gọi là "default", hay "vi ước", một bước trước khi rơi vào tình trạng vỡ nợ (insolvency) rồi phá sản (bankcruptcy). Nước Mỹ giàu có không thể vỡ nợ, nhưng khi vi phạm cam kết thì mức tín nhiệm về tài chánh sụt giảm sẽ khiến phân lời trái phiếu gia tăng, và lãi suất tăng thì gây bất lợi lớn cho kinh tế. Trong hai ngày liền, Bộ Ngân khố (hay Tài chánh) Mỹ đã kín đáo rồi công khai cho biết là nếu không sớm khai thông những ách tắc chính trị hiện nay, Hoa Kỳ sẽ bị một vụ khủng hoảng tài chánh còn nghiêm trọng hơn vụ 2008.
Nghe thấy vậy thì ai cũng sợ!
Bây giờ ta mới nhìn ra bên ngoài....
Hôm Thứ Tư mùng hai, Phủ Tổng thống cho biết là vì lý do vận trù hay "hậu cần" – logistic, khi thiếu nhân viên bảo vệ tổng thống do bộ máy công quyền bị đóng cửa – Tổng thống Obama sẽ không thể thăm viếng Malaysia và Philippines trong hai ngày 11-12 tới đây như đã dự trù. Chiều Thứ Năm, tòa Bạch Cung tăng phần kịch tính mà thông báo là Tổng thống sẽ hủy luôn cả chuyến Á du để ở nhà khai thông ách tắc. Đại diện cho ông sẽ là Ngoại trưởng John Kerry, Tổng trưởng Thương mại Penny Pritzker và Đặc sứ Thương mại Hoa Kỳ là Michael Froman.
Được trù tính từ lâu, chuyến Á du của Tổng thống Mỹ từ mùng bảy đến 12 để ông Obama dự Thượng đỉnh APEC của Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Á châu Thái bình dương tại Bali của Indonesia và Thượng đỉnh ASEAN của Hiệp hội 10 Quốc gia Đông Nam Á và Thượng đỉnh Đông Á tại tiểu vương quốc Brunei rồi sẽ chính thức thăm viếng Mã Lai Á và Phi Luật Tân. Sau khi bỏ rơi chuyến Phi-Mã, Hoa Kỳ cũng khỏi dự các thượng đỉnh APEC và ASEAN....
Với giới lãnh đạo Á Châu thì đây là điều đáng tiếc sau nhiều vụ lỡ hẹn khác, lại một chuyện... vi ước về ngoại giao.
Tháng Ba năm 2010, Tổng thống Mỹ đã dời lại rồi hủy luôn việc thăm viếng Indonesia và Úc vì phải ở nhà vận động cho đạo luật cải tạo y tế nên hẹn qua Tháng Sáu. Rồi đến hẹn lại xuống! Hai chuyến thăm viếng chính thức này cũng lại bị hủy vào Tháng Sáu vì tai nạn dầu khí của tổ hợp BP trong Vịnh Mễ Tây Cơ.
Từ mấy chục năm nay, tình trạng bội chi lưu cữu và mâu thuẫn quan điểm về ngân sách từng xảy ra nhiều lần khiến một phần không quan trọng của chính quyền liên bang bị tạm thời đóng cửa. Người ta thường nói đến 26 ngày đình đọng cuối năm 1995 và đầu năm 1996 khi có đụng độ về ngân sách giữa Hành pháp Dân Chủ (Tổng thống Bill Clinton) và Hạ viện Cộng Hoà (Dân biểu Newt Gringrich). Thật ra, trước đó đã từng có nhiều lần tương tự dù ngắn hơn, giữa Hành pháp Cộng Hoà thời Ronald Reagan và Quốc hội Dân Chủ (Dân biểu "Tipp" O'Neill), vào các năm 1981, 1982, 1984, 1986 và 1987.
