Bạn Ta Rụng Như Sung
Thông báo tin buồn
Thứ Tư, ngày 23 tháng 8 vừa qua, có một anh em văn nghệ vừa tạ thế tại Việt Nam.
Nhà văn NGUYỄN MAI sinh năm 1944 (tuổi Thân)
Trước 1975 làm ở Tuổi Ngọc và Thời Tập, sau làm thư ký tuần báo Mây Hồng.
Sau 1975 trôi nổi không định hướng, sống trong cảnh túng thiếu. Cuối cùng lập gia đình với bà Nguyễn Thị Lin, người dân tộc, làm rẫy ở Ban Mê Thuột.
NGUYỄN MAI vừa từ trần tại Ban Mê Thuột, Việt Nam vì chứng ung thư.
Hưởng dương 62 tuổi.
Tác phẩm đã xuất bản: Thời Mù Sương (1972)
Nguyễn Trọng Khôi
Tin Văn & NQT cầu chúc linh hồn bạn Mai sớm siêu thoát.
Tôi biết đến ông Nhàn, là do Nguyễn Mai giới thiệu. Biết Nguyễn Mai, là qua nhà thơ Thanh Tâm Tuyền, khi ông ngưng phụ trách trang VHNT của tờ Tiền Tuyến, giao cho Gấu, kèm một số bài viết của hai người chưa có tên tuổi, nói, sửa, rồi nếu được, đăng cho họ, một trong hai người đó, là Nguyễn Mai.
Chút tình đó khiến anh nghĩ tới tôi, kêu làm cho ông Nhàn, chủ tờ báo thiếu nhi Mây Hồng và nhà xb Vàng Son.
Còn ông kia, sau là tác giả bản danh sách 12 tên nhà văn phản động, đồi trụy, trong có đủ bộ đám Sáng Tạo, và Gấu, đứng hàng thứ 7.
Cái tít “Thượng Đế đã chết trong thành phố”, là của ông Nhàn. Ông biểu, Làn Da [La Peau] thì làm sao mà ăn khách!
Mấy cuốn trên, nhờ một ông lái sách cho vượt biển cùng với ông, và hiện ông sống dài dài nhờ nó, và nhiều cuốn khác nữa. Gấu thực sự phải cám ơn ông ta, vì nghe nói, cùng quê với bà xã [dân Mỹ Tho], và nếu không có ổng, là không còn một bản nào cuốn đầu tay, Những Ngày Ở Sài Gòn.
Sự kiện, một ông như ông Nhàn, vốn làm chủ sự phòng kiểm duyệt, sau bỏ sở, ra làm nhà xb dưới bảng hiệu của nhà xb Sống Mới, chọn một cuốn như cuốn La Peau, của Malaparte, và ghê gớm hơn nữa, đổi ra là Thượng Đế Đã Chết Trong Thành Phố, liệu ông đã ngửi ra, đã tiên tri ra được, cái chết của Thượng Đế, ở trong một thành phố mang tên là Miền Nam, là Sài Gòn, và cái chết của chính ông, có thể kể như là nạn nhân đầu tiên của chính sách Kinh Tế Mới của VC"
Tiên tri hơn nữa, chính là tác giả cuốn sách, me xừ Malaparte.
Nguyễn Mai còn nhớ đến tôi, những ngày sau 1975, khi anh làm thợ sửa mo rát cho nhà xb Văn Học 'ở phía Nam', dưới quyền me-xừ nhà thơ, nhà đầu nậu sách Phạm Mạnh Hiên. Khi biết tin nhà xb này tính dịch cuốn Mặt Trời Vẫn Mọc, anh liền bắn tin cho tôi, hãy mang bản dịch hồi làm với ông Nhàn đến 'đăng ký'!
Nhưng kiếm ở đâu ra bản dịch Mặt Trời Vẫn Mọc do tôi dịch bây giờ đây"
Khoan nhắc tới cuộc phần thư 30 Tháng Tư, từ những ngày trước đó, tôi đã chẳng còn giữ được một bản nào, không chỉ nó, mà còn nhiều nó khác nữa. Sau 1975, ngay bản quí, có chữ ký của tác giả, cuốn Một Chủ Nhật Khác, mà còn bị bà Thảo Trần đưa vô lò lửa, ôi dào, củi không có thì đành nó, vừa đưa vô, vừa cố đọc vội vài chữ, trước khi lửa lém sạch.
