Hôm nay,  

Câu chuyện về lễ Hanouka: Năm đối với năm

29/10/202212:22:00(Xem: 2191)
Truyện ngắn

 hanouka   

 

Đôi vợ chồng Spitzer phải đợi ngót mười năm mới có con được. Sau mười năm, bỗng dưng họ lại có đến năm đứa con: người vợ đã sinh năm. Trước khi các bé chào đời, cuộc sống của họ rất khiêm tốn, vì khả năng hạn hẹp, rồi khi gia đình thành bảy miếng ăn, thì cảnh túng quẫn lại càng bi thảm hơn. Ở bang Florida, quanh khu gia đình Spitzer sinh sống, có một phụ nữ lớn tuổi rất khá giả là bà Gordon. Bà nghe nói đến gia đình nghèo khổ ấy, và quyết định cứu giúp họ bằng cách tặng cho họ những số tiền khổng lồ.

 

Một hôm, bà Gordon muốn đến thăm sản phụ. Bà muốn gặp gia đình mà bà đang trợ giúp. Vừa bước vào nhà, bà nhìn thấy một tấm hình chân dung treo ở tường. Bà đến gần nhìn cho kỹ, bỗng ngất xỉu và ngã xuống. Xe cấp cứu phải chở bà đến nhà thương.

 

Ngày hôm sau, người mẹ mới sinh đến thăm bà, vì bà ấy đã cứu giúp gia đình họ rất nhiều .Người mẹ trẻ không thể hiểu được điều gì đã làm cho vị ân nhân xúc động đến như vậy khi nhìn thấy bức hình của mẹ mình.

Bà Gordon rất cảm động khi thấy người khách đến thăm mình, và sự xúc động ấy lại càng gia tăng thêm khi biết rằng bà Spitzer chính là con gái của người đàn bà trong tấm ảnh.

 

"Nhờ mẹ của cháu mà ta còn sống đến ngày hôm nay".

 

Bà ấy tâm sự, và bắt đầu kể câu chuyện của mình.

 

Trong thời kỳ Thế Chiến Thứ Hai, ta bị bắt làm tù binh ở trại tập trung Bergen-Belsen. Nhóm của ta là một nhóm nhỏ, gồm những bé gái từ 14 đến 16 tuổi. Cho dù cuộc sống đầy khổ hình trong trại địa ngục ấy, tất cả chúng ta đều quyết tâm phải đạt được càng nhiều Mitsvot càng tốt (Mitsva – số nhiều là Mitsvot:  quy định về hạnh kiểm trong Do Thái giáo).

 

Vài ngày trước lễ Hanouka, ta và các bạn đã chuẩn bị khẩu phần bơ thường ngày, những phần rất khiêm nhường, để sử dụng thay cho dầu thắp sáng. Chúng tôi đã lấy ra vài sợi chỉ từ quần áo để xe thành bấc nến. Sau đó chúng tôi cần dụng cụ để bỏ bơ và bấc vào.

 

Chúng tôi chọn vỏ khoai tây để dùng cho mục đích đó. Nhưng ngay cả việc làm sao để có được "dụng cụ" đó, chúng tôi phải thật can đảm và bạo gan. Chúng tôi phải chạy ra khỏi căn trại dùng làm nơi trọ rồi đến nhà bếp để ăn cắp khoai tây.

 

Trong giai đoạn dò xét được thực hiện sau đó, chúng tôi khám phá rằng trong suốt 24 tiếng một ngày, thì có một khoảng thời gian chừng năm phút sẽ không có người canh gác ở cửa bếp: từ nửa đêm đến quá nửa đêm 5 phút. Thế là năm đứa con gái quyết định mạo hiểm sinh mạng của mình để cố lấy cho được mớ khoai tây quý giá kia. Và ta là một trong năm đứa đó.

 

Nhưng thật không may cho chúng tôi, chúng tôi bị bắt. Người gác đêm phát hiện ra chúng tôi, ghi tên và số tù rồi hống hách tuyên bố rằng ngày mai chúng tôi sẽ bị hành hình bằng cách treo cổ trước mặt tất cả những nữ tù nhân ở trại. Để cho tất cả mọi người học được bài học.

 

Ở trại của chúng tôi có một cô gái Do Thái không sống cùng với đám con gái khác trong các lều trại. Cô ấy thông thạo nhiều ngôn ngữ, và bọn Đức giao cho cô một công việc đặc biệt: cô phải lắng nghe tường trình về những thông tin ở các đài phát thanh nước ngoài rồi dịch lại cho mấy tên sĩ quan. Nhờ công việc ấy cô được sống trong một lều trại riêng biệt, nơi đó cô hưởng được nhiều đặc quyền.

 

Thế là giữa đêm khuya chúng tôi lén đến lều của cô ta. Căn lều chìm trong bóng tối, nhưng một điệu nhạc rất mơ hồ đưa chúng tôi vào đến một khoảng đất trống bên cạnh căn lều. Chúng tôi ngạc nhiên xiết bao khi thấy cô đốt một ngọn nến Hanouka và hát bài Maoz Tsour (Theo Hồi Giáo, đến lễ Hanouka -- lễ này thể hiện sự bành trướng không ngừng của đức tin Do Thái – trong suốt mùa lễ, mỗi đêm họ hát hai bài chính ngay sau khi thắp nến: Maoz Tzur và Hanerot Halalu).

