Hôm nay,  

Đôi Nét Về Lam Phương

12/02/201100:00:00(Xem: 6750)
Đôi Nét Về Lam Phương

LAM_PHUONG_nhac_si_-contentLam Phương qua thời gian.


LAM_PHUONG_tn-knotts-2011flyer-contentBích chương Nhạc yêu cầu Tình Ca Lam Phương

Nguyễn Ngọc Ngạn
Vào những năm đầu khi mới chia cắt đất nước, dân chúng miền Nam thường được nghe đi nghe lại bài Chuyến Đò Vĩ Tuyến trên đài phát thanh:
“Đêm nay trăng sang quá anh ơi
Sao ta lìa cách bởi dòng sông bạc hai mầu…”
Lúc ấy, ai cũng tưởng Lam Phương chắc phải là một “ông Bắc kỳ di cư” lớn tuổi, dàn trải tâm tư khắc khoải của mình khi rời đất Bắc vào Nam tìm tự do. Nhưng hóa ra tác giả chỉ là một thanh niên miền Nam mới 18 tuổi, đã khơi lên nỗi xúc động thay cho gần một triệu đồng bào vừa lìa xa cố hương. Từ cái bước khởi đầu vững chắc ấy, người ta đã nhìn thấy ở trước Lam Phương là một tài năng lớn, một sức sáng tạo đích thực, và quả nhiên như mọi người dự đoán, anh đã cống hiến cho tân nhạc Việt Nam gần 200 ca khúc đặc sắc trong nửa thế kỷ vừa qua.
Lam Phương tên thật là Lâm Đình Phùng, sinh ngày 20 tháng 03 năm 1937, tại Rạch Giá. Nội tổ của anh vốn là người gốc Hoa, bỏ nước sang Việt Nam lập nghiệp trong đợt di dân ồ ạt của người Hoa chống đối với nhà Mãn Thanh. Đời ông nội của Lam Phương đã bắt đầu lai Việt Nam và đến thân phụ của anh thì chẳng còn dấu vết gì là người Hoa nữa.
Lam Phương là con đầu lòng, nhưng lớn lên chỉ thấy mẹ và các em trong cảnh nghèo nàn xác xơ. Ông bố đã bỏ đi theo người đàn bà khác từ lúc Lam Phương chưa đủ trí khôn. Mười tuổi, Lam Phương giã từ Rạch Giá lên Sài Gòn, ở trọ nhà người quen trong xóm lao động tăm tối vùng Đa Kao và vào học trung học ở Việt Nam Học Đường. Thời gian này, anh bắt đầu tự học nhạc qua sách vở, phần lớn là bằng tiếng Pháp. Điều này dễ hiểu, bởi ngày ấy nước ta chưa có trường âm nhạc. Thế hệ Lam Phương cũng như các nhạc sĩ lớn tuổi hơn, muốn học nhạc thì hoặc phải tự mò mẫm qua các tài liệu viết bằng tiếng Pháp, hoặc ghi danh hàm thụ các trường chuyên nghiệp bên Paris để họ gửi bài vở sang. Song song với phần nhạc lý, Lam Phương cũng xin học lớp guitar do một ông thầy Việt Nam truyền nghề.
Để trắc nghiệm khả năng học hỏi của mình sau một thời gian miệt mài, năm 1952, lúc mới 15 tuổi, Lam Phương sáng tác ca khúc đầu tay là Chiều Thu Ấy. Anh vay mượn bạn bè và hàng xóm, tự in bản nhạc rồi thuê xe lam chở đi giao cho các quầy hàng bán lẻ. Tuy cũng lấy lại vốn, nhưng ca khúc này chưa gây được tiếng vang. Phải chờ 3 năm sau khi 18 tuổi, Lam Phương mới tung ra được một số sáng tác nổi đình nổi đám ngay như Kiếp Nghèo, Chuyến Đò Vĩ Tuyến, Nhạc Rừng Khuya, Trăng Thanh Bình, Khúc Ca Ngày Mưa, Nắng Đẹp Miền Nam v.v…
Nhạc của Lam Phương nhanh chóng tràn lan trong học đường trên phạm vi cả nước. Hầu như trường nào cũng cho học trò đồng ca hoặc múa hát những bài tươi vui lành mạnh, phổ biến nhất là Khúc Ca Ngày Mưa và Nắng Đẹp Miền Nam. Ở những nhạc phẩm này, người ta thấy ngay sự phản ánh rất rõ nét một thời thanh bình rộn rã của những năm đầu nền Đệ nhất Cộng hòa.