Nhưng chưa khi nào mà một Tổng thống Mỹ lại nhiều lần lỗi hẹn với các nguyên thủ quốc gia như Obama trong khi Hoa Kỳ đang lúng túng giải quyết hồ sơ Trung Đông, chuyện Syria và Iran, trước sự thất vọng của các đồng minh như Israel, Saudi Arabia, Egypt và Turkey. Lần trước vào năm 1995, Tổng thống Bill Clinton cũng đã phải bỏ Thượng đỉnh APEC vì một vụ shutdown ở nhà, nhưng ông kịp hàn gắn vụ này khi thăm viếng Nhật Bản và Nam Hàn năm sau.
Với Á Châu, tình hình còn tệ hơn vậy. Từ gần bốn năm nay, Chính quyền Obama rầm rộ thông báo việc chuyển trục về Đông Á sau khi Mỹ rút chân khỏi vũng lầy Trung Đông (Iraq) và Trung Á (Afghanistan). Chuyện triệt thoái chưa xong thì bây giờ bên trong lại có loạn vì phản ứng của đảng Cộng Hoà, được nhiều người trong phe Dân Chủ gọi là khủng bố Hồi giáo Jihadsist.
Đấy là lúc Tổng thống Iran cho tiết lộ rằng phía Hoa Kỳ đã năm lấn bắn tiếng muốn đàm phán, nhưng đều bị Tehran từ chối.... Người ta còn biết thêm là nhân khóa họp của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc vừa qua ở New York, Chính quyền Obama muốn Tổng thống Hoa Kỳ và Iran gặp nhau, nhưng chuyện không thành vì Tổng thống Hassan Rouhani bận gặp báo chí nên sau cùng Tổng thống Obama đành phải gọi điện thoại nói chuyện vài câu khi Rouhani trở về Tehran.
Đâm ra Tổng thống Mỹ có thể nằn nì nói chuyện với đối thủ Iran mà nhất quyết không nhượng bộ đối lập Cộng Hoà ở nhà!
Trong vụ này, nước Mỹ hụt mất những gì tại Châu Á?
Theo nghị trình, Tổng thống Mỹ phải tới Manilla thảo luận về hợp tác quân sự với lãnh đạo Philippines trước sự theo dõi tìm hiểu của các nước trong Hiệp hội ASEAN vì liên hệ đến an ninh Đông Nam Á trước sức ép của Trung Quốc. Tại Malaysia, Tổng thống Mỹ cũng có cơ hội đẩy mạnh việc đàm phán để sớm hoàn thành Hiệp ước Đối tác Xuyên Thái bình dương TPP bị ách tắc vì sự chống đối của các tập đoàn quốc doanh Mã Lai Á. Với Kuala Lumpur, Tổng thống Mỹ còn có nhu cầu xây dựng một quan điểm thống nhất với cả khối ASEAN về Quy tắc Hành xử tại vùng biển Đông Nam Á để gây áp lực với Bắc Kinh.
Nhưng Obama lại vắng mặt và nhường sân chơi Malaysia cho Chủ tịch Tập Cận Bình của Bắc Kinh. Lãnh đạo Trung Quốc có ba ngày viếng thăm chính thức Malaysia, từ mùng ba đến mùng năm, sau khi đã tới Indosenia. Ông đem theo nhiều dự án hấp dẫn và lập trường kiên định của mình về Đông hải, để bẻ từng chiếc trong bó đũa ASEAN.
Sau khi hủy chuyến công du Phi-Mã, Tổng thống Mỹ còn quay lưng với Đông Á khi bỏ luôn các thượng đỉnh, là nơi mà Tập Cận Bình và Tổng thống Vladimir Putin bình thản gặp gỡ và tranh thủ các nước Đông Á trước sự tường thuật của truyền thông quốc tế.
Thật ra, tình trạng lỡ hẹn đáng tiếc này còn cho thấy một sự thật khác về mức ưu tiên trong tư duy và đối sách của Barack Obama.
