Họa Sĩ Thanh Trí Và 50 Năm Quốc Gia Cao Đẳng Mỹ Thuật Huế: Nhớ Trường Xưa, Thầy Cũ
(LTS. Bài nói chuyện của nữ họa sĩ Thanh Trí trong buổi hội ngộ 50 năm Trường
Cao Đẳng Mỹ Thuật Huế tổ chức ở Việt Báo Gallery, Quận Cam vào những ngày cuối tháng 6 và đầu tháng 7-2007.)
-Những cảm nhận ban đầu trong môi trường Nghệ Thuật bên bờ Bến Ngự
- Những thành quả của trường từ 1957-1975
- lòng tri ơn quí thầy
-Vài nét về Hội Ngộ Triển Lãm Kỷ Niệm 50 năm thành lập trường Quốc Gia Cao Đẳng Mỹ Thuật Huế.
Năm 1957, Huế mới có Viện Đại Học và nhiều trường, nhiều phân khoa thuộc Viện Đại Học liên tục được mở mang. Trong đó có trường Cao Đẳng Mỹ Thuật. Như một giấc mơ lớn vừa thành sự thật, của những người yêu thương nghệ thuật như chúng tôi.
Ngay từ buổi ban đầu, chúng tôi đã cảm thấy yêu thích không khí đầy ắp nghệ thuật của trường.
Càng học càng đam mê vẽ vời . Càng để hết tâm trí vào các môn học. chúng tôi lại càng nhận thưc cái đẹp cái hay của nghệ thuật .Chúng tôi không những chỉ học ở trong lớp mà chúng tôi còn phải thực hành ngay trong các sinh hoặt thương nhật ở ngoài đời .
Có những buổi học, chúng tôi được sống cùng thầy cùng bạn, cùng thiên nhiên . Hoà mình với cỏ cây mây nước ,dưới đủ góc độ ánh sáng măt trời chiếu rọi . Từ sáng tinh mơ đến chiều tà .
Nhiều góc độ của ánh sáng chiếu vào cảnh vật đã làm chúng tôi say mê. Tưởng chừng như lạc lối trong cái thực hư , hư thực, chuyển biến giao thoa của màu sắc và đường nét, ánh sáng và bóng tối , cùng sự dung hoà xen kẻ giữa Tời Đất và vạn vật
Kính thưa Quí vị
Qua cảm quang, cảm nhận của riêng tôi, tôi lại càng yêu đời sống , yêu vạn vật, yêu muôn sắc, muôn thể của thiên nhiên.Yêu cả giọt nắng, yêu đám rêu phong ,yêu bờ gạch cổ.v.v.Quanh tôi cảnh vật thật là đẹp, đẹp như thơ, như mơ, như mộng . như một giãi nghệ thuật bao trùm không gian vô tận
Có lẻ trong mỗi chúng tôi đều mang dòng máu nghệ thuật, chứa chan tình đời .Nay lại gặp được môi trường nghệ thuật thì thật là như cá gặp nước, để bơi lội , để sống còn để khôn lớn, để trưởng thành ,lại dươc sự dạy dổ tận tình của các thầy. Các thầy dạy chúng tôi lại xuất thân từ trường Mỹ Thuật Đông Dương Hà Nôi, Mỹ thuật Bắc Kinh.Mỹ thuật ở Pháp trở về dạy thì còn gì sung sướng và hãnh diện cho bằng. Chúng tôi cảm thấy mình quá may mắn,dể xây đời mộng mơ của mình . Hai chữ MỸ THUẬT màu xanh đậm trên tấm bảng mang tên trường treo trước cổng, đã gắn chặt vào đời tôi keo sơn như Duyên Nợ từ Kiếp nào.
Bốn năm học hành đã trôi qua. Khoá 1 của chúng tôi tốt nghiệp ra trường. Rồi nối tiếp từng khoá lại từng khoá ra trường. Nhẩm tính đến 1975, trải qua 18 năm trường đã đào tạo được 14 khoá. Trong đó số họa sĩ có năng khiếu nghệ thuật cá biệt, đã sáng tác những tác phẩm đầy màu sắc sáng tạo cho đời và đã đóng góp rất nhiều cho nền Nghệ Thuật nước nhà. Thành quả đáng tự hào nhất là đã dự phần vào việc khởi động phát triển, sáng lập Hội Hoạ sĩ Trẻ Việt Nam năm 1966 tại Sài Gòn.
