Ukraine giữa hai gọng kềm
Trần Bình Nam
Hôm 11 tháng 10, tại Kiev thủ đô Ukraine, chánh án Rodion Kireyev tuyên phạt cựu thủ tướng Yulia Tymoshenko 7 năm tù ở về tội lạm dụng chức vụ thủ tướng làm thiệt thòi quyền lợi quốc gia khi ký giao kèo 10 năm mua dầu khí của Liên bang Nga với một giá qúa cao làm thiệt hại ngân sách quốc gia. Ngòai 7 năm tù bà Tymoshenko bị phạt bồi thường 190 triệu mỹ kim và sau khi mãn hạn tù không được ra ứng cử bất cứ chức vụ gì trong 3 năm.
Người đứng sau lưng vụ án là tổng thống thân Nga Viktor Yanukovych, một địch thủ chính trị của bà Tymoshenko và vụ án nhuốm màu sắc chính trị hơn là một sự thi hành công lý. Cộng đồng Âu châu và Hoa Kỳ rất quan tâm đến vụ án vì nó là một biểu hiện tranh chấp ảnh hưởng giữa Liên bang Nga (đang tái lập tư thế nước lớn) và Cộng đồng Âu châu (thay thế vai trò của Hoa Kỳ).
Ukraine dân số 48 triệu, rộng gần gấp đôi Việt Nam, là một vùng đất phong phú nằm giữa Nga và Âu châu. Vào thế kỷ thứ 4 sau công nguyên người Slavic (cùng gốc với người Nga) đến định cư và thành lập nước Ukraine lấy Kiev làm trung tâm sinh hoạt. Từ thế kỷ thứ 13 cho đến thế kỷ thứ 18 Ukraine bị các thế lực lớn như Mông cổ, Lithuana, Ba Lan chiếm đóng cho đến thế kỷ thứ 18 Nga Hoàng chiếm Ukraine sát nhập vào nước Nga.
Năm 1917 thừa lúc chế độ Nga Hoàng suy tàn người Ukraine vùng dậy giành độc lập, thành lập nước Cộng Hòa Ukraine và năm 1918 tuyên bố độc lập khỏi Liên bang Xô viết vừa thành hình. Năm sau Nga xô tái chiếm Ukraine, và năm 1922 công khai sát nhập phần phía đông Ukraine vào Liên bang Xô viết. Phần phía tây bắc do Ba Lan chiếm giữ từ năm 1919 cho đến năm 1939.
Năm 1939 mở đầu Thế giới chiến tranh II, Hitler đánh Ba Lan chiếm một nửa Ukraine và đến năm 1941 Hitler đánh Nga chiếm toàn bộ Ukraine.
Năm 1944 Nga đánh bại Đức trên mặt trận phía đông Âu châu chiếm lại và sát nhập Ukraine vào Liên bang Xô viết. Thế giới chỉ được nghe nói đến lại Ukraine sau năm 1991 khi Liên bang Xô viết sụp đổ, Ukraine tuyên bố độc lập với một bản hiến pháp dân chủ đa đảng có tổng thống, thủ tướng và quốc hội.
Nói đến Ukraine không ai quên thành phố Kiev, nơi thường diễn ra các cuộc hội họp quan trọng giữa hai khối Cộng sản và Tự do, không ai quên là nơi tàng trữ vũ khí nguyên tử của Liên bang Xô viết, và vụ nổ trung tâm nguyên Chernobyl năm 1986 gây chấn động thế giới .
Ukraine nằm giữa Âu châu và Liên bang Nga, là một nước có khả năng kinh tế, nên được cả hai khối Tây phương và Liên bang Nga ve vãn. Hoa Kỳ muốn lôi kéo Ukraine vào khối NATO, trong khi tổng thống Putin (đương kim thủ tướng) của Liên bang Nga xem đó là một đe dọa không thể chấp nhận. Và đó là nguyên nhân tạo ra xáo trộn nội bộ Ukraine từ ngày tái lập quốc (1991) cho đến hôm nay.
Trong cuộc bầu cử tổng thống cuối năm 2004, ông Yanukovych ứng cử viên thân Nga, được sự ủng hộ ngầm của tình báo Nga, gian lận phiếu thắng ứng cử viên Viktor Yushchenko thân Tây phương. Các cuộc biểu tình phản đối rộng lớn khắp cả nước do bà Tymoshenko cầm đầu - với Tây phương sau lưng - đòi hủy bỏ kết quả bầu cử. Trước áp lực của quần chúng Tối cao Pháp viện phán quyết bầu lại. Kết quả ông Yushchenko đắc cử tổng thống. (Ukraine và chiến tranh lạnh) .