Tủ sách của tôi đa số là bị phần thư theo kiểu này, số còn lại đưa ông nhà thơ Trần Tuấn Kiệt đem ra vỉa hè Lê Lợi, bán được cuốn nào ông mua bia cuốn đó.
Người đưa cho tôi cuốn Mặt Trời Vưỡn Mọc, là chị Joseph Huỳnh Văn. Đến lúc đó, ông bạn nhà thơ mới có dịp thưởng thức tài dịch văn của tôi. Ông khen, mi không phải dân trường Tây, mà sao rành tiếng Tây thế" Thằng em bà con của tao, học trường Tây, mà thua mày xa!
Cuốn này, là từ thư viện Gia Long ["], bà xã anh, hay bà con của anh, có người làm tại đây, và mượn giùm cho tôi.
Thời gian làm với ông Nhàn, tại nhà in số 32 Nguyễn Bỉnh Khiêm, nhà Gấu số 29, buổi sáng, những khi túi không tiền, và thường là không tiền, Gấu ghé nhà in, thường cũng đã có mặt, hai ông khác, Nguyễn Mai, Nguyễn Trọng Khôi, túi không tiền, cũng như tôi, và cả ba đều đợi ông Nhàn tới, và, câu đầu tiên của ông là, tụi mình đi ăn sáng.
Quán ăn, đình Tân An gần đó, của một nữ nghệ sĩ cải luơng nổi tiếng: Út Bạch Lan.
Ông Nhàn lúc đó có một cô bồ nhí, và đám chúng tôi, thuờng gọi, cả hai, là, Roméo và Juliette. Không biết bà vợ của ông có biết chuyện, tuy nhiên, trước ngày 30 Tháng Tư, khi Juliette đề nghị hãy đi với nàng, thì Roméo quyết định ở lại với vợ con.
Ở lại, ông Nhàn là một trong những người đầu tiên hưởng ứng chiến dịch Kinh Tế Mới của VC.
Buổi sáng hôm đó, chàng Roméo vác cái cuốc đi làm rẫy, trời còn mù sương, có thể do nghễnh ngãng, có thể do nhớ Juliette, chàng không nghe tiếng gọi "đứng lại" của một ông du kích, thế là ông này đòm một phát.
Ra hải ngoại, sau những ngày tù, vào những ngày cuối đời nơi đất người, đôi khi nhớ lại những ngày làm cho ông Nhàn tại nhà in của Cha Luận, số 32 Nguyễn Bỉnh Khiêm, nhớ đến cái chết của ông, tôi vẫn băn khoăn tự hỏi, ai mách ông cuốn The Skin, La Peau, và ông ngửi thấy gì từ cuốn sách này, và nửa cái tít "Thượng Đế Đã Chết", của Nietzsche, dễ hiểu thôi, nhưng còn cái đuôi, nửa còn lại đó,"Trong Thành Phố", ở đâu ra vậy"
Nhà xb Vàng Son chỉ là một chi nhánh của nhà xb Sống Mới. Ông chủ của nó có rất nhiều nhà xb như của ông Nhàn, thí dụ như một nhà xb của tay viết cuốn Đôi Mắt Người Xưa [Nguyễn Ngọc Linh"]. Khi tôi dịch xong, ông Nhàn mang trình xếp Sống Mới, ông Khoái, hay Khoát, ông này đưa cho tay Linh kiểm tra, tôi nhớ là, tay này rất khoái bản dịch, nhưng than, bỏ nhiều quá, chỉ còn 1/3 cuốn sách, nhưng đây là quyết định của ông Nhàn.
Cuốn Thượng Đế Đã Chết Khủng Khiếp Thật.
