CÀ MAU (VB) -- Con ba khía vốn thuộc loài giáp xác, họ cua, sống ở nước mặn, ven sông rạch, có nhiều nhất ở vùng rừng ngập mặn Năm Căn, Cà Mau. Thân ba khía lớn cỡ con cua đồng, người ta không gọi nó là cua mà đặt cho nó cái tên ba khía là vì trên mai nó có 3 cái khía sâu (vạch giữa hai con mắt) mà các loài họ cua khác không có.
Theo trang web vietnamdep.vn, vào cái thời thủy sản xứ Cà Mau còn giàu có, thì rừng đước Năm Căn có đến hàng trăm loài thủy sinh, nên dân địa phương “chảnh” lắm, chỉ xếp ba khía vào hàng “thứ dân” bèo bọt, mặc dù loài cua nhỏ này thuộc số cư dân đông đảo nhất của rừng đước. Giống như vọp và ốc len, ba khía dành cho dân nghèo khai thác, bởi mặc dù khi chế biến, nó trở thành đặc sản ẩm thực ngon, lạ miệng của vùng Cà Mau, nhưng hiếm khi con ba khía là đối tượng kinh doanh, khai thác của người khá giả.
Bắt đầu từ khoảng cuối tháng 5 âm lịch là vào mùa khai thác ba khía, dân nghèo từ khắp nơi đổ về vùng rừng đước Năm Căn. Vốn đầu tư cho nghề này không nhiều, chỉ cần một chiếc xuồng, vài cái lu, khạp, vài chục ký muối và đèn (đuốc) dầu.
Trời vừa sụp tối thì những đoàn người bắt đầu tiến vào rừng. Mỗi người mang một cái bao tay hoặc quấn mảnh vải cũ để bảo vệ thịt da trước những cặp càng sắc nhọn, vai mang giỏ tre, tay cầm đuốc. Hàng trăm ngọn đuốc lập lòe ẩn hiện khắp rừng, bầy muỗi bám theo họ rào rào như vãi trấu, nhưng tất cả phải trân mình chịu đựng, bởi họ phải quan sát thật nhanh, bắt thật lẹ trước khi con ba khía chui tọt vào hang hoặc kịp ẩn mình vào trong rễ đước. Tranh thủ bắt cho đến khi con nước lớn đổ về ngập tràn bờ bãi. Bắt xong, cứ để nguyên trong giỏ, người ta xốc rửa cho sạch bùn đất rồi đổ vào lu khạp nước muối khi chúng đang còn sống, đậy kỹ lại. Thường thì người ta thử độ mặn bằng cách bỏ vào lu nước muối những hạt cơm, khi thấy cơm đã nổi lên trên mặt là được.
Cũng là ba khía Cà Mau, nhưng ngon nhất, đặc biệt nhất chỉ có ba khía thuộc vùng Rạch Gốc. Ba khía ở đây không lớn lắm, con cái chỉ to hơn đầu ngón chân cái người lớn một chút, trên mai có điểm ánh màu vàng nhạt, thịt rất thơm. Người ta cho rằng do ba khía ăn trái mắm đen (chỉ có nhiều ở vùng Rạch Gốc) nên mới ngon đến vậy.
Có một cách chế biến ba khía dễ nhất, nhanh nhất nhưng bảo đảm ngon tuyệt, như sau:
- Chọn ba khía đã ướp nước muối ít nhất 2 – 3 ngày.
- Nấu nước sôi, bỏ ba khía vào trụn sạch cho đỡ mặn và diệt khuẩn. Sau đó tách vỏ, bẻ con ba khía ra làm hai.
- Giã tỏi, ớt, đường, bột ngọt và cắt nhỏ rau răm.
- Chọn các trái cây chua như: xoài, cóc, khế cắt miếng.
- Trộn đều tất cả các thành phần hỗn hợp trên, sau đó để cho ba khía thấm gia vị khoảng 4 tiếng là dùng ngon.