Đây là một cuộc cách mạng không đổ máu trong một loạt cách mạng nhung khởi đầu với cuộc cách mạng hoa hồng (Rose revolution) năm 2003 tại Georgia, và tiếp nối với cuộc cách mạng hoa tulip (Tulip revolution) tại Kyrgyzstan năm 2005 và các cuộc cách mạng dân chủ khác đã xảy ra hay chưa xảy ra được ví von là cách mạng hoa sen, cách mạng hoa nhài..
Năm 2007 bà Tymoshenko được tổng thống Yuschenko bổ nhiệm vào chức vụ thủ tướng. Với Viktor Yushchenko làm tổng thống, Yulia Tymoshenko làm thủ tướng, Ukraine nghiêng về Âu châu. Tổng thống Putin (nay là thủ tướng) phản ứng bằng áp lực kinh tế không bán dầu khí cho Ukraine làm cho kinh tế Ukraine đi vào bế tắc.
Để cứu vãn kinh tế quốc gia và giảm bớt màu sắc chống Nga chuẩn bị cho tư thế ứng cử viên tổng thống của mình trong cuộc bầu cử tổng thống dự trù năm 2010 (bà sẽ ra tranh với địch thủ chính trị Yanukovych) năm 2009 bà ký một giao kèo 10 năm mua dầu khí của Liên bang Nga với một giá được xem là lợi cho Nga và thiệt cho quyền lợi của Ukraine. Tuy vậy bà Tymoshenko vẫn thua ông Yanukovych một cách khít khao trong cuộc bầu cử tổng thống tháng 2 năm 2010 .
Thời gian này Putin bắt đầu chán ông Yanukovych, và có khuynh hướng mua chuộc bà Tymoshenko. Ông Yanukovych cảm thấy sự đe dọa của bà Tymoshenko, một ứng cử viên có thể được cả hai phía Âu châu và Liên bang Nga chấp nhận trong cuộc bầu tổng thống năm 2013 nên ông tìm cách triệt hạ bà Tymoshenko bằng cách lôi bà ra tòa với tội lạm quyền thủ tướng ký giao kèo mua dầu khí bất lợi cho quốc gia.
Âm mưu của ông Yanukovych có thể khó trót lọt vì bản án bị cộng đồng Âu châu phản đối và ngay cả ông Putin cũng cho là phi lý. Tuy nhiên Nga và cộng đồng Âu châu đều thận trọng trong phản ứng. Âu châu không muốn ép quá mạnh ông Yanukovych có thể làm cho ông gia nhập Khối Eurasian Union (một khối đối trọng với NATO do Putin chủ trương gồm Belarus, Kazakhtan và một số nước nguyên thuộc Liên bang Xô viết). Trong khi Putin không muốn đẩy ông vào về phía cộng đồng Âu châu.
Viễn ảnh là nếu ông Yanukovych không trả tự do cho bà Tymoshenko, Ukraine sẽ không bao giờ được gia nhập cộng đồng Âu châu, trong khi ông Putin cũng không phấn khởi với một đồng minh Ukraine dưới sự lãnh đạo của ông Yanukovych, một chính trị gia có khuynh hướng quyền lực nhưng bất tài. Hình như cả cộng đồng Âu châu và Liên bang Nga đều muốn thấy bà Tymoshenko trở thành tổng thống Ukraine sau năm 2013. Bà có thể có đủ bản lãnh để giữ cho Ukraine ổn định mà không cần phải gia nhập khối nào. Kinh tế Ukraine có thể phồn thịnh, vì cộng đồng Âu châu có thể dễ dãi trong việc tạo điều kiện tốt cho nền mậu dịch giữa Ukraine và cộng đồng Âu châu, trong khi Liên bang Nga cũng có thể không khó khăn lắm với Ukraine trong lĩnh vực năng lượng. Cộng đồng Âu châu và Liên bang Nga đều muốn Ukraine đứng vững trên đôi chân của mình và không trở thành một đối tượng tranh chấp ảnh hưởng. Mạc Tư Khoa và Brussels đều có những quan tâm khác quan trọng hơn.
Kịch bản của Ukraine là kịch bản của một nước nhỏ có vị trí chiến lược nằm giữa sự tranh chấp của hai thế lực. Sự ổn định và hòa bình trong trong vùng đó sẽ do sự khôn ngoan lèo lái của người lãnh đạo nước nhỏ. Kịch bản đó cũng là kịch bản của Việt Nam hôm nay nằm giữa hai sức kéo Hoa Kỳ và Trung quốc. Lẽ dĩ nhiên kịch bản Việt Nam gay hơn kịch bản của Ukraine. Việt Nam nằm giữa một sự tranh chấp có tính quyết định cho chiến tranh và hòa bình của thế kỷ 21.
Ai sẽ là nhân vật tạo hòa bình cho Đông Nam Á" Sẽ không phải là một chính khách Tàu hay Mỹ. Mà sẽ là một chính khách Việt Nam.