Năm 21, Lam Phương nhập ngũ. Thời ấy, thanh niên đi quân dịch chỉ có một năm bởi là nghĩa vụ quân sự trong thời bình. Tại quân trường, anh viết Bức Tâm Thư, hô hào thanh niên sốt sắng đi quân dịch. Ngày mãn khóa, anh sáng tác 2 bản nhạc nổi tiếng là Tình Anh Lính Chiến và Chiều Hành Quân. Anh kể với tôi: Vì không biết rõ xuất xứ sáng tác bài Tình Anh Lính Chiến, cho nên sau này nhiều ca sĩ thường hát câu: “Anh chiến trường, em nơi hậu tuyến”. Thật sự thì hát như vậy là sai, bởi anh viết cho bạn bè đồng ngũ trước khi chia tay ở quân trường, mỗi người đi mỗi nơi, nên câu hát đúng là ‘Anh chiến trường, tôi nơi hậu tuyến”. Đây là tình đồng đội chứ không phải tình yêu trai gái.
Khi tên tuổi bắt đầu vững vàng, Lam Phương lập gia đình vời kịch sĩ Túy Hồng. Từ đó anh phụ trách thêm công việc viết nhạc nền cho ban kịch Sống, cho chúng thêm hàng loạt ca khúc đặc sắc như Thu Sầu, Nghẹn Ngào, Trăm Nhớ Ngàn Thương, Phút Cuối, Ngày Buồn v.v…
Tình hình chiến sự miền Nam gia tăng, Lam Phương được gọi tái ngũ. Anh mặc quân phục trở lại và gia nhập Ban Văn Nghệ Bảo An (Địa Phương Quân). Khi ban này giải tán, anh chuyển qua ban văn nghệ Hoa Tình Thương. Rồi Hoa Tình Thương cũng giải tán để biến thành Biệt Đoàn Văn Nghệ Trung Ương, nơi Lam Phương cộng tác cho đến ngày mất miền Nam. Trong khoảng thời gian này, sức sáng tác của Lam Phương càng dàn trải trên nhiều thể loại rất phong phú mà đặc biệt một điểm là hầu hết ca khúc nào anh đưa ra cũng đều trở thành Top Hit trên thị trường, điển hình như Chờ Người, Tình Bơ Vơ, Duyên Kiếp, Thành Phố Buồn, Tình Chết Theo Mùa Đông v.v… đưa anh vào vị trí một nhạc sĩ thành công nhất Việt Nam về mặt tài chánh.

Sáng ngày 30 tháng 04 năm 1975, anh quyết định vào phút chót, đem gia đình chạy lên tàu Trường Xuân của thuyền trưởng Phạm Ngọc Lũy, cùng với gần 4000 đồng bào ra khơi tìm tự do. Trên tàu, anh gặp lại Elvis Phương, ca sĩ đầu tiên đã hát bài Chờ Người của anh khoảng năm 1972. Cũng trong đám người dày đặc đó, có một cô bé còn bế trên tay, sau này là á hậu Việt Nam tại Paris và trở thành nữ ca sĩ Bảo Hân của Trung tâm Thúy Nga.
Định cư ở Mỹ, cái job đầu tiên anh làm trong hãng Sears là lau sàn nhà và cọ cầu tiêu! Rồi chuyển sang làm thợ mài, thợ tiện, bus boy. Tuy vậy, cứ mỗi cuối tuần anh vẫn cố gắng thuê một nhà hàng, biến thành phòng trà ca nhạc để đồng hương có chỗ gặp nhau và để chính anh cùng Túy Hồng đỡ nhớ sân khấu. Nghề này, chẳng những lợi tức không có bao nhiêu mà buồn thay, chỉ sau một khoảng thời gian ngắn, anh khám phá ra người bạn đời không còn thủy chung với anh nữa. Anh cay đắng vật vã, cố gắng hàn gắn nhưng không xong. Anh biết cái thế của anh đã mất hẳn từ khi ra hải ngoại, bởi tiền bạc, danh vọng đều chỉ còn là trong kỷ niệm. Nỗi đau ray rứt của cuộc tình tan vỡ trên đất khách đã là động lực sâu thẳm khiến anh sáng tác mấy bản nhạc rất bi thương, trong đó có một bài để đời là Lầm:
“Anh đã lầm đưa em sang đây
Để đêm trường nghe tiếng thở dài
Thà cuộc đời im trong lòng đất…”
Rồi anh ngậm ngùi bỏ Hoa Kỳ sang Paris, xin vào làm công việc đóng gói quét dọn cho một tiệm tạp hóa. Cũng tại đây, anh gặp lại ông bà Tô Văn Lai, chủ nhân Trung tâm băng nhạc Thúy Nga, vốn đã quen biết anh ở Sài Gòn từ trước năm 75. Thúy Nga ngày ấy cũng còn quá nghèo, chỉ sang lại những băng cũ mang theo từ Việt Nam, nên chả có việc gì cho Lam Phương làm. Chính bản thân ông Tô Văn Lai, Giáo sư Triết ở Sài Gòn, dân trường Tây từ nhỏ, giờ đây cũng phải đi học nghề sửa xe và đứng bơm xăng ở vùng Bondy, ngoại ô Paris.