Với tài hùng biện, ông có thể ăn nói nước đôi, đỏ đen trái phải gì thì mình cũng đúng. Nhưng căn bản thì ban tham mưu về an ninh và đối ngoại của ông thiếu người am hiểu về Châu Á, mà lại còn tập trung vào các hồ sơ khác. Và trong bài diễn văn Tổng thống Mỹ đọc trước Đại hội đồng Liên hiệp Quốc, Á Châu lẫy lừng vắng mặt. Không đáng kể trong mối quan tâm của Obama.
Trước sự bành trướng kiên trì của Trung Quốc, các nước Đông Nam Á đành trông vào hai cường quốc trong khu vực là Nhật và Úc. Và chờ một Tổng thống khác của Hoa Kỳ.
Nhìn lại như vậy thì chuyện một phụ nữ nổi điên tông xe vào Phủ Đầu Rồng rồi phóng bạt mạng qua Quốc hội làm náo loạn thủ đô Mỹ để bị bắn hạ vào chiều Thứ Năm vửa qua chưa phải là chuyện điên nhất của nước Mỹ. Thảm.
Dù thiếu thời đã từng sống tại Châu Á và Hawaii, Tổng thống Barack Obama không có duyên với Á Châu. Việc ông muốn "chuyển trục" về khu vực Đông Á có thể là chuyện hão.
Hoa Kỳ đang bị thêm một vụ khủng hoảng chính trị nữa, khi một phần của bộ máy công quyền liên bang bị tạm đóng cửa vì những mâu thuẫn không hàn gắn nổi giữa Hạ viện Cộng Hoà với Thượng viện và Hành pháp Dân Chủ. Chuyện chính quyền đóng cửa có thể kéo dài thêm vài tuần cho tới khi mâu thuẫn về ngân sách và chế độ bảo dưỡng y tế (ObamaCare) sẽ lồng vào một trận đấu nữa về "định mức công trái", mức vay mượn tối đa được Quốc hội cho phép.
Hậu quả bất ngờ của trò đùa nhức tim này là Hoa Kỳ tính chuyển trục về Châu Á mà cái trục bị long!
* * *
Về bối cảnh, Hiến pháp Hoa Kỳ trao cho Hạ viện quyền chuẩn chi mọi khoản chi của ngân sách liên bang, sau đó chính quyền liên bang mới được quyền thanh toán. Cũng về bối cảnh, trong mấy ngày sôi nổi, Hạ viện do đảng Cộng Hoà đã liên tiếp bỏ phiếu để chuẩn chi mọi khoản công chi của ngân sách, trừ những hoạt động liên hệ đến ObamaCare. Những ai muốn biết sự thật thay vì mắc lừa thủ thuật chính trị hoặc nghe lời vu cáo, có khi xuất phát từ báo chí mắc chứng Obamê, thì có thể tìm đọc trong Congressional Record (www.gpo.gov).
Thượng viện và Hành pháp trong tay đảng Dân Chủ thì coi rằng việc cải tạo y tế đã thành luật từ ba năm nay và một phần quan trọng bắt đầu đi vào áp dụng, khá lụp chụp, từ hôm mùng một nên đã phản bác mọi kết quả biểu quyết tại Hạ viện. Họ nhất quyết không nhượng bộ, mà đảng Cộng Hoà theo truyền thống ngây ngô cố chấp lại không giải thích được cho rõ. Rồi đôi bên đổ lỗi cho nhau là đã đóng cửa bộ máy công quyền liên bang. Thật ra, chỉ một số hoạt động không được coi là quan yếu mới bị tạm ngưng mà thôi.
Đây là một chương nối dài của trận đánh về ngân sách đã khởi sự từ năm 2011 với vụ trái phiếu Mỹ bị hạ điểm tín nhiệm vào Tháng Tám, kéo qua hai đòn giảm chi gọi là "vực thẳm ngân sách" fiscal cliff vào năm 2012 và "cầm cố công chi" sequestration vào đầu năm nay.