Và ai sẽ là Tymoshenko của Việt Nam"
Trần Bình Nam
Oct. 31, 2011
binhnam@sbcglobal.net
www.tranbinhnam.com <http://www.tranbinhnam.com>
Gửi ý kiến của bạn
Càng sống lâu, đảng Cộng sản Việt Nam càng chứng minh đã tàn lụi tư tưởng và cạn kiệt đường lối xây dựng đất nước và chỉnh đốn đảng. Bắng chứng này xuất hiện tại Hội nghị Trung ương 6/XIII ngày 03/10/2022, qua phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và 5 nội dung thảo luận...
Mọi cuộc cách mạng luôn luôn có cái giá riêng của nó. Riêng cái thứ cách mạng (thổ tả) của những người cộng sản Việt Nam thì đòi hỏi mọi người đều phải trả cái giá (hơi) quá mắc mà thành quả – xem ra – không có gì, ngoài tộc ác!
Mùa hè năm 2022, Hoa Kỳ đã chứng kiến một sự thay đổi đáng kể về cách đa số các thẩm phán Tối Cao Pháp Viện luận giải về Hiến pháp.Vào cuối nhiệm kỳ, tòa án đã bác bỏ quyền phá thai theo hiến pháp lâu đời, mở rộng quyền sử dụng súng và phán quyết rằng tôn giáo có thể đóng vai trò lớn hơn trong các tổ chức công cộng.
Bài này được viết theo lời đề nghị của bạn Tâm Thường Định --- một nhà giáo, một huynh trưởng Gia Đình Phật Tử, và là một nhà văn trong nhóm chủ biên Tạp chí Phật Việt --- rằng “nhờ anh viết bài gì để giúp hoằng pháp.” Bản thân người viết không có đủ tầm nhìn để viết về những suy nghĩ chiến lược; việc đó xin để các bậc tôn túc như Thầy Tuệ Sỹ và nhiều vị khác suy nghĩ. Trong khi đó, trong và ngoài nước đang có hàng ngàn bậc thiện tri thức, ở cả tứ chúng tăng ni cư sĩ, nơi người muốn học Phật có thể tìm nghe pháp, tìm học pháp, cũng như đã có hàng trăm ngàn bài viết giá trị về Phật học trên mạng… do vậy bài này sẽ dựa vào Kinh Phật để nói về một đề tài ít được chú ý: thiền tập với pháp ấn, câu hữu với định. Pháp định nơi đây sẽ tập trung vào sơ thiền. Những sai sót có thể có, xin được sám hối.
Hiến pháp có một giá trị tự tại, nghĩa là, không cần quy chiếu hay trưng dẫn các luật khác để tạo ra giá trị chấp hành...
Lâu nay ta thường nghe nói thanh niên là rường cột của Quốc gia, nhưng tuổi trẻ Việt Nam thời Cộng sản đã xuống cấp trên mọi phương diện từ thể chất đến tinh thần và từ gia đình ra xã hội. Vậy đâu là nguyên nhân?
Rõ ràng toàn là những đòi hỏi quá đáng và … quá quắt. Ngay đến bác Hồ mà còn không bảo vệ được cả vợ lẫn con, bác Tôn cũng chỉ có mỗi một việc làm là… sửa xe đạp cho nó qua ngày đoạn tháng thì bác Quang biết làm sao hơn và làm gì khác được?
✱ VOA: Trên cương vị tổng thống, ông Trump đôi khi chia sẻ thông tin, bất kể mức độ nhạy cảm của nó. Ông ngẫu hứng cung cấp thông tin bảo mật cấp độ cao cho bộ trưởng ngoại giao Nga ✱ VOA: Những tài liệu này cần được bảo mật là việc rất nghiêm trọng- đặc biệt là đối với Mar-a-Lago, những khách nước ngoài ở đó - tạo ra một mối đe dọa đến an ninh quốc gia ✱ VOA: John Kelly khởi động một nỗ lực để cố gắng hạn chế những người có quyền tiếp cận ông Trump tại Mar-a-Lago, nhưng nỗ lực này thất bại khi Trump từ chối hợp tác...
Hôm thứ Sáu 23-9 trên tạp chí Project-Syndicate, nhà báo Laurence Tubiana cho rằng không có gì là hay, là tốt một khi châu Âu theo đuổi chính sách đa phương hóa theo tiêu chuẩn hai mặt (double standard) trong cuộc chiến Ukraine, vì cộng đồng Âu còn nhiều vấn đề ưu tiên giải quyết...
Đại Hội Đồng Liên Hiêp Quốc lần thứ 77 đã khai mạc tại New York hôm 20-9-2022, trong bối cảnh thế giới đối mặt với hàng loạt khủng hoảng, đang bị chia rẽ vì nhiều vấn đề: Cuộc chiến Ukraine, khủng hoảng khí hậu, mất an ninh lương thực, khủng hoảng năng lượng, và nạn dịch Covid-19 vẫn chưa chấm dứt...
Copyright © 2022 vietbao.com All rights reserved 
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D751865424.-%3B)