Lam Phương tiếp tục sống lầm lũi cho qua ngày ở kinh thành ánh sáng, mãi cho đến khi anh bất ngờ gặp một khúc rẽ tình cảm mới: Một người đàn bà rất đẹp đã đến với trái tim anh, giúp anh xóa đi những ngày tăm tối vừa qua. Nhờ khúc rẽ ấy, chúng ta mới có được một loạt ca khúc chan hòa niềm vui như Mùa Thu Yêu Đương, Tình Hồng Paris, Tình Đẹp Như Mơ, và nhất là Bài Tango Cho Em:
“Từ ngày có em về
Nhà mình ngập ánh trăng thề…”
Cũng trong khoảng thời gian tạm cư ở Paris, anh sáng tác 3 ca khúc nổi tiếng khác mà giờ này thính giả vẫn thích nghe đi nghe lại:
- Cho Em Quên Tuổi Ngọc: Anh đặt cả lời Pháp lẫn lời Việt, viết cho một cuốn phim. Tựa tiếng Pháp là C’est Toi.
- Em Đi Rồi: Anh viết cho chuyện tình tan vỡ của nữ ca sĩ Họa My, khi Họa My sang Pháp để lại người chồng ở Việt Nam.
- Một Mình: Cảm xúc của chính anh buổi sáng thức dậy, cô đơn nhìn ra cửa trong ánh bình minh.
Sau sự thành công của Paris By Night 22 – Bốn Mươi Năm Âm Nhạc Lam Phương, chỉ hơn một năm sau, Thúy Nga lại thực hiện thêm một chương trình Lam Phương thứ 2 bởi nhạc anh còn quá nhiều. Cuốn này tôi đặt tựa đề là “Lam Phương, Dòng Nhạc Tiếp Nối’, tức Paris By Night 28.
Sau cuốn băng ấy, Lam Phương quay về định cư tại Hoa Kỳ năm 1995. Người đàn bà bảo lãnh anh trở lại Mỹ tuy không phải là một cuộc tình lớn trong đời, nhưng anh cần một mái ấm ổn định ở tuổi đã trên 55. Về lại Cali, anh tiếp tục sáng tác và lâu lâu phụ việc với Trung tâm Thúy Nga lúc này đang trên đà thăng tiến mạnh mẽ.
Dòng đời đang êm trôi thì ngày 13 tháng 03 năm 1999, trong lúc đang dự tiệc ở nhà một người thân, không may anh bị tai biến mạch máu não. Từ đó anh nói không ra lời, một nửa thân thể gần như bại liệt hoàn toàn. Bàn tay đánh đàn ghi nốt nhạc mấy chục năm qua, bây giờ không sử dụng được nữa. Anh chị em nghệ sĩ cùng nhau tổ chức đêm nhạc Lam Phương tại nhà hàng Majestic để hỗ trợ anh về cả hai mặt tinh thần và tài chánh. Tôi bay sang góp mặt, anh chỉ nắm tay tôi ứa nước mắt mà nói không thành câu.
Vài hôm sau, người đàn bà đang chung sống với anh, lặng lẽ chia tay, bỏ lại anh trên chiếc xe lăn, bơ vơ trong căn nhà vắng, để ngày nay anh thấm thía với nỗi quạnh hiu như những lời ca tiên tri chính anh đã viết:
“Sớm mai thức giấc
Nhình quanh một mình!”
Thời gian trôi qua quá nhanh! Mới đó mà Lam Phương “nhìn quanh một mình” đã 11 năm! Anh đã cố gắng vượt bậc, cố giữ tâm hồn thư thái và thể dục đều đặn. Nhờ vậy thỉnh thoảng anh có thể tạm bỏ xe lăn, đứng dậy chống gậy đi một vòng quanh nhà. Nỗi buồn lớn nhất của anh từ ngày gặp nạn là không còn đánh đàn và viết nhạc được nữa bởi một nửa thân thể vẫn hoàn toàn bất động, mặc dầu trí óc anh rất sáng suốt.
