HOA KỲ – Người dân Hoa Kỳ đang cảm thấy sức ép của lạm phát, và nhiều người ngày càng lo ngại về một cuộc suy thoái đang cận kề, theo APnews đưa tin ngày Thứ Năm, 14 tháng 4 năm 2022.
Nền kinh tế Hoa Kỳ đang phục hồi với tốc độ tăng trưởng việc làm kỷ lục, nhu cầu tiêu dùng ổn định và nhu cầu lao động cao đã góp phần thúc đẩy tỷ lệ lạm phát cao nhất trong 40 năm. Dù nền kinh tế phục hồi nhanh hơn nhiều so với kỳ vọng của các kinh tế gia, nó cũng đang gây áp lực buộc Quỹ Dự trữ Liên bang (FED) phải có những hành động để kềm lại tốc độ gia tăng giá cả.
Nhiều kinh tế gia nhận định rằng xác suất nền kinh tế Hoa Kỳ suy thoái trong vòng 12 tháng tới là 28% (mức trung bình dự báo), tăng từ mức 18% hồi tháng 1 năm 2022, và chỉ 13% vào một năm trước. Họ cũng hạ dự báo tăng trưởng của Hoa Kỳ trong năm nay, cho rằng GDP sau khi điều chỉnh lạm phát trong Quý 4 năm 2022 sẽ tăng 2.6% so với Quý 4 năm 2021, giảm 1 điểm phần trăm so với mức dự báo cách đây 6 tháng.
Joe Brusuelas, kinh tế trưởng của Công ty tư vấn RSM US, cho biết: “Nguy cơ kinh tế Hoa Kỳ bị suy thoái đang gia tăng do một loạt cú sốc về nguồn cung gây ra tác động khắp nền kinh tế khi FED nâng lãi suất để kiểm soát lạm phát.”
Nguy cơ suy thoái cùng với lạm phát cao ở mức báo động, đạt 7.9% vào tháng 2 năm 2022, đã khiến FED phải nỗ lực cân bằng bằng cách hạ nhiệt nền kinh tế để giảm lạm phát, nhưng không thể quá mạnh tay vì có thể khiến tiêu dùng suy giảm và tỷ lệ thất nghiệp tăng.
Wendy Edelberg, giám đốc của Dự án Hamilton và một chuyên gia nghiên cứu về kinh tế tại Viện Brookings, cho biết nền kinh tế đã “phục hồi” do lượng kích thích tài chánh đã được rót vào hệ thống trong thời đại dịch. Nhưng để chống lại lạm phát tăng vọt, Edelberg và các nhà kinh tế khác cho rằng giảm tốc là điều quan trọng. Edelberg nói: “Câu hỏi bây giờ là, việc giảm tốc độ đó sẽ diễn ra suôn sẻ mức nào? Và nó có thể gây ra ảnh hưởng lớn. Hoàn toàn có nguy cơ xảy ra suy thoái.”
Xác suất suy thoái theo dự báo của các kinh tế gia thấp hơn một chút so với mức xác suất suy thoái cao nhất trong chu kỳ tăng trưởng là 34.8% hồi tháng 9 năm 2019. Thời điểm đó, tăng trưởng của Hoa Kỳ đã chậm lại do FED tăng lãi suất vào năm 2018 và tác động của cuộc chiến thương mại Hoa Kỳ - Trung Quốc. Nhiều tháng trước đó, FED đã bắt đầu chu kỳ cắt giảm lãi suất đầu tiên kể từ năm 2008.
Tháng trước, FED nâng lãi suất cơ bản lên 0.25 phần trăm và lên kế hoạch cho 6 đợt tăng lãi suất nữa trong những tháng còn lại của năm nay, tốc độ tăng mạnh mẽ nhất trong hơn 15 năm. Nhiều kinh tế gia dự đoán rằng FED sẽ tăng lãi suất thêm 0.5 phần trăm vào đầu tháng 5, và sẽ thực hiện ít nhất thêm 2 đợt tăng lãi suất ở mức như vậy trong năm nay.
Điều chỉnh lãi suất quỹ liên bang là công cụ chính FED dùng để giữ giá cả ổn định và thị trường việc làm phát triển. Khi Quỹ Dự trữ Liên bang tăng hoặc cắt giảm biên độ lãi suất cơ bản, chi phí đi vay đối với các khoản vay mua nhà, thẻ tín dụng và các sản phẩm cho vay khác thường di chuyển theo cùng một hướng.
Khi lãi suất tăng, chi tiêu tiêu dùng và kinh doanh có xu hướng giảm do chi phí đi vay tăng lên. Lãi suất cao hơn cũng khuyến khích tiết kiệm, có nghĩa là chi tiêu hàng ngày trong nền kinh tế sẽ ít hơn.
Dù vậy, Fed đang phải đối mặt với bất ổn nghiêm trọng khi cố gắng hướng sự phục hồi đến một tốc độ bền vững.
Cuộc chiến ở Ukraine, các lệnh trừng phạt đối với Nga và phản ứng của Moscow đã thúc đẩy giá cả dầu, xăng, thực phẩm, khoáng sản chính và các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu khác tăng vọt. Việc ngừng hoạt động sản xuất do COVID-19 ở Trung Quốc cũng đã làm tắc nghẽn chuỗi cung ứng, vốn đã bị quá tải bởi nhu cầu của người tiêu dùng.
Các kinh tế gia cảnh báo cần phải thắt chặt chính sách tiền tệ hơn nữa để hạ nhiệt nền kinh tế, điều này có thể đồng nghĩa với việc trong những tháng tới nhiều người dân Hoa Kỳ phải đối mặt với sự khó khăn của tài chính hơn.
Ray Fair, giáo sư kinh tế tại Trường Yale, cho biết: “Khi ta làm chậm nền kinh tế, thì lạm phát sẽ giảm. Nhưng tất nhiên, cái giá phải trả là tăng trưởng sản lượng chậm hơn và tỷ lệ thất nghiệp cao hơn.”
Một số người lo ngại lạm phát có thể tăng quá nhanh để FED có thể kiềm chế mà không tăng lãi suất quá cao, nó sẽ kìm hãm tăng trưởng kinh tế. Một số khác thì tin rằng FED có thể phải nhận ra rằng lạm phát cao hơn có thể còn đeo bám trong một thời gian nữa.
Gửi ý kiến của bạn