Thời sự Úc: Đối lập là đối kháng - Hoàng Đ.Thư
Thấm thoát cựu thủ tướng John Howard- vị thủ tướng thuộc phe bảo thủ thành công thứ nhì trong lịch sử Úc- đã bị cử tri cho về vườn hơn hai năm. Và đương kim thủ tướng Rudd sẽ phải giao số phận của mình cho cử tri định đoạt trong năm 2010 tới đây, chậm nhất là vào tháng Mười Một. Trong suốt 2 năm qua, dưới sự lãnh đạo của các ông Brendan Nelson và Malcolm Turnbull thì phe đối lập liên bang liên tục xào xáo, không cách gì làm suy suyển uy tín của chính phủ Lao Động hoặc của ông Rudd và ông Rudd vẫn là một thủ tướng rất được lòng dân. Thế nhưng, khi ông Tony Abbott đảo chánh hạ bệ ông Turnbull cách đây vài tuần thì tình thế có phần thay đổi và phe liên đảng có vẻ có nhiều hy vọng hơn trong kỳ bầu cử tới đây, đặc biệt qua một số vấn đề mà chính phủ Rudd có vẻ như đã không giải thích rõ ràng cho quần chúng Úc hiểu, trong đó có vấn đề bảo vệ biên giới và người tỵ nạn cũng như vấn để mua bán khí thải để đáp ứng với sự thay đồi của khí hậu. Sau đây, xin mời quý độc giả theo dõi bản lược dịch bài nhận định của ông Shaun Carney, phụ tá chủ bút của nhất báo The Age được đăng tải ngày 12/12/09 vừa qua, tựa đề “Poll-Driven Plan – Kế Hoạch Thúc Đẩy vì cuộc Bầu Cử”.
*
Chính sách của phe Đối Lập chả mang đến gì nhiều cho cử tri sau cuộc tổng tuyển cử tới. Chu kỳ bầu cử xoay vòng rất nhanh ở Úc, khiến người ta cảm thấy dường như không có tí thời gian nào trôi qua giữa những cuộc tổng tuyển cử. Chỉ còn 20 ngày từ hôm nay, 12/12/09, là đất nước chúng ta lại chính thức bước vào năm tổng tuyển cử. Và điều này có nghĩa, sẽ có nhiều chiến dịch vận động bầu cử không ngừng nghỉ cho đến ngày tổng tuyển cử.
Chính phủ và phe Đối Lập sẽ phải đối phó với nhiều thử thách lớn lao trong lúc hoạch định hướng đi cho đến ngày tổng tuyển cử. Qua việc đảng Tự Do từ bỏ việc sử dụng những phương thức và cơ cấu kinh tế để giảm khí thải chứa carbon thì trách nhiệm giải thích tường tận hầu thuyết phục cử tri về sự đúng đắn của phương sách giới hạn và mua bán khí thải là một gánh nặng mà chính phủ phải hứng chịu.
Cho đến khi ông Abbott trở thành lãnh tụ đối lập gần đây thì việc thuyết phục cử tri chấp nhận chương trình mua bán khí thải chỉ là ưu tiên hạng trung mà thôi. Các ông John Howard, Brendan Nelson và Malcolm Turnbull, đều yểm trợ một chương trình như thế xuyên suốt thời gian mà họ liên tục thay nhau nắm quyền lãnh đạo đảng Tự Do và họ chỉ không đồng ý với đảng Lao động về vấn đề thời gian và một số tiểu tiết mà thôi.
Hiện nay thì đảng Lao Động đơn thân độc mã theo đuổi chương trình này trong lúc phải đối đầu với một phe Đối Lập tấn công từ mọi khía cạnh để cho rằng chương trình giảm khí thải carbon tạo ô nhiễm là một chương trình lãng phí, xa hoa, đắt đỏ, vô hiệu quả, mang đầy tính thỏa mãn tự ái cá nhân (self indulgent) của chính phủ và chương trình này chẳng những sẽ tạo khó khăn cho các thương nghiệp nhỏ mà còn làm cho cuộc sống hàng ngày của dân chúng thêm khó khăn. Liệu ông Rudd có thể nào đánh tan được sự tấn công không ngừng nghỉ ấy và thuyết phục được đại đa số cử tri vững chắc hậu thuẫn cho ông về chính sách này hay không" Ông Rudd chưa bao giờ phải làm như thế. Trong suốt ba giai đoạn của cuộc đời chính trị của ông Rudd cho đến bây giờ, chưa bao giờ ông phải cố hết sức rao bán chính sách của ông.