Nguyễn Ngọc Ngạn
tháng 05/2010
ThoiBao

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Mùa hè tràn ngập những buổi tiệc để chúc mừng, từ lễ tốt nghiệp đến tiệc nướng ngoài trời. Nhưng tất cả những buổi tiệc chung vui đó có thể tạo ra rất nhiều rác thải.Tin tốt lành là gì? Bạn có thể tổ chức một bữa tiệc hoành tráng mà không làm tổn hại đến hành tinh. Hãy tìm đến những cách thức sáng tạo để giảm chất thải, thậm chí có thể giúp cho những buổi lễ kỷ niệm mùa hè của bạn tốn ít chi phí hơn với nhiều niềm vui hơn.
Sky River Casino khởi động mùa hè với chương trình Biếu Tặng Xe Bronco Cực Chất trị giá $300,000 kéo dài suốt tháng Bảy, nổi bật với cơ hội trúng chiếc Ford Bronco Badlands 2025 hoàn toàn mới. Đồng thời, sòng bạc tháng này cũng giới thiệu Giải Đấu Blackjack Hàng Tuần trị giá $130,000, mang đến trải nghiệm cạnh tranh mới mẻ cho những người yêu thích bài tây.
Tại nhà hàng White Palace 2 5051W. Edinger Ave, Santa Ana , CA 92704. Hội Ái Hữu Sư Phạm Qui Nhơn do ông Phạm Nghĩa Hùng làm Hội Trưởng đã tổ chức thành công ngày Hội Ngộ Kỳ 29-2025, khoảng 300 quan khách và các cựu giáo sinh từ Khóa 1 đến Khóa 13 về từ khắp nơi tham dự. Quan khách có: Bác Sĩ Nguyễn Chí Vỹ, Hội Trưởng Hội Tây Sơn Bình Định và phu nhân, BS. Võ Đình Hữu, Hội Trưởng Hội Ái Hữu Cựu Học Sinh Quốc Học-Đồng Khánh, Giáo Sư Đoàn Ngọc Đa, Hội Trưởng Hội Đồng Hương Quảng Nam Đà Nẵng và phu nhân ca sĩ Kim Loan, Thầy Võ Văn Thiệu, Trung Tâm Văn Hóa Việt Nam và phu nhân, Nhân Sĩ Lê Xuân Hùng, Hội Trưởng Hội Đồng Hương Quảng Trị, Kỹ Sư Nguyễn Minh Trì và Nhóm hát Ca Sĩ Quỳnh Hoa, Nhà Văn Tràm Cà Mau, Bà Lệ Giang Hội Trưởng Hội Bà Triệu và phái đoàn… một số các cơ quan truyền thông và thân hữu
Mùa hè sinh hoạt cộng đồng phong phú nhất, Hội Bạn Người Cùi tổ chức tiệc và xổ số lần thứ 31 vào chiều chủ nhật, ngày 29/6/2025, tại nhà hàng Diamond Seafood Palace 3, thành phố Westminster. Hội Bạn Người Cùi được thành lập năm 1995 do một nhóm anh chị em thiện chí trong cộng đoàn Tustin, tiểu bang California. Hội Bạn Người Cùi là một tổ chức từ thiện bất vụ lợi, phi chính trị, không đảng phái, không phân biệt tôn giáo. Anh chị em về tận nơi rừng núi giúp gạo, mì, thực phẩm từ Quy Hòa, Quy Nhơn, Gia Lai, Kontum, Thái Bình, Bùi Chu, đồng bằng sông Cửu Long, v.v.
Nhân ngày Đại Hội Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Hoa Kỳ 2025 tại Tu Viện Đại Bi, chúng tôi tiếp xúc với Ni Sư Thích Nữ Như Thủy, Viện Chủ chùa Giác Ân tại Palmdale đang xây dựng dở dang thì thiếu tài chánh không thể tiếp tục công trình nên Ni Sư tha thiết kêu gọi qúy ân nhân, mạnh thường quân và đồng hương Phật tử khắp nơi hỗ trợ để sớm hoàn thành ngôi Tam Bảo tại thành phố Palmdale.
