Giác mạc (cornea) là một lớp mô cứng, trong suốt bao phủ phía trước mắt. Nó giúp tập trung ánh sáng vào võng mạc (retina). Nếu giác mạc bị tổn thương do bệnh tật hoặc chấn thương, nó có thể gây ảnh hưởng đến thị lực. Trên toàn thế giới, gần 13 triệu người bị mù do các vấn đề về giác mạc.
Đối với những người bị keratoconus (giác mạc hình chóp/ hình nón) – tình trạng giác mạc không có hình cầu mà lồi ra ngoài thành hình chóp, khiến cho thị lực bị suy giảm nghiêm trọng – cách duy nhất để điều trị là ghép giác mạc từ người hiến tặng.
Tuy nhiên, vì tình trạng thiếu người hiến tặng giác mạc, nên cứ 70 người cần cấy ghép giác mạc thì chỉ có 1 người được ghép. Và phần lớn những người có nhu cầu cấy ghép giác mạc lại sống ở các quốc gia có thu nhập thấp hoặc trung bình, nơi các lựa chọn điều trị thường bị hạn chế và rất tốn kém.
Giác mạc nhân tạo: Các nhà nghiên cứu từ Linköping University và công ty Thụy Điển LinkoCare Life Science AB đã tạo và thử nghiệm giác mạc nhân tạo làm từ da heo – một phụ phẩm của ngành công nghiệp thực phẩm có chứa collagen, thành phần chính của giác mạc con người.
Sau khi tinh chế các phân tử collagen chiết xuất từ da heo, các nhà nghiên cứu đã biến chúng thành một bộ phận cấy ghép giống như một chiếc kính áp tròng. Sau đó, họ hợp tác với các bác sĩ phẫu thuật ở Iran và Ấn Độ để cấy ghép giác mạc nhân tạo cho 20 người bị keratoconus – trong đó có 14 người bị mù hoàn toàn và 6 người gần như mất thị lực.
Thay vì loại bỏ giác mạc bị hư hỏng và thay một giác mạc mới vào (quy trình tiêu chuẩn), các bác sĩ phẫu thuật đã thử một kỹ thuật đơn giản hơn, sử dụng tia laser để rạch một đường trên giác mạc, sau đó đưa mô cấy ghép vào giác mạc hiện có và không cần khâu vết thương.
Kết quả: Mặc dù mục tiêu của nghiên cứu là kiểm tra độ an toàn của giác mạc nhân tạo, nhưng các nhà nghiên cứu đã rất ngạc nhiên khi thấy rằng phương pháp của họ dường như có thể đảo ngược tác hại do keratoconus gây ra. Giác mạc của những người tham gia nghiên cứu đã phục hồi lại được độ dày và độ cong bình thường.
Thị lực của họ đã được cải thiện rõ rệt sau 2 năm điều trị. Có một số người lấy lại một phần thị lực, một số khác lấy lại được toàn bộ thị lực. Sau phẫu thuật, có 3 bệnh nhân đã phục hồi 100%, với hai mắt 20/20.
Theo nhà nghiên cứu Neil Lagali, kỹ thuật cấy ghép độc đáo này cũng giúp mắt lành nhanh hơn và có thể tăng khả năng tiếp cận với cấy ghép giác mạc vì “phương pháp ít xâm lấn hơn sẽ có thể được sử dụng ở nhiều bệnh viện hơn, từ đó giúp được nhiều người hơn.”
Giác mạc nhân tạo có thể sẽ không chỉ dùng để thay thế trực tiếp cho giác mạc của người hiến tặng, mà còn có thể dùng để cải tiến, giúp giác mạc mau phục hồi sau phẫu thuật.
Giác mạc hiến tặng phải được sử dụng trong vòng hai tuần, còn giác mạc nhân tạo có thể được bảo quản trong hai năm. Lagali cho biết điều này có nghĩa là chúng có thể được sản xuất hàng loạt và vận chuyển đến bất cứ nơi nào cần thiết. Giác mạc nhân tạo cũng không yêu cầu người nhận phải sử dụng thuốc ức chế miễn dịch trong thời gian dài. Những người tham gia thử nghiệm đã sử dụng thuốc nhỏ mắt ức chế miễn dịch chỉ trong 8 tuần, đề phòng trường hợp collagen ngoại lai kích thích phản ứng miễn dịch.
Tương lai: Mục tiêu tiếp theo của các nhà nghiên cứu là một cuộc thử nghiệm với ít nhất 100 người ở Hoa Kỳ và Châu Âu. Họ cũng muốn xem liệu giác mạc nhân tạo có thể được sử dụng để điều trị cho các bệnh về mắt khác hay không.
Nếu được các cơ quan kiểm soát chuẩn thuận, nhóm nghiên cứu hy vọng phương pháp mới của họ sẽ có thể phục hồi thị lực cho những người không được tiếp cận với giác mạc của người hiến tặng và các phương pháp cấy ghép truyền thống.
Lagali cho biết: “Chúng tôi thiết kế ra vật liệu, công nghệ và quá trình phẫu thuật này để ứng dụng cho những khu vực nghèo nàn tài nguyên y tế. Đó cũng là những khu vực mà gánh nặng của các căn bệnh gây mù lòa rất cao.”
Nguồn: “Eye implant made from pig skin reverses blindness in 14 people” của Kristin Houser, được đăng trên trang FreeThink.
Gửi ý kiến của bạn