Trường còn bổ nhiệm biết bao nhiêu hoạ sĩ vào chức vụ Giáo sư Hội Họa của các trường trung học khắp các tỉnh miền Trung. Quí vị này cũng đã đem đường nét màu sắc Hội hoạ khơi mầm nghệ thuật trong lòng thế hệ trẻ. Ngoài ra, trường còn phân phối bổ nhiệm rất nhiều hoạ sĩ vào các chức vụ chuyên gia, hoạ viên trong các nghành nghề khác, trong các Nha Mỹ Thuật, Sở Học Liệu, các tư sở công nghệ, sơn mài dồ gốm... Kể cả trong các ngành của Quân Đội VNCH ở các quân binh chủng....cũng không thiếu sự đóng góp tài sức của các anh em hoạ sĩ xuất thân từ trương CĐMT Huế.
Trường CĐMT Huế đúng là Chiếc Nôi Nghệ Thuật của miền Trung.Nhiều người hữu ích cho Quốc Gia cho đất Việt Nam thân yêu của chúng ta đã xuất thân từ
Trường được sự dạy dổ của quí thầy, thật là một điều đáng được nhắc nhở đến .
Riêng chúng tôi, nhóm cưụ sinh viên trường CĐMTH làm sao quên được quí thầy.
Quí thầy đã dày công dìu dắt những bước chập chững đầu đời cho chúng tôi. Quí thầy đã hết lòng truyền dạy cho chúng tôi những gì mà quí thầy đã Hấp Thụ được từ Hai Nền Nghệ Thuật Âu Á, Đông Tây cùng Nghệ Thuật Thuần Tuý Việt Nam. Và truyền cả kinh nghiệm sáng tạo riêng tư của quí thầy.
Không những quí thầy đã dạy chúng tôi về mặt văn hoá nghệ thuật mà quí thầy còn để tâm đến vấn đề kỷ luật trong trường học rất nghiêm khắc.
Những khoá sau còn có sự truyền dạy của các thầy trẻ xuất thân từ hai trường Quốc Gia Cao Đẳng Mỹ Thuật Sài Gòn và trường Quốc Gia Cao Đẳng Mỹ Thuật Huế.
Thấm thoát 50 năm trôi qua, Trường Cao Đẳng Mỹ Thuật Huế được nửa thế kỷ tuổi đời. Trường đã chứng kiến bao chuyện dâu bể đổi dời. Chúng tôi cũng nổi trôi theo vận nước, vận nhà!
Hôm nay, nhóm chúng tôi anh chị em cựu sinh viên trường Quốc Gia Cao Đẳng Mỹ Thuật Huế, đa số ở Nam Cali vài anh chị ở Bắc Cali và các vùng lân cận, đã từng phục vụ trong những ngành kể trên hội hội tụ về đây, trong khung cảnh trang nhã của Phòng triển Lãm Việt Báo, Cùng nhau tổ chức 50 Năm Ngày Thành Lập Trường, nhớ đến hai mái trường Cao Đẳng Mỹ Thuật thương yêu. Mặc dù chúng tôi cũng đã cập kề trên dưới 60 75 tuổi, nhưng trong lòng chúng tôi luôn nhớ trường xưa thân yêu, nhớ thầy cũ kính quí, nhớ bạn chân tình với bao kỷ niệm của một thời son trẻ chẳng nhạt phai.
Mái trường đầu tiên được thành lập bên bờ Bến Ngự từ năm 1957, Viện Trưởng Viện Đại Học Huế là Linh Mục Cao Văn Luận, Viện Trưởng Linh Mục thường đến thăm trường chúng tôi, Viện trưởng thương trường chúng tôi như những phân khoa khác của Viện Đại Học Huế. Trên gương mặt hiền hòa, luôn mỉm cười mỗi khi Linh Muc đến thăm trường chúng tôi . Giờ đây Linh Mục Viên Trưởng đã trở thành người thiên cổ như quí thầy: Thầy Tôn Thất Đào, thầy Trương Đình Y, thầy Lê Yên, thầy Thiềm Quốc Hùng, thầy Mai Lan Phương, và tháng 10 năm 2006 vừa qua, thầy Phan Xuân Sanh cũng qua đời, thầy là vị giáo sư trẻ nhất của trường thời đó... và vài thầy trẻ cùng thế hệ với chúng tôi như Tôn Thất Văn, Đỗ Kỳ Hoàng, Mai Chửng cũng đã ra đi.
Kính Thưa quí vị
Giờ đây, chúng tôi xin một phút để tưởng nhớ và cung kính gởi đến Linh Mục Viện
Trưởng cùng quí thầy khả kính của chúng tôi lòng biết ơn sâu đậm và chân thành trong mỗi chúng tôi, từ ngày mới bước chân đến trường mà mãi đến 50 năm sau mới có dịp cùng nhau tỏ bày, và chúng tôi cũng xin kính gởi đến quí thầy đã một thời dạy dổ chúng tôi tại trường Quốc Gia Cao Đẳng Mỹ Thuật Huế và quí thầy hiện ở khắp năm châu xin quí thầy nhận cho lời cám ơn chân thành sâu đậm của chúng tôi.