 

Vừa nhìn thấy những bằng chứng về Do Thái giáo, chúng tôi rất phấn khởi. Chúng tôi nói chuyện với cô ta và khẩn nài xin cô cứu giúp chúng tôi. Nhưng cô ấy không muốn nghe. Cô khiển trách chúng tôi và yêu cầu chúng tôi phải rời khỏi nơi ấy ngay.

 

Hôm sau, ngày đầu tiên của lễ Hanouka, vào buổi chiều, tất cả nữ tù nhân trong trại đến tập trung ở quảng trường để chứng kiến vụ hành quyết năm cô gái. Sự căng thẳng và nỗi kinh hãi lên đến cực điểm. Mỗi cô gái đứng trên một cái ghế, một chiếc thòng lọng quẩn quanh cổ. Khi tên sĩ quan bước đến, hắn đọc tên của chúng tôi, kèm theo câu “ là những tên tội phạm mưu toan ăn cắp khoai tây”.

 

Những tên đao phủ được giao việc hành hình đang chờ lệnh để đạp vào ghế của chúng tôi để đưa chúng tôi vĩnh viễn sang thuợng giới. Bỗng dưng, cô nữ thông dịch viên đến gần tên sĩ quan và rỉ vào tai hắn điều gì đó. Cô ấy khoa tay rất nhiều lần, và lộ vẻ rất lo âu. Viên sĩ quan có vẻ bối rối và không mấy hài lòng về những điều cô ấy vừa nói. Tuy nhiên ông ấy cũng hạ lệnh cho tháo dây thừng ở cổ chúng tôi ra và bắt buộc chúng tôi phải biến đi ngay.

 

*

 

Bà Gordon hít vào một hơi thật dài, lau hàng nước mắt chảy dài trên đôi má. “Một thời gian không lâu sau điều thần diệu xảy đến cho chúng tôi vào lễ Hanouka, tất cả các nữ tù nhân ở Bergen-Belsen đã được phóng thích. Cuộc chiến đã kết thúc, mà chúng tôi cũng không có cơ hội để cám ơn vị ân nhân đã cứu mạng tôi. Cô ấy luôn luôn đi theo tôi. Tôi đã không thể nào quên cô ấy được. Rồi bỗng nhiên, tôi tìm ra được cô ấy – ngay trên tường nhà của cháu đây.

 

Giờ đây, đến lượt người sản phụ bị xúc động. Cô nói tiếp theo để đem phần kết cuộc cho câu chuyện ấy:

 

“Buổi tối trước khi cháu sinh, cháu thấy mẹ cháu hiện ra trong giấc mơ và nói bằng tiếng Yiddish (ngôn ngữ của người Do Thái): "Finf fur finf” (Năm chống với năm). Cháu hỏi mẹ cháu: “Mẹ ơi, Mẹ muốn nói gì vậy? Bà không trả lời câu hỏi của cháu. Ngày hôm sau, cháu đã sinh được năm em bé. Cháu nghĩ rằng mẹ cháu muốn ám chỉ đến việc cháu sẽ sinh năm. Lúc đó cháu không hề biết căn cứ vào đâu mà cháu có quyền hạ sinh được năm bé như vậy. Nhưng bây giờ thì cháu đã hiểu…”

 

