Y Học: C-Proteins Và Bệnh Tim Mạch
Bác sĩ Trần Mạnh Ngô
Dùng thuốc trị cao mỡ statin: Rosuvastatin giảm nguy cơ tai biến mạch máu não trong trường hợp bệnh nhân có C-Reactive Protein Cao. Bài này do Bs Brendaw M. Everett và các đồng nghiệp xuất bản trong báo Circulation 121: 143, 2010. Giảo nghiệm cho 17,802 bệnh nhân vừa đàn ông lẫn đàn bà vơí lượng cholesterol xấu (low-density lipoprotein cholesterols) thấp hơn 130mg mg/dl, và lượng C-proteins bằng hay cao hơn 2.0mg/L. Cho bệnh nhân uống 20mg Rosuvastatin mỗi ngày so vơí bệnh nhân uống thuốc giả. Theo dõi nếu bệnh nhân bị tai biến mạch máu não trong khoảng thời gian trung bình 1.9 năm (lâu nhất là 5 năm).
Kết quả cho thấy Rosuvastatin giảm 48% nguy cơ tai biến mạch máu não. Giảm 51% tỉ lệ tai biến mạch máu não do mạch máu não co nhỏ. Không khác biệt trong trường hợp bị tai biến mạch máu não co nhỏ. Kết quả cho thấy Rosuvastatin giảm phân nửa nguy cơ tai biến mạch máu não có chất cholesterol xấu thấp, nhưng C-reactive protein cao.
Trong một tường trình khác do H. M. den Hertog và các đồng nghiệp đăng trong báo Journal of Neurology, tháng 12, 2009, bàn luận về vai trò của mức C-proteins tăng cao sau khi bị tai biến mạch máu não do mạch máu não co nhỏ, liên hệ tử vong tăng cao hay tiên lượng thấp, 3 tháng sau khi bị tai biến mạch máu não. Tiên lượng bệnh coi là xấu khi C-proteins tăng cao 12 giờ sau khi tai biến mạch máu não. Kết quả thử nghiệm dựa theo giảo nghiệm 561 bệnh nhân bị tai biến mạch máu não do mạch máu não co nhỏ (ischemic stroke). Tai biến mạch máu não do mach máu co nhỏ kích thích hiện tượng viêm, tăng cao mức C-proteins trong máu. Chất C-proteins còn làm hư hại mô trong cơ thể.
Càng ngày càng nhiều kết quả thử nghiệm vai trò C-proteins tăng cao liên hệ bệnh tim mạch, tai biến mạch máu não, và tử vong. Cao C-proteins phỏng đoán nguy cơ bệnh động mạch vành tim như đau ngực không ổn định hay nhồi máu cơ tim (cơn đau tim, heart attack). Cao C-proteins giảm tỉ lệ sống khi bệnh nhân bị bệnh tim mạch. Cũng có liên hệ giữa mức C-proteins cao và chết bất thình lình vì đau tim hay có nhiều nguy cơ bị bệnh mach máu ngoại biên.
Nhiều yếu tố gây hiện tượng tạo vữa mạch (atherogenesis) như hút thuốc lá, cao huyết áp, cao mỡ lipoproteins, hay cao đường trong máu. Những yếu tố nguy cơ này kích thích hoá chất gây hiện tượng viêm tế bào. Bình thường C-proteins thấp hơn 1.0mg/L có nguy cơ thấp bệnh tim mạch. Chất C-proteins từ 1.0 mg/L tơí 3.0 mg/L có nguy cơ trung bình. Khi mức C-proteins cao hơn 3 mg/L có nguy cơ cao. Nếu bệnh nhân tiếp tục có C-proteins cao (đôi khi cao tơí 10 mg/L) sau khi thử nghiệm theo dõi thì phải tìm hiểu xem có bị bệnh tim mạch hay không. Tuy nhiên C-proteins tăng cao cũng có thể thấy khi bị bệnh tự miễn dịch, bị ung thư, hay những bệnh nhiễm trùng.
Bác sĩ Trần Mạnh Ngô, E-mail: nmtran@hotmail.com;
Xin mời ghé tham Y Dược Ngày Nay, www.yduocngaynay.com, một trang Web Y Khoa của ngưòi Việt viết cho người Việt.
Gửi ý kiến của bạn
