Các nhà hoạt động đang lo ngại rằng quyết định lật ngược án lệ Roe của TCPV có thể tạo động lực cho các nhóm chống phá thai, làm đảo ngược những thành quả đã đạt được hoặc kìm hãm các nỗ lực mở rộng quyền phá thai trên toàn thế giới. (Nguồn: YouTube)
HOA KỲ – Các nhà hoạt động vì quyền được phá thai nói rằng quyết định của Tối Cao Pháp Viện (TCPV) về việc lật ngược án lệ Roe v. Wade sẽ làm chấn động toàn thế giới; nó có thể hạn chế quyền tiếp cận phá thai ở các quốc gia khác và làm suy yếu phong trào vì sức khỏe sinh sản trên toàn cầu, theo TheHill đưa tin ngày Thứ Hai, 4 tháng 7 năm 2022.
Là một phần của phong trào Làn Sóng Xanh (Green Wave), bắt đầu ở Argentina, các quốc gia mà đa số người dân theo Công Giáo trên khắp Châu Mỹ Latinh - bao gồm Colombia và Mexico - gần đây đã hợp pháp hóa việc phá thai. Bên kia Đại Tây Dương, Ireland cũng thực hiện bước tương tự, việc mà trước đây được cho là “khỏi bàn tới.” Và ở Châu Á, Hàn Quốc đã gỡ bỏ lệnh cấm phá thai kéo dài 66 năm vào năm ngoái.
Tuy nhiên, các nhà hoạt động đang lo ngại rằng phán quyết gần đây của Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ có thể tạo động lực cho các nhóm chống phá thai, làm đảo ngược những thành quả đã đạt được hoặc kìm hãm các nỗ lực mở rộng quyền phá thai trên toàn thế giới.
Giselle Carino, Giám đốc liên minh quyền sinh sản quốc tế Fòs Feminista cho biết: “Như chúng ta đã thấy, trong hầu hết mọi vấn đề, những gì xảy ra ở Hoa Kỳ không chỉ tác động đến Hoa Kỳ mà còn tác động đến tất cả mọi người, ở mọi nơi.”
Bà nói thêm rằng lùi bước trong quyền được phá thai là một phần trong sự suy yếu rộng hơn của các thể chế dân chủ ở Hoa Kỳ nói riêng, và ở các quốc gia ngày càng độc tài trên thế giới, nói chung.
Ví dụ, Marcia Soumokil, giám đốc nhóm vận động phá thai Ipas Indonesia, nói rằng bà lo ngại rằng vụ lật ngược án lệ Roe v. Wade sẽ khiến chính phủ Indonesia – vốn đã thực thi các luật hạn chế phá thai – hùa theo cho rằng việc tiếp cận phá thai “không phải nhân quyền.”
Bethany Van Kampen Saravia, cố vấn chính sách và pháp lý cấp cao của Ipas, cho biết thêm, Hoa Kỳ có “ảnh hưởng to lớn và rộng rãi” đối với các chương trình sức khỏe sinh sản và tình dục trong kế hoạch hóa gia đình, sức khỏe sinh sản và sức khỏe bà mẹ và trẻ em trên toàn thế giới.
Bà nói: “Thực sự thì Hoa Kỳ là nhà tài trợ lớn nhất khi nói đến các chương trình đó,” lưu ý rằng một số chính sách hạn chế phá thai ban thành luật đã hạn chế quyền được phá thai, chẳng hạn như Global Gag Rule, ngăn cản các tổ chức nước ngoài nhận tài trợ của Hoa Kỳ từ thông tin, giới thiệu hoặc dịch vụ phá thai.
Bà cảnh báo khi chính sách về phá thai trở nên hạn chế hơn trong nước, các quy định về tài trợ của Hoa Kỳ cho sức khỏe gia đình và phụ nữ và ở nước ngoài cũng có thể bị hạn chế theo. Bà nói thêm, việc lật ngược quyết định vụ Roe v. Wade cũng như bày tỏ thái độ ngầm ủng hộ cho các tổ chức chống phá thai ở các quốc gia khác, cũng như ngoảnh mặt trước những người bảo vệ quyền sinh sản.
Van Kampen Saravia nói: “Không ai trong chúng ta có thể nói trước điều gì, nhưng tôi nghĩ thật công bằng khi nói rằng ở một số quốc gia đang tìm cách tự do hóa quyền phá thai, họ có thể suy nghĩ lại vì sợ mất nguồn tài trợ do làm trái lại chính sách của Hoa Kỳ.”
Tuy nhiên, Susan Yanow, nữ phát ngôn nhân của nhóm Women Help Women, lạc quan rằng phong trào đòi quyền phá thai, ít nhất là ở Nam Mỹ, sẽ không bị ảnh hưởng quá sâu bởi những thay đổi ở Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, ngay cả khi các phong trào đòi quyền phá thai vẫn đang tiếp tục mở rộng ở Mỹ Latinh, Yanow nói rằng chính sách của Hoa Kỳ vẫn có thể hạn chế khả năng tiếp cận các hoạt động phá thai bên ngoài biên giới Hoa Kỳ. Bà nói về các chính sách y tế toàn cầu của Hoa Kỳ: “Chúng có tác động rất lớn đến cuộc sống của mọi người, bất kể quyền được phá thai có trở nên thế nào đi nữa.”
Bà nói thêm: “Hoa Kỳ được coi là nguồn lực đào tạo các bác sĩ và y tá cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe phá thai,” và bất kỳ thay đổi nào đối với các chương trình này đều sẽ có tác động tiêu cực trên toàn thế giới.
Cả Yanow và Carino đều lo ngại rằng lật ngược án lệ Roe là một dấu hiệu cho thấy nền dân chủ ở Hoa Kỳ đang suy yếu, mà cuối cùng có thể có tác động lớn hơn nữa đến vị thế của Hoa Kỳ ở nước ngoài.
Licha Nyiendo, giám đốc pháp lý của Human Rights First, cũng có những lo ngại tương tự, và cho rằng đó sẽ là một “bước đi theo hướng rất nguy hiểm.” Bà cảnh báo rằng việc đảo ngược án lệ Roe sẽ là “một tín hiệu đáng sợ cho những kẻ độc tài trên toàn thế giới rằng họ có thể tước bỏ các quyền lâu đời của người dân ở nước mình.”
Gửi ý kiến của bạn