Trở lại nguồn gốc của trận đánh thì từ quá lâu rồi, chính quyền liên bang Hoa Kỳ bị bội chi ngân sách liên tục nên cứ đi vay, nhưng chỉ có thể vay trong giới hạn của Quốc hội. Vì khoảng hai tuần nữa (ngày 17 này, theo một cách tính của Bộ Ngân khố) thì Mỹ sẽ đụng vào giới hạn đó nên phải được lưỡng viện Quốc hội cho nâng thêm trần nợ. Nếu không, chính quyền chẳng thể tôn trọng những cam kết với các chủ nợ là giới đầu tư trái phiếu trên toàn cầu.
Trường hợp đó được gọi là "default", hay "vi ước", một bước trước khi rơi vào tình trạng vỡ nợ (insolvency) rồi phá sản (bankcruptcy). Nước Mỹ giàu có không thể vỡ nợ, nhưng khi vi phạm cam kết thì mức tín nhiệm về tài chánh sụt giảm sẽ khiến phân lời trái phiếu gia tăng, và lãi suất tăng thì gây bất lợi lớn cho kinh tế. Trong hai ngày liền, Bộ Ngân khố (hay Tài chánh) Mỹ đã kín đáo rồi công khai cho biết là nếu không sớm khai thông những ách tắc chính trị hiện nay, Hoa Kỳ sẽ bị một vụ khủng hoảng tài chánh còn nghiêm trọng hơn vụ 2008.
Nghe thấy vậy thì ai cũng sợ!
Bây giờ ta mới nhìn ra bên ngoài....
* * *
Hôm Thứ Tư mùng hai, Phủ Tổng thống cho biết là vì lý do vận trù hay "hậu cần" – logistic, khi thiếu nhân viên bảo vệ tổng thống do bộ máy công quyền bị đóng cửa – Tổng thống Obama sẽ không thể thăm viếng Malaysia và Philippines trong hai ngày 11-12 tới đây như đã dự trù. Chiều Thứ Năm, tòa Bạch Cung tăng phần kịch tính mà thông báo là Tổng thống sẽ hủy luôn cả chuyến Á du để ở nhà khai thông ách tắc. Đại diện cho ông sẽ là Ngoại trưởng John Kerry, Tổng trưởng Thương mại Penny Pritzker và Đặc sứ Thương mại Hoa Kỳ là Michael Froman.
Được trù tính từ lâu, chuyến Á du của Tổng thống Mỹ từ mùng bảy đến 12 để ông Obama dự Thượng đỉnh APEC của Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Á châu Thái bình dương tại Bali của Indonesia và Thượng đỉnh ASEAN của Hiệp hội 10 Quốc gia Đông Nam Á và Thượng đỉnh Đông Á tại tiểu vương quốc Brunei rồi sẽ chính thức thăm viếng Mã Lai Á và Phi Luật Tân. Sau khi bỏ rơi chuyến Phi-Mã, Hoa Kỳ cũng khỏi dự các thượng đỉnh APEC và ASEAN....
Với giới lãnh đạo Á Châu thì đây là điều đáng tiếc sau nhiều vụ lỡ hẹn khác, lại một chuyện... vi ước về ngoại giao.
Tháng Ba năm 2010, Tổng thống Mỹ đã dời lại rồi hủy luôn việc thăm viếng Indonesia và Úc vì phải ở nhà vận động cho đạo luật cải tạo y tế nên hẹn qua Tháng Sáu. Rồi đến hẹn lại xuống! Hai chuyến thăm viếng chính thức này cũng lại bị hủy vào Tháng Sáu vì tai nạn dầu khí của tổ hợp BP trong Vịnh Mễ Tây Cơ.
Từ mấy chục năm nay, tình trạng bội chi lưu cữu và mâu thuẫn quan điểm về ngân sách từng xảy ra nhiều lần khiến một phần không quan trọng của chính quyền liên bang bị tạm thời đóng cửa. Người ta thường nói đến 26 ngày đình đọng cuối năm 1995 và đầu năm 1996 khi có đụng độ về ngân sách giữa Hành pháp Dân Chủ (Tổng thống Bill Clinton) và Hạ viện Cộng Hoà (Dân biểu Newt Gringrich). Thật ra, trước đó đã từng có nhiều lần tương tự dù ngắn hơn, giữa Hành pháp Cộng Hoà thời Ronald Reagan và Quốc hội Dân Chủ (Dân biểu "Tipp" O'Neill), vào các năm 1981, 1982, 1984, 1986 và 1987.