Ngoài ra chúng tôi còn mang đến đây những cành hoa quí nhất, trong vườn nghệ thuật của mỗi chúng tôi, để dự vào Vướn hoa Hội Ngộ Triển Lãm.
Trước, để tỏ lòng biết ơn quí thầy, người đã khơi mầm nghệ thuật trong tâm hồn chúng tôi từ 50… 32 năm qua.
Sau cùng, chúng tôi muốn nói lên cái mầm nghệ thuật. Cái nghiệp nghệ thật ấy qua bao đổi dời biển dâu. Vẫn còn hiện hữu tồn tại trong mỗi chúng tôi. kể cả những anh chi em bao năm lận bận trong các ngành nghề khac, vẫn mang theo canh cánh bên lòng cái nghiệp nghệ thuật với một niềm ước mong "có dịp để phát huy ,đề sống còn với nghệ thuật . và chúng tôi cũng rất vui mừng là trong buổi triễn lãm Hợi Ngộ này cũng không thiếu những tài năng, những mầm nghệ thuật đã được trau dồi phát huy, sáng tạo trong niềm say mê , cảm hứng từ bao năm qua .
Triển lãm Hội Ngộ ngoài những ý nghĩa trên đây, còn là cơ hội sinh hoạt Nghệ thuật trong cộng Đông người Việt tại Hải Ngoại, tại California quê hương thứ hai của đa số anh chi em trong chúng tôi . Đây cũng là một đóng góp vào nền nghệ thuật đa dạng, muôn sắc dân của Đất nước Hoa Kỳ này
Và sau để tỏ lòng biết ơn quí vị quan khach đã bỏ thời gian quí báu đến với buổi lễ kỷ niệm 50 năm thành lập trường của chúng tôi. Chúng tôi xin hân hạnh mời quí vị quan khách thưởng lãm.
Và trước khi hết lời , một lần nữa tôi xin chân thành cám ơn quí vị quan khách.
Nguyễn T Thanh Trí, Khoá 1-1961 QGCĐMT Hue.
(LTS. Bài nói chuyện của nữ họa sĩ Thanh Trí trong buổi hội ngộ 50 năm Trường Cao Đẳng Mỹ Thuật Huế tổ chức ở Việt Báo Gallery, Quận Cam vào những ngày cuối tháng 6 và đầu tháng 7-2007.)
-Những cảm nhận ban đầu trong môi trường Nghệ Thuật bên bờ Bến Ngự
- Những thành quả của trường từ 1957-1975
- lòng tri ơn quí thầy
-Vài nét về Hội Ngộ Triển Lãm Kỷ Niệm 50 năm thành lập trường Quốc Gia Cao Đẳng Mỹ Thuật Huế.
Năm 1957, Huế mới có Viện Đại Học và nhiều trường, nhiều phân khoa thuộc Viện Đại Học liên tục được mở mang. Trong đó có trường Cao Đẳng Mỹ Thuật. Như một giấc mơ lớn vừa thành sự thật, của những người yêu thương nghệ thuật như chúng tôi.
Ngay từ buổi ban đầu, chúng tôi đã cảm thấy yêu thích không khí đầy ắp nghệ thuật của trường.
Càng học càng đam mê vẽ vời . Càng để hết tâm trí vào các môn học. chúng tôi lại càng nhận thưc cái đẹp cái hay của nghệ thuật .Chúng tôi không những chỉ học ở trong lớp mà chúng tôi còn phải thực hành ngay trong các sinh hoặt thương nhật ở ngoài đời .
Có những buổi học, chúng tôi được sống cùng thầy cùng bạn, cùng thiên nhiên . Hoà mình với cỏ cây mây nước ,dưới đủ góc độ ánh sáng măt trời chiếu rọi . Từ sáng tinh mơ đến chiều tà .