Theo trang web vietnamdep.vn, vào cái thời thủy sản xứ Cà Mau còn giàu có, thì rừng đước Năm Căn có đến hàng trăm loài thủy sinh, nên dân địa phương “chảnh” lắm, chỉ xếp ba khía vào hàng “thứ dân” bèo bọt, mặc dù loài cua nhỏ này thuộc số cư dân đông đảo nhất của rừng đước. Giống như vọp và ốc len, ba khía dành cho dân nghèo khai thác, bởi mặc dù khi chế biến, nó trở thành đặc sản ẩm thực ngon, lạ miệng của vùng Cà Mau, nhưng hiếm khi con ba khía là đối tượng kinh doanh, khai thác của người khá giả.
Bắt đầu từ khoảng cuối tháng 5 âm lịch là vào mùa khai thác ba khía, dân nghèo từ khắp nơi đổ về vùng rừng đước Năm Căn. Vốn đầu tư cho nghề này không nhiều, chỉ cần một chiếc xuồng, vài cái lu, khạp, vài chục ký muối và đèn (đuốc) dầu.
Trời vừa sụp tối thì những đoàn người bắt đầu tiến vào rừng. Mỗi người mang một cái bao tay hoặc quấn mảnh vải cũ để bảo vệ thịt da trước những cặp càng sắc nhọn, vai mang giỏ tre, tay cầm đuốc. Hàng trăm ngọn đuốc lập lòe ẩn hiện khắp rừng, bầy muỗi bám theo họ rào rào như vãi trấu, nhưng tất cả phải trân mình chịu đựng, bởi họ phải quan sát thật nhanh, bắt thật lẹ trước khi con ba khía chui tọt vào hang hoặc kịp ẩn mình vào trong rễ đước. Tranh thủ bắt cho đến khi con nước lớn đổ về ngập tràn bờ bãi. Bắt xong, cứ để nguyên trong giỏ, người ta xốc rửa cho sạch bùn đất rồi đổ vào lu khạp nước muối khi chúng đang còn sống, đậy kỹ lại. Thường thì người ta thử độ mặn bằng cách bỏ vào lu nước muối những hạt cơm, khi thấy cơm đã nổi lên trên mặt là được.
Mắm ba khía bày bán trong chợ Bình Tây, mua về là có thể ăn liền do đã được trộn quả chua và thấm gia vị.(Photo VB)
Đặc biệt vào độ giữa tháng 10 âm lịch hàng năm là mùa ba khía hội, đó là thời điểm nhất định – chỉ vài ba ngày - chúng gặp nhau để phối giống. Nơi hẹn hò của chúng là những con kinh rừng thuộc vùng rừng Rạch Gốc. Có đến hàng triệu triệu con, chúng giẫm đạp, chồng chất lên nhau, đeo từng chùm lên rễ, lên thân cây đước. Lúc này người bắt ba khía không còn im lặng mà rình chộp, sợ chúng chui vào hang hốc nữa. Cả đoạn kinh rừng vui như đêm hội, đưa tay hốt một cái được cả 5–7 hay cả chục con, chúng sạch sẽ, không dính bùn đất, không cần rửa, cho thẳng vào lu nước muối, chưa hết con nước ròng xuồng nào cũng đầy lu, đầy hũ.Cũng là ba khía Cà Mau, nhưng ngon nhất, đặc biệt nhất chỉ có ba khía thuộc vùng Rạch Gốc. Ba khía ở đây không lớn lắm, con cái chỉ to hơn đầu ngón chân cái người lớn một chút, trên mai có điểm ánh màu vàng nhạt, thịt rất thơm. Người ta cho rằng do ba khía ăn trái mắm đen (chỉ có nhiều ở vùng Rạch Gốc) nên mới ngon đến vậy.
Có một cách chế biến ba khía dễ nhất, nhanh nhất nhưng bảo đảm ngon tuyệt, như sau:
- Chọn ba khía đã ướp nước muối ít nhất 2 – 3 ngày.
- Nấu nước sôi, bỏ ba khía vào trụn sạch cho đỡ mặn và diệt khuẩn. Sau đó tách vỏ, bẻ con ba khía ra làm hai.
- Giã tỏi, ớt, đường, bột ngọt và cắt nhỏ rau răm.
- Chọn các trái cây chua như: xoài, cóc, khế cắt miếng.
- Trộn đều tất cả các thành phần hỗn hợp trên, sau đó để cho ba khía thấm gia vị khoảng 4 tiếng là dùng ngon.
Gửi ý kiến của bạn