Nhưng chưa khi nào mà một Tổng thống Mỹ lại nhiều lần lỗi hẹn với các nguyên thủ quốc gia như Obama trong khi Hoa Kỳ đang lúng túng giải quyết hồ sơ Trung Đông, chuyện Syria và Iran, trước sự thất vọng của các đồng minh như Israel, Saudi Arabia, Egypt và Turkey. Lần trước vào năm 1995, Tổng thống Bill Clinton cũng đã phải bỏ Thượng đỉnh APEC vì một vụ shutdown ở nhà, nhưng ông kịp hàn gắn vụ này khi thăm viếng Nhật Bản và Nam Hàn năm sau.
Với Á Châu, tình hình còn tệ hơn vậy. Từ gần bốn năm nay, Chính quyền Obama rầm rộ thông báo việc chuyển trục về Đông Á sau khi Mỹ rút chân khỏi vũng lầy Trung Đông (Iraq) và Trung Á (Afghanistan). Chuyện triệt thoái chưa xong thì bây giờ bên trong lại có loạn vì phản ứng của đảng Cộng Hoà, được nhiều người trong phe Dân Chủ gọi là khủng bố Hồi giáo Jihadsist.
Đấy là lúc Tổng thống Iran cho tiết lộ rằng phía Hoa Kỳ đã năm lấn bắn tiếng muốn đàm phán, nhưng đều bị Tehran từ chối.... Người ta còn biết thêm là nhân khóa họp của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc vừa qua ở New York, Chính quyền Obama muốn Tổng thống Hoa Kỳ và Iran gặp nhau, nhưng chuyện không thành vì Tổng thống Hassan Rouhani bận gặp báo chí nên sau cùng Tổng thống Obama đành phải gọi điện thoại nói chuyện vài câu khi Rouhani trở về Tehran.
Đâm ra Tổng thống Mỹ có thể nằn nì nói chuyện với đối thủ Iran mà nhất quyết không nhượng bộ đối lập Cộng Hoà ở nhà!
* * *
Trong vụ này, nước Mỹ hụt mất những gì tại Châu Á?
Theo nghị trình, Tổng thống Mỹ phải tới Manilla thảo luận về hợp tác quân sự với lãnh đạo Philippines trước sự theo dõi tìm hiểu của các nước trong Hiệp hội ASEAN vì liên hệ đến an ninh Đông Nam Á trước sức ép của Trung Quốc. Tại Malaysia, Tổng thống Mỹ cũng có cơ hội đẩy mạnh việc đàm phán để sớm hoàn thành Hiệp ước Đối tác Xuyên Thái bình dương TPP bị ách tắc vì sự chống đối của các tập đoàn quốc doanh Mã Lai Á. Với Kuala Lumpur, Tổng thống Mỹ còn có nhu cầu xây dựng một quan điểm thống nhất với cả khối ASEAN về Quy tắc Hành xử tại vùng biển Đông Nam Á để gây áp lực với Bắc Kinh.
Nhưng Obama lại vắng mặt và nhường sân chơi Malaysia cho Chủ tịch Tập Cận Bình của Bắc Kinh. Lãnh đạo Trung Quốc có ba ngày viếng thăm chính thức Malaysia, từ mùng ba đến mùng năm, sau khi đã tới Indosenia. Ông đem theo nhiều dự án hấp dẫn và lập trường kiên định của mình về Đông hải, để bẻ từng chiếc trong bó đũa ASEAN.
Sau khi hủy chuyến công du Phi-Mã, Tổng thống Mỹ còn quay lưng với Đông Á khi bỏ luôn các thượng đỉnh, là nơi mà Tập Cận Bình và Tổng thống Vladimir Putin bình thản gặp gỡ và tranh thủ các nước Đông Á trước sự tường thuật của truyền thông quốc tế.
