HÀ NỘI (AP) - Thượng nghị sĩ John McCain, người đã từng bị bắt làm tù binh trong hơn 5 năm, hôm thứ ba 25-4 đã trở lại Việt Nam để thăm khách sạn “Hilton Hotel” hắc ám - lần này ông được nghênh đón như một vị khách, có điều là đã gây nhiều tranh cãi.
Vụ tiếp đón ông ở Phi trường Nội Bài Hà Nội không có vẻ linh đình như vụ trải thảm đỏ hôm thứ hai để nghênh tiếp các cựu chiến binh Mỹ nay đã trở thành những doanh gia hàng đầu.
Không có quan chức cao cấp nào của chế độ có mặt tại phi trường đón tiếp McCain. Nhưng Đại sứ Mỹ Pete Peterson đã đón tiếp McCain bà vợ Cindy và cậu con trai Jack của ông. Cuộc viếng thăm “Khách sạn Hilton” đáng lẽ được tổ chức ngay trong ngày thứ ba, nhưng bị hoãn lại đến ngày thứ tư, không biết vì lý do tại sao.
Trong một cuộc họp báo ngắn tại phi trường McCain tuyên bố: “Công việc của tôi ở đây là kỷ niệm sự bắt đầu và tiếp tục một mối quan hệ mới giữa Hoa Kỳ”. McCain là người hàng đầu chủ trương hòa giải giữa hai nước cựu thù.
Được hỏi ông còn có chút chua chát nào về cuộc chiến hay không, McCain đáp: “Tôi đã để cuộc chiến Việt Nam phía sau lưng từ lâu. Tôi không có giận dữ hay hận thù”.
Ngay sau khi đến nơi Thượng nghị sĩ McCain đã dự buổi lễ chuyển giao 6 di hài, tin là của lính Mỹ, lên phi cơ đưa về Hawaii để giảo nghiệm. Đây là những di hài tìm thấy từ đầu năm nay.
Phía Việt Nam ca ngợi McCain về vai trò của ông giúp cho việc lập quan hệ bình thường giữa Hà Nội và Washington năm 1995. McCain sẽ sẽ gập các nhà lãnh đạo chế độ. Tuy nhiên cuộc viếng thăm 5 ngày của ông ở Việt Nam trong lúc này có nhiều khả năng đưa đến những chuyện khá bối rối.
McCain đã gọi Cộng sản Việt Nam là bọn “gook” vì đã tra tấn hành hạ tù binh. Mới đây ông đã không chịu rút lại lời nói này.
Để trả lời vụ này hồi tháng 2 năm nay, nữ phát ngôn bộ Ngoại giao Hà Nội nói: “Lời lẽ và tuyên bố của John McCain thiếu thiện chí đã làm tổn thương dân tộc Việt Nam và Á châu”.
Năm 1967, phi công John McCain đã bị bắn rớt xuống hồ Trúc Bạch Hà Nội, tay chân bị gẫy. Ông bị lôi lên bờ và bị đánh đập tàn nhẫn ngay lúc đó.
Trong 5 năm rưỡi bị giam tại nhà pha Hỏa Lò (tù binh Mỹ gọi đó là Khách Sạn Hilton) ông bị tra khảo đánh đập hành hạ, không được thuốc men đầy đủ để chữa vết thương và bị kiên giam trong 3 năm.
Ông đã hai lần tìm cách tự sát bằng cách xé áo bện thành dây thừng để treo cổ, nhưng cả hai lần đều bị quân cai ngục bắt được.
Sau này ông viết trong cuốn hồi ký: “Tôi đã không kiểm soát được sự tuyệt vọng của tôi. Mọi niềm tự hào của tôi đã mất. Tôi nghĩ rằng tôi sẽ không bao giờ đứng thẳng lên như một người được nữa. Không còn có cái gì có thể cứu được tôi”.