- Sự kiện đặc sắc của cộng đồng người Việt Hải Ngoại trong năm 2005 thì nhiều lắm. Chánh trị như đấu tranh cho tự do dân, nhân quyền Việt Nam; Âu, Mỹ, Á, Úc nơi nào có cộng đồng Việt Nam lớn hay nhỏ đều có làm. Nhưng làm mạnh và lớn nhứt là ở Mỹ là, vận động chánh quyền Mỹ tiếp tục liệt CS Hà Nội vào số bìa đen CPC, nước cần quan tâm đặc biệt như Cảnh sát Mỹ niêm yết "Most Wanted", và biểu tình chống Thủ Trướng CS Phan văn Khải, viên chức cao cấp nhứt lần đầu tiên đến viếng tham Mỹ. Còn ở Úc nổi bật nhứt là nhiều ngàn người biểu tình chống đoàn văn công CS 200 nghệ sĩ đến biểu diễn nhơn kỷ niệm 60 năm của Đảng CS.
Nhưng sự kiện đặc sắc theo nhận định của đài phát thanh Pháp Quốc Tế (RFI) là công tác có tính xã hội, tương trợ, đượm tình dân tộc của người Việt Hải ngoại. Theo thứ tự thời gian: vận động cho 2.000 thuyền nhân bị kẹt 16 năm ở Phi Luật Tân được định cư ở Mỹ, Canada, và Na Uy; cứu trợ đồng bào bị bão lụt Katrina ở Mỹ; và vận động chánh quyền Singapore ân xá tử hình cho một thanh niên Việt Nguyễn tường Vân bị bắt trong mình có 450 gram ma túy tuy không thành nhưng khiến nhiều nước đặt lại vấn đề hủy bỏ án tử hình. Thật là có lý để đài RFI nêu lên ba sự kiện đặc sắc ấy. Nhưng tổng hợp thông tin, nghị luận của các đài phát thanh quốc tế, báo chí ở Mỹ, việc người Việt hải ngoại cứu trợ đồng bào bị bão lụt Katrina đáng được xem là sự kiện nổi bật nhứt của cộng đồng Việt Nam hải ngoại nói chung.
Vì:
Một, cơn bão Katrina là cơn bão lớn nhứt ở Mỹ, từ 50 năm trở lại đây. Mỹ một đệ nhứt siêu cường thế giới, mà TT Bush cũng phải lên tiếng kêu gọi quốc tế cứu trợ. Thiên tai này làm cho TT Bush bị "dũa te tua" có khi hơn địch họa, cuộc khủng bố 911, chiến tranh Iraq nữa. Thiếu tiên liệu, thiếu dự trù, chậm phản ứng, lơ là với dân Mỹ Da Đen. Điểm người dân đánh giá việc TT Bush điều hành chuyện nước, việc dân xuống thấp nhứt trong những năm lãnh đạo quốc gia của Ông.
Thế mà người Mỹ gốc Việt giải quyết việc của mình một cách trổi chảy, không ôn ào, la ó chánh quyền, mà có kết quả trong khi người Mỹ gốc Phi Châu, gốc Hispanics, gốc Ấn Độ lính quính trước cảnh mưa sa, gió táp, nước lên, và cảnh hôi của đến đổi chánh quyền phải dùng tới quân đội để ổn định an ninh.
Hai, trong cơn hỗn loạn đó, người Mỹ gốc Việt biết làm cái gì phải làm để sống sót, không để lại một tai tiếng xấu gì về an ninh trật tự như hôi của, lợi dụng cảnh hỗn loạn. Các nhà quan sát xã hội và giới truyền thông Mỹ và quốc tế đều có cảm tình và giải thích cho đó nhờ kinh nghiệm người Việt di tản ra khỏi nước trước làn sóng đỏ làm nước mất nhà tan trong năm 1954 và 1975. Còn người Việt trong cơn hoạn nạn hành động với niềm tin tự cứu trước khi trời cứu, với tình dân tộc sâu đậm, không ai thương người Việt hơn người Việt, lá rụng về cội, chim Việt đậu cành Nam. Thế là người Mỹ gốc Việt ở New Orleans -- nơi người Việt định cư đông nhứt của tiểu bang bị bão lụt nạng nhứt, đê bị vỡ, mất trật tự an ninh -- dìu dắt nhau chạy về thành phố Houston thuộc tiểu bang Texas là tiểu bang người Việt quần cư đông hàng thứ nhì ở Mỹ, chỉ sau California.
Ba, trăm hay không bằng tay quen. Đồng bào ở địa phương biết phải làm cái gì để giúp đồng bào mình qua cơn nguy biến. Trước nhứt phải cho người tản lạc biết địa điểm tập họp như khi hành quân phải biết điểm tái tập họp trong trường hợp tản lạc. Khu đậu xe của chợ Hồng Kông là điểm nhiều người biết. Người địa phương cũng cần biết, Thế nên nhà thờ, chùa chiền, miếu mạo, các gia đình của người Việt cử người ra đó đặt bàn giấy, đứng chờ giúp kiểm kê người và phân phối nhu cầu cấp bách và phân phối về nơi tạm trú.
