TQ Vét Mua Gạo VN, Hà Nội Sợ Trúng Kế; Gạo VN Tăng Giá Ào Ạt, Không Còn Để Bán
HÀ NỘI (VB) -- Chính phủ VN và các doanh nghiệp nông sản trong nước đang kinh hoàng trước độc chiêu mới từ phương Bắc: Trung Quốc đang “vét” gạo Việt Nam... Trong khi đó, nông dân Miền Tây VN thấy giá lúa tăng từng ngaỳ, và nhiều người không còn lúa để bán...
Bản tin trên báo Thanh Niên hôm 7-8-2010 cho biết rằng, “Các doanh nghiệp (DN) của Trung Quốc đang ra sức “vét” gạo VN. Còn DN trong nước đang lo lắng trước nhu cầu gạo tăng đột biến từ nước này.”
Một cơ nguy trước mắt là giá gạo sẽ tăng đột biến vì TQ vơ vét thu mua gạo VN, và như thế sẽ gây bất ổn cho đời sống dân VN, vì sẽ khan hiếm, sốt giá. Một cơ nguy thứ nhì có thể xảy ra tương tự như thời TQ thu mua dưa hấu VN, là khi hàng tới các cửa khẩu ào ạt, tới 1 lúc bị chận cửa vì lý do nào đó, thế là hàng đoàn xe chở hàng của các doanh nghiệp VN sẽ nằm chờ chực cưả khẩu nghẹt đường.
Báo Thanh Niên kể:
“Từ ngày 15.7-4.8, DN thu mua trên 460.000 tấn gạo hè thu tạm trữ trong số 1 triệu tấn theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ nên tình hình mua bán gạo ở ĐBSCL khá sôi động. Tuy nhiên, điều bất ngờ là giá lúa gạo tăng cao không phải vì chương trình tạm trữ của Chính phủ mà là vì các thương nhân Trung Quốc đang ồ ạt vào VN thu gom. Lúa chất lượng thấp từ 2.800-3.200 đồng/kg hồi giữa tháng 7 đến nay đã tăng lên 3.850-4.200 đồng/kg; lúa chất lượng cao tăng từ 3.500-3.800 đồng/kg lên 4.100-4.450 đồng/kg. Hiện gạo 5% tấm xuất khẩu của VN đã tăng 20-30 USD/tấn so với hồi đầu tháng 7, lên mức 375 USD, gạo 25% tấm đạt 330 USD/tấn. Tại cuộc họp mở rộng do Hiệp hội Lương thực VN (VFA) tổ chức ngày 6.8, nhiều DN cho biết, chỉ trong vòng 1 tháng, thương nhân Trung Quốc đã vào các tỉnh ĐBSCL mua vét gạo số lượng lớn. Ông Cao Minh Lãm - Giám đốc Công ty xuất nhập khẩu An Giang thông báo: “Họ thu gom cả tấm, gạo phẩm cấp thấp với giá cao. Ngoài chở bằng đường biển, thương nhân Trung Quốc còn sử dụng cả container chở gạo rầm rầm bằng đường bộ đưa ra cửa khẩu xuất tiểu ngạch sang Trung Quốc”.
Thông thường sau tháng 5, Trung Quốc ít khi nhập khẩu gạo, nhưng năm nay vẫn tiếp tục mua. Đây là thị trường luôn kín tiếng, do vậy, có thể coi việc họ mua ồ ạt và không kén chọn chất lượng là một ẩn số. Điều lo của VFA giờ đây không phải Trung Quốc ngưng mua gạo qua đường biên mậu mà là nếu tiếp tục mua quá nhiều, tạo ra nguy cơ thiếu hàng giao các hợp đồng đã ký trước đó. Ông Trương Thanh Phong, Chủ tịch VFA cũng xác nhận: “Hiện có thông tin cho biết Trung Quốc mất mùa tới mười bốn triệu tấn gạo do lũ lụt vừa xảy ra liên tiếp. Do đó, nếu tin này chính xác, Trung Quốc sẽ mở cửa nhập khẩu gạo và lúc đó, chắc chắn thị trường gạo VN và thế giới sẽ rối tung”. Ông Phong cảnh báo: “Nếu Trung Quốc tiếp tục vào mua số lượng khoảng một triệu tấn gạo, thì coi chừng đến quý 4 năm nay, doanh nghiệp không có gạo xuất khẩu!”.