Thật ra, tình trạng lỡ hẹn đáng tiếc này còn cho thấy một sự thật khác về mức ưu tiên trong tư duy và đối sách của Barack Obama.
Với tài hùng biện, ông có thể ăn nói nước đôi, đỏ đen trái phải gì thì mình cũng đúng. Nhưng căn bản thì ban tham mưu về an ninh và đối ngoại của ông thiếu người am hiểu về Châu Á, mà lại còn tập trung vào các hồ sơ khác. Và trong bài diễn văn Tổng thống Mỹ đọc trước Đại hội đồng Liên hiệp Quốc, Á Châu lẫy lừng vắng mặt. Không đáng kể trong mối quan tâm của Obama.
Trước sự bành trướng kiên trì của Trung Quốc, các nước Đông Nam Á đành trông vào hai cường quốc trong khu vực là Nhật và Úc. Và chờ một Tổng thống khác của Hoa Kỳ.
Nhìn lại như vậy thì chuyện một phụ nữ nổi điên tông xe vào Phủ Đầu Rồng rồi phóng bạt mạng qua Quốc hội làm náo loạn thủ đô Mỹ để bị bắn hạ vào chiều Thứ Năm vửa qua chưa phải là chuyện điên nhất của nước Mỹ. Thảm.
Gửi ý kiến của bạn
Công bằng mà nói, ngày càng có nhiều sự đồng thuận là chúng ta cần phải làm nhiều hơn nữa để ngăn chặn các hành động của Trung Quốc trong khu vực. Sự răn đe đòi hỏi những khả năng đáng tin cậy. Liên minh mới này phù hợp với lý luận đó.
Liên quan đến cuộc bầu cử Quốc Hội Đức 2021 trước đây tôi đã giới thiệu lần lượt ba ứng cử viên: Scholz của SPD, Laschet (CDU) và Baerbock (Xanh). Nhưng trong những tháng qua có khá nhiều tin giật gân nên để rộng đường dư luận tôi lại mạn phép ghi ra vài điểm chính bằng Việt ngữ từ vài tin tức liên quan đến cuộc bầu cử 2021 được truyền thông và báo chí Đức loan tải.
Năm 17 tuổi, đang khi học thi tú tài, tôi bỗng nhiên bị suyễn. Căn bệnh này – vào cuối thế kỷ trước, ở miền Nam – vẫn bị coi là loại nan y, vô phương chữa trị. Từ đó, thỉnh thoảng, tôi lại phải trải qua vài ba cơn suyễn thập tử nhất sinh.
Những lúc ngồi (hay nằm) thoi thóp tôi mới ý thức được rằng sinh mệnh của chúng ta mong manh lắm, và chỉ cần được hít thở bình thường thôi cũng đã là một điều hạnh phúc lắm rồi. If you can't breathe, nothing else matters!
Một người không có trí nhớ, hoặc mất trí nhớ, cuộc đời người ấy sẽ ra sao? Giả thiết người ấy là ta, cuộc đời ta sẽ như thế nào? Ai cũng có thể tự đặt câu hỏi như vậy và tự cảm nghiệm về ý nghĩa của câu hỏi ấy. Sinh hoạt của một người, trong từng giây phút, không thể không có trí nhớ. Cho đến một sinh vật hạ đẳng mà chúng ta có thể biết, cũng không thể tồn tại nếu nó không có trí nhớ.
Trí nhớ, Sanskrit nói là smṛti, Pāli nói là sati, và từ Hán tương đương là niệm, cũng gọi là ức niệm, tùy niệm. Nói theo ngôn ngữ thường dùng hiện đại, niệm là ký ức. Đó là khả năng ghi nhớ những gì đã xảy ra, thậm chí trong thời gian ngắn nhất, một sát-na, mà ý thức thô phù của ta không thể đo được.
Ba mươi năm trước tôi là thành viên hội đồng quản trị của một cơ quan xã hội giúp người tị nạn trong khu vực phía đông Vịnh San Francisco (East Bay) nên khi đó đã có dịp tiếp xúc với người tị nạn Afghan.