Bốn, thông tin liên lạc là nhu cầu bức thiết khi tản lạc. Các đài phát thanh, báo chí tiếng Việt đóng vai trò hữu hiệu nhứt. Một điểm son lớn cho lịch sử truyền thông đại chúng tiếng Việt trên đất Mỹ. Nhắn tin tìm người lạc. Báo tin người bình yên ở đâu. Kêu gọi cứu trợ. Kêu gọi tập trung. Nếu khi xưa hành quân, người giữ máy truyền tin luôn luôn phải theo sát người chỉ huy, nếu khi xưa trong cuộc hành quân mất liên lạc có nghĩa là lâm nguy cần phải cứu viện; thì bây giờ đối với tập thể người Việt Hải ngoại đài phát thanh còn cần hơn cái máy truyền tin, cần hơn người quân nhân truyền tin của đơn vị nữa khi có biến cố xảy ra cho cộng đồng Việt Nam, nhứt lá ở Mỹ thành phố quá rộng lớn. Và trong thời đại truyền thông đại chúng, người Việt đã vận dụng thành công vả hữu hiệu kinh nghiệm truyền tin hành quân vào cuộc sống, trong cuộc đấu tranh chánh trị như vụ Trần Trường ở Little Saigon và đấu tranh sinh tồn như vụ cứu trợ ở Houston.
Năm, tin từ trận tiền New Orleans, Houston được tiến bộ khoa học kỹ thuật tin học truyền đi với tốc độ tranh với ánh sáng, bởi người Việt miệt mài hành động vì tình đồng bào máu chảy ruột mềm. Làm việc không giờ giấc, không mệt mỏi. Không phân biệt tôn giáo, chánh kiến, giới tính, địa phương. Gây quỹ cứu trợ, chuẩn bị đến tận nơi cứu trợ bằng tiền túi, kháp mọi nơi. Khắp mọi nơi có truyền thông tiếng Việt là có đầy đủ tin tức, hình ảnh đồng bào Việt bị bão lụt ở 3 tiểu bang Miền Nam Mỹ và công cuộc cứu trợ ở Houston và một số nơi khác.
Sáu, đặc sắc ở chỗ người Mỹ gốc Việt làm trước nói sau với chánh quyền, không kêu ca, không la ó chánh quyền như người Mỹ gốc Phi Châu và châu Mỹ La tinh trong lúc nạn nhân bấn loạn mà chánh quyền cũng bấn loạn. Nhờ vậy quỹ cứu trợ kiếm được cao nhứt so với tỷ lệ người Da Đen, Hispanics. Đường lối cứu trợ là trực tiếp từ người dân đến người dân, nhờ vậy ít bị hao hụt vì chi phí điều hành quá lớn các cây cổ thụ từ thiện như Hội Hồng Thập Tự. Qui tắc bất thành văn nhưng coi như luật sắt của các tổ chức từ thiện người Việt là không lấy tiền quỹ làm chi phí đi đứng, ăn ở cho người đi cứu trợ.
Bảy, nhưng không phải người Việt "hiền" không biết khẳng định quyền lợi được cứu trợ của chánh phủ dành cho. Lớp trẻ Việt am tường đường đi nước bước các hành lang quyền lực Quốc Hội và Hành Pháp Liên bang Mỹ, là những người đòi hỏi Quốc Hội Mỹ phải có một cuộc điều trần về công tác cứu trợ của Hành Pháp, để công quỹ cứu trợ phải được phân phối đúng người, đúng của, đúng tỷ lệ cho các sắc dân thiều số, trong đó có sắc tộc Việt bị bão lụt nặng nề. Cuộc điều trần đầu tiên về cứu trợ ở Quốc Hội do người Việt yêu cầu, dù người anh em gốc Phi Châu và Châu Mỹ La tinh trong cơn bão la lối lớn và nhiều nhứt.
Sau cùng, tổng hợp thông tin, nghị luận của báo chí cấp quốc gia và cấp tiểu bang của Mỹ, và các đài phát hanh quốc tế có chương trình tiếng Việt như BBC của Anh, RFI của Pháp, VOA, RFA của Mỹ, tinh thần lá lành đùm bọc lá rách của người Mỹ gốc Việt được đánh giá rất cao. Kể cả CS Hà Nội cũng có gởi qua 100.000 Đô để cứu trợ, nhưng gởi cho chánh quyền Mỹ, chớ không gởi trực tiếp được cho người Mỹ gốc Việt thọ nạn, như các cơ quan đoàn thể của người Việt hải ngoại ở Au, Á, Mỹ, Úc gởi thẳng đến tay đồng bào. Một điều vui nữa, các cộng đồng sắc tộc thiểu số khác ở các tiểu bang bị bão và lân cận thấy người Việt lá lành đùm bọc lá rách hay quá, sau đó không bao lâu cũng rút kinh nghiệm tổ chức cứu trợ dân giúp dân như người Mỹ gốc Việt. Còn người Mỹ chánh cống thì rất hài lòng thấy người Việt biết tự lo trước, thương yêu nhau, làm nhẹ gánh cho chánh quyền.
Việc cứu trợ đồng bào Việt trong cơn bão lớn nhứt Mỹ trong vòng 50 năm trở lại cho thấy người Mỹ gốc Việt đã biết và biết rành cách vận dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật Mỹ và kinh nghiệm trong chiến tranh Việt Nam của mình. Đã đem lại tiếng tốt và cảm tình của người Mỹ nói riêng và truyền thông Tây Phương nói chung. Do đó có thể đáng được đánh giá là sự kiện đặc sắc nhứt của người Việt trong năm 2005 ở hải ngoại.
Gửi ý kiến của bạn
