HANOI -- Việt Nam sẽ tăng thêm 240.000 người nghèo nếu tăng thuế VAT...
Đó là lời báo động từ các chuye6ng ia kinh tế.
Báo The Leader ghi rằng theo TS. Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách, nếu tăng thuế VAT chỉ để phục vụ chi tiêu thường xuyên của Chính phủ sẽ khiến người dân khó khăn và đất nước nghèo đi.
Sự suy giảm nguồn thu từ dầu thô rất mạnh sau năm 2014, từ 12,7% năm 2013 xuống 3,52% năm 2016 đã dẫn đến việc Chính phủ phải đẩy mạnh thu nội địa từ thuế để bù đắp các khoản thiếu hụt trong ngân sách.
Trước đó, trong các đề xuất đưa ra giữa năm 2017 Bộ Tài chính từng muốn tăng thuế giá trị gia tăng (thuế VAT) các mặt hàng, dịch vụ chịu thuế 5% lên 6%; nhóm mặt hàng dịch vụ thuế 10% lên 12% từ đầu năm 2019.
Đề xuất này của Bộ Tài chính đã vấp phải sự phản đối rất lớn của dư luận, theo nhiều chuyên gia, nếu tăng thuế VAT sẽ gây tác động rất lớn đến kinh tế xã hội, đẩy gánh nặng thuế lên vai toàn dân, nhất là đối tượng người dân có thu nhập thấp.
Về vấn đề này, tại hội thảo "Đánh giá tác động của việc tăng thuế VAT lên tổng thể nền kinh tế và phúc lợi hộ gia đình", ông Nguyễn Hoàng Hiệp, Viện Nghiên cứu Kinh tế và chính sách (VEPR) cho rằng, trong bối cảnh chi thường xuyên tăng cao dẫn đến thâm hụt ngân sách của Việt Nam lên tới 6 - 7%, cao hơn nhiều trung bình các nhóm nước và ASEAN-5, thu ngân sách hầu như chỉ đủ cho chi thường xuyên và một phần nhỏ để trả nợ.
Báo The Leader cũng ghi rằng theo ông Hiệp, hiện tổng chi ngân sách ở mức 28 - 31% GDP với 2/3 là chi thường xuyên, điều này khiến chi đầu tư phát triển bị hạn chế, thậm chí giảm dần tính theo % GDP/nợ. Vừa qua, Chính phủ đã có những biện pháp quyết liệt để thắt chặt chi tiêu nhưng chi thường xuyên vẫn không giảm.
Trong khi đó, nguồn viện trợ không hoàn lại có xu hướng giảm dần từ sau khi Việt Nam trở thành nước thu nhập trung bình thấp, thuế đang là nguồn thu ngân sách lớn nhất chiếm 75 - 80%.
Báo The Leader cũng ghi rằng số liệu của VEPR đưa ra cũng cho thấy, thuế VAT hiện nay là nguồn thu từ thuế lớn nhất cho ngân sách Việt Nam, chiếm 25% thu ngân sách và 1/3 tổng thu thuế. Các chỉ số thường được dùng để đo lường hiệu quả hành thu thuế VAT bao gồm: tỷ số năng suất VAT và tỷ số hiệu suất C.
Nguy hiểm là: "Nếu chỉ phục vụ chi thường xuyên, tăng thuế VAT sẽ chỉ khiến đất nước nghèo đi"...
Về những tác động của việc tăng thuế VAT đến cuộc sống của người dân và nền kinh tế, TS. Nguyễn Việt Cường, Đại học Kinh tế quốc dân cho rằng, tăng thuế VAT đồng nghĩa với việc tăng giá bán các sản phẩm hàng hoá và người tiêu dùng là người chịu thuế chính
Tăng giá hàng hoá trong khi thu nhập của người dân không đổi sẽ làm giảm tiêu dùng và phúc lợi của hộ gia đình. Theo kết quả dự báo, tăng thuế VAT ảnh hưởng đến tất cả các nhóm dân số, đặc biệt đến các nhóm nghèo.
Ông Cường cho rằng, với phương án tăng thuế VAT lên 1,2% (mặt hàng thuế 5% tăng lên 6%, mặt hàng thuế 10% tăng lên 12%), tỷ lệ chi tiêu bình quân giảm đi 0,89%, tỷ lệ nghèo tăng lên 0,26%, tương ứng với khoảng 240 nghìn người nghèo tăng lên.
Với phương án tăng thuế VAT lên mức chung 10%, tác động nhỏ hơn một chút. Các nhóm hộ tiêu dùng nhiều thực phẩm như rau và thịt sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn.
Xét về tác động lên nghèo đói, ông Cường cho rằng, VAT chỉ có tác động lên nhóm thu nhập thấp ở cận chuẩn nghèo. Các hộ gia đình có mức sống cao cũng bị giảm mức chi tiêu, nhưng mức giảm này không làm cho họ rơi vào nghèo như nhóm cận nghèo.
Các hộ gia đình đông người, có tỷ lệ trẻ em và người già từ 80 tuổi trở lên cao hơn, tỷ lệ lao động nữ lớn, bị ảnh hưởng nhiều nhất về nghèo đói. Các hộ gia đình mà chủ hộ có học vấn thấp, nghề nghiệp kỹ năng thấp và trong nông nghiệp cũng chịu nhiều tác động nghèo đói từ việc tăng thuế, vị chuyên gia này cho hay.
