Sự Chọn Lựa Ngọt Ngào
Trần Đông Đức
(LTS: Tác giả Trần Đông Đức là phóng viên tự do với nhiều bài trên đài BBC. Ông cư ngụ ở Miền Đông Hoa Kỳ, và đã bay về Quận Cam tuần này để quan sát các cuộc bầu cử giữa kỳ. Bài này kể về suy nghĩ của ông và nhóm bạn của ông, hiện chia làm hai -- bên ủng hộ bà Loretta Sanchez, bên ủng hộ Trần Thái Văn -- và vềø lưạ chọn của ông. Dưới đây là quan điểm riêng của tác giả, không nhất thiết phản ảnh quan điểm Việt Báo.)
Do Dự Giữa Tự Do
Cuộc bầu cử năm nay ở Quận Cam không còn là chính trị địa phương mà thu hút sự quan tâm của toàn nước Mỹ. Đặc biệt đây là lần đáng ghi nhớ trong bản đồ chính trị khi có một nhân vật gốc Việt, dân biểu tiểu bang Trần Thái Văn đã làm các chính khách danh tiếng thuộc hạng nhất nhì thế giới như cựu tổng thống Bill Clinton, Sarah Palin phải lưu tâm vận động.
Đối với người Việt khắp nơi trên đất Mỹ và có lẽ cả Việt Nam , cuộc bầu cử này tạo nên một sự thu hút đặc biệt vì tên tuổi bà đối thủ Loretta Sanchez là một nhân vật gần như mang tính tiêu biểu cho những vấn đề liên quan giữa Mỹ và Việt Nam.
Ở Việt Nam , báo chí không nhắc nhiều về câu chuyện bầu cử với yếu tố Việt Nam rất lớn vì những phương diện khách quan. Còn ở Mỹ một số tổ chức cộng đồng của người Việt lại lâm vào thế giữa “tự do trong do dự” không thể cất lên một tiếng nào để chọn bên.
Xét cho cùng, cộng đồng Việt Nam như một người phải chọn ăn một trong hai cái kẹo, chỉ được chọn một thôi nhé! Lúc đầu ai cũng tưởng là như thế. Thế nhưng gần cuối chương trình, hai viên kẹo so găng đấu nhau kịch liệt. Tuy mất đi chút hương vị ngọt ngào nhưng trận đấu Trần vs. Sanchez đang tới hồi kịch liệt: “viên kia đắng hơn, viên nào ngọt hơn"”.
Tôi không được đầu phiếu ở California nhưng hàng ngày dán mắt vào màn hình và hộp thư đọc hoài không hết. Nhiều người cho là chính trị dơ bẩn, nhưng nếu bạn là người đầu phiếu thì phải càng biết rõ từng ứng cử viên thì càng có sự lợi ích trong lựa chọn. Bẩn bây giờ mà lôi ra được thì tránh được những cái bẩn về sau. Về mặt lý thuyết như thế là tốt rồi. Cũng có người nói rằng, người đi bỏ phiếu nếu cho phép cử tri cũng muốn biết đến từng centimet trong cuộc sống (hay trên thân thể) của từng ứng cử viên trước khi bầu chọn mới là thoả đáng.
Chọn ai bây giờ"
Tôi có cơ hội biết đến hai ứng cử viên Trần Thái Văn và Loretta Sanchez và những nhân vật trong xã hội liên quan tới họ. Đối với tôi, cả hai đều là sự lựa chọn ngọt ngào nhưng bảo phải chọn dứt khoát một trong hai thì lại đâm ra do dự, không muốn nói thật lòng.
Điều đáng tiếc là phải bỏ đi một trong hai người đó.
Tôi có một lý do riêng về mặt cá nhân. Những lúc làm ký giả tự do "hóng hớt" cho đài BBC về những phóng sự sinh hoạt người Việt ở Mỹ, với danh nghĩa ký giả tôi có một số cơ hội tiếp xúc với bà Loretta Sanchez. Phải nói là bà dân biểu rất ngọt ngào và có sự quan tâm rất chân thành và sâu sắc đối với những vấn đề Việt Nam . Từ những vụ luật sư Lê Công Định, Nguyễn Tiến Trung và những nhà bất đồng chính kiến bị bắt bà đã nhanh chóng ra thông cáo báo chí gây tiếng vang về mặt quốc tế và thúc đẩy bộ ngoại giao Hoa Kỳ có phản ứng lập tức.
Bà không ngần ngại tuyên bố những việc bà đã làm và sẽ làm ở quốc hội trong những tiếng đồng hồ sau. Đối với phong trào đấu tranh cho dân chủ đây là sự khích lệ lớn. Về mặt người đưa tin, tôi được ưu thế đưa ra những dự đoán mà bà đã cho biết. Vô hình trung bà Loretta Sanchez cho tôi sự chuyên nghiệp.
Trưởng ban Việt Ngữ đài BBC, ông Nguyễn Giang có lần nói với tôi bí quyết làm một ký giả độc lập hay là càng đứng xa chính trị gia thì càng tốt. Tôi ghi nhận câu nói này vì tính nguyên tắc và chuyên nghiệp rất cao. Nhưng nếu đứng quá xa thì lúc cần chuyện muốn phỏng vấn thì rất khó sắp xếp. Dù sao họ cũng là nhân vật lớn, sức thu hút và quyền lực rất bao đồng. Đứng xa như vậy thì tiếc cho những mối liên hệ cá nhân quá! Tôi chỉ đứng ở trạng thái vừa xa vừa gần với văn phòng bà Sanchez và luôn cảm thấy rất quý hóa và trân trọng những việc làm của bà cho cộng đồng và cả những nhà bất đồng chính kiến đang bị giam cầm ở Việt Nam . Vì những tâm trạng này, tôi vẫn cảm thấy mình là một nhà hoạt động xã hội hơn là một nhà báo.