Giai đoạn một là khi ông nắm vai trò phát ngôn nhân ngoại giao của phe đối lập. Vào thời điểm đó, có những căng thẳng về cuộc chiến ở Iraq, nhưng rõ ràng những chuyện đó chẳng hề liên hệ mật thiết, hoặc ảnh hưởng trực tiếp vào miếng cơm manh áo của gia đình cử tri (kitchen-table issues). Giai đoạn hai là khi ông làm lãnh tụ đối lập và ông phải chứng tỏ mình là người có khả năng trấn an người khác, một người điềm đạm, bình tĩnh với một kế hoạch lâu dài. Giai đoạn ba là một vị thủ tướng trong thời gian quốc gia bị khủng hoảng phải đối phó với những nguy cơ từ các ảnh hưởng của vụ khủng hoảng tài chánh toàn cầu.
Mỗi một giai đoạn được xây dựng trên nền tảng của giai đoạn trước đó và biến ông Rudd thành một thủ tướng rất được lòng dân lãnh đạo một chính phủ có được sự hậu thuẫn và yểm trợ chưa từng có trong lịch sử Úc.
Thế nhưng, trong thời gian từ giờ cho đến cuộc tổng tuyển cử sắp tới đây, ông Rudd sẽ bị đòi hỏi phải có những khả năng mới, những kỹ xảo mà cho đến bây giờ người ta chưa bao giờ thấy ông phải phô bày cả. Ông sẽ phải chấp nhận bị trầy vi tróc vẩy trong cuộc chiến mới này. Và chuyện này sẽ bao gồm việc giải thích thật tường tận và rõ ràng một chính sách phức tạp vốn sẽ thay đổi cả xã hội, một việc không thể nào thực hiện được nếu không trả một giá đắt đỏ, và ông phải thực sự rao bán mạnh mẽ để cử tri chấp nhận nó.
Việc này sẽ không dễ dàng. Bây giờ thì mọi sự đã rõ: kể từ khi ông Abbott lật đổ ông Turnbull gần đây thì sách lược của phe liên đảng là phong thái được mệnh danh là “go gonzo” (LND: nguyên thủy tiếng Ý gonzo có nghĩa là một gã đần độn, một thủ đoạn lường gạt, sau này được dùng để chỉ một phong thái tường trình sự việc thật phóng đại nhằm đạo đạt cái nhìn lệch lạc, đầy chủ kiến, không hề có tính khách quan chút nào.)
Đây là cách giải thích duy nhất cho một loạt những sự chọn lựa của ông Abbott cũng như những lời phát biểu của ông Abbott và một số người cao cấp của ông trong tuần qua. Ông Abbott đã có những sự chọn lựa thật lạ lùng lý thú khi thành lập nội các đối lập của ông. Hai thí dụ điển hình là việc đưa một người hữu khuynh cứng rắn là ông Eric Abetz vào chức vụ phát ngôn nhân quan hệ lao tư và ông Barnaby Joyce, một người rất dễ bị khích động, vào chức phát ngôn nhân tài chánh.
Sự tiên đoán hôm cuối tuần qua của ông Joyce rằng Hoa Kỳ cùng với một số tiểu bang của Úc, trong đó có Queensland, sẽ không đủ sức trả nợ và sẽ dẫn đến một Ngày Tận Thế Kinh Tế (Economic Arma- geddon), cùng với phong cách tấn công các ngân hàng của ông, sẽ là mô hình chính sách của phe đối lập dưới sự lãnh đạo của ông Abbott. Mô hình này bao gồm việc đưa ra đủ loại quan điểm- có thể đối chọi nhau- qua những tràng phát biểu đầy tính đả kích trong một phong thái gần như ngẫu hứng, tùy tiện. Ông Abbott đã vạch ra khuôn mẫu ấy. Chỉ trong vòng vài giờ sau khi trở thành lãnh tụ đối lập ông đã miêu tả sứ mạng của phe Đối Lập một cách thật đơn giản: sự hiện hữu của họ là để đối kháng. Ông tuyên bố rằng phe đối lập không phải hiện hữu để dự phần trong việc thông qua luật pháp, họ hiện hữu để buộc chính phủ phải có trách nhiệm (hold the Government to account).
Khi được diễn dịch rõ rệt thì điều này có nghĩa là bất cứ điều gì mà chính phủ hậu thuẫn thì phe đối lập sẽ đối kháng. Bất kỳ một chuyện gì mà chính phủ muốn làm trong Quốc hội, phe đối lập sẽ không hợp tác.