Nhiều người Afghan đã đến Mỹ theo diện tị nạn cộng sản sau khi Hồng quân Liên Xô xâm chiếm đất nước của họ và cũng có người tị nạn vì bị chính quyền Taliban đàn áp.
Người Afghan là nạn nhân của hai chế độ khác nhau trên quê hương, chế độ cộng sản và chế độ Hồi giáo cực đoan.
Bà Merkel là một người đàn bà giản dị và khiêm tốn, nhưng nhiều đối thủ chính trị lại rất nể trọng bà, họ đã truyền cho nhau một kinh nghiệm quý báu là “Không bao giờ được đánh giá thấp bà Merkel”.
Hai cụm từ trọng cung (supply-side) và trọng cầu (demand-side) thường dùng cho chính sách kinh tế trong nước Mỹ (đảng Cộng Hòa trọng cung, Dân Chủ trọng cầu) nhưng đồng thời cũng thể hiện hai mô hình phát triển của Hoa Kỳ (trọng cầu) và Trung Quốc (trọng cung). Bài viết này sẽ tìm hiểu cả hai trường hợp.
Trọng cung là chủ trương kinh tế của đảng Cộng Hoà từ thời Tổng Thống Ronald Reagan nhằm cắt giảm thuế má để khuyến khích người có tiền tăng gia đầu tư sản xuất. Mức cung tăng (sản xuất tăng) vừa hạ thấp giá cả hàng hóa và dịch vụ lại tạo thêm công ăn việc làm mới. Nhờ vậy mức cầu theo đó cũng tăng giúp cho kinh tế phát triển để mang lại lợi ích cho mọi thành phần trong xã hội. Giảm thuế lại thêm đồng nghĩa với hạn chế vai trò của nhà nước, tức là thu nhỏ khu vực công mà phát huy khu vực tư.
Gần đây, chỉ một tấm ảnh của nữ trung sĩ TQLC Hoa Kỳ – Nicole Gee – ôm em bé người Afghan với thái độ đầy thương cảm thì nhiều cơ quan truyền thông quốc tế đều phổ biến và ca ngợi!
Nhân loại chỉ tôn trọng sự thật, trân quý những tâm hồn cao thượng và những trái tim biết rung động vì tình người – như nữ trung sĩ TQLC Hoa Kỳ, Nicole Gee – chứ nhân loại không bao giờ thán phục hoặc ca ngợi sự tàn ác, dã man, như những gì người csVN đã và đang áp đặt lên thân phận người Việt Nam!
Tôi vừa mới nghe ông Trần Văn Chánh phàn nàn: “Cũng như các hội nghề nghiệp khác, chưa từng thấy Hội nhà giáo Việt Nam, giới giáo chức đại học có một lời tuyên bố hay kiến nghị tập thể gì liên quan những vấn đề quốc kế dân sinh hệ trọng; thậm chí nhiều lần Trung Quốc lấn hiếp Việt Nam ở Biển Đông trong khoảng chục năm gần đây cũng thấy họ im phăng phắc, thủ khẩu như bình…”
Thế giới chưa an toàn và sẽ không an toàn chừng nào các lực lượng khủng bố trên thế giới vẫn còn tồn tại, một nhà báo, cựu phóng viên đài VOA từ Washington D.C. nói với BBC News Tiếng Việt hôm thứ Năm.
Sự kiện nước Mỹ bị tấn công vào ngày 11 tháng 09 năm 2001 đã thức tỉnh thế giới về một chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo cực đoan đang tồn tại trong lòng các nước Trung Đông.
Giờ đây, sau 20 năm, liệu người Mỹ có cảm thấy an toàn hơn hay họ vẫn lo sợ về một cuộc tấn công khủng bố khác trên đất nước Hoa Kỳ hay nhằm vào công dân Mỹ ở nước ngoài.
Copyright © 2021 vietbao.com All rights reserved 