Đó là lời báo động từ các chuye6ng ia kinh tế.
Báo The Leader ghi rằng theo TS. Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách, nếu tăng thuế VAT chỉ để phục vụ chi tiêu thường xuyên của Chính phủ sẽ khiến người dân khó khăn và đất nước nghèo đi.
Sự suy giảm nguồn thu từ dầu thô rất mạnh sau năm 2014, từ 12,7% năm 2013 xuống 3,52% năm 2016 đã dẫn đến việc Chính phủ phải đẩy mạnh thu nội địa từ thuế để bù đắp các khoản thiếu hụt trong ngân sách.
Trước đó, trong các đề xuất đưa ra giữa năm 2017 Bộ Tài chính từng muốn tăng thuế giá trị gia tăng (thuế VAT) các mặt hàng, dịch vụ chịu thuế 5% lên 6%; nhóm mặt hàng dịch vụ thuế 10% lên 12% từ đầu năm 2019.
Đề xuất này của Bộ Tài chính đã vấp phải sự phản đối rất lớn của dư luận, theo nhiều chuyên gia, nếu tăng thuế VAT sẽ gây tác động rất lớn đến kinh tế xã hội, đẩy gánh nặng thuế lên vai toàn dân, nhất là đối tượng người dân có thu nhập thấp.
Về vấn đề này, tại hội thảo "Đánh giá tác động của việc tăng thuế VAT lên tổng thể nền kinh tế và phúc lợi hộ gia đình", ông Nguyễn Hoàng Hiệp, Viện Nghiên cứu Kinh tế và chính sách (VEPR) cho rằng, trong bối cảnh chi thường xuyên tăng cao dẫn đến thâm hụt ngân sách của Việt Nam lên tới 6 - 7%, cao hơn nhiều trung bình các nhóm nước và ASEAN-5, thu ngân sách hầu như chỉ đủ cho chi thường xuyên và một phần nhỏ để trả nợ.
Báo The Leader cũng ghi rằng theo ông Hiệp, hiện tổng chi ngân sách ở mức 28 - 31% GDP với 2/3 là chi thường xuyên, điều này khiến chi đầu tư phát triển bị hạn chế, thậm chí giảm dần tính theo % GDP/nợ. Vừa qua, Chính phủ đã có những biện pháp quyết liệt để thắt chặt chi tiêu nhưng chi thường xuyên vẫn không giảm.
Trong khi đó, nguồn viện trợ không hoàn lại có xu hướng giảm dần từ sau khi Việt Nam trở thành nước thu nhập trung bình thấp, thuế đang là nguồn thu ngân sách lớn nhất chiếm 75 - 80%.
Báo The Leader cũng ghi rằng số liệu của VEPR đưa ra cũng cho thấy, thuế VAT hiện nay là nguồn thu từ thuế lớn nhất cho ngân sách Việt Nam, chiếm 25% thu ngân sách và 1/3 tổng thu thuế. Các chỉ số thường được dùng để đo lường hiệu quả hành thu thuế VAT bao gồm: tỷ số năng suất VAT và tỷ số hiệu suất C.
Nguy hiểm là: "Nếu chỉ phục vụ chi thường xuyên, tăng thuế VAT sẽ chỉ khiến đất nước nghèo đi"...
Về những tác động của việc tăng thuế VAT đến cuộc sống của người dân và nền kinh tế, TS. Nguyễn Việt Cường, Đại học Kinh tế quốc dân cho rằng, tăng thuế VAT đồng nghĩa với việc tăng giá bán các sản phẩm hàng hoá và người tiêu dùng là người chịu thuế chính
Tăng giá hàng hoá trong khi thu nhập của người dân không đổi sẽ làm giảm tiêu dùng và phúc lợi của hộ gia đình. Theo kết quả dự báo, tăng thuế VAT ảnh hưởng đến tất cả các nhóm dân số, đặc biệt đến các nhóm nghèo.
Ông Cường cho rằng, với phương án tăng thuế VAT lên 1,2% (mặt hàng thuế 5% tăng lên 6%, mặt hàng thuế 10% tăng lên 12%), tỷ lệ chi tiêu bình quân giảm đi 0,89%, tỷ lệ nghèo tăng lên 0,26%, tương ứng với khoảng 240 nghìn người nghèo tăng lên.
Với phương án tăng thuế VAT lên mức chung 10%, tác động nhỏ hơn một chút. Các nhóm hộ tiêu dùng nhiều thực phẩm như rau và thịt sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn.
Xét về tác động lên nghèo đói, ông Cường cho rằng, VAT chỉ có tác động lên nhóm thu nhập thấp ở cận chuẩn nghèo. Các hộ gia đình có mức sống cao cũng bị giảm mức chi tiêu, nhưng mức giảm này không làm cho họ rơi vào nghèo như nhóm cận nghèo.
Các hộ gia đình đông người, có tỷ lệ trẻ em và người già từ 80 tuổi trở lên cao hơn, tỷ lệ lao động nữ lớn, bị ảnh hưởng nhiều nhất về nghèo đói. Các hộ gia đình mà chủ hộ có học vấn thấp, nghề nghiệp kỹ năng thấp và trong nông nghiệp cũng chịu nhiều tác động nghèo đói từ việc tăng thuế, vị chuyên gia này cho hay.
Gửi ý kiến của bạn