Nó nói về Mẽo giải phóng Ý, và nó tiên tri ra hai cuộc giải phóng khác, tại Việt Nam. Gấu lập lại, hai cuộc giải phóng.
1. Quân đội Mẽo tới Miền Nam, nhằm giải phóng miền đất này, thoát cuộc xâm lăng của VC Miền Bắc.
2. VC Miền Bắc giải phóng Miền Nam. Và xoá sổ nó.
Malaparte: Người của một triệu đề tài tí tí.
Như bạch tuộc ngàn tay quơ đề tài, xong, vứt đi, như giấy Kiss Me.
Một Proust của Lò sát sinh Âu Châu. Biết đâu đấy, có thể do ông.
*
Thua ai, thua anh bộ đội Cụ Hồ, thì còn vinh dự nào bằng!
Tuy nhiên, mọi thứ, hễ anh sờ vô, là trở thành hư ruỗng.
Anh vừa mới cười với một cô gái trong trắng, xong, là cô ta biến thành điếm!
*
Một khi mọi lý tưởng chỉ là cứt đái, thì lá cờ độc nhất, cho một con người,
là làn da của chính anh ta.
When Germans become afraid, when that mysterious German fear begins to creep into their bones, they always arouse a special horror and pity. Their appearance is miserable, their cruelty sad, their courage silent and hopeless.
Khi người Đức bắt đầu sợ, khi nỗi sợ bí hiểm Đức đó ăn tới xương, thế là từ họ toát ra nỗi kinh hoàng và sự thương hại đặc biệt. Vẻ ngoài của họ trở nên thê thảm, sự độc ác, buồn lạ chi đâu, và sự can đảm, nín câm và vô vọng.
Malaparte
Tôi tự hỏi, giá mà anh bộ đội Cụ Hồ, kẻ thù nào cũng đánh thắng, biết sợ, như thế, thì đã không biến thành bọ!
Thảm thay!
Anh T.
TC mới nghe tin ông HAT vừa qua đời tại San Jose. Bạn ta lần lượt rụng như sung.
Tôi đọc tin trên net rồi. Còn một ông nữa. TC khoẻ không"
Ông ĐMN. Chết cùng một tuần với ông Y. nhưng không ai biết. Khi phát giác thì xác đã vữa. Tội quá.
Khoẻ nhưng bận bù đầu. Nghiệp em nặng quá, cố trả kiếp này.
*
Tôi không được quen biết thi sĩ Hoàng Anh Tuấn ở ngoài đời, nhưng có viết chung báo net, với cô con gái của ông, là Hoàng Thu Thuyền, tờ VHNT của Phạm Chi Lan.
Còn Đào Mộng Nam, có gặp lần tới Cali thứ nhất, tại quán cà phê Factory, nhân đó, tặng ông cuốn Lần Cuối Sài Gòn như là cách tự giới thiệu, và làm quen, ông sau nhắc tới nó, trên Tạp Chí Thơ.
Tin Văn xin được gửi tới gia đình, bạn bè của hai ông, những lời chia buồn, và cầu chúc linh hồn hai bạn văn sớm siêu thoát. NQT
*
Nhưng liệu có người nào, đã một lần nghe Mưa Sài Gòn Mưa Hà Nội, mà lại nói chưa từng biết đến HAT. Bài hát này, theo Gấu, là bài buồn nhất, thê lương nhất, về Hà Nội.
Bài hát tếu nhất, về nó, là bài nhắc tới 'cơm nguội vàng', của TCS.
Với những câu hỏi ngớ ngẩn của ông: Thành phố, con đường sẽ trả lời cho tôi!
Nhưng ít ra cũng phải có bài này, về Hà Nội, sau “Em còn nhớ hay em đã quên”, về Sài Gòn.
Bài hay nhất, so với tất cả những bài hát về Sài Gòn.
Ông nhạc sĩ này theo tôi, là người nhớ Sài Gòn nhiều nhất, dù chẳng bao giờ dám rời khỏi thành phố, chỉ để hy vọng, mình sẽ được vĩnh viễn nằm xuống ở đây.
Nhân đây, xin chia buồn cùng tất cả, trong có ông.