Hội Ung Thư Việt Mỹ kính mời quý đồng hương cùng tham gia các sinh hoạt sắp tới: 1.Lớp Chăm Sóc Sức Khỏe Cộng Đồng: Quý Vị Không Đơn Độc - Quản Lý Cảm Xúc Buồn Bã vào Thứ Ba, 24 tháng 6, 2025, 2:30 PM - 4 PM tại văn phòng Hội Ung Thư Việt Mỹ. Quý vị có thể ghi danh qua trang mạng: https://tinyurl.com/communitywellnesslab. 2.Thuyết trình: Tâm Khỏe do Bác sĩ Xuyến Đông trình bày vào Thứ Sáu, 27 tháng 6, 2025, 4 PM - 6 PM tại văn phòng Hội Ung Thư Việt Mỹ. Quý vị có thể ghi danh qua trang mạng: https://tinyurl.com/MonthlyWorkshop2025. 3.Sinh hoạt: Lớp Dưỡng Sinh Thức Pháp vào Thứ Bảy, ngày 28 tháng 6, và Chủ Nhật, ngày 29 tháng 6, 2025, 7 AM – 8:30 AM tại văn phòng Hội Ung Thư Việt Mỹ. 4.Sinh hoạt: Lớp Khí Công vào Thứ Ba, ngày 1 tháng 7, 2025, 9 AM – 10:30 AM tại văn phòng Hội Ung Thư Việt Mỹ. 5.Thuyết trình: Phương Cách Sống Để Cơ Thể và Não Bộ Được Lành Mạnh vào Thứ Ba, 1 tháng 7, 2025, 11 AM - 12:30 PM tại văn phòng Hội Ung Thư Việt Mỹ.
Pechanga Resort Casino hân hạnh kính mời quý vị đến tham dự chương trình nhạc hội chủ đề “Dạ Khúc Tình Ca” sẽ được tổ chức vào lúc 7 giờ tối ngày Chủ Nhật 20 tháng Bảy, 2025 tới đây trên sân khấu Pechanga Theater. Trong không gian ấm cúng quen thuộc của rạp Pechanga, khán giả sẽ lại có dịp được MC Hoài Tâm duyên dáng đưa khán giả bước vào một buổi chiều âm nhạc đầy ắp âm thanh tuyệt vời của những ca khúc tình yêu, những nhạc phẩm trữ tình làm mê đắm tâm hồn người thưởng thức trong buổi chiều tà. “Dạ Khúc Tình Ca” là những lời ngợi ca tình yêu trong cuộc đời, trong con tim mỗi người chúng ta. Trong chương trình ca nhạc này, MC Hoài Tâm sẽ mời quý khán thính giả hội ngộ cùng những giọng ca rất quen thuộc với khách mộ điệu của thế giới âm nhạc trẻ sau này.
Hôm Thứ Hai 23 Tháng Sáu, các công ty bảo hiểm lớn nhất Hoa Kỳ đã đồng ý làm đơn giản lại hệ thống phê duyệt phức tạp của họ. Quyết định này diễn ra sau gần bảy tháng sau vụ bắn chết Giám Đốc Điều Hành một công ty bảo hiểm tại New York, làm cho dư luận bắt đầu chú ý rộng rãi đến việc các công ty bảo hiểm y tế từ chối hoặc trì hoãn việc chăm sóc theo yêu cầu của bác sĩ. Hàng chục công ty bảo hiểm, bao gồm Cigna, Aetna, Humana và UnitedHealthcare, đã đồng ý một số biện pháp, bao gồm bỏ bớt các thủ tục y tế cần phê duyệt và chấp thuận trước. Các công ty bảo hiểm cũng cam kết sử dụng ngôn ngữ rõ ràng khi giao tiếp với bệnh nhân và hứa rằng các chuyên gia y tế sẽ xem xét các từ chối bảo hiểm.
Tại Vietlife TV 15609 Beach Blvd, Thành Phố Westminster vào trưa Thứ Bảy ngày 21 tháng 6 năm 2025, Khu Bộ Việt Nam Quốc Dân Đảng Nam California và Đoàn Thanh Sinh Phó Đức Chính đã long trọng tổ chức Lễ Tưởng Niệm Lần Thứ 95 Anh Hùng Liệt Nữ Yên Báy. Điều hợp chương trình do MC Nam Yến. Tham dự buổi lễ ngoài quý Đảng Viên Việt Nam Quốc Dân Đảng còn có một số quý vị đại diện các Đảng phái chính trị tại địa phương, cộng đồng Việt Nam Nam California, Cụ Vũ Hoàng, một số các cơ quan truyền thông… Đến từ Texas có Hòa Thượng Thích Huyền Việt, Ông bà Bác Sĩ Trần Quốc Hưng (trong Liên Minh Vì Dân Chủ Cho Việt Nam).
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.