Rủi ro rình rập
Không chỉ tăng giá, nhu cầu gạo thế giới đang có dấu hiệu sôi động trở lại. Ngoài Trung Quốc đang thể hiện rõ sự thiếu hụt lương thực, nhiều nước khác ở khu vực châu Phi, Trung Đông cũng bắt đầu đẩy mạnh nhập gạo. Nguyên nhân là do giá nhiều mặt hàng nông sản hiện nay đang có dấu hiệu tăng mạnh, nhất là lúa mì đã tăng 70-80 USD/tấn. Nếu so sánh lúa mì với gạo, thì trong các tháng tới, các nước nghèo như châu Phi sẽ chuyển sang mua gạo để tiết kiệm hơn. Ngoài ra, dự kiến trong tháng 8, 9, Indonesia cũng sẽ khởi động nhập khẩu gạo trở lại. Trước tình hình chuyển biến nóng như vậy, VFA đã khuyến cáo DN nên đẩy mạnh mua vào, nhưng không nên bán ồ ạt mà lựa chọn đơn hàng giá cao mới bán. Ông Trương Thanh Phong nhắc lại: “Vụ hè thu này chỉ còn mấy trăm ngàn tấn, không thấm vào đâu nếu Trung Quốc tiếp tục tràn vào mua vét gạo. Do đó có thể xảy ra tình trạng thiếu gạo, sốt giá vào các tháng cuối năm”. Để tránh khủng hoảng lương thực ngay trong nước, VFA đã chỉ đạo các DN hội viên, trong những tháng cuối năm phải sẵn sàng can thiệp thị trường trong nước một khi có biến động khan hiếm, sốt giá...
Đặc biệt, báo Thanh Niên ghi lời Ông Nguyễn Trí Ngọc - Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NN -â PTNT) lưu ý, rủi ro sẽ luôn rình rập những đơn vị xuất gạo sang Trung Quốc theo con đường tiểu ngạch. "Bài" của Trung Quốc là ban đầu mua vào với số lượng lớn. Khi các đơn vị kinh doanh trong nước ồ ạt đem hàng lên cửa khẩu, các đối tác bên ấy lại không mua nữa, hàng bị dồn ứ. Lúc đó, DN VN sẽ chịu thiệt, giống hệt như chuyện dưa hấu, cao su, vải thiều… bị ứ đọng, ép giá đã diễn ra liên tục trong thời gian vừa qua.
Nông dân lại... nhìn gạo tăng giá
Ở thời điểm này, giá lúa ở các tỉnh ĐBSCL tăng trung bình khoảng 500 đồng/kg so với tháng trước, nhưng phần lớn nông dân không còn lúa để bán. Ông Cù Minh Triết, nông dân xã Cần Đăng (Châu Thành, An Giang) cho biết: Khoảng hơn hai tuần nay thương lái đi tìm mua lúa rất nhiều, với giá khá cao khoảng 4.200 đồng/kg lúa khô, hạt dài; còn IR50404 cũng khoảng 4.000 đồng/kg. Tuy nhiên, lúa hàng hóa trong dân còn rất ít. Số hộ dân có đủ “lực” để trữ lúa chờ giá chỉ chiếm khoảng 20%, phần lớn nông dân bây giờ chỉ biết ngồi nhìn giá lúa tăng lên từng ngày.
Còn ông Phan Thành Lập, chủ một sân phơi lúa có quy mô 40 tấn/mẻ ở huyện Lai Vung (Đồng Tháp) thì nói: Với giá lúa hiện nay, nông dân có thể kiếm lời chút đỉnh, nhưng rất ít người còn lúa để bán vì họ đã bán hết vào thời điểm giá lúa đang rất thấp (khoảng 2.500 đồng/kg). Số ít nông dân đến thời điểm này còn lúa thì họ cũng chưa muốn bán vì tiếp tục chờ giá. Còn thương lái cũng đang thu mua khá dè dặt trước những biến động của thị trường...