HÀ NỘI (Reuters) - Báo nhà nước hôm thứ hai 25-9 thuật lời Ngoại trưởng Nguyễn Dy Niên nói Mỹ và Việt Nam còn mang gánh nặng quá khứ và cần phải có thời gian để giải quyết những vấn đề nhạy cảm.
Niên nói với thông tấn nhà nước VNA rằng trong cuộc viếng thăm Washington tuần trước, ông ta đã thảo luận những chi tiết của cuộc viếng thăm vào tháng 11 của Tổng Thống Clinton, vị Tổng Thống Mỹ đầu tiên đến Việt Nam từ khi chiến tranh kết thúc.
Trong số những người đối thoại với Niên có Ngoại trưởng Mỹ Madeleine Albright. Niên cho biết ông ta đã nói với phía Mỹ rằng cần phải có trao đổi và hội họp giữa hai nước để cải thiện bang giao. Niên nói: “Gánh năng quá khứ vẫn còn giữa hai nước và hai bên còn những ý kiến khác biệt cũng như suy diễn khác biệt về một số vấn đề. Cần phải mất thời gian mới có thể vượt qua những vấn đề nhạy cảm đã có từ lâu”.
Niên nói Mỹ cần phải chú ý nhiều hơn đến những vấn đề nhân đạo ở Việt Nam, đặc biệt những nạn nhân thuốc màu cam Mỹ đã dùng để khai quang rừng rậm trong thời chiến, có chất độc có thể gây bệnh ung thư. Việt Nam quy lỗi cho chất độc này đã khiến sinh ra nhiều quái thai. Mỹ nói ủng hộ cuộc khảo cứu hỗn hợp để tìm hiểu hậu quả của chất khai quang, nhưng không muốn dính líu vào công tác dọn sạch. Niên cũng kêu gọi hai bên nỗ lực xúc tiến việc phê chuẩn thương ước đã ký hồi tháng 7.
Nhân Quyền
Cuộc viếng thăm của Tổng Thống Clinton sẽ có thể gây ra nhiều phản ứng đầy xúc cảm và tranh cãi vì trong lúc trẻ Clinton đã xin hoãn nhập ngũ khi có chiến tranh Việt Nam và đã tham gia biểu tình phản chiến.
Khi làm Tổng Thống, Clinton là người chủ trương hòa giải với Việt Nam, bãi bỏ lệnh cấm vận năm 1994 và thiết lập bang giao năm 1995. Nhưng hai bên vẫn chống đối nhau về vấn đề nhân quyền. Người ta cho rằng Clinton sẽ nêu vấn đề này khi đi thăm Hà Nội.
Hồi đầu tháng 9 bộ Ngoại giao Mỹ đã chỉ trích Việt Nam còn giam giữ hơn một chục tù tôn giáo. Hà Nội bác bỏ và gọi đó là một sự can thiệp vào vấn đề nội bộ của Việt Nam.