Bạn,
Theo tài liệu của báo Dak Lak, tại Tây Nguyên, trước khi người Pháp đặt chân đến tỉnh Dak Lak và chọn Buôn Đôn làm thủ phủ đầu tiên của tỉnh (1899) thì nơi đây chỉ vỏn vẹn 6 nóc nhà với 27 người dân. Cuộc sống đậm chất hoang sơ với nghề chính là đánh bắt cá dọc theo dòng sông. Thời bấy giờ, các lái buôn người Lào thường xuôi theo dòng Mê Kông qua Cam Bốt, Thái Lan rồi ngược dòng Sê-rê-pốc đến Việt Nam. Trên mỗi chuyến đi, hàng hoá chính yếu lúc bấy giờ là trâu mộng để trao đổi voi, ngà voi và các loại lâm đặc sản khác...Không ít người đã ở lại hẳn nơi đây cùng chung sống với cư dân bản địa và trở thành người cuả buôn làng. Đến nay, tại Bản Đôn có 1 một công trình kiến trúc cổ ở Bản Đôn do 1 người Lào thiết kế và điều khiển thợ xây dựng còn tồn tại cho đến ngay nay là ngôi nhà sàn cổ đã hơn 120 năm tuổi.
Báo Dak Lak cho biết: ngôi nhà này do, một nghệ nhân người Lào là Khavivôngsao nổi tiếng về ngành mộc khởi xướng xây dựng, được chính thức khởi công vào ngày 7-10-1883, hoàn thành vào tháng 2/1885. Là người trực tiếp chỉ huy xây dựng cũng như cương vị "tổng thầu", ông đích thân chọn ra 14 thợ chính có tay nghề cao và hơn 10 thợ phụ để giúp việc. Tham gia gia đắc lực trong tiến trình xây dựng ngôi nhà không thể không nhắc đến "lực lượng" của 18 chú voi to khoẻ tham gia việc khai thác gỗ và dựng nhà. Điều đặc biệt ở ngôi nhà này là hoàn toàn bằng gỗ, không sử dụng bất cứ một vật liệu nào bằng kim loại.
Báo Dak Lak mô tả rằng nhà được thiết kế theo kiểu nhà sàn của người Ê-đê, hai đầu hồi mái nhọn và cao vút mô phỏng theo kiểu tháp cổ bồng (kiến trúc chùa tháp của Lào). Hoạ tiết, hoa văn trang trí theo tín ngưỡng người Lào...Ước tính ngôi nhà sau khi hoàn thành hết một số lượng gỗ trên 100m3, chủ yếu là các loại gỗ tốt như: căm xe, cà chít, cẩm lai... Chỉ tính riêng phần mái lợp của ngôi nhà để tạo ra những viên "ngói gỗ" (kích thước 2 cm x 12 cm x 25 cm) phải tốn gần 10m3 gỗ cà chít được cưa xẻ trong nhiều ngày. Thời gian xây dựng kéo dài 1 năm 4 tháng 12 ngày với tổng giá trị được quy đổi bằng 12 con voi trên 60 tuổi có ngà dài. Ngôi nhà được khánh thành vào ngày 19-2-1885 với buổi tiệc ăn mừng hết 22 con trâu lớn...
Bạn,
Cũng theo báo Dak Lak, trải qua 3 thế kỷ với những biến động của lịch sử, ngôi nhà vẫn còn đó mặc dù ít nhiều đã xuống cấp theo thời gian. Chủ nhân hiện nay của ngôi nhà là Me Lĩnh (cháu ngoại của Vua săn voi Y Thu K' nul, còn gọi là Khunjunốp- tước hiệu do Hoàng gia Thái Lan ban khi ông dâng tặng cho Vua Thái lan con voi trắng vào năm 1861) là một người rất hiếu khách. Có dịp đến đây sau một vòng đi thăm chiêm ngưỡng ngôi nhà... bên ché rượu cần, khách sẽ được nghe những câu chuyện tưởng như là huyền thoại về săn bắt và thuần dưỡng voi rừng của các "vua" săn voi vang tiếng một thời trên toàn cõi Đông Dương.
Gửi ý kiến của bạn