Nhiều góc độ của ánh sáng chiếu vào cảnh vật đã làm chúng tôi say mê. Tưởng chừng như lạc lối trong cái thực hư , hư thực, chuyển biến giao thoa của màu sắc và đường nét, ánh sáng và bóng tối , cùng sự dung hoà xen kẻ giữa Tời Đất và vạn vật
Kính thưa Quí vị
Qua cảm quang, cảm nhận của riêng tôi, tôi lại càng yêu đời sống , yêu vạn vật, yêu muôn sắc, muôn thể của thiên nhiên.Yêu cả giọt nắng, yêu đám rêu phong ,yêu bờ gạch cổ.v.v.Quanh tôi cảnh vật thật là đẹp, đẹp như thơ, như mơ, như mộng . như một giãi nghệ thuật bao trùm không gian vô tận
Có lẻ trong mỗi chúng tôi đều mang dòng máu nghệ thuật, chứa chan tình đời .Nay lại gặp được môi trường nghệ thuật thì thật là như cá gặp nước, để bơi lội , để sống còn để khôn lớn, để trưởng thành ,lại dươc sự dạy dổ tận tình của các thầy. Các thầy dạy chúng tôi lại xuất thân từ trường Mỹ Thuật Đông Dương Hà Nôi, Mỹ thuật Bắc Kinh.Mỹ thuật ở Pháp trở về dạy thì còn gì sung sướng và hãnh diện cho bằng. Chúng tôi cảm thấy mình quá may mắn,dể xây đời mộng mơ của mình . Hai chữ MỸ THUẬT màu xanh đậm trên tấm bảng mang tên trường treo trước cổng, đã gắn chặt vào đời tôi keo sơn như Duyên Nợ từ Kiếp nào.
Bốn năm học hành đã trôi qua. Khoá 1 của chúng tôi tốt nghiệp ra trường. Rồi nối tiếp từng khoá lại từng khoá ra trường. Nhẩm tính đến 1975, trải qua 18 năm trường đã đào tạo được 14 khoá. Trong đó số họa sĩ có năng khiếu nghệ thuật cá biệt, đã sáng tác những tác phẩm đầy màu sắc sáng tạo cho đời và đã đóng góp rất nhiều cho nền Nghệ Thuật nước nhà. Thành quả đáng tự hào nhất là đã dự phần vào việc khởi động phát triển, sáng lập Hội Hoạ sĩ Trẻ Việt Nam năm 1966 tại Sài Gòn.
Trường còn bổ nhiệm biết bao nhiêu hoạ sĩ vào chức vụ Giáo sư Hội Họa của các trường trung học khắp các tỉnh miền Trung. Quí vị này cũng đã đem đường nét màu sắc Hội hoạ khơi mầm nghệ thuật trong lòng thế hệ trẻ. Ngoài ra, trường còn phân phối bổ nhiệm rất nhiều hoạ sĩ vào các chức vụ chuyên gia, hoạ viên trong các nghành nghề khác, trong các Nha Mỹ Thuật, Sở Học Liệu, các tư sở công nghệ, sơn mài dồ gốm... Kể cả trong các ngành của Quân Đội VNCH ở các quân binh chủng....cũng không thiếu sự đóng góp tài sức của các anh em hoạ sĩ xuất thân từ trương CĐMT Huế.
Trường CĐMT Huế đúng là Chiếc Nôi Nghệ Thuật của miền Trung.Nhiều người hữu ích cho Quốc Gia cho đất Việt Nam thân yêu của chúng ta đã xuất thân từ
Trường được sự dạy dổ của quí thầy, thật là một điều đáng được nhắc nhở đến .
Riêng chúng tôi, nhóm cưụ sinh viên trường CĐMTH làm sao quên được quí thầy.
Quí thầy đã dày công dìu dắt những bước chập chững đầu đời cho chúng tôi. Quí thầy đã hết lòng truyền dạy cho chúng tôi những gì mà quí thầy đã Hấp Thụ được từ Hai Nền Nghệ Thuật Âu Á, Đông Tây cùng Nghệ Thuật Thuần Tuý Việt Nam. Và truyền cả kinh nghiệm sáng tạo riêng tư của quí thầy.
Không những quí thầy đã dạy chúng tôi về mặt văn hoá nghệ thuật mà quí thầy còn để tâm đến vấn đề kỷ luật trong trường học rất nghiêm khắc.
Những khoá sau còn có sự truyền dạy của các thầy trẻ xuất thân từ hai trường Quốc Gia Cao Đẳng Mỹ Thuật Sài Gòn và trường Quốc Gia Cao Đẳng Mỹ Thuật Huế.
Thấm thoát 50 năm trôi qua, Trường Cao Đẳng Mỹ Thuật Huế được nửa thế kỷ tuổi đời. Trường đã chứng kiến bao chuyện dâu bể đổi dời. Chúng tôi cũng nổi trôi theo vận nước, vận nhà!
