HANOI -- Trước tình hình Việt Nam sắp vào họp tiếp với Mỹ để thương thuyết gia nhập Tổ Chức Thương Mại Thế Giới WTO vào tháng sau, trong lúc phe bảo thủ trong Đảng CSVN đang xiết chặt các vận động “hội ý nhân dân về Đại Hội Đảng CSVN,” hai nhà kinh tế hàng đầu của Việt Nam đã bày tỏ nhu cầu phaỉ khẩn cấp đổi mới đợt nữa, và phải vào WTO càng sớm càng tốt vì cơ hội chính là thời gian.
Tiến sĩ Lê Đăng Doanh đã được ghi nhận trên đài RFA và Tiến sĩ Đỗ Đức Định nói trên đài BBC rằng Việt Nam không thể cứ sợ đối mặt với thách thức hôị nhập nữa.
Đài Á Châu Tự Do RFA viết về Tiến sĩ Lê Đăng Doanh đã ghi nhận tóm lược như sau:
“...Tiến sĩ Lê Đăng Doanh được mô tả là người có cái nhìn trung thực và thẳng thắn về thực trạng kinh tế Việt Nam, qua các nhận định của ông được phổ biến trong ngoài nước. Ông Lê Đăng Doanh là người chủ trương mở cửa rộng rãi và càng hội nhập sớm càng tốt.
Theo ông Doanh, cơn lốc cạnh tranh đang gần kề, sẽ có nhiều doanh nghiệp không đủ sức cầm cự mà rơi vào vòng xoáy của nó. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp Việt nam thay vì chuẩn bị nâng cao sức cạnh tranh thì lại đang mê mải lo Chạy Mánh, Ông Doanh đã mô tả theo ngôn ngữ đường phố.
Theo lời vị chuyên gia kinh tế nổi tiếng của Hà Nội, Việt nam đang ngày càng hội nhập một cách đầy đủ và sâu sắc hơn vào thị trường quốc tế. Trong đó có việc mở cửa hàng hoá. Năm 2006, lần đầu tiên Việt Nam thực hiện đầy đủ các cam kết cắt giảm thuế quan hiệu lực chung của khu vực mậu dịch tự do Asean.
Theo lời vị chuyên gia kinh tế nổi tiếng của Hà Nội, Việt nam đang ngày càng hội nhập một cách đầy đủ và sâu sắc hơn vào thị trường quốc tế. Trong đó có việc mở cửa hàng hoá. Năm 2006, lần đầu tiên Việt Nam thực hiện đầy đủ các cam kết cắt giảm thuế quan hiệu lực chung của khu vực mậu dịch tự do Asean.
Ông Lê Đăng Doanh ví von những sự kiện đang xảy ra chỉ là bản nhạc dạo dầu của cạnh tranh. Ông phân tích rằng, cạnh tranh quốc tế đang là một hiện thực, theo ông mặc dù Việt Nam xuất khẩu nhiều, nhưng các mặt hàng nông sản cao cấp lại không chen chân được ngay trên thị trường nội địa. Các khách sạn hiện nay đang nhập tới 70% lương thực thực phẩm nước ngoài chứ không dùng nông sản cây nhà lá vườn.
Ông Doanh nhấn mạnh, sắp tới đây, các cam kết về việc mở cửa hệ thống phân phối hàng hoá, hệ thống siêu thị, cũng như các tổ chức về mặt hậu cần, kho bãi, vận tải, bến cảng, đầu tư sẽ mở rộng hơn nữa. Và ông cho rằng, cạnh tranh là công việc hàng ngày. Và đấy là yếu tố hàng đầu mà mỗi doanh nghiệp, nhà đầu tư sẽ phải đối mặt,
Các loại chi phí dọc đường
Tiến sĩ Lê Đăng Doanh nhận định tiếp rằng, Việt Nam phải giải quyết được các loại chi phí dọc đường, chi phí bôi trơn mà ông ví von là chi phí ông này chào, ông kia chào. Tuy ông không nói thẳng ra nhưng ai cũng hiểu là chi phí phát sinh do doanh nghiệp phải đút lót. Ông Doanh dẫn chứng là các nhà vận tải hàng hoá phải tốn 30% cho chi phí dọc đường. Và mức 30% là quá sức chịu đựng cho bất kỳ doanh nghiệp nào muốn cạnh tranh, nhất là muốn cạnh tranh quốc tế.
Ngoài ra còn chi phí về thời gian do thủ tục hành chánh, từ đăng ký kinh doanh cho tới thủ tục nhà đất, xây dựng kiến trúc, tất cả các thủ tục theo ông là một cuộc trường chinh vô tận. Tình trạng này nếu cứ tiếp diễn thì các doanh nghiệp rất khó cạnh tranh. Ông Doanh cũng đề cập tới giá cả dịch vụ, nhiều thứ cao bất thường so với khu vực, trong đó có dịch vụ bến cảng. Còn dịch vụ điện thoại, điện nước theo ông vẫn còn tình trạng phải chi phí bôi trơn mới được lắp đặt cung cấp.
