STOCKHOLM, Thụy Điển (AFP) - Hoa Kỳ có trách nhiệm lớn để tái thiết Đông Dương sau Cuộc Chiến VN, kể cả việc viện trợ các nạn nhân chiến tranh, theo lời một số đại biểu trong hội nghị quốc tế về hậu quả Cuộc Chiến VN.
Vấn đề trách nhiệm Hoa Kỳ, dự kiến sẽ được nêu bật lên trong bản văn bế mạc đại hội vào chủ nhật, là đề tài của cuộc tranh luận đôi khi cay đắng giữa các phiên họp ba ngày, với vài đại biểu kêu gọi làm một Tân Kế Hoạch Marshall cho Đông Dương.
Cuộc tranh luận chính nhằm vào chất Da Cam, do lính Mỹ xịt vào khai quang các khu rừng để bộ đội CSVN không trốn trong này.
Viện trợ và viện trợ nhân đạo cho các nạn nhân dài hạn, việc xác định các nơi gọi là điểm nóng - vùng nhiễm chất Da Cam - và nghiên cứu về ảnh hưởng y khoa của chiến tranh hóa học thì không phaỉ là các chủ đề mâu thuẫn nhau, theo lời các chuyên gia nơi đây.
Wayne Dwernychuk, 1 nhà nghiên cứu Canada, lý luận rằnbg ảnh hưởng dài hạn của chất Da Cam vẫn còn thấy rõ ở Bắc Việt, với chứng cớ hiện trên sự đa dạng hóa sút giảm của các cây cỏ và thú vật, sự soi mòn đất và chai đất.
Các chuyên gia nơi đây còn dùng Cuộc Chiến VN như cây gậy dò đường để đo thiệt hại môi sinh dài hạn của sự can thiệp vũ trang.
Hội nghị 3 ngày họp về đây cac1 học giả, khoa học gia và viên chức các tổ chức phi chính phủ để nhìn xa hơn về ảnh hưởng y tế, kinh tế và môi sinh học của cuộc chiến.
Khi kết thúc cuộc chiến, lính Mỹ đã đổ vào 57 triệu lít (13.8 triệu ga-lông) chất Da Cam, chứa đựng khoảng 180 kílôgam (400 pounds) độc chất dioxin khắp VN.
Dân số cư ngụ ở các điểm nóng hiện hàng ngày vẫn phải ăn các nông sản trồng ơ đất nhiễm độc này, và uống nước nhiễm độc đó, theo lời Lady Borton, vị đại diên Quaker Service tại VN từ năm 1975.
Bệnh thần kinh, bệnh dị hình tử suất trẻ em tăng cũng là các hậu quả dài hạn ngờ vực là từ Cuộc Chiến VN.
Nhưng VN vẫn chưa nhận bồi thường từ Hoa Kỳ về hậu quả chất Da Cam, mặc dù Mỹ mới đây tuyên bố sẵn sàng cung cấp viện trợ nhân đạo.
Hồi tháng 3 qua, 2 nước ký hiệp ước lần đầu kể từ hậu chiến là sẽ cùng nghiên cứu chung ảnh hưởng Da Cam.
Hàng ngàn lính Mỹ hiện đã lãnh tiền bồi thường các đơn khiếu nại của họ về ảnh hưởng y tế.
Nhưng nếu Mỹ nhận trách nhiệm ở VN, theo câu hỏi của Lady Borton, sẽ có hậu quả gì ở các phần khác thế giới nơi mà Mỹ cũng tham chiến.
Bà hỏi, “Nếu Mỹ nhận trách nhiệm ở VN, vậy thì các nơi khác trên thế giới thì sao"”
Gửi ý kiến của bạn