Hôm nay, nhóm chúng tôi anh chị em cựu sinh viên trường Quốc Gia Cao Đẳng Mỹ Thuật Huế, đa số ở Nam Cali vài anh chị ở Bắc Cali và các vùng lân cận, đã từng phục vụ trong những ngành kể trên hội hội tụ về đây, trong khung cảnh trang nhã của Phòng triển Lãm Việt Báo, Cùng nhau tổ chức 50 Năm Ngày Thành Lập Trường, nhớ đến hai mái trường Cao Đẳng Mỹ Thuật thương yêu. Mặc dù chúng tôi cũng đã cập kề trên dưới 60 75 tuổi, nhưng trong lòng chúng tôi luôn nhớ trường xưa thân yêu, nhớ thầy cũ kính quí, nhớ bạn chân tình với bao kỷ niệm của một thời son trẻ chẳng nhạt phai.
Mái trường đầu tiên được thành lập bên bờ Bến Ngự từ năm 1957, Viện Trưởng Viện Đại Học Huế là Linh Mục Cao Văn Luận, Viện Trưởng Linh Mục thường đến thăm trường chúng tôi, Viện trưởng thương trường chúng tôi như những phân khoa khác của Viện Đại Học Huế. Trên gương mặt hiền hòa, luôn mỉm cười mỗi khi Linh Muc đến thăm trường chúng tôi . Giờ đây Linh Mục Viên Trưởng đã trở thành người thiên cổ như quí thầy: Thầy Tôn Thất Đào, thầy Trương Đình Y, thầy Lê Yên, thầy Thiềm Quốc Hùng, thầy Mai Lan Phương, và tháng 10 năm 2006 vừa qua, thầy Phan Xuân Sanh cũng qua đời, thầy là vị giáo sư trẻ nhất của trường thời đó... và vài thầy trẻ cùng thế hệ với chúng tôi như Tôn Thất Văn, Đỗ Kỳ Hoàng, Mai Chửng cũng đã ra đi.
Kính Thưa quí vị
Giờ đây, chúng tôi xin một phút để tưởng nhớ và cung kính gởi đến Linh Mục Viện
Trưởng cùng quí thầy khả kính của chúng tôi lòng biết ơn sâu đậm và chân thành trong mỗi chúng tôi, từ ngày mới bước chân đến trường mà mãi đến 50 năm sau mới có dịp cùng nhau tỏ bày, và chúng tôi cũng xin kính gởi đến quí thầy đã một thời dạy dổ chúng tôi tại trường Quốc Gia Cao Đẳng Mỹ Thuật Huế và quí thầy hiện ở khắp năm châu xin quí thầy nhận cho lời cám ơn chân thành sâu đậm của chúng tôi.
Ngoài ra chúng tôi còn mang đến đây những cành hoa quí nhất, trong vườn nghệ thuật của mỗi chúng tôi, để dự vào Vướn hoa Hội Ngộ Triển Lãm.
Trước, để tỏ lòng biết ơn quí thầy, người đã khơi mầm nghệ thuật trong tâm hồn chúng tôi từ 50… 32 năm qua.
Sau cùng, chúng tôi muốn nói lên cái mầm nghệ thuật. Cái nghiệp nghệ thật ấy qua bao đổi dời biển dâu. Vẫn còn hiện hữu tồn tại trong mỗi chúng tôi. kể cả những anh chi em bao năm lận bận trong các ngành nghề khac, vẫn mang theo canh cánh bên lòng cái nghiệp nghệ thuật với một niềm ước mong "có dịp để phát huy ,đề sống còn với nghệ thuật . và chúng tôi cũng rất vui mừng là trong buổi triễn lãm Hợi Ngộ này cũng không thiếu những tài năng, những mầm nghệ thuật đã được trau dồi phát huy, sáng tạo trong niềm say mê , cảm hứng từ bao năm qua .
Triển lãm Hội Ngộ ngoài những ý nghĩa trên đây, còn là cơ hội sinh hoạt Nghệ thuật trong cộng Đông người Việt tại Hải Ngoại, tại California quê hương thứ hai của đa số anh chi em trong chúng tôi . Đây cũng là một đóng góp vào nền nghệ thuật đa dạng, muôn sắc dân của Đất nước Hoa Kỳ này
Và sau để tỏ lòng biết ơn quí vị quan khach đã bỏ thời gian quí báu đến với buổi lễ kỷ niệm 50 năm thành lập trường của chúng tôi. Chúng tôi xin hân hạnh mời quí vị quan khách thưởng lãm.
Và trước khi hết lời , một lần nữa tôi xin chân thành cám ơn quí vị quan khách.
Nguyễn T Thanh Trí, Khoá 1-1961 QGCĐMT Hue.
Gửi ý kiến của bạn