Tiến sĩ Lê Đăng Doanh nhận định rằng, luật lệ trên giấy thì có nhiều cải tiến nhưng việc thực thi so với luật trên giấy khác nhau nhiều. Ông cho rằng chính phủ đã cố gắng rất nhiều và cũng đem lại kết quả từng bước, nhưng một sự thật là chi phí kinh doanh ở Việt Nam còn cao. Lý giải về việc tại sao các nhà đầu tư vẫn háo hức đến với Việt Nam, ông Doanh cho rằng nhân công Việt Nam rẻ và có tay nghề cao. Chi phí tiền lương trên một đơn vị sản phẩm thấp do năng suất lao động cao cho nên nhà đầu tư thấy vẫn có lợi.
Một trong những điều quan trọng mà ông Lê Đăng Doanh nhấn mạnh đó quyền được thông tin, đặc biệt về qui hoạch. Chính phủ muốn thay đổi những qui định của mình, thì phải thông tin trước cho các doanh nghiệp liên quan.
Tình trạng đặc quyền đặc lợi
Tiến sĩ Lê Đăng Doanh nhận định tiếp rằng, Việt Nam phải giải quyết được các loại chi phí dọc đường, chi phí bôi trơn mà ông ví von là chi phí ông này chào, ông kia chào. Tuy ông không nói thẳng ra nhưng ai cũng hiểu là chi phí phát sinh do doanh nghiệp phải đút lót.
Tiến sĩ Lê Đăng Doanh đề cập tới tình trạng đặc quyền đặc lợi và những cám dỗ phi chính thức, mà ông cho là rất đáng lo ngại. Những doanh nghiệp thuộc loại vừa nói, lâu nay mơ hồ và dửng dưng với cạnh tranh bởi vì họ không làm gì cả mà vẫn sống. Theo ông, họ vẫn có chỗ chạy mánh và có ô dù. Ông Doanh kêu gọi chính sách cải thiện cấp bách, vì nếu không thì cạnh tranh sẽ đến và rất đột ngột.
Cuối cùng trước hai luồng ý kiến, là mở cửa rộng và nhanh để vào Tổ Chức Thương Mại thế Giới WTO, hoặc dè dặt vì lo sợ đổ vỡ nền kinh tế. Tiến sĩ Lê Đăng Doanh trình bày quan điểm của mình là phải mở cửa, càng hội nhập sớm càng tốt hơn. Theo nguyên văn lời ông nói, chưa nước nào vì vào WTO mà bị sập tiệm. Và theo ông những người muốn làm chậm tiến trình mở cửa, thực chất chỉ để bảo vệ lợi ích phe nhóm, một số doanh nghiệp riêng biệt nào đấy, chứ hội nhập thì ngừơi tiêu dùng sẽ được lợi rất nhiều. Bởi vì giá sẽ giảm, chất lượng sẽ cao hơn và người ta có sự lựa chọn nhiều hơn.”
Trong khi đó, Tiến Sĩ Đỗ Đức Định nói trên BBC rằng, “Không vào WTO bằng mọi giá là 'ngụy biện'...” Trích như sau:
“Trong trả lời phỏng vấn đầu năm Bính Tuất với báo Tuổi trẻ, Tiến sĩ Đỗ Đức Định của Viện Kinh tế và Chính trị Thế giới cũng nói rằng chuyện nói Việt Nam 'không vào WTO bằng mọi giá' chỉ là 'không hiểu gì hoặc là ngụy biện'...
Ông Định nói rằng ở Châu Á ngoài Việt Nam chỉ còn Lào và Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên là còn đứng ngoài WTO và Việt Nam cần "có một cái đầu thông thoáng hơn".
"Nếu như bỏ bao cấp là cởi trói rồi thì bây giờ 20 năm đã trôi qua, đã đến lúc chúng ta tiến thêm một bước nữa, xóa bỏ nốt những cái khung khoanh lĩnh vực, khoanh vùng - thực hiện tự do hóa nền kinh tế."
Và ông Định tin việc vào WTO sẽ mang lại lợi ích về mặt tổng thể cho nền kinh tế Việt Nam...
Ông nói nếu Việt Nam gia nhập WTO chậm thì cũng sẽ 'thịnh vượng chậm' và có thể phải đến năm 2050 mới trở thành một nước công nghiệp hóa.
Tiến sĩ Định đưa ra ví dụ về chuyện ký hiệp định thương mại song phương với Hoa Kỳ muộn một năm và kết qủa là tăng trưởng xuất khẩu 100% của Việt Nam sang Hoa Kỳ cũng đến chậm một năm vào năm 2002 thay vào năm 2001...”
Gửi ý kiến của bạn