TháiNữLan dịch

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Vào những ngày cuối năm 2023, khi mà người Mỹ bắt đầu chuẩn bị cho những bữa tiệc Giáng Sinh, năm mới, bàn tán chuyện mua sắm, thì chiến sự giữa Isarel và Hamas chưa có dấu hiệu thuyên giảm. Trên vùng đất thánh của cả ba tôn giáo lớn, những kiếp người lầm than chỉ mong có một ngày hòa bình, một ngày không bom đạn. Cũng vào những ngày cuối năm 2023, người Mỹ bắt đầu nhìn thấy một viễn cảnh Ukraine bị bỏ rơi, phải chấp nhận đổi đất lấy hòa bình. Nhiều người Việt cho rằng Ukraine sắp là một Việt Nam Cộng Hòa khác, một đồng minh bị Mỹ bỏ rơi, nhưng sau một thời gian có thể nhanh hơn nhiều.
Vào ngày 6 Tháng 12, giới truyền thông Mỹ đồng loạt đưa tin Taylor Swift, nữ ca nhạc sĩ đầy tài năng, được tạp chí Time vinh danh là “Nhân Vật Của Năm 2023” (Person of The Year). Đây là lần đầu tiên một ca nhạc sĩ được bình chọn danh hiệu giá trị này, càng nhấn mạnh thêm sự thành công và sức ảnh hưởng của cô gái hát nhạc pop-đồng quê. Trước đây, nhiều nhân vật được Time chọn từ năm 1927 là các tổng thống Hoa Kỳ, những nhà hoạt động chính trị lỗi lạc.
Bốn câu thơ này được bố tôi (nhà văn Doãn Quốc Sỹ) ghi lại như một giai thoại văn học, làm lời tựa cho tác phẩm Mình Lại Soi Mình. Bố tôi kể rằng khoảng năm 1984, phong trào vượt biên đang rầm rộ. Một người bạn mới gặp đó, mà hôm sau đã vượt biên rồi! Vào một ngày đẹp trời, bố tôi đạp xe từ Sài Gòn qua Làng Báo Chí bên kia cầu xa lộ để thăm chú Nguyễn Đình Toàn. Đến giữa cầu thì thấy chú đang đạp xe theo chiều ngược lại, cũng định đến thăm mình ở căn nhà hẻm Thành Thái. Hai người bạn gặp nhau giữa cầu. Có lẽ chú Toàn đã nhìn những cánh đồng lúa bên Thủ Thiêm, tức cảnh sinh tình, ngẫu hứng làm ra bốn câu thơ này.
Hôm đó, một chàng đương từ Sài Gòn đạp xe tới thăm bạn ở Làng Báo Chí bên kia cầu xa lộ. Chàng vừa đạp xe tới cầu thì gặp bạn cũng đương từ bên kia cầu phóng sang dự định về Sài Gòn thăm mình...
Có một người sống trong thành phố, bận rộn, tranh đấu, xông pha, lăn lộn giữa sự phức tạp như một sinh trùng bị mắc lưới nhện vẫn phải vùng vẫy để sống, để chờ ngày bị ăn thịt. Một hôm, ông ta đi du lịch, thấy một phong cảnh đẹp đến mức lặng người, cảm thấy siêu thoát, nhận ra đạo lý của mục tiêu tại sao con người tồn tại. Nhưng vẫn phải trở về phố cũ, y như Lưu Nguyễn phải trở về làng cũ vì những lý do chính xác, vì lẽ phải của những bổn phận làm người. Ông vẽ lại phong cảnh đó trên một vách tường lớn. Mỗi khi đời giông bão, mỗi khi hồn âm u, mỗi khi trí khổ não, ông đến trước bức tranh, nhìn ngắm, ngẫm nghĩ để tìm thấy sự thanh thản, sở hữu cảm giác bình an. Ông nghe được tiếng hát “chiều nay vang lừng trên sóng.” Ông thấy được “Âm ba thoáng rung cánh đào rơi. Nao nao bầu sương khói phủ quanh trời.” Hồn ông “lênh đênh dưới hoa chiếc thuyền lan.” Những giờ phút tĩnh lặng đó, tâm trí ông “Đèn soi trăng êm nhạc lắng tiếng quên … là cả một thiên thu trong tiếng đàn chơi vơi…”
Bùi Giáng qua đời tại Sài-gòn tháng 10-1998, tới tháng 10 năm này, 2023, đúng là 25 năm, một phần tư thế kỷ “Vắng bóng người Điên giữa kinh thành”. Trong tất cả các bút hiệu của Bùi Giáng, Sáu Giáng là tên hiệu dễ thương với mọi người, Bùi Giáng lại thích “anh Sáu Giáng” nhất; bởi/từ cái gốc gác quê mùa, đồi sim, ruộng lúa, tiếng gà trưa, con cò bãi nước xa, cái nền nhà lát gạch hoa, đứa con thứ sáu trong gia đình tộc Bùi, thằng bé Giáng tập bò tập đi.
Tôi để ý đến hắn, không phải vì cái tên với cái họ “lạ”, họ Mai. Cũng chẳng phải vì hắn là công tử con nhà giàu. Nghe nói ba hắn đi qua Mỹ từ ngày chạy loạn 30/4, nên cuộc sống mấy mẹ con rất ung dung khá giả. Mới học lớp 6 thôi, mà hắn đi học mặc quần tây áo sơ mi “đóng thùng” chỉnh tề, mang giày xăng-đan, tay còn đeo chiếc đồng hồ nữa cơ...
Ghi lên đá một thuở áo sờn vai / Vác thập ác quảy tiêu điều âm vọng / Nợ máu xương, nợ người lận đận / Của một thời vàng tím trẻ trai...
Một buổi trưa chan hòa ánh nắng trong vắt như thủy tinh của một ngày nắng ấm cuối đông, chớm bước sang xuân. Cảnh vật như bừng sáng dậy sau những ngày u ám. Tôi và Thi ngồi bên nhau tại một nơi vắng vẻ trong khu vườn sau nhà, dưới tàn cây mít, gần bên chiếc cầu ao soi bóng lung linh trên mặt nước đang gợn sóng lăn tăn...
Tôi có một người anh cá tính hoang nghịch trổ trời mà lên. Từ nhỏ, thích trèo cây trong vườn. Có bữa leo phải cành ổi giòn bị gãy, thế là anh rớt xuống nghe uỵch một cái như trái mít rụng. Anh đau điếng cảm giác rêm ram cả mạnh sườn...
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.