Với nguyên lý chỉ nam này thì chỉ cần một đoạn đường ngắn ngủi là người lãnh đạo đối lập có thể ví von so sánh hội nghị thượng đỉnh về sự thay đổi khí hậu ở Copenhagen với thỏa ước Munich năm 1938 mà Anh Quốc và đồng minh đã ký kết với Hitler năm 1938, như ông Abbott đã làm tuần qua. Sau đó, khi bị giới truyền thông chất vấn thì ông Abbott đã vội vã xí xóa sự ví von này như “một câu nói đầu môi” không quan trọng, không hàm ý gì cả (an unimportant throwaway line). Ông Abbott cũng miêu tả hội nghị Copenhagen là “một trò phô trương lấy le trước công chúng” (publicity stunt).
Những dấu hiệu khác cho thấy phong cách mới của phe đối lập được biểu hiện qua việc ông Abbott phục hồi vào nội các đối lập những cựu tổng trưởng thời John Howard như bà Bronwyn Bishop cùng các ông Philip Ruddock và Kevin Andrews. Trong cuộc họp báo để tuyên bố về sự bổ nhiệm này, ông thừa nhận khả năng của bộ tam sên này trong việc tạo ảnh hưởng đến cuộc tranh luận chính trị. Ông nói: “Cả ba người, qua phương cách riêng của họ, đều gây nhiều chia rẽ về ý kiến (polarising) nhưng họ đều có rất nhiều điều để đóng góp”.
Đấy quả thật là một cách táo bạo và khác thường để cho một kẻ, muốn được cử tri chọn lựa làm thủ của đất nước này trong 10 tháng tới đây, miêu ta ba người mà ông ta muốn đưa vào nội các của ông. Trong suốt ba kỳ thay đổi chính phủ vừa qua thì ngay trước khi có sự thay đổi ấy, cả ba vị lãnh tụ đối lập đều có một trọng tâm duy nhất: nhấn mạnh một thông điệp nhằm trấn an cử tri, nhằm đưa ra một hình ảnh êm đềm, không sóng gió, vững chãi, chắc chắn. Ông Abbot lại đi ngược hẳn lại. Kể từ giờ phút này, phe liên đảng không có chính sách gì để đối phó với sự thay đổi của khí hậu cả, ngoại trừ chính sách của họ sẽ hoàn toàn đối nghịch với chính sách của chính phủ Lao động. Chính sách kinh tế của phe Đối Lập của được đưa ra theo khuôn mẫu tương tự như thế.
Việc sử dụng những câu hô hào rỗng tuếch nóng bỏng (hot rhetoric), việc khơi động sự phẫn uất, tạo sự lo sợ và việc chối bỏ khả năng, thẩm quyền và sự chính đáng của đối phương - vốn sẽ là chiến lược trọng yếu của phe đối lập trong cuộc tranh đấu với chính phủ Lao động – có thể là những đòn phép chính trị rất hiệu quả.
Thế nhưng, những đòn phép này chỉ hữu dụng khi nhắm vào một chính phủ già nua, bị lắm xì-căng-đan và không ăn nhằm gì đối với một chính phủ tương đối mới và vẫn còn được công chúng tín nhiệm. Một sự nguy hiểm hiển hiện cho đảng Tự do là họ có thể tin tưởng quá độ vào ngay những sự tuyên truyền vẽ vời của chính họ. Chủ Nhật tuần trước nữa, những nhà cố vấn của đảng Tự do liên tục tung ra các bảng phân tích về sự đầu phiếu của từng địa điểm đầu phiếu trong hai cuộc bầu cử bổ sung ở hai đơn vị Bradfield và Higgens nhằm “chứng minh” rằng có sự chuyển hướng từ giới cử tri lao động tay chân dồn phiếu cho đảng Tự do. Ông Abbott dùng những “sự chuyển hướng” cho đảng Tự do trong tuần qua để làm bằng chứng biện minh rằng ông đã tìm được sự hậu thuẫn qua phương hướng mới của ông.
Thế nhưng, sự thực thì hai cuộc bầu cử bổ sung này chẳng chứng minh được điều gì. Đảng Lao động không đưa người ra tranh cử và con số người đi bầu suy giảm thật nhiều. Ở Higgins. Chỉ có 77% cử tri đi bầu so với 93% trong kỳ tổng tuyển cử năm 2007- có nghĩa là chỉ có 68.000 người đi bầu so với 83.000 người hai năm trước đó. Hoàn toàn không có sự chuyển hướng về bất cứ đảng nào cả.
Sách lược “gonzo”- tuyên bố lăng nhăng ngẫu hứng- của ông Abbott có thể là hy vọng cuối cùng của phe liên đảng nếu suy xét lại tất cả những chuyện đã xảy ra cho họ từ năm 2007 đến nay. Thế nhưng, lãnh tụ đối lập và những kẻ hậu thuẫn cho ông ta phải biết rằng đấy là sách lược vốn chỉ dẫn họ đến kỳ tổng tuyển cử mà thôi và không dẫn họ tiến xa hơn thế nữa.
Gửi ý